الخطبة الأولى


إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ، نَحْمَدُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شُرُوْرِ أَنْفُسِنَا وَمِنْ سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلَا مُضِلَّ لَهُ، وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَا هَادِيَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنْ لَا إلـٰه إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ.


ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِۦ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ ١٠٢ﵞ


ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُواْ رَبَّكُمُ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ وَخَلَقَ مِنۡهَا زَوۡجَهَا وَبَثَّ مِنۡهُمَا رِجَالٗا كَثِيرٗا وَنِسَآءٗۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ ٱلَّذِي تَسَآءَلُونَ بِهِۦ وَٱلۡأَرۡحَامَۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَيۡكُمۡ رَقِيبٗا ١ ﵞ


ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَقُولُواْ قَوۡلٗا سَدِيدٗا ٧٠ يُصۡلِحۡ لَكُمۡ أَعۡمَٰلَكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡۗ وَمَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَقَدۡ فَازَ فَوۡزًا عَظِيمًا ٧١ﵞ


ឱបងប្អូនមូស្លិមទាំងឡាយ! ចូរកោតខ្លាចអល់ឡោះដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ និងមានការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះទ្រង់។ ចូរស្តាប់បង្គាប់ទ្រង់ និងកុំប្រឆាំងនឹងទ្រង់។ ហើយចូរដឹងថាក្នុងចំណោមសញ្ញានៃភាពជាព្រះជាម្ចាស់របស់អល់ឡោះលើសត្វលោករបស់ទ្រង់ គឺទ្រង់បានជ្រើសរើសពេលវេលាមួយចំនួនហើយធ្វើឱ្យវាមានភាពឧត្តុង្គឧត្តមជាងពេលវេលាផ្សេងៗ។ ក្នុងចំណោមនោះគឺខែមូហារ៉ម ដែលជាខែដ៏មហិមា និងចម្រើន។ វាជាខែដំបូងនៃឆ្នាំហិជ្រីយ៉ះ និងជាខែមួយក្នុងចំណោមខែហារ៉មដែលអល់ឡោះបានមានបន្ទូលអំពីវាថា៖


ﵟإِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثۡنَا عَشَرَ شَهۡرٗا فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِ يَوۡمَ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ مِنۡهَآ أَرۡبَعَةٌ حُرُمٞۚ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُۚ فَلَا تَظۡلِمُواْ فِيهِنَّ أَنفُسَكُمۡﵞ ﵝالتَّوۡبَة : ﵖﵓﵜ


“ពិតណាស់ ចំនួនខែនៅចំពោះអល់ឡោះគឺដប់ពីរខែក្នុងគម្ពីររបស់អល់ឡោះ តាំងពីថ្ងៃដែលទ្រង់បានបង្កើតមេឃនិងដី។ ក្នុងចំណោមនោះមានបួនខែដែលហារ៉ម។” នោះគឺជាសាសនាដ៏ត្រឹមត្រូវ។ ដូច្នេះចូរកុំធ្វើខុសក្នុងខែទាំងនោះចំពោះខ្លួនឯង។"


បន្ទូលរបស់អល់ឡោះ "فَلَا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنْفُسَكُمْ" (កុំធ្វើខុសក្នុងខែទាំងនោះចំពោះខ្លួនឯង)មានន័យថា ក្នុងខែហារ៉មទាំងនេះ ព្រោះវាមានភាពធ្ងន់ធ្ងរនិងបាបកម្មធំជាងខែផ្សេងៗ។


អ៊ីបនូអាប់បាស  ¶បាននិយាយអំពីបន្ទូលរបស់អល់ឡោះ ﴿فَلَا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنْفُسَكُمْ﴾  ថា៖ វាសម្រាប់ខែទាំងអស់ បន្ទាប់មកទ្រង់បានជ្រើសរើសបួនខែ ហើយធ្វើឱ្យវាជាខែហារ៉ម និងលើកតម្កើងភាពហារ៉មរបស់វា ហើយធ្វើឱ្យបាបកម្មក្នុងវាធ្ងន់ធ្ងរជាង និងធ្វើឱ្យអំពើល្អនិងផលបុណ្យក្នុងវាធំជាង។


ហើយកាតាដះបាននិយាយអំពីបន្ទូល ﴿فَلَا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنْفُسَكُمْ﴾ ថា៖ ពិតណាស់ការអយុត្តិធម៌ក្នុងខែហារ៉មធ្ងន់ធ្ងរជាង និងមានបាបកម្មខ្លាំងជាងការអយុត្តិធម៌ក្នុងខែដទៃ ទោះបីជាការអយុត្តិធម៌គឺជារឿងធ្ងន់ធ្ងរគ្រប់ពេលក៏ដោយ ប៉ុន្តែអល់ឡោះលើកតម្កើងអ្វីដែលទ្រង់សព្វព្រះទ័យ។


គាត់បាននិយាយថា៖ ពិតណាស់អល់ឡោះបានជ្រើសរើសនូវជម្រើសពីសត្វលោករបស់ទ្រង់។ ទ្រង់ជ្រើសរើសពីម៉ាឡាអ៊ីកះនូវអ្នកនាំសារ និងពីមនុស្សនូវអ្នកនាំសារ។ ទ្រង់ជ្រើសរើសពីពាក្យសម្ដីនូវការរំឭកទ្រង់ ជ្រើសរើសពីផែនដីនូវម៉ាស្ជិដ ជ្រើសរើសពីខែទាំងឡាយនូវខែរ៉ម៉ាទននិងខែហារ៉ម ជ្រើសរើសពីថ្ងៃទាំងឡាយនូវថ្ងៃសុក្រ និងជ្រើសរើសពីរាត្រីទាំងឡាយនូវឡៃឡាតុលក៊ដរិ។ ដូច្នេះចូរលើកតម្កើងអ្វីដែលអល់ឡោះបានលើកតម្កើង។ ពិតណាស់រឿងរ៉ាវទាំងឡាយត្រូវបានលើកតម្កើងដោយអ្វីដែលអល់ឡោះបានលើកតម្កើងវានៅចំពោះអ្នកដែលយល់និងអ្នកដែលមានសតិបញ្ញា។ចប់សេចក្តីសង្ខេបពី តាហ្វស៊ីរ៍ អ៊ីបនូ កាស៊ីរ៍ ♫។


និងបានរាយការណ៍ពីអាប៊ូបាការ៉ះ  ◙ ពីណាពី ﷺ បានមានប្រសាសន៍:


> السَّنَةُ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا، مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ؛ ثَلَاثةٌ مُتَوَالِيَاتٌ؛ ذُو الْقَعْدَةِ وَذُو الْحِجَّةِ وَالْمُحَرَّمُ، وَرَجَبُ مُضَرَ الَّذِي بَيْنَ جُمَادَى وَشَعْبَانَ < [رواه البخاري ومسلم]


«មួយឆ្នាំមានដប់ពីរខែ ក្នុងនោះមានបួនខែហារ៉ម។ បីខែជាប់ៗគ្នា: ហ្សុលក៊ដះ ហ្សុលហិច្ជះ និងមូហារ៉ម និងរ៉ជាប់មុឌរ៉ដែលស្ថិតនៅចន្លោះខែជូម៉ាដា និងស្ហាអ៊បាន។»


ខែមូហារ៉មត្រូវបានហៅឈ្មោះបែបនេះ ព្រោះវាជាខែដែលហារ៉ម ដើម្បីបញ្ជាក់ពីការហាមឃាត់និងការលើកតម្កើងវា។


រ៉ជាប់មុឌរ៉ ត្រូវបានហៅឈ្មោះបែបនេះ ព្រោះកុលសម្ព័ន្ធមុឌរ៉មិនផ្លាស់ប្តូរវាទេ តែរក្សាវាទុកក្នុងពេលវេលារបស់វា។ ផ្ទុយពីជនជាតិអារ៉ាប់ដទៃទៀតដែលផ្លាស់ប្តូរនិងប្រែប្រួលខែទាំងឡាយតាមស្ថានភាពសង្រ្គាមរបស់ពួកគេ ដែលត្រូវបានស្គាល់ថាជា "អាន់នាសីអ៍" (ការប្តូរខែ)។


ដូច្នេះ គួរយើងគោរពភាពហារ៉មនៃខែទាំងនេះ ដោយសារតែឋានៈដែលអល់ឡោះបានប្រទានដល់វា។ ក្នុងចំណោមនោះគឺការហាមចាប់ផ្តើមសង្រ្គាមក្នុងវា និងការប្រុងប្រយ័ត្នពីការធ្លាក់ក្នុងអំពើបាបនិងអំពើអាក្រក់ក្នុងខែទាំងនោះ។


ខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះ! ការច្រើនបួសសុណ្ណះក្នុងខែមូហារ៉មត្រូវបានបញ្ជាក់ពីគុណសម្បត្តិរបស់វា។ បានរាយការណ៍ពីអាប៊ូហូរ៉ៃរ៉ះ  ◙ថា អ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ ﷺ បានមានប្រសាសន៍៖


> أَفْضَلُ الصِّيَامِ بَعْدَ رَمَضَانَ شَهْرُ اللَّهِ الْمُحَرَّمُ < [رواه مسلم]


«ការបួសដ៏ប្រសើរបំផុតបន្ទាប់ពីរ៉ម៉ាទនគឺខែអល់ឡោះមូហារ៉ម»


ការបន្ថែមពាក្យ "ខែអល់ឡោះ" ទៅលើខែមូហារ៉មក្នុងប្រសាសន៍ "شَهْرُ اللَّهِ الْمُحَرَّمُ"  គឺជាការបញ្ជាក់អំពីការលើកតម្កើងវា។


បងប្អូនអ្នកមានជំនឿ! ក្នុងចំណោមសញ្ញានៃភាពជាព្រះជាម្ចាស់របស់អល់ឡោះលើសត្វលោករបស់ទ្រង់ គឺទ្រង់បានជ្រើសរើសថ្ងៃខ្លះ រួចលើកតម្កើងការថ្វាយបង្គំក្នុងថ្ងៃទាំងនោះលើសថ្ងៃផ្សេងៗ។ ក្នុងចំណោមនោះគឺថ្ងៃអាស្ហូរ៉ា ដែលជាថ្ងៃទីដប់នៃខែមូហារ៉មក្នុងប្រតិទិនអ៊ីស្លាម។ ការលើកតម្កើងថ្ងៃនេះមានប្រវត្តិល្អមួយ គឺនៅពេលអល់ឡោះបានសង្រ្គោះណាពីមូសា អាឡៃហិសសឡាម ពីការលង់ទឹក និងបានលង់ហ្វីរអោននិងក្រុមរបស់គាត់ មូសាបានបួសថ្ងៃទីដប់នៃខែមូហារ៉មដើម្បីអរគុណអល់ឡោះចំពោះពរជ័យនេះ។ បន្ទាប់មកអាហ្លុលគីតាប(យ៉ាហ៊ូឌីនិងគ្រិស្តាន)ក៏បួសវា រួចជនជាតិអារ៉ាប់ក្នុងសម័យល្ងង់ខ្លៅដែលគោរពបូជារូបសំណាកហើយមិនមែនជាអាហ្លុលគីតាបក៏បានបួសវាដែរ។ កុលសម្ព័ន្ធគូរ៉ៃស្សនៅមក្កះបួសវាក្នុងសម័យល្ងង់ខ្លៅរបស់ពួកគេ។


នៅពេលអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ ﷺ ធ្វើហិជ្រះទៅម៉ាឌីណះ គាត់បានឃើញយ៉ាហ៊ូឌីកំពុងបួសថ្ងៃអាស្ហូរ៉ា គាត់ក៏សួរពួកគេ: "តើថ្ងៃដែលពួកអ្នកបួសនេះជាថ្ងៃអ្វី?" ពួកគេឆ្លើយថា៖ "នេះជាថ្ងៃដ៏មហិមា អល់ឡោះបានសង្រ្គោះមូសានិងក្រុមរបស់គាត់ ហើយបានលង់ហ្វីរអោននិងក្រុមរបស់គាត់។ មូសាបានបួសវាដើម្បីអរគុណ ហើយយើងក៏បួសវា។" អ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ ﷺ ឆ្លើយថា៖ "យើងគឺជាអ្នកដែលមានសិទ្ធិនិងជិតស្និទ្ធនឹងមូសាជាងពួកអ្នក" រួចគាត់ក៏បួសថ្ងៃនោះ និងបញ្ជាឱ្យបួសវា។ [រាយការណ៍ដោយអាល់ពូខរ៉ីលេខ២០០៤ និងមុស្លិម លេខ១១៣០]


ពួកយ៉ាហ៊ូឌីចាត់ទុកថ្ងៃនោះជាបុណ្យ ហើយឱ្យស្ត្រីរបស់ពួកគេពាក់គ្រឿងអលង្ការនិងសម្លៀកបំពាក់ស្អាតៗ។


បន្ទាប់មក អាប់ឌុលឡោះ ប៊ិន អាប់បាស  ¶បាននិយាយថា៖ ពិតណាស់ថ្ងៃអាស្ហូរ៉ាត្រូវបានលើកតម្កើងដោយពួកយ៉ាហ៊ូឌី និងគ្រិស្តាន។


អាអីសះ  ◙ បាននិយាយថា៖


> كَانَ يَوْمَ عَاشُورَاءَ تَصُومُهُ قُرَيْشٌ فِي الْجَاهِلِيَّةِ، وَكَانَ رَسُولُ اللهِ ﷺ يَصُومُهُ، فَلَمَّا هَاجَرَ إِلَى الْمَدِينَةِ صَامَهُ وَأَمَرَ بِصِيَامِهِ، فَلَمَّا فُرِضَ شَهْرُ رَمَضَانَ قَالَ: مَنْ شَاءَ صَامَهُ وَمَنْ شَاءَ تَرَكَهُ < [رواه البخاري ومسلم]


«នៅថ្ងៃអាស្ហូរ៉ា ក្រុមកុលសម្ព័ន្ធគូរៃស្ហ ធ្លាប់បានបួសកាលពីសម័យជាហ៊ីលីយ៉ះ (សម័យអវិជ្ជាមុនអ៊ីស្លាម)។ ហើយអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ ه ក៏ធ្លាប់បានបួសនៅថ្ងៃនោះដែរ។ លុះដល់ពេលលោកបានភៀសខ្លួនទៅកាន់ទីក្រុងម៉ាឌីណះ លោកបានបួសនៅថ្ងៃនោះ ហើយបានបង្គាប់ឲ្យមូស្លីមបួសនៅថ្ងៃនោះ។ លុះដល់ពេលខែរ៉ាម៉ាទន ត្រូវបានតម្រូវឲ្យបួស(ជាកាតព្វកិច្ច) លោក(ណាប៊ី)ក៏បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «អ្នកណាដែលចង់ (បួសនៅថ្ងៃអាស្ហូរ៉ា) នោះចូរបួសចុះ ហើយអ្នកណាដែលចង់ (មិនបួស) នោះចូរទុកវាចោលចុះ។»


នាង ▲ ក៏បាននិយាយថា៖ "វាជាថ្ងៃដែលកាអ៊បះ(នៅមាក្កះ)ត្រូវបានគ្របដណ្តប់" មានន័យថាពួកគេលើកតម្កើងវាដោយដាក់វាំងននលើវាពីក្រណាត់ជាដើម។


នៅពេលអល់ឡោះតម្រូវឱ្យបួសខែរ៉ម៉ាទន ណាពី ﷺ បានប្រាប់មូស្លិមថា អ្នកណាចង់បួសថ្ងៃអាស្ហូរ៉ាអាចបួសវា អ្នកណាមិនចង់បួសក៏មិនបាច់បួស មានន័យថាបួសវាមិនមែនជាកាតព្វកិច្ចដូចបួសរ៉ម៉ាទនទេ តែវាជាការបួសសុណ្ណះ។ អ្នកណាបួសវានឹងទទួលបានផលបុណ្យច្រើនពីអល់ឡោះ។ ដូចដែលមានបុរសម្នាក់បានសួរណាពី៖ «តើលោកបួសដោយរបៀបណា?» លោក ﷺ បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «បីថ្ងៃពីខែនីមួយៗនិង រ៉ាម៉ាឌន ដល់ រ៉ាម៉ាឌន នេះគឺជាការបួសពេញមួយឆ្នាំ


> صِيَامُ يَوْمِ عَرَفَةَ، أَحْتَسِبُ عَلَى اللهِ أَنْ يُكَفِّرَ السَّنَةَ الَّتِي قَبْلَهُ وَالسَّنَةَ الَّتِي بَعْدَهُ. وَصِيَامُ يَوْمِ عَاشُورَاءَ أَحْتَسِبُ عَلَى اللهِ أَنْ يُكَفِّرَ السَّنَةَ الَّتِي قَبْلَهُ < [رواه مسلم: 1162]


«បួសថ្ងៃអារ៉ហ្វះ ខ្ញុំសង្ឃឹមពីអល់ឡោះថានឹងលុបបាបឆ្នាំមុននិងឆ្នាំក្រោយ។ រីឯបួសថ្ងៃអាស្ហូរ៉ា ខ្ញុំសង្ឃឹមពីអល់ឡោះថានឹងលុបបាបឆ្នាំមុន។»


បាបតូចៗដែលមនុស្សបានប្រព្រឹត្តក្នុងឆ្នាំមុន អល់ឡោះនឹងលុបបាបវាដោយការបួសថ្ងៃនេះ។ នេះគឺជាពរជ័យរបស់អល់ឡោះមកលើយើងដែលទ្រង់ឱ្យយើងបួសតែមួយថ្ងៃអាចលុបបាបបាបពេញមួយឆ្នាំ។ ចំណែកបាបធំៗ អល់ឡោះនឹងលុបបាបវាដោយការសារភាពកំហុសដ៏ពិត។ អល់ឡោះជាម្ចាស់នៃពរជ័យដ៏មហិមា។


បងប្អូនមូស្លិមទាំងឡាយ! ដោយសារការបួសថ្ងៃអាស្ហូរ៉ាមានសារៈសំខាន់យ៉ាងនេះទើបណាពី ﷺ ខិតខំយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការបួសវា។ ដូចដែលអ៊ីបនូអាប់បាស ¶ បាននិយាយថា៖


> مَا رَأَيْتُ النَّبِيَّ ﷺ يَتَحَرَّى صِيَامَ يَوْمٍ فَضَّلَهُ عَلَى غَيْرِهِ إِلَّا هَذَا الْيَوْمَ، يَوْمَ عَاشُورَاءَ، وَهَذَا الشَّهْرَ، شَهْرَ رَمَضَانَ < [رواه البخاري/رقم: 2006، ومسلم/رقم: 1125]


«ខ្ញុំមិនដែលឃើញណាពី ﷺ ខិតខំបួសថ្ងៃណាដែលទ្រង់លើកតម្កើងលើសថ្ងៃផ្សេងក្រៅពីថ្ងៃនេះ គឺថ្ងៃអាស្ហូរ៉ា និងខែនេះ គឺខែរ៉ម៉ាទនទេ។»


ហើយក្រុមមួយក្នុងចំណោម សាឡាហ្វ សូលីហ៍ ធ្លាប់បួសថ្ងៃអាស្ហូរ៉ាសូម្បីតែនៅពេលធ្វើដំណើរ ដោយខ្លាចខកខានវា។


អ៊ីមាំអ៊ីបនូរ៉ជប ♫ បាននិយាយថា៖ មានក្រុមមួយក្នុងចំណោមហើយក្រុមមួយក្នុងចំណោម សាឡាហ្វ សូលីហ៍ បួសថ្ងៃអាស្ហូរ៉ានៅពេលធ្វើដំណើរ រួមមានអ៊ីបនូអាប់បាស អាប៊ូអ៊ីសហាក អាស់សាប៊ីអី និងអាល់-ហ្សូហ៍រី ។ អាល់-ហ្សូហ៍រី បាននិយាយថា៖ "ពិតណាស់រ៉ម៉ាទនអាចបំពេញបន្ថែមពីថ្ងៃផ្សេង ចំណែកអាសូរ៉ាបើខកខានវានឹងមិនបានធ្វើទេ។"


សាហាបះ  ╚ធ្លាប់ឱ្យក្មេងៗរបស់ពួកគាត់បួសថ្ងៃអាស្ហូរ៉ា ដើម្បីបង្ហាត់ឱ្យពួកគេស្គាល់ការបួស។


បានរាយការណ៍ពីអារ់រុប៊ៃយិអ៍ ប៊ិនទី មូអាវ់វិហ្ស ▲ បាននិយាយថា៖ ណាពី ﷺ បានបញ្ជូនសារនៅព្រឹកថ្ងៃអាស្ហូរ៉ាទៅភូមិអាន់សរ៍ថា៖


> مَنْ أَصْبَحَ مُفْطِرًا فَلْيُتِمَّ بَقِيَّةَ يَوْمِهِ، وَمَنْ أَصْبَحَ صَائِمًا فَلْيَصُمْ <


«អ្នកណាដែលដឹងថាមិនបានបួស ចូរបំពេញពេលវេលាដែលនៅសល់នៃថ្ងៃនេះ ហើយអ្នកណាដែលដឹងថាបានបួស ចូរបន្តការបួស។»


នាងបាននិយាយថា៖ ក្រោយមកយើងបានបួសវា និងឱ្យកូនតូចៗរបស់យើងបួស ហើយយើងធ្វើឱ្យពួកគេលេងជាមួយវត្ថុលេង។ បើក្មេងណាយំរកអាហារ យើងឱ្យវត្ថុលេងនោះដល់គេរហូតដល់ពេលស្រាយបួស។ [រាយការណ៍ដោយអាល់ពូខរ៉ីលេខ១៩៦០ និងមុស្លិម លេខ១១៣៦]


ខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះ! ក្នុងចំណោមសុណ្ណះនៃការបួសថ្ងៃអាស្ហូរ៉ាគឺបួសថ្ងៃទីប្រាំបួនជាមួយវា។ ភស្តុតាងគឺប្រសាសន៍របស់ណាពី ﷺ


> لَئِنْ بَقِيتُ إِلَى قَابِلٍ لَأَصُومَنَّ التَّاسِعَ < [رواه مسلم/رقم: 1134]


«ប្រសិនបើខ្ញុំនៅរស់ដល់ឆ្នាំក្រោយ ខ្ញុំនឹងបួសថ្ងៃទីប្រាំបួន។»


មានន័យថា ប្រសិនបើខ្ញុំនៅរស់ដល់ឆ្នាំក្រោយនិងមិនទាន់ស្លាប់ ខ្ញុំនឹងបួសថ្ងៃទីប្រាំបួនជាមួយថ្ងៃទីដប់។ តែណាពី ﷺ បានទទួលមរណភាពមុនដល់ថ្ងៃអាស្ហូរ៉ានៃឆ្នាំក្រោយ។


បងប្អូនទាំងអស់គ្នា! ហេតុផលនៃការកំណត់ឱ្យបួសថ្ងៃទីប្រាំបួនជាមួយថ្ងៃទីដប់ គឺដើម្បីកុំឱ្យមូស្លិមដូចនឹងពួកយ៉ាហ៊ូឌីក្នុងការបួសរបស់ពួកគេ។ ពីព្រោះពួកយ៉ាហ៊ូឌីបួសតែថ្ងៃទីដប់។ ណាពី ﷺ មិនចូលចិត្តឱ្យដូចពួកគេក្នុងការថ្វាយបង្គំទេ ដូច្នេះគាត់បានណែនាំឱ្យបួសថ្ងៃទីប្រាំបួនជាមួយថ្ងៃទីដប់ ដើម្បីកុំឱ្យដូចពួកគេ។ នេះជាលក្ខណៈពិសេសនៃសាសនាអ៊ីស្លាម ដែលឱ្យអ្នកដើរតាមខ្លួនខុសប្លែកពីអ្នកដទៃក្នុងការថ្វាយបង្គំរបស់ពួកគេ។


ប្រសិនបើមានអ្នកសួរថា៖ តើអនុញ្ញាតឱ្យបួសតែថ្ងៃអាស្ហូរ៉ាឬទេ? ចម្លើយគឺបាន ប៉ុន្តែប្រសើរជាងគឺបួសថ្ងៃមួយមុនវា។ នោះគឺជាសុណ្ណះដែលបញ្ជាក់ពីណាពី ﷺ ដោយប្រសាសន៍របស់គាត់: "ប្រសិនបើខ្ញុំនៅរស់ដល់ឆ្នាំក្រោយ ខ្ញុំនឹងបួសថ្ងៃទីប្រាំបួន។"


بَارَكَ اللهُ لِي وَلَكُمْ فِي الْقُرْآنِ الْعَظِيمِ، وَنَفَعَنِي وَإِيَّاكُمْ بِمَا فِيهِ مِنَ الْآيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيمِ، أَقُولُ قَوْلِي هَذَا، وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ لِي وَلَكُمْ فَاسْتَغْفِرُوهُ، إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ.


الخطبة الثانية


الْحَمْدُ لِلَّهِ وَحْدَهُ، وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى مَنْ لَا نَبِيَّ بَعْدَهُ، أَمَّا بَعْدُ، فيا أيها المسلمون.


ពិតណាស់អល់ឡោះបានបង្កើតថ្ងៃនិងរាត្រីដោយគតិបណ្ឌិតដ៏មហិមា គឺដើម្បីធ្វើការងារ។ ទ្រង់មិនបានបង្កើតវាឥតប្រយោជន៍និងគ្មានគោលបំណងទេ។ អល់ឡោះមានបន្ទូលថា៖


ﵟوَهُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ خِلۡفَةٗ لِّمَنۡ أَرَادَ أَن يَذَّكَّرَ أَوۡ أَرَادَ شُكُورٗا ٦٢ﵞ ﵝالفُرۡقَان : ﵒﵖﵜ


“ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបានធ្វើឱ្យមានរាត្រីនិងថ្ងៃបន្តគ្នា សម្រាប់អ្នកដែលចង់រំលឹកឬចង់អរគុណ។"


និងទ្រង់មានបន្ទូលអំពីខ្លួនទ្រង់:


ﵟٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡمَوۡتَ وَٱلۡحَيَوٰةَ لِيَبۡلُوَكُمۡ أَيُّكُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗاﵞ ﵝالمُلۡك : ﵒﵜ


“ដែលបានបង្កើតការស្លាប់និងការរស់ ដើម្បីសាកល្បងពួកអ្នកថាតើនរណាក្នុងចំណោមពួកអ្នកល្អជាងគេក្នុងការធ្វើអំពើល្អ។"


និងអាត់ទីរមីហ្សីបានរាយការណ៍ពីអាប៊ូបារហ្សះ អាល់អាស់ឡាមី  ◙ថាណាពី ﷺ បានមានប្រសាសន៍:


> لَا تَزُولُ قَدَمَا عَبْدٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى يُسْأَلَ عَنْ عُمُرِهِ فِيمَا أَفْنَاهُ، وَعَنْ عِلْمِهِ فِيمَ فَعَلَ، وَعَنْ مَالِهِ مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبَهُ وَفِيمَ أَنْفَقَهُ، وَعَنْ جِسْمِهِ فِيمَ أَبْلَاهُ <


«ជើងរបស់ខ្ញុំបម្រើនឹងមិនកម្រើកឡើយនៅថ្ងៃបរលោក រហូតដល់គេត្រូវបានសួរអំពីអាយុរបស់គេថាបានចំណាយក្នុងអ្វី និងអំពីចំណេះរបស់គេថាបានធ្វើអ្វីខ្លះ និងអំពីទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គេថាបានពីណានិងចំណាយក្នុងអ្វី និងអំពីរាងកាយរបស់គេថាបានប្រើប្រាស់ក្នុងអ្វី។»


ឱបងប្អូនអ្នកមានជំនឿទាំងឡាយ! នៅក្នុងថ្ងៃទាំងនេះ យើងកំពុងលាឆ្នាំចាស់មួយ និងស្វាគមន៍ឆ្នាំថ្មីមួយ។ តើយើងបានធ្វើអ្វីខ្លះក្នុងឆ្នាំកន្លងទៅ? ហើយតើយើងនឹងធ្វើអ្វីខ្លះក្នុងឆ្នាំថ្មី? ឆ្នាំកន្លងផុតទៅយ៉ាងលឿន ឆ្នាំនេះបានកន្លងផុតទៅដូចជាមួយថ្ងៃ ឬមួយម៉ោងប៉ុណ្ណោះ។


សូមឱ្យយើងពិនិត្យខ្លួនឯង៖ តើយើងបានប្រើពេលវេលាប៉ុន្មានដើម្បីខិតកាន់តែជិតឋានសួគ៌ និងឃ្លាតឆ្ងាយពីនរក? តើយើងបានប្រញាប់ប្រញាល់ធ្វើការគោរពប្រតិបត្តិចំពោះព្រះអល់ឡោះប៉ុន្មានដង? តើយើងបានធ្វើសឡាត និងបួសស្ម័គ្រចិត្តប៉ុន្មានដង? តើយើងបានបរិច្ចាគទានប៉ុន្មាន? តើយើងបានរំឭកដល់អល់ឡោះប៉ុន្មានដង? តើយើងបានទៅម៉ាស្ជិដ ទាន់ពេលប៉ុន្មានដង?


តើយើងបានជៀសវាងអំពើបាបនិងអំពើអាក្រក់ដែរឬទេ? តើយើងបានទប់ភ្នែកពីការមើលរឿងហាមឃាត់ និងការពារអណ្តាតពីការនិយាយដើម និងពាក្យឥតប្រយោជន៍ដែរឬទេ? តើយើងបានសម្អាតចិត្តពីការគុំគួន ការស្អប់ និងការឈ្នានីសដែរឬទេ? តើយើងបានកែលម្អទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកជិតខាង សាច់ញាតិ និងអ្នកបម្រើដែរឬទេ? តើយើងបានណែនាំស្ត្រី និងកូនស្រីរបស់យើងអំពីការស្លៀកពាក់សមរម្យ ភាពខ្មាស់អៀន និងការប្រុងប្រយ័ត្នពីការតុបតែងខ្លួននិងការលាយឡំគ្នាប៉ុន្មានដង?


ឱមនុស្សទាំងឡាយ! ការបញ្ចប់ឆ្នាំចាស់និងការចាប់ផ្តើមឆ្នាំថ្មីតម្រូវឱ្យមានរឿងបីយ៉ាង៖


1.    អរគុណព្រះអល់ឡោះសម្រាប់ការពន្យារពេលជីវិត


2.    ពិនិត្យខ្លួនឯងលើអ្វីដែលបានកន្លងផុតទៅ


3.    កែលម្អនិងត្រួតពិនិត្យខ្លួនសម្រាប់ពេលអនាគត


មានការរាយការណ៍ពីលោក អ៊ូមារ ◙ ថា៖


> حَاسِبُوا أَنْفُسَكُمْ قَبْلَ أَنْ تُحَاسَبُوا، وَتَزَيَّنُوا لِلْعَرْضِ الأَكْبَرِ، وَإِنَّمَا يَخِفُّ الحِسَابُ يَوْمَ القِيَامَةِ عَلَى مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ فِي الدُّنْيَا. <


«ចូរពិនិត្យខ្លួនអ្នកមុនពេលអ្នកត្រូវបានពិនិត្យ ហើយត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ថ្ងៃជំនុំជម្រះដ៏ធំ។ ការគណនាគិតគូរនៅថ្ងៃបរលោកនឹងស្រាលសម្រាប់អ្នកដែលបានពិនិត្យខ្លួនឯងនៅលើលោកនេះ»


ដូច្នេះ ឱបងប្អូនមូស្លីមទាំងឡាយ! ចូរប្រញាប់ធ្វើអំពើល្អ ចូរប្រញាប់ធ្វើអំពើល្អ មុនពេលដល់ថ្ងៃចុងក្រោយ។