الخطبة الأولى


إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ، نَحْمَدُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شُرُوْرِ أَنْفُسِنَا وَمِنْ سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلَا مُضِلَّ لَهُ، وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَا هَادِيَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنْ لَا إلـٰه إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ.


ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِۦ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ ١٠٢ﵞ


ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُواْ رَبَّكُمُ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ وَخَلَقَ مِنۡهَا زَوۡجَهَا وَبَثَّ مِنۡهُمَا رِجَالٗا كَثِيرٗا وَنِسَآءٗۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ ٱلَّذِي تَسَآءَلُونَ بِهِۦ وَٱلۡأَرۡحَامَۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَيۡكُمۡ رَقِيبٗا ١ ﵞ


ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَقُولُواْ قَوۡلٗا سَدِيدٗا ٧٠ يُصۡلِحۡ لَكُمۡ أَعۡمَٰلَكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡۗ وَمَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَقَدۡ فَازَ فَوۡزًا عَظِيمًا ٧١ﵞ


أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ خَيْرَ الْكَلَامِ كَلَامُ اللهِ، وَخَيْرَ الْهَدْيِ هَدْيُ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَشَرَّ الْأُمُورِ مُحْدَثَاتُهَا، وَكُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ، وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ، وَكُلَّ ضَلَالَةٍ فِي النَّارِ.


បងប្អូនជនមូស្លីមទាំងឡាយ! ចូរពួកអ្នកកោតខ្លាចអល់ឡោះ ស្ដាប់បង្គាប់ទ្រង់ ហើយកុំបំពានទៅនឹងបញ្ញត្តិរបស់ទ្រង់ឡើយ។ ចូរអ្នកដឹងថា អល់ឡោះបានបានបង្កើតមនុស្សលោក និងពពួកជិន ដើម្បីឱ្យពួកគេគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយ និងមិនឱ្យពួកគេផ្សំភ្ជាប់ទ្រង់ជាមួយនឹងអ្វីផ្សេងឡើយ។ ដូចដែលទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖


ﵟوَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِيَعۡبُدُونِ ٥٦ﵞ ﵝالذَّارِيَات : ﵖﵕﵜ


“ហើយយើងមិនបានបង្កើតជិននិងមនុស្សលោកនោះឡើយ លើកលែងដើម្បីឱ្យពួកគេគោរពសក្ការៈ(មកចំពោះយើងតែមួយគត់)ប៉ុណ្ណោះ។”


ទ្រង់បានបញ្ជូនបណ្ដាអ្នកនាំសារដើម្បីគោលបំណងនោះដែរ ដោយបានមានបន្ទូលថា៖


ﵟوَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِيٓ إِلَيۡهِ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدُونِ ٢٥ﵞ ﵝالأَنبِيَاء : ﵕﵒﵜ


“ហើយយើងមិនបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារណាម្នាក់មុនអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នោះឡើយ លើកលែងតែយើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់គេថា៖ ពិតប្រាកដណាស់ គ្មានព្រះជាម្ចាស់ឯណាដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដក្រៅពីយើងឡើយ។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នកគោរពសក្ការៈចំពោះយើង(តែមួយគត់)។”


ទ្រង់បានហាមឃាត់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ពីការដាក់ភាគីជាមួយទ្រង់ក្នុងការគោរពប្រណិប័តន៍ ដោយបានមានបន្ទូលថា៖


ﵟوَلَقَدۡ أُوحِيَ إِلَيۡكَ وَإِلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكَ لَئِنۡ أَشۡرَكۡتَ لَيَحۡبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ ٦٥ بَلِ ٱللَّهَ فَٱعۡبُدۡ وَكُن مِّنَ ٱلشَّٰكِرِينَ ٦٦ﵞ ﵝالزُّمَر : ﵕﵖ - ﵖﵖﵜ


“ហើយជាការពិតណាស់ គេបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) និងទៅកាន់អ្នក(នាំសារ)ជំនាន់មុនអ្នកថា៖ ប្រសិនបើអ្នកធ្វើស្ហ៊ីរិក(មកចំពោះយើង) នោះទង្វើ(កុសល)របស់អ្នកពិតជានឹងរលាយសាបសូន្យ ហើយអ្នកប្រាកដជានឹងស្ថិតក្នុងចំណោមពួកដែលខាតបង់ជាមិនខាន។ ផ្ទុយទៅវិញ ចំពោះអល់ឡោះ(តែមួយគត់) ចូរអ្នកគោរពសក្ការៈ ហើយចូរអ្នកស្ថិតក្នុងចំណោមបណ្តាអ្នកដែលដឹងគុណ។”


ទ្រង់បានបញ្ជាក់ឲ្យយើងដឹងថា ស្ហីរិក(ការភ្ជាប់ដៃគូជាមួយទ្រង់)គឺជាអំពើបាបដ៏ធំបំផុត ដោយបានមានបន្ទូលថា៖


ﵟإِنَّ ٱللَّهَ لَا يَغۡفِرُ أَن يُشۡرَكَ بِهِۦ وَيَغۡفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن يَشَآءُۚ وَمَن يُشۡرِكۡ بِٱللَّهِ فَقَدِ ٱفۡتَرَىٰٓ إِثۡمًا عَظِيمًا ٤٨ﵞ ﵝالنِّسَاء : ﵘﵔﵜ


“ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនអភ័យទោសឱ្យអ្នកដែលធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះទ្រង់ឡើយ តែទ្រង់នឹងអភ័យទោសឱ្យចំពោះបាបកម្មផ្សេងពីនេះ ចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា។ ហើយជនណាដែលធ្វើស្ហ៊ីរិកនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ ពិតប្រាកដណាស់ រូបគេពិតជាបានប្រព្រឹត្តបាបកម្មមួយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុត។”


បងប្អូនមូស្លីមទាំងឡាយ! យើងបានពន្យល់ក្នុងខុតបះមុនថា ទូអាគឺជាការគោរពសក្ការៈដ៏ឧត្តុង្គឧត្តម ដែលអល់ឡោះបានសម្គាល់វាដោយឡែកក្នុងអាយ៉ាត់ជាច្រើន ហើយណាពី ﷺ បានបញ្ជាក់ពីកិត្តិយសរបស់វាក្នុងហាឌីសសហីហជាច្រើន។ យើងបានពន្យល់រួចមកហើយនូវមូលហេតុបួនប្រភេទ ដែលបើអ្នកសុំទូអាធ្វើតាម ទូអារបស់គេនឹងជិតនឹងការឆ្លើយតប។ ថ្ងៃនេះយើងនឹងនិយាយអំពីមូលហេតុទីប្រាំនិងទីប្រាំមួយ ដោយការអនុញ្ញាតរបស់អល់ឡោះ។


មូលហេតុទីប្រាំនៃការឆ្លើយតបទូអាគឺ ស្វែងរកទីកន្លែងដែលទូអាត្រូវបានឆ្លើយតប


បងប្អូនមូស្លីមទាំងឡាយ! ក្នុងចំណោមមូលហេតុដែលធ្វើឱ្យទូអាជិតនឹងការឆ្លើយតបគឺការស្វែងរកទីកន្លែងដែលទូអាត្រូវបានឆ្លើយតប។ ហើយទីកន្លែងទាំងនោះមានពីរ៖


ទីមួយគឺការធ្វើទូអានៅថ្ងៃអារ៉ហ្វះសម្រាប់អ្នកធ្វើហាជ្ជ តាមហាឌីស៖


> خَيْرُ الدُّعَاءِ دُعَاءُ يَوْمِ عَرَفَةَ < [رواه الترمذي]


«ទូអាដ៏ប្រសើរបំផុតគឺទូអានៅថ្ងៃអារ៉ហ្វះ។»


និងទីកន្លែងទីពីរ គឺមាស្ហអារុលហារ៉ម ស្ថិតនៅចុងមូហ្សដាលិហ្វះផ្នែកខាងមីណា។ ការធ្វើទូអានៅព្រឹកថ្ងៃអ៊ីដសម្រាប់អ្នកធ្វើហាជ្ជនៅទីនោះគឺជិតនឹងការឆ្លើយតប។


ភស្តុតាងគឺហាឌីសរបស់ជាប៊ីរនៅក្នុងការរៀបរាប់អំពីការធ្វើហាជ្ជីរបស់ព្យាការី ﷺ ដែលមានចែងថា៖


> أَنَّ النَّبِيَّ ﷺ بَاتَ فِي الْمُزْدَلِفَةِ، فَلَمَّا صَلَّى الصُّبْحَ رَكِبَ نَاقَتَهُ حَتَّى أَتَى الْمَشْعَرَ الْحَرَامَ، فَاسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ، فَدَعَا اللهَ وَكَبَّرَهُ وَهَلَّلَهُ وَوَحَّدَهُ، فَلَمْ يَزَلْ وَاقِفًا حَتَّى أَسْفَرَ جَدًّا < [رواه مسلم]


«ណាពី ﷺ បានស្នាក់មួយយប់នៅម៉ូហ្សដាលិហ្វះ។ លុះពេលគាត់សឡាតសូពូហរួច គាត់បានជិះអូដ្ឋរបស់គាត់រហូតដល់មាស្អារុលហារ៉ម។ គាត់បានបែរមុខទៅកាន់គីបឡាត់ ហើយទូអាទៅកាន់អល់ឡោះ គាត់បានពោលតាក់ប៊ីរ ពោលតះលីល និងតាវហ៊ីដ(ការប្រកាសពីភាពតែមួយរបស់អល់ឡោះ)។ គាត់បានបន្តឈរបងសួងដដែលរហូតដល់ថ្ងៃភ្លឺច្បាស់។»


ដូច្នេះ ការស្វែងរកទូអានៅពេលនោះនៅទីកន្លែងនោះគឺជាសុណ្ណះនិងជិតនឹងការឆ្លើយតប បើអល់ឡោះមានបំណង ដោយធ្វើតាមគំរូរបស់ណាពី ﷺ។


មូលហេតុទីប្រាំមួយនៃការឆ្លើយតបទូអា៖ ការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវសុជីវធម៌របស់វា


បងប្អូនមូស្លីមទាំងឡាយ! ក្នុងចំណោមមូលហេតុដែលធ្វើឱ្យទូអាជិតនឹងការឆ្លើយតបគឺមូលហេតុទាក់ទងនឹងសុជីវធម៌នៃទូអា។ ដែលមានចំណុចសំខាន់ៗចំនួនដប់បួន៖


1.    ការមានជំនឿល្អចំពោះអល់ឡោះ និងភាពប្រាកដប្រជាចំពោះការឆ្លើយតប តាមហាឌីស៖


> ادْعُوا اللهَ وَأَنْتُمْ مُوقِنُونَ بِالْإِجَابَةِ < [رواه الترمذي]


«ចូរសុំទូអាពីអល់ឡោះក្នុងខណៈដែលពួកអ្នកជឿជាក់ចំពោះការឆ្លើយតប។»


មានន័យថា អល់ឡោះនឹងមិនធ្វើឱ្យអ្នកខកចិត្តឡើយ។ នេះបើអ្នកសុំទូអាមានភាពស្មោះត្រង់ក្នុងការសង្ឃឹមនិងទូអាដោយអ៊ីខ្លាស។ ព្រោះបើការសង្ឃឹមរបស់គេមិនមានភាពជឿជាក់ទេ ទូអារបស់គេក៏មិនមែនជាទូអាដ៏បរិសុទ្ធនិងបន្ទាបខ្លួនដែរ។ ចិត្តគឺជាស្តេច និងអវៈយវៈគឺជាខ្ញុំបម្រើ។


និងណាពី ﷺ បានមានប្រសាសន៍ថា៖


> يَقُولُ اللهُ تَعَالَى: أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِي بِي، وَأَنَا مَعَهُ إِذَا ذَكَرَنِي <


«អល់ឡោះ ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត មានបន្ទូលថា៖ យើង(អល់ឡោះ) គឺនៅក្បែរការសន្មត (ការរំពឹងទុក) របស់ខ្ញុំបម្រើរបស់យើងមកលើយើង។ ហើយយើងនៅជាមួយគាត់ នៅពេលដែលគាត់រំលឹកដល់យើង។» [រាយការណ៍ដោយមូស្លីមនិងក្នុងរិវ៉ាយ៉ាត់មួយទៀតរបស់មូស្លីម៖ "និងយើងនៅជាមួយគេនៅពេលគេសុំទូអាពីខ្ញុំ]។


2.    បងប្អូនមូស្លីមទាំងឡាយ! និងក្នុងចំណោមមូលហេតុនៃការឆ្លើយតបទូអា គឺ ការសុំទូអាដោយប្រឹងប្រែង ទន់ភ្លន់ អ៊ីខ្លាស និងបន្ទាបខ្លួន។ ព្រោះអ៊ីខ្លាសនិងការបន្ទាបខ្លួនគឺជាគន្លឹះនៃការឆ្លើយតប។ អនុវត្តតាមបន្ទូលរបស់អល់ឡោះ៖


ﵟٱدۡعُواْ رَبَّكُمۡ تَضَرُّعٗا وَخُفۡيَةًﵞ ﵝالأَعۡرَاف : ﵕﵕﵜ


“ចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)បួងសួងសុំពីព្រះជាម្ចាស់របស់ពួកអ្នកដោយការឱនលំទោន និងដោយសម្ងាត់(មិនទាមទារឱ្យគេមើលឃើញ)។”


និងពីអាប់ឌុលឡោះ ប៊ិន ម៉ាសអូដ ا បាននិយាយថា អ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ ﷺ បានមានប្រសាសន៍៖


> مَا أَصَابَ أَحَدًا قَطُّ هَمٌّ وَلَا حَزَنٌ فَقَالَ: اللَّهُمَّ إِنِّي عَبْدُكَ، ابْنُ عَبْدِكَ ابْنُ أَمَتِكَ، نَاصِيَتِي بِيَدِكَ، مَاضٍ فِيَّ حُكْمُكَ، عَدْلٌ فِيَّ قَضَاؤُكَ، أَسْأَلُكَ بِكُلِّ اسْمٍ هُوَ لَكَ، سَمَّيْتَ بِهِ نَفْسَكَ، أَوْ عَلَّمْتَهُ أَحَدًا مِنْ خَلْقِكَ، أَوْ أَنْزَلْتَهُ فِي كِتَابِكَ، أَوِ اسْتَأْثَرْتَ بِهِ فِي عِلْمِ الْغَيْبِ عِنْدَكَ، أَنْ تَجْعَلَ الْقُرْآنَ رَبِيعَ قَلْبِي، وَنُورَ صَدْرِي، وَجَلَاءَ حُزْنِي، وَذَهَابَ هَمِّي؛ إِلَّا أَذْهَبَ اللَّهُ هَمَّهُ وَحُزْنَهُ، وَأَبْدَلَهُ مَكَانَهُ فَرَحًا <


«គ្មានអ្នកណាម្នាក់ដែលមានការព្រួយបារម្ភនិងទុក្ខព្រួយ ហើយពោលថា៖


“ឱអល់ឡោះ! ពិតណាស់ខ្ញុំគឺជាខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ កូនប្រុសនៃខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ កូនប្រុសនៃខ្ញុំបម្រើស្រីរបស់ទ្រង់។ ថ្ងាសរបស់ខ្ញុំ(វាសនារបស់ខ្ញុំ)នៅក្នុងដៃរបស់ទ្រង់ បទបញ្ជារបស់ទ្រង់ត្រូវបានសម្រេចលើខ្ញុំ ការកំណត់របស់ទ្រង់ជាការយុត្តិធម៌លើខ្ញុំ។ ខ្ញុំសូមទ្រង់តាមរយៈរាល់ព្រះនាមដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រង់, ដែលទ្រង់បានដាក់ឈ្មោះឲ្យខ្លួនទ្រង់ផ្ទាល់, ឬដែលទ្រង់បានបង្រៀនដល់នរណាម្នាក់ក្នុងចំណោមការបង្កើតរបស់ទ្រង់, ឬដែលទ្រង់បានបង្ហើបនៅក្នុងគម្ពីររបស់ទ្រង់, ឬដែលទ្រង់បានរក្សាទុកដោយសម្ងាត់នៅក្នុងចំណេះដឹងដែលមើលមិនឃើញ(ហ្គែប)របស់ទ្រង់, សូមទ្រង់ធ្វើឲ្យគម្ពីរគួរអាន ក្លាយជានិទាឃរដូវនៃបេះដូងខ្ញុំ, ជាពន្លឺនៃដើមទ្រូងខ្ញុំ, ជាការលុបបំបាត់សេចក្ដីទុក្ខព្រួយរបស់ខ្ញុំ, និងជាការបំបាត់ភាពព្រួយបារម្ភរបស់ខ្ញុំ”


លើកលែងតែតែអល់ឡោះដកចេញនូវការព្រួយបារម្ភ និងទុក្ខព្រួយរបស់គេ និងផ្លាស់ប្តូរវាជាមួយភាពរីករាយ។»


គេបានសួរថា៖ ឱអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ តើយើងមិនរៀនវាទេឬ?


គាត់ឆ្លើយថា៖ "ពិតជាត្រូវរៀន អ្នកណាដែលបានឮវា គួរតែរៀនវា។" [រាយការណ៍ដោយអះម៉ាត់]


3.    ការធ្វើទូអាដោយការយកចិត្តទុកដាក់(ចិត្តគំនិតមូលផ្តុំ) តាមហាឌីសរបស់អាប៊ូ ហ៊ូរ៉ៃរ៉ោះ ا៖


> ادْعُوا اللهَ وَأَنْتُمْ مُوقِنُونَ بِالْإِجَابَةِ، وَاعْلَمُوا أَنَّ اللهَ لَا يَسْتَجِيبُ دُعَاءً مِنْ قَلْبٍ غَافِلٍ لَاهٍ <


«ចូរបួងសួងពីអល់ឡោះក្នុងខណៈដែលពួកអ្នកមានជំនឿយ៉ាងមុតមាំចំពោះការឆ្លើយតប(របស់ទ្រង់)។ ចូរពួកអ្នកដឹងថា អល់ឡោះមិនឆ្លើយតបការបួងសួងពីចិត្តដែលភ្លេចភ្លាំងនិងរវើរវាយឡើយ។»


មានន័យថា បេះដូងរបស់អ្នកគួរតែមានវត្តមានខណៈដែលអ្នកកំពុងបួងសួងដោយយល់ពីអ្វីដែលអ្នកកំពុងនិយាយ ហើយចូរអ្នកចងចាំថា អ្នកកំពុងនិយាយទៅកាន់ម្ចាស់នៃភាពអស្ចារ្យនិងភាពរុងរឿង។ ដូច្នេះ វាមិនសមរម្យសម្រាប់អ្នកដែលជាខ្ញុំបម្រើដ៏រាបទាបក្នុងការនិយាយទៅកាន់ម្ចាស់របស់អ្នកដោយពាក្យសម្ដីដែលអ្នកមិនយល់ ឬដោយឃ្លាធម្មតាដែលអ្នកធ្លាប់និយាយដដែលៗដោយមិនយល់ពីខ្លឹមសារ ឬអត្ថន័យរបស់វា»។


បងប្អូនមូស្លីមទាំងឡាយ!


4.    និងក្នុងចំណោមមូលហេតុដែលធ្វើឱ្យទូអាជិតនឹងការឆ្លើយតបគឺការបង្ហាញភាពក្រខ្សត់ចំពោះទ្រង់ដោយការលើកដៃទៅមេឃ។ នេះជាការបង្ហាញពីភាពទន់ទាបនិងក្រខ្សត់ចំពោះអល់ឡោះដ៏ខ្លាំងពូកែនិងអស្ចារ្យ។ ពីសាល់ម៉ាន អាល់-ហ្វារីសី ا ពីណាពី ﷺ ថា៖


> إِنَّ رَبَّكُمْ حَيِيٌّ كَرِيمٌ يَسْتَحْيِي مِنْ عَبْدِهِ إِذَا رَفَعَ يَدَيْهِ إِلَيْهِ أَنْ يَرُدَّهُمَا صِفْرًا < [رواه أبو داود]


«ពិតណាស់ ព្រះជាម្ចាស់របស់ពួកអ្នកគឺជាអ្នកខ្មាសអៀន និងជាម្ចាស់ដ៏មានភក្តី (សេចក្ដីសប្បុរស)។ ទ្រង់មានការខ្មាសអៀននឹងខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់នៅពេលគេលើកដៃរបស់គេទៅរកទ្រង់(បួងសួង) ដែលទ្រង់នឹងបដិសេធដៃទាំងពីរនោះឲ្យត្រឡប់មកវិញដោយនៅទទេ(គ្មានបានអ្វីសោះ)»


បងប្អូនមូស្លីមទាំងឡាយ!


5.    និងក្នុងចំណោមសុជីវធម៌នៃទូអាគឺ ការទទួលស្គាល់នូវអំពើបាប ប្រសិនបើការទូអាទាក់ទងនឹងការស្នើសុំការអភ័យទោស។ ហើយអ្នកណាដែលពិចារណាលើការសុំការអភ័យទោសរបស់បណ្តាព្យាការី នឹងឃើញរឿងនេះយ៉ាងច្បាស់។


អាដាម × បានពោលថា៖


ﵟرَبَّنَا ظَلَمۡنَآ أَنفُسَنَا وَإِن لَّمۡ تَغۡفِرۡ لَنَا وَتَرۡحَمۡنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ ٢٣ﵞ ﵝالأَعۡرَاف : ﵓﵒﵜ


“បរពិត្រព្រះជាម្ចាស់នៃយើងខ្ញុំ! យើងខ្ញុំបានបំពានលើខ្លួនឯងហើយ។ ប្រសិនបើព្រះអង្គមិនអភ័យទោស និងមិនមានក្តីមេត្តាដល់យើងខ្ញុំទេនោះ ច្បាស់ជាយើងខ្ញុំនឹងស្ថិតក្នុងចំណោមពួកដែលខាតបង់ជាមិនខាន។”


និងអល់ឡោះបានមានបន្ទូលអំពីហ្សុនណូន (យូនុស)៖


ﵟوَذَا ٱلنُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَٰضِبٗا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقۡدِرَ عَلَيۡهِ فَنَادَىٰ فِي ٱلظُّلُمَٰتِ أَن لَّآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنتَ سُبۡحَٰنَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ ٨٧ﵞ ﵝالأَنبِيَاء : ﵗﵘﵜ


“ហើយ(ចូរអ្នករំឭក)រឿងរ៉ាវរបស់ អ្នកដែលស្ថិតនៅក្នុងពោះត្រី(ព្យាការីយូនូស) ខណៈដែលគេបានចាកចេញទាំងកំហឹង ដោយគេគិតស្មានថា យើងមិនយកទោសពៃរលើរូបគេឡើយ។ នៅពេលនោះ គេក៏បានបួងសួងទាំងដែលគេស្ថិតនៅក្នុងភាពងងឹត(នៅក្នុងពោះត្រី)ថា៖ គ្មានព្រះជាម្ចាស់ឯណាដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដក្រៅពីព្រះអង្គឡើយ។ ព្រះអង្គមហាស្អាតស្អំ។ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំទេដែលស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលបំពាននោះ។”


និងពីអាប៊ូបាការ អាស-សិឌ្ឌីក ا ថាគាត់បាននិយាយទៅកាន់អ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ ﷺ៖


عَلِّمْنِي دُعَاءً أَدْعُو بِهِ فِي صَلَاتِي. قَالَ: > قُلْ: اللَّهُمَّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي ظُلْمًا كَثِيرًا، وَلَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ، فَاغْفِرْ لِي مَغْفِرَةً مِنْ عِنْدِكَ وَارْحَمْنِي، إِنَّكَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ < [رواه البخاري ومسلم]


«ឱអល់ឡោះ! ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំបានបំពានលើខ្លួនឯង នូវការបំពានយ៉ាងច្រើន (ដោយសារការប្រព្រឹត្តអំពើបាប)។ ហើយគ្មាននរណាអាចអត់ឱនទោសចំពោះបាបទាំងអស់បានទេ ក្រៅតែពីទ្រង់។ ដូច្នេះហើយ សូមទ្រង់មេត្តាអត់ឱនទោសឲ្យខ្ញុំ នូវការអភ័យទោសពីសំណាក់ទ្រង់ ហើយសូមទ្រង់មេត្តាអាណិតស្រឡាញ់ខ្ញុំផង។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់ជាម្ចាស់ដែលអត់ឱនទោសបំផុត ជាម្ចាស់ដែលមេត្តាធម៌បំផុត។”»


និងពីស្សាឌ្ឌាដ ប៊ិន អៅស ا ពីណាពី ﷺ បានមានប្រសាសន៍ថា៖


> سَيِّدُ الِاسْتِغْفَارِ أَنْ يَقُولَ: اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، خَلَقْتَنِي وَأَنَا عَبْدُكَ، وَأَنَا عَلَى عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ، أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا صَنَعْتُ، أَبُوءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَيَّ، وَأَبُوءُ لَكَ بِذَنْبِي فَاغْفِرْ لِي، فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ < [رواه البخاري]


«មេនៃការសុំអ៊ីសតៀហ្គហ្វារ(ឬការសុំការអភ័យទោសដ៏ឧត្តមបំផុត)គឺការពោលថា៖ “ឱអល់ឡោះ! ទ្រង់ជាម្ចាស់របស់ខ្ញុំ គ្មានព្រះពិតណាដែលត្រូវគោរពសក្ការៈទេ លើកលែងតែទ្រង់ប៉ុណ្ណោះ។ ទ្រង់បានបង្កើតខ្ញុំ ហើយខ្ញុំជាខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។ ខ្ញុំស្ថិតនៅលើសន្ធិសញ្ញារបស់ទ្រង់ និងការសន្យារបស់ទ្រង់ តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។ ខ្ញុំសូមជ្រកកោននឹងទ្រង់ ពីអំពើអាក្រក់ដែលខ្ញុំបានប្រព្រឹត្ត។ ខ្ញុំសូមសារភាពចំពោះទ្រង់នូវនៀកម៉ាត់ (គុណូបការៈ) ដែលទ្រង់បានប្រទានដល់ខ្ញុំ ហើយខ្ញុំក៏សូមសារភាពចំពោះទ្រង់នូវបាបរបស់ខ្ញុំដែរ។ ដូច្នេះ សូមទ្រង់មេត្តាអត់ឱនទោសឲ្យខ្ញុំផង ព្រោះពិតប្រាកដណាស់ គ្មាននរណាអាចអត់ឱនទោសចំពោះបាបទាំងអស់បានឡើយ ក្រៅតែពីទ្រង់ប៉ុណ្ណោះ។”»


6.    និងក្នុងចំណោមសុជីវធម៌នៃទូអាគឺការពិពណ៌នាពីស្ថានភាពរបស់ខ្លួន។ ក្នុងនោះមានទូអារបស់ហ្សាការីយ៉ានៅដើមស៊ូរ៉ោះម៉ើរយ៉ាំ៖


ﵟقَالَ رَبِّ إِنِّي وَهَنَ ٱلۡعَظۡمُ مِنِّي وَٱشۡتَعَلَ ٱلرَّأۡسُ شَيۡبٗا وَلَمۡ أَكُنۢ بِدُعَآئِكَ رَبِّ شَقِيّٗا ٤ﵞ ﵝمَرۡيَم : ﵔﵜ


“គាត់បានបួងសួងថា៖ បរពិត្រព្រះជាម្ចាស់! ពិតប្រាកដណាស់ ឆ្អឹងរបស់ខ្ញុំបានទ្រុឌទ្រោមទៅហើយ ឯសក់ក្បាលរបស់ខ្ញុំក៏ស្កូវព្រោងព្រាតទៀត ហើយខ្ញុំក៏មិនធ្លាប់ត្រូវបានព្រះអង្គ ឱព្រះជាម្ចាស់បដិសេធក្នុងការបួងសួងសុំទៅចំពោះព្រះអង្គនោះដែរ។”


ហ្សាការីយ៉ាបានផ្តើមទូអារបស់គាត់ដោយអ្វីដែលទាមទារក្តីមេត្តា និងក្តីករុណា គឺភាពចាស់ជរា និងភាពទន់ខ្សោយ។ បន្ទាប់មកគាត់បានតាវ៉ាស្សុលដោយការឆ្លើយតបរបស់អល់ឡោះចំពោះគាត់នៅពេលកន្លងមក ដោយពោលថា៖ "ហើយខ្ញុំមិនដែលខកបំណងក្នុងការសុំទូអាពីទ្រង់ទេ ព្រះជាម្ចាស់របស់ខ្ញុំ។"


និងមូសាបាននិយាយក្រោយពីគាត់បានដងទឹកឱ្យស្ត្រីពីរនាក់បានសុំទូអាថា


ﵟرَبِّ إِنِّي لِمَآ أَنزَلۡتَ إِلَيَّ مِنۡ خَيۡرٖ فَقِيرٞ ٢٤ﵞ ﵝالقَصَص : ﵔﵒﵜ


 “បរពិត្រព្រះជាម្ចាស់! ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំពិតត្រូវការនូវអ្វីដែលល្អដែលព្រះអង្គប្រទានដល់ខ្ញុំ។”


ភាពល្អក៏បានមកដល់គាត់នៅពេលស្ត្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមស្ត្រីទាំងពីរមកហៅគាត់ទៅជួបឪពុកនាង។ បន្ទាប់មកគាត់បានរកឃើញភរិយាដ៏សុចរិត ឪពុកក្មេកដ៏ល្អ និងការងារដែលធ្វើឱ្យគាត់រួចផុតពីភាពក្រីក្រ៖


ﵟفَجَآءَتۡهُ إِحۡدَىٰهُمَا تَمۡشِي عَلَى ٱسۡتِحۡيَآءٖ قَالَتۡ إِنَّ أَبِي يَدۡعُوكَ لِيَجۡزِيَكَ أَجۡرَ مَا سَقَيۡتَ لَنَاﵞ ﵝالقَصَص : ﵕﵒﵜ


“ពេលនោះ ស្រ្តីម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកទាំងពីរក៏បានដើរមកជួបនឹងព្យាការីមូសាដោយភាពអៀនខ្មាស។ នាងនិយាយថា៖ ពិតប្រាកដណាស់ ឪពុករបស់ខ្ញុំគាត់អញ្ជើញអ្នក(ទៅជួបគាត់)ដើម្បីផ្តល់ថ្លៃឈ្នួលដល់អ្នកចំពោះការដែលអ្នកបានឱ្យទឹកដល់សត្វរបស់ពួកយើងផឹក។”


بَارَكَ اللهُ لِي وَلَكُمْ فِي الْقُرْآنِ الْعَظِيمِ، وَنَفَعَنِي وَإِيَّاكُمْ بِمَا فِيهِ مِنَ الْآيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيمِ، أَقُولُ قَوْلِي هَذَا، وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ لِي وَلَكُمْ فَاسْتَغْفِرُوهُ، إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ.


الخطبة الثانية


الْحَمْدُ لِلَّهِ وَحْدَهُ، وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى مَنْ لَا نَبِيَّ بَعْدَهُ، أَمَّا بَعْدُ، فاتقوا الله عباد الله، واعْلَمُوا أَنَّ اللهَ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى أَمَرَكُمْ بِأَمْرٍ عَظِيمٍ فَقَالَ:


ﵟإِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِكَتَهُۥ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّۚ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِيمًا ٥٦ﵞ


اللَّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ عَلَى عَبْدِكَ وَرَسُولِكَ مُحَمَّدٍ، وَارْضَ عَنْ أَصْحَابِهِ الْخُلَفَاءِ، وَارْضَ عَنِ التَّابِعِينَ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ.


اللَّهُمَّ أَعِزَّ الْإِسْلَامَ وَالْمُسْلِمِينَ، وَأَذِلَّ الشِّرْكَ وَالْمُشْرِكِينَ، وَدَمِّرْ أَعْدَاءَكَ أَعْدَاءَ الدِّينِ، وَانْصُرْ عِبَادَكَ الْمُوَحِّدِينَ.


اللَّهُمَّ آمِنَّا فِي أَوْطَانِنَا، وَأَصْلِحْ أَئِمَّتَنَا وَوُلَاةَ أُمُورِنَا، وَاجْعَلْهُمْ هُدَاةً مُهْتَدِينَ.


اللَّهُمَّ وَفِّقْ جَمِيعَ وُلاةِ الْمُسْلِمِينَ لِتَحْكِيمِ كِتَابِكَ، وَإِعْزَازِ دِينِكَ، وَاجْعَلْهُمْ رَحْمَةً عَلَى رَعَايَاهُمْ.


اللَّهُمَّ ادْفَعْ عَنَّا الْغَلاءَ وَالْوَبَاءَ وَالرِّبَا وَالزِّنَا، وَالزَّلَازِلَ وَالْمِحَنَ وَسُوءَ الْفِتَنِ، مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ، عَنْ بَلَدِنَا هَذَا خَاصَّةً، وَعَنْ سَائِرِ بِلادِ الْمُسْلِمِينَ عَامَّةً، يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ.


رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً، وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً، وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ.


سُبْحَانَ رَبِّنَا رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ، وَسَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ.


****