Hãy Sống Zuhd Trên Thế Gian Sẽ Được


Allah Yêu Thương

Ông Sahl bin Sa’ad Assa-idi  thuật lại: Có một người đàn ông đến


gặp Thiên sứ của Allah ﷺ nói: Thưa Thiên sứ, xin Người hãy chỉ cho tôi


một việc làm mà nếu tôi làm nó thì Allah sẽ yêu thương tôi và thiên hạ sẽ


yêu thương tôi. Thiên sứ của Allah ﷺ nói:

“Ngươi hãy sống cuộc sống Zuhd trên thế gian thì Allah sẽ yêu thương


ngươi, và ngươi hãy sống Zuhd với những gì ở nơi thiên hạ thì thiên hạ


sẽ yêu thương ngươi” (Hadith do Ibnu Maa-jah ghi lại).


Sheikh Ibnu Uthaimeen  giải thích về “sống cuộc sống Zuhd trên


thế gian”, ông nói: “Đó là không bận tâm quá nhiều đến cuộc sống trần gian


mà chỉ tận tâm và tận lực vào những điều mang lại hữu ích cho cuộc sống


cõi Đời Sau. Cảnh giới Zuhd cao hơn cảnh giới Wara’; bởi vì Wara’ là từ bỏ


những điều có hại trên thế gian còn Zuhd là từ bỏ những điều không có lợi


cho cuộc sống cõi Đời Sau ..”(1)


Qua lời giải thích của Sheikh , chúng ta hiểu được lời dạy của Thiên


sứ  rằng nếu ai đó muốn được Allah  yêu thương thì người đó phải sống


đời sống đừng quá quan tâm đến trần gian tức không màng đến danh lợi của


cuộc đời, không tham lam đến vật chất thế gian, luôn biết hài lòng với


những gì Allah  ban cho và chỉ bận tâm nhiều và cố gắng hết mình vào


những điều có lợi cho cuộc sống Đời Sau mà thôi.  


Đó là ý nghĩa sống cuộc sống Zuhd trên thế gian, còn ý nghĩa “sống


Zuhd với những gì ở nơi thiên hạ” thì Sheikh Ibnu Uthaimeen  giải


thích, ông nói: “Đó có nghĩa là sống không tìm kiếm những gì đang ở trong


tay của thiên hạ, không ham muốn những gì đang trong tay của họ .. và điều


này bao hàm cả việc từ bỏ xin xỏ thiên hạ có nghĩa là không xin thiên hạ bất


cứ thứ gì bởi nếu chúng ta xin họ thì chúng ta đã gây ra sự nặng nề cho họ


và chúng ta trở nên thấp hẹn đối với họ.”(2)  


Theo lời giải thích của Sheikh  thì chúng ta hiểu được lời dạy của


Thiên sứ  rằng nếu ai đó muốn người đời yêu thương mình thì người đó


phải sống không hơn thua và tranh giành với họ, không tham lam danh vọng


và quyền lợi của người khác, không tạo ra áp lực và khó khăn cho mọi người


xung quanh.


Từ Hadith, có một điều mang ý nghĩa vô cùng sâu sắc và giá trị to lớn


cho cuộc sống trần gian và cõi Đời Sau mà người Muslim có đức tin nơi


Allah  cần phải ghi khắc mãi trong lòng: Người bề tôi phải cần được Allah


 yêu thương vì khi Ngài yêu thương thì Ngài sẽ hướng dẫn, phù hộ cho y


đến bên Ngài, đến với sự tha thứ của Ngài, đến với Thiên Đàng hạnh phúc


và vĩnh cữu ở nơi Ngài.


Nhưng muốn được Allah  yêu thương thì người bề tôi cần phải sống


không quá bận tâm đến cuộc sống trần gian này, phải sống chỉ lo nghĩ đến


những điều có ích cho cuộc sống cõi Đời Sau.


Hình ảnh của những người này là hình ảnh của những người duy trì


đầy đủ năm lễ nguyện Salah ngày đêm, hoàn tất chu đáo tháng nhịn chay


Ramadan, xuất Zakah ngay khi đến thời hạn qui định, luôn tránh xa những


điều Haram, thường xuyên tự kiểm điểm bản thân mình trong mọi thời khắc


và không ngừng nỗ lực tìm kiếm ân phước qua các việc làm thiện tốt và


ngoan đạo. Và dĩ nhiên họ không bao giờ quên đi cuộc sống của họ trên cõi


trần tục vì đó là phương tiên để họ hoàn thành cuộc hành trình trở về với


(1) Xem “Sharh Al-Arba’een Annawawi” của Sheikh Muhammad bin Saleh bin


Uthaimeen: Hadith 31 trang 318.


(2) Xem “Sharh Al-Arba’een Annawawi” của Sheikh Muhammad bin Saleh bin


Uthaimeen: Hadith 31 trang 319.


Thượng Đế của họ, họ hành đạo thờ phượng Allah  nhưng vẫn hiểu được


cái lẽ phải sống trên gian như Ngài đã ra lệnh:

Hãy dùng những gì mà TA ban cho Ngươi (Muhammad) để tìm kiếm


một ngôi nhà ở cõi Đời sau, nhưng chớ quên mất phần của Ngươi ở trên


cõi trần. (Chương 28 – Al-Qasas, câu 77).


Sống đời sống Zuhd không phải là sống kham khổ, bỏ mặc hết mọi


cuộc sống trần tục, không lao động sản xuất, không đi tìm kiếm Rizq (bổng


lộc) của Allah ; Zuhd không phải chỉ biết tu hành và lánh thế.


Tóm lại, sống đời sống Zuhd là sống ngoan đạo thờ phượng Allah 


nhưng vẫn bận rộn và tính toán trong cuộc sống thế tục, tuy nhiên, sự tính


toán và bận rộn đó chỉ nhằm mục đích phục vụ cho lợi ích của cuộc sống


Đời Sau.  


Bài học sống đời sống Zuhd này sẽ được hiểu rõ hơn khi chúng ta


nghe lời di huấn của Thiên sứ  khi Người vỗ vai Abdullah con trai của


Umar (cầu xin Allah hài lòng về hai người họ) và nói:

“Cậu hãy ở trên thế gian này giống như cậu là người xa lạ hoặc là kẻ lữ


khách qua đường.” (Albukhari).


Sau khi nghe được lời giáo huấn này của Thiên sứ  thì ông Abdullah


 đã nghiệm ra được một bài học quí giá của cuộc sống trên thế gian và ông


thường nói:  

“Khi ngươi đang ở buổi chiều thì đừng đợi đến sáng mai và khi đang ở


buổi sáng thì chớ đừng đợi đến chiều; ngươi hãy tận dụng sức khỏe cho


lúc bệnh tật của ngươi và hãy tận dụng lúc còn sống cho cái chết của


ngươi”.


Như vậy, sống đời sống Zuhd là nên sống coi cuộc sống trần gian này


chỉ là nơi tam bợ, chỉ là nơi dừng chân và tá túc, chỉ là nơi để nỗ lực, phấn


đấu trong việc tìm kiếm cuộc sống hạnh phúc cho cõi Đời Sau. Cho nên,


một người Zuhd sẽ không luyến tiếc và quá khổ đau khi mất mát một thứ gì


đó của trần gian và cũng không quá vui mừng hay tham lam khi có được


những thứ tốt đẹp của thế gian. Dù giàu hay nghèo, người đó vẫn sống một


đời sống biết hài lòng, tâm hồn y vẫn luôn thanh thản, thể xác y vẫn miệt


mài nỗ lực trong việc tìm kiếm lòng thương xót của Allah ; vì y biết chắc


rằng sự giàu  nghèo trên thế gian chỉ diễn ra trong ngắn ngủi nên y chỉ lưu


tâm và quan trong đến sự giàu nghèo ở cõi Đời Sau.


Nhưng làm thế nào để có thể sống đời sống Zuhd?!


Học giả uyên bác và ngoan đạo thuộc trường phái Sunnah và Jama’ah


của thể kỷ thứ hai hijri, Ibrahim bin Adham, được biết là người sống rất


Zuhd. Khi người ta hỏi ông làm thế nào mà ông có thể sống đời sống Zuhd


trên thế gian này thì ông nói: Tôi có thể sống đời sống Zuhd trên thế giàn


này bởi ba điều: -  


+ Tôi đã nhìn thấy ngôi mộ là nơi hoang vắng nhưng chỉ có một mình


tôi đơn độc. -  


+ Tôi đã nhìn thấy một con đường rất dài nhưng tôi lại không mang


theo lương thực.


+ Tôi đã thấy tôi đứng trình diện trước Đấng Thẩm phán Quyền


lực, Đấng Chúa Tể của các tầng trời và trái đất vào Ngày Phán xét nhưng


tôi không có gì để biện hộ cho mình và cũng không có ai đứng ra biện hộ


cho tôi.


Hỡi quí đồng đạo thân hữu


Cõi trần gian này, tất cả rồi sẽ tiêu vong, mỗi cuộc đời rồi sẽ kết


thúc, dù đó là ai đi chăng nữa, từ Hoàng Đế quyền lực, nhà tài phiệt giàu


có bật nhất cho đến những kẻ vô gia cư nghèo khổ, từ người già cho đến


người trẻ, từ người nổi tiếng lừng danh cho đến kẻ vô danh tiểu tốt, từ


người bệnh tật nằm liệt trên giường cho đến những tên lực sĩ khỏe mạnh


với cơ bắp cuồn cuộn, .., tất cả đều phải kết thúc tuổi đời của mình trên


thế gian này dù sớm hay muộn.


Nhà vua Muhammad bin Mahmoud quyền lực và giàu có thuộc đế


chế Seljuk tại Baghdaad – Iraq của thể kỷ thứ 11 dương lịch. Lúc ông


nằm trên giường bệnh và sắp gần đất xa trời, ông đã ra lệnh quân thần của


ông mang ra trừng bày trước mặt ông tất cả những gì ông có được từ vàng


bạc, ngọc ngà châu báu, con cái, và  phụ nữ, không những thế ông ra lệnh


cho tất cả binh lính phải triệu tập trước mặt ông. Từ trên chiếc giường


bệnh chờ chết, ông nhìn ngắm quyền lực và vương quốc của mình, nào là


châu báu ngọc ngà, nào là phụ nữ, nào là trẻ con, nào là những người hầu


kẻ hạ. Ông nhìn ngắm một hồi rồi bật khóc và ông nói: “Thề bởi Allah,


thề bởi Allah, phải chi thần chết Malak Al-Mawt chịu chấp từ ta tất cả


những thứ này thì chắc chắn ta sẽ đổi tất cả với y”, .. Rồi ông lại đưa mắt


nhìn hàng vạn binh lính của ông đang đứng nghiêm trang trước mặt ông


và nói: “Còn những người này, thề bởi Allah, họ chẳng thể gia tăng tuổi


đời cho ta dù chỉ là một khắc” rồi ông lại bật khóc và đọc:

Của cải, tài sản của tôi chẳng giúp ích được gì cho tôi. Quyền lực của


tôi đã rời bỏ tôi. (Chương 69 – Al-Haqqah, câu 25 – 29).


Ông Harun Arrasheed bin Muhammad Al-Mahdi, một vị Khalif thứ


năm của triều đại Abbasis, ông được xem là một vị Khalif có tiếng nhất


trong các vị Khalif triều đại Abbasis. Lúc ông nằm trên giường bệnh chờ


chết thì ông đã khóc, ông nói với những người anh em của ông: tôi muốn


xem mộ của tôi nơi mà tôi sẽ được chôn cất khi tôi lìa trần. Họ đã khiêng


ông ra chỗ mà họ sẽ chôn cất ông khi ông chết, ông nhìn vào nơi sẽ là


phần mộ của mình và khóc, ông ngẩng đầu lên trời và nói: Này hỡi Đấng


mà vương quyền của Ngài không bao giờ mất, xin Ngài hãy thương xót


cho kẻ mất đi vương quyền.

Phải chăng các ngươi nghĩ rằng TA đã tạo hóa các ngươi chỉ để vui


chơi phù phiếm và các ngươi sẽ không trở lại gặp TA ư? Bởi thế, Tối


Cao thay Allah, Đức Vua Đích Thực, rằng không có Thượng Đế nào


khác ngoài Ngài, Ngài là vị chủ nhân của chiếc Ngai vương Vinh dự !


(Chương 23 – AlMu’minun, câu 115, 116).

Mỗi linh hồn đều phải nếm cái chết. Và chỉ vào Ngày Phục sinh, các


ngươi mới được đền bù lại trọn vẹn phần công lao của các ngươi. Bởi


thế, ai được bốc đi xa khỏi Hỏa ngục và được thu nhận vào Thiên đàng


thì người đó chắc chắn được thành công. Và Thế giới trần gian này chỉ


là sự hưởng thụ đầy dối trá. (Chương 3 – Ali ‘Imaran, câu 185).

Nhân loại thường đam mê những thú vui từ phụ nữ, con cái, kho tàng


từ vàng bạc chất đóng, giống ngựa tốt, gia súc và đất đai trồng trọt tốt.


Đó là sự hưởng thụ của đời sống trần tục trong lúc ở nơi Allah là chỗ


quay về tốt đẹp hơn.  (Chương 3 – Ali-Imran, câu 14).


Thiên sứ của Allah  nói:

“Có ba thứ theo người chết đến mộ nhưng hai thứ quay trở về còn một


thứ duy nhất ở lại cùng với y. Ba thứ theo người chết chính là người


thân của y, tài sản của y và việc làm của y; người thân và tài sản của y


sẽ quay trở lại, chỉ còn việc làm của y sẽ ở cùng với y.” (Albukhari,


Muslim).


Trong hai bộ Sahih Albukhari và Muslim có ghi, Thiên sứ của


Allah  nói:

“Khi con người chết đi thì mọi việc làm của y sẽ chấm dứt trừ ba


điều: Sadaqah Jariyah, kiến thức hữu ích để lại cho đời và đứa con  


ngoan đạo cầu nguyện cho y”.


Thiên sứ của Allah  cho chúng ta biết rằng tất cả mọi việc làm


của con người sẽ kết thúc một khi y đã lìa khỏi cõi trần, y không còn cơ


hội để tìm kiếm ân phước và công đức cho bản thân mình nữa một khi y


đã chuyển đến cõi mộ. Tuy nhiên, có ba điều mà con người mặc dù đã


chết, mặc dù đã không còn tồn tại trên thế gian nhưng vẫn tìm được ân


phước và công đức qua ba điều đó. Đây là ân huệ to lớn mà Allah, Đấng


Rộng Lượng và Quảng Đại đã ban cho người bề tôi Muslim. Và ba điều


mà người chết có thể tìm kiếm được ân phước và công đức cho bản thân


mình chính là Saqadah Jariyah, kiến thức hữu ích để lại cho đời (kiến


thức giáo lý) và đứa con ngoan đạo thường xuyên cầu nguyện cho y.


Hỡi những người có kiến thức giáo lý, hỡi những người am hiểu


các giáo điều của Islam, hỡi những ai đã rõ về điều Halal và Haram mà


Allah đã sắc lệnh, hỡi những ai đã học hỏi được những điều Sunnah của


Thiên sứ, ..! Hãy truyền dạy, nhắc nhở và khuyên răn mọi người thực thi


mệnh lệnh của Allah, hãy kêu gọi mọi người đến với con đường Sunnah


của Thiên sứ của Ngài.  


Chúng ta hãy suy ngẫm mà hình dung xem: giả sử nếu chúng ta


dạy một người nào đó cách làm Wudu’ rồi người đó thực hành theo, cứ


mỗi lần người đó làm Wudu’ thì chúng lại được ban cho ân phước, và nếu


như người đó dạy Wudu’ cho người khác thì cứ bao nhiều người học


được cách Wudu’ thì chúng ta lại được bấy nhiêu ân phước tương ứng


với số người học được cùng với số lần mà họ làm Wudu’; cứ như thế cho


đến ngày Tận thế ngay cả chúng ta đã không còn trên thế gian nữa. Và


nếu chúng ta có thể hướng dẫn ai đó trở về chân lý của Allah  thì điều


đó mang lại ân phước vô cùng vĩ đại, Thiên sứ của Allah  nói với Ali:

“Thề bởi Allah, chỉ cần Allah hướng dẫn một người nào đó bởi cậu


thì điều đó tốt cho cậu hơn cả việc cậu sở hữu được một con lạc đà


hung đỏ” (Albukhari, Muslim).


Lạc đà hung đỏ là tài sản quý giá nhất của người Ả Rập thời bấy


giờ nên Thiên sứ của Allah  dùng nó làm hình ảnh thí dụ để nói lên ân


phước to lớn của việc truyền dạy kiến thức cho mọi người và kêu gọi họ


đến với chân lý của Ngài.


Hỡi những người Muslim có tiền của, hỡi những ai được Allah 


ban cho nhiều phúc lộc trong tài sản, hãy tạ ơn Allah thật nhiều về phúc


lộc đó và đừng quên làm Sadaqah; bởi lẽ khi chúng ta làm Sadaqah là


chúng ta đang tích lũy và để dành tài sản trong “ngân hàng” của Allah; tài


sản chúng ta Sadaqah là tài sản sẽ còn và sẽ là của chúng ta ở Đời Sau,


còn tài sản chúng ta tiêu xài và giữ lại là tài sản sẽ mất. Thiên sứ của


Allah  nói:

“Con người cứ luôn miệng nói tài sản của tôi, tài sản của tôi .. nhưng


này con người, ngươi có biết rằng tài sản của ngươi chẳng có gì ngoài


những gì ngươi đã ăn hết, ngoài những gì ngươi đã mặc đến cũ rách,


hoặc ngoài những gì người đã làm Sadaqah thì nó là tài sản ngươi để


dành” (Muslim).


Xe cộ, nhà cửa, lâu đài, ruộng vườn, đất đai, tiền của, vàng bạc,


châu báu, thức ăn, đồ uống, quần áo, .., tất cả thực chất đều không phải là


tài sản của con người trừ những gì y đã sử dụng, những gì y đã tiêu xài và


những gì y đã làm Sadaqah; những gì y đã sử dụng và đã tiều xài chính là


tài sản của y trên thế gian và những gì y đã làm Sadaqah chính là tài sản


của y ở cõi Đời Sau được cất giữ trong một “ngân hàng uy tín” của Allah


; còn tất cả tài sản mà y chưa dùng, chưa tiêu xài và chưa làm Sadaqah


đích thực không phải là tài sản của y bởi vì khi y từ giã còi trần thì y phải


để lại tất cả, y chẳng mang theo được bất cứ thứ gì ngoại trừ việc làm tốt


hay xấu của y. Đó là ý nghĩa của lời di huấn mà Thiên sứ của Allah  đã


nói trong Hadith.


Như vậy, những gì chúng ta làm Sadaqah thì đó mới thực sự là tài


sản còn lại của chúng ta. Một Hadith được ghi lại trong Sunan Tirmizdi


rằng có lần Thiên sứ của Allah  bảo bà A’ishah  giết con cừu, và bảo


bà lấy thịt cừu mang đi Sadaqah. Bà A’ishah  đã Sadaqah hết tất cả con


cừu chỉ chừa lại một cái đùi của chi trước vì bà biết Thiên sứ của Allah 


thích ăn phần đó của con cừu. Sau đó, Thiên sứ của Allah  vào nhà hỏi


bà: Này A’ishah, có còn gì từ con cừu đó không? Bà A’ishah  nói:


Thưa, chẳng còn gì cả ngoại trừ một cái đùi của chi trước. Thế là Thiên


sứ của Allah  nói:  

 “Không đâu, còn lại tất cả trừ cái đùi của chi trước mà thôi”


Ý của Nabi  muốn nói với A’ishah  rằng tất cả những gì mang


đi Sadaqah từ con cừu đều còn lại cho chúng ta trừ cái đùi của của chi


trước.


Quí đồng đạo thân hữu,


Hãy sống đời sống của thế gian nhưng đừng quên cuộc sống ở cõi


Đời Sau. Chúng ta chớ đừng lãng phí cả tuổi đời của mình cho cuộc sống


thế tục mà không màng gì tới ngôi nhà vĩnh cữu của mình ở cõi Đời Sau.


Người nào làm thế thì chắc chắn sẽ luyến tiếc và hối hận một cách muộn


màng và vô nghĩa giống như những kẻ được Allah  phán trong chương


Al-Mu’minun:

 Mãi tới khi một trong số chúng đối diện với cái chết thì y sẽ lạy lục


than xin: “Ôi Thượng Đế của bề tôi, xin Ngài cho bề tôi quay lại trần


thế, hy vọng rằng bê tôi sẽ làm việc thiện và ngoan đạo mà bề tôi đã bỏ


mất”. Không. Đó chỉ là lời nói trên môi. Rồi trước mặt chúng sẽ là một


bức màn vô hình ngăn cách chúng với trần thế cho đến Ngày chúng sẽ


được phục sinh trở lại. (Chương 23 – Al-Mu’minun, câu 99, 100).


Cầu xin Allah ban bình an cho Nabi Muhammad, cho gia quyến của


Người và cho tất cả bằng hữu của Người.