(៤)
ការគោរពប្រតិបត្តិតាមព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ﷺ
الخطبة الأولى
إنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ، نَحْمَدُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا وَمِنْ سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلَا مُضِلَّ لَهُ، وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَا هَادِيَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنْ لَا إلـٰه إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ.
ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِۦ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ ١٠٢ﵞ
ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُواْ رَبَّكُمُ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ وَخَلَقَ مِنۡهَا زَوۡجَهَا وَبَثَّ مِنۡهُمَا رِجَالٗا كَثِيرٗا وَنِسَآءٗۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ ٱلَّذِي تَسَآءَلُونَ بِهِۦ وَٱلۡأَرۡحَامَۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَيۡكُمۡ رَقِيبٗا ١ ﵞ
ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَقُولُواْ قَوۡلٗا سَدِيدٗا ٧٠ يُصۡلِحۡ لَكُمۡ أَعۡمَٰلَكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡۗ وَمَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَقَدۡ فَازَ فَوۡزًا عَظِيمًا ٧١ﵞ
أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ خَيْرَ الْكَلَامِ كَلَامُ اللهِ، وَخَيْرَ الْهَدْيِ هَدْيُ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَشَرَّ الْأُمُورِ مُحْدَثَاتُهَا، وَكُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ، وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ، وَكُلَّ ضَلَالَةٍ فِي النَّارِ.
បងប្អូនមូស្លីមទាំងឡាយ! ចូរកោតខ្លាចអល់ឡោះ ហើយចូរដឹងថាអល់ឡោះបានឱ្យកិត្តិយសដល់ប្រជាជាតិមួយនេះ ដោយជ្រើសរើសមនុស្សដ៏ល្អបំផុតរបស់ទ្រង់ឱ្យធ្វើជាណាពីនិងអ្នកនាំសាររបស់ពួកគេ គឺមូហាំម៉ាត់ ﷺ។ លោកពិតជាមានសីលធម៌ ចំណេះដឹង និងការប្រព្រឹត្តដ៏ល្អបំផុត។ អល់ឡោះបានបញ្ជាឱ្យធ្វើណាស៊ីហះ(ទូន្មាន)ចំពោះលោក។ តាមីម អាត់ដារី ◙ថា ណាពី ﷺ បានមានប្រសាសន៍ថា៖
> الدِّيْنُ النَّصِيْحَةُ < [رواه مسلم]
«សាសនាគឺការទូន្មាន»
ពួកយើងបានសួរថា ៖ «ចំពោះអ្នកណា?»។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ៖ «ចំពោះអល់ឡោះ, ចំពោះគម្ពីររបស់ទ្រង់, ចំពោះរ៉សូលរបស់ទ្រង់, ចំពោះបណ្តាអ្នកដឹកនាំរបស់អ្នកមូស្លីម និងចំពោះប្រជាជនទូទៅរបស់ពួកគេ»។
អ៊ីម៉ាំ អាន់ណាវ៉ាវី ♫ បានមានប្រសាសន៍ ដោយសង្ខេបនូវពាក្យសម្តីរបស់អ្នកប្រាជ្ញមួយចំនួនអំពីអត្ថន័យនៃការផ្ដល់ដំបូន្មានដោយស្មោះចំពោះព្យាការី ﷺ ថា ៖
«ចំណែកឯការផ្ដល់ដំបូន្មានដោយស្មោះចំពោះរ៉សូលរបស់អល់ឡោះ ﷺ វិញនោះគឺ ៖ ការជឿជាក់លើសារលិខិតរបស់លោក, ការមានជំនឿលើអ្វីទាំងអស់ដែលលោកបាននាំមក, ការស្តាប់បង្គាប់លោកក្នុងបទបញ្ជានិងការហាមឃាត់របស់លោក, ការជួយជ្រោមជ្រែងលោកទាំងពេលលោកមានជីវិតនិងពេលលោកបានមរណភាព, ការប្រឆាំងនឹងអ្នកណាដែលប្រឆាំងនឹងលោក, ការស្រឡាញ់គាំទ្រអ្នកណាដែលស្រឡាញ់គាំទ្រលោក, ការលើកតម្កើងសិទ្ធិរបស់លោកនិងការគោរពកោតក្រែងលោក, ការធ្វើឱ្យមាគ៌ានិងសុណ្ណះរបស់លោកមានជីវិតឡើងវិញ, ការផ្សព្វផ្សាយការអំពាវនាវរបស់លោកនិងការផ្សព្វផ្សាយច្បាប់ របស់លោក, ការបដិសេធនូវការចោទប្រកាន់ទាំងឡាយ, ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនូវចំណេះដឹងរបស់វាឱ្យបានស៊ីជម្រៅនិងការស្វែងយល់ពីអត្ថន័យរបស់វា, ការអំពាវនាវទៅកាន់វា, ការមានភាពទន់ភ្លន់ក្នុងការរៀនសូត្រនិងការបង្រៀនវា, ការលើកតម្កើងនិងការផ្តល់កិត្តិយសដល់វា, ការមានអាកប្បកិរិយាល្អនៅពេលសូត្រអានវា, ការមិននិយាយអំពីវាដោយគ្មានចំណេះដឹង, ការផ្តល់កិត្តិយសដល់អ្នកដែលចេះដឹងនឹងវាដោយសារតែការជាប់ទាក់ទងរបស់ពួកគេទៅនឹងវា, ការប្រកាន់យកសីលធម៌របស់លោកនិងការប្រកាន់យកអាកប្បកិរិយារបស់លោក, ការស្រឡាញ់គ្រួសាររបស់លោកនិងបណ្តាសហាបះរបស់លោក, និងការជៀសវាងពីអ្នកណាដែលបង្កើតរឿងថ្មីក្នុងសុណ្ណះរបស់លោក ឬបៀតបៀននរណាម្នាក់ពីក្នុងចំណោមសហាបះរបស់លោក និងផ្សេងៗទៀត»។
បងប្អូនមូស្លីមទាំងឡាយ! ពិតណាស់ ការស្តាប់បង្គាប់ព្យាការី ﷺ គឺស្ថិតក្នុងចំណោមការផ្ដល់ដំបូន្មានដោយស្មោះដ៏ធំបំផុតចំពោះលោក ដូចដែលមានរៀបរាប់ពីមុននៅក្នុងពាក្យសម្តីរបស់បណ្តាអ្នកប្រាជ្ញ។
តើវាមិនដូច្នោះដោយរបៀបណា ខណៈដែលអល់ឡោះដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ពិតជាបានភ្ជាប់ការស្តាប់បង្គាប់ទ្រង់ជាមួយនឹងការស្តាប់បង្គាប់រ៉សូលរបស់ទ្រង់ ﷺ? ហើយទ្រង់បានប្រាប់ដល់សត្វលោករបស់ទ្រង់ថា អ្នកណាដែលស្តាប់បង្គាប់រ៉សូល គឺពិតជាបានស្តាប់បង្គាប់ទ្រង់ហើយ។ ទ្រង់ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បានមានបន្ទូលថា៖
ﵟمَّن يُطِعِ ٱلرَّسُولَ فَقَدۡ أَطَاعَ ٱللَّهَۖ وَمَن تَوَلَّىٰ فَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ عَلَيۡهِمۡ حَفِيظٗا ٨٠ﵞ ﵝالنِّسَاء : ﵐﵘﵜ
“អ្នកណាដែលស្តាប់បង្គាប់រ៉សូល គឺពិតជាបានស្តាប់បង្គាប់អល់ឡោះហើយ។ ហើយអ្នកណាដែលងាកចេញ គឺយើងមិនបានបញ្ជូនអ្នកមកដើម្បីជាអ្នកឃ្លាំមើលពួកគេឡើយ។”
មូលហេតុនៃរឿងនោះគឺថា រ៉សូល ﷺ បាននាំយកសាសនានេះមកពីអល់ឡោះ។ ដូច្នេះលោកគ្រាន់តែជាអ្នកផ្សព្វផ្សាយជំនួសអល់ឡោះ ហើយលោកមិនបាននាំយកអ្វីមួយមកពីខ្លួនលោកផ្ទាល់ឡើយ។ អល់ឡោះដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បានមានបន្ទូលទៅកាន់ព្យាការីរបស់ទ្រង់ថា ៖
ﵟإِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُوحَىٰٓ إِلَيَّﵞ ﵝالكَهۡف : ﵐﵑﵑﵜ
“ចូរអ្នក(ឱមូហាំម៉ាត់) ពោលថា៖ «ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំគ្រាន់តែជាមនុស្សម្នាក់ដូចពួកអ្នកដែរ ដែលត្រូវបានផ្ដល់វិវរណៈថា ម្ចាស់របស់ពួកអ្នក គឺជាម្ចាស់តែមួយអង្គគត់។”
ហើយពិតណាស់ អល់ឡោះដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បានបញ្ជាឱ្យស្តាប់បង្គាប់រ៉សូល ﷺ នៅក្នុងសាមសិបបីកន្លែងនៃគម្ពីរគួរអាន។ ក្នុងចំណោមនោះគឺបន្ទូលរបស់ទ្រង់ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់៖
ﵟوَمَآ ءَاتَىٰكُمُ ٱلرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَىٰكُمۡ عَنۡهُ فَٱنتَهُواْﵞ ﵝالحَشۡر : ﵗﵜ
“ហើយអ្វីដែលអ្នកនាំសារបានផ្ដល់ឱ្យពួកអ្នក ចូរពួកអ្នកទទួលយកវា ហើយអ្វីដែលគាត់បានហាមឃាត់ពួកអ្នក ចូរពួកអ្នកចៀសវាងវា។”
និងបន្ទូលរបស់ទ្រង់៖
ﵟقُلۡ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَٱلرَّسُولَۖ فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡكَٰفِرِينَ ٣٢ﵞ ﵝآل عِمۡرَان : ﵒﵓﵜ
“ចូរអ្នក(ឱមូហាំម៉ាត់) ពោលថា៖ «ចូរពួកអ្នកគោរពប្រតិបត្តិតាមអល់ឡោះ និងអ្នកនាំសារ (របស់ទ្រង់)»។ ហើយប្រសិនបើពួកអ្នកបែរចេញ នោះពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះមិនស្រឡាញ់បណ្ដាអ្នកដែលមិនជឿនោះឡើយ។”
និងបន្ទូលរបស់ទ្រង់៖
ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَا تَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ وَأَنتُمۡ تَسۡمَعُونَ ٢٠ﵞ ﵝالأَنفَال : ﵐﵒﵜ
“ឱបណ្ដាអ្នកដែលមានជំនឿ! ចូរពួកអ្នកគោរពប្រតិបត្តិតាមអល់ឡោះ និងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ហើយកុំងាកចេញពីគាត់ ខណៈដែលពួកអ្នកកំពុងឮ (ការណែនាំរបស់គាត់)។”
និងបន្ទូលរបស់ទ្រង់៖
ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ وَأُوْلِي ٱلۡأَمۡرِ مِنكُمۡﵞ ﵝالنِّسَاء : ﵙﵕﵜ
“ឱបណ្ដាអ្នកដែលមានជំនឿ! ចូរពួកអ្នកគោរពប្រតិបត្តិតាមអល់ឡោះ និងគោរពប្រតិបត្តិតាមអ្នកនាំសារ និងបណ្តាអ្នកដឹកនាំក្នុងចំណោមពួកអ្នក។”
ក៏ដូចគ្នាដែរ អត្ថបទហាឌីសជាច្រើនបានរៀបរាប់អំពីការលើកទឹកចិត្តឱ្យដើរតាមនិងស្តាប់បង្គាប់លោក ដើរតាមការចង្អុលបង្ហាញរបស់លោក ដើរតាមសុណ្ណះរបស់លោក និងឱ្យតម្លៃការបញ្ជានិងការហាមរបស់លោក។ ក្នុងនោះមានហាឌីសរបស់អាប៊ូហ៊ូរ៉យរ៉ោះ ◙ ថា រ៉សូលុលឡោះ ﷺ បានមានប្រសាសន៍ថា៖
> كُلُّ أُمَّتِي يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ إِلَّا مَنْ أَبَى < [رواه البخاري]
«ប្រជាជាតិរបស់ខ្ញុំទាំងអស់នឹងបានចូលឋានសួគ៌ លើកលែងតែអ្នកដែលបដិសេធ(មិនព្រម) ប៉ុណ្ណោះ។»
ពួកគេនិយាយថា៖ ឱរ៉សូលុលឡោះ! តើនរណាដែលបដិសេធ?
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖
> مَنْ أَطَاعَنِي دَخَلَ الْجَنَّةَ، وَمَنْ عَصَانِي فَقَدْ أَبَى < [رواه البخاري]
«អ្នកណាដែលស្តាប់បង្គាប់ខ្ញុំ គឺបានចូលឋានសួគ៌ ហើយអ្នកណាដែលបំពាននឹងខ្ញុំ គឺពិតជាបានបដិសេធហើយ»។
លោក អាប៊ូហ៊ូរយររ៉ោះ ថារ៉សូលុលឡោះ ﷺ បានមានប្រសាសន៍ថា៖
> مَنْ أَطَاعَنِي فَقَدْ أَطَاعَ اللهَ، وَمَنْ عَصَانِي فَقَدْ عَصَى اللهَ < [رواه البخاري ومسلم]
«អ្នកណាដែលស្តាប់បង្គាប់ខ្ញុំ គឺពិតជាបានស្តាប់បង្គាប់អល់ឡោះហើយ ហើយអ្នកណាដែលបំពាននឹងខ្ញុំ គឺពិតជាបានបំពាននឹងអល់ឡោះហើយ»។
និងមកពីលោក(អាប៊ូហ៊ូរ៉យរ៉ោះ)ផងដែរថារ៉សូលុលឡោះ ﷺ បានមានប្រសាសន៍ថា
> إِذَا نَهَيْتُكُمْ عَنْ شَيْءٍ فَاجْتَنِبُوهُ، وَإِذَا أَمَرْتُكُمْ بِشَيْءٍ فَأْتُوا مِنْهُ مَا اسْتَطَعْتُمْ < [رواه البخاري ومسلم]
«នៅពេលដែលខ្ញុំបានហាមឃាត់ពួកអ្នកពីរឿងអ្វីមួយ ចូរពួកអ្នកជៀសវាងវា ហើយនៅពេលដែលខ្ញុំបានបញ្ជាពួកអ្នកឱ្យធ្វើរឿងអ្វីមួយ ចូរពួកអ្នកប្រតិបត្តិវាតាមលទ្ធភាបរបស់ពួកអ្នក»។
អាប៊ូសាអីត អាល់ខុតរី ◙និយាយថា រ៉សូលុលឡោះ ﷺ បានមានប្រសាសន៍ថា
> وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ، لَتَدْخُلُنَّ الْجَنَّةَ كُلُّكُمْ إِلَّا مَنْ أَبَى وَشَرَدَ عَلَى اللهِ كَشِرَادِ الْبَعِيرِ < [رواه أحمد]
«ខ្ញុំសូមស្បថនឹងម្ចាស់ដែលជីវិតរបស់ខ្ញុំស្ថិតនៅក្នុងកណ្ដាប់ដៃរបស់ទ្រង់ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកអ្នកទាំងអស់គ្នានឹងចូលឋានសួគ៌ លើកលែងតែអ្នកដែលបដិសេធ និងរត់គេចពីអល់ឡោះ ដូចជាការរត់គេចរបស់សត្វអូដ្ឋ»។
គាត់បានសួរថា ៖ «ឱរ៉សូលរបស់អល់ឡោះ! តើអ្នកណាទៅដែលបដិសេធមិនចូលឋានសួគ៌?
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖
> مَنْ أَطَاعَنِي دَخَلَ الْجَنَّةَ، وَمَنْ عَصَانِي فَقَدْ أَبَى < [رواه أحمد]
«អ្នកណាដែលស្តាប់បង្គាប់ខ្ញុំ គឺបានចូលឋានសួគ៌ ហើយអ្នកណាដែលបំពាននឹងខ្ញុំ គឺពិតជាបានបដិសេធហើយ»។
بَارَكَ اللهُ لِي وَلَكُمْ فِي القُرْآنِ العَظِيمِ، وَنَفَعَنِي وَإِيَّاكُمْ بِمَا فِيهِ مِنَ الآيَاتِ وَالذِّكْرِ الحَكِيمِ. أَقُولُ قَوْلِي هَذَا، وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ لِي وَلَكُمْ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ، فَاسْتَغْفِرُوهُ، إِنَّهُ كَانَ لِلتَّوَّابِينَ غَفُورًا.
الخطبة الثانية
الحَمْدُ لِلَّهِ وَكَفَى، وَسَلامٌ عَلَى عِبَادِهِ الَّذِينَ اصْطَفَى، أَمَّا بَعْدُ: فَاتَّقُوا اللهَ عِبَادَ اللهِ
ចូរដឹងថាក្នុងចំណោមការស្តាប់បង្គាប់ណាពី ﷺ គឺការត្រឡប់ទៅរកលោកនៅពេលមានការខ្វែងគំនិតគ្នា។ អល់ឡោះមានបន្ទូលថា៖
ﵟيَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ وَأُوْلِي ٱلۡأَمۡرِ مِنكُمۡۖ فَإِن تَنَٰزَعۡتُمۡ فِي شَيۡءٖ فَرُدُّوهُ إِلَى ٱللَّهِ وَٱلرَّسُولِ إِن كُنتُمۡ تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ وَأَحۡسَنُ تَأۡوِيلًا ٥٩ﵞ ﵝالنِّسَاء : ﵙﵕﵜ
“ឱបណ្ដាអ្នកដែលមានជំនឿ! ចូរពួកអ្នកគោរពប្រតិបត្តិតាមអល់ឡោះ និងគោរពប្រតិបត្តិតាមអ្នកនាំសារ និងបណ្តាអ្នកដឹកនាំក្នុងចំណោមពួកអ្នក។ តែប្រសិនបើពួកអ្នកខ្វែងគំនិតគ្នាក្នុងរឿងអ្វីមួយ នោះចូរពួកអ្នកវិលត្រឡប់ទៅរកអល់ឡោះ និងអ្នកនាំសារវិញ ប្រសិនបើពួកអ្នកជាអ្នកដែលមានជំនឿលើអល់ឡោះ និងថ្ងៃបរលោកមែននោះ។ នោះជាការប្រសើរបំផុត និងជាទីបញ្ចប់ដ៏ល្អបំផុត។”
អ៊ិបនុលកយ្យីម ♫ បាននិយាយថា៖ ពិតណាស់មនុស្សទាំងអស់បានឯកភាពគ្នាថា ការត្រឡប់ទៅកាន់អល់ឡោះគឺការត្រឡប់ទៅកាន់គម្ពីររបស់ទ្រង់ ហើយការត្រឡប់ទៅកាន់អ្នកនាំសារ ﷺ គឺការត្រឡប់ទៅរកលោកផ្ទាល់ក្នុងជីវិតរបស់លោក និងទៅកាន់សុណ្ណះរបស់លោកក្រោយមរណភាពរបស់លោក។
