Riyadh Saaliheen


(Những Ngôi Vườn Của Những Người Ngoan Đạo)


Chương Jihaad

* Jihaad muốn nói ở đây là sự đấu tranh của một con người với chính bản thân mình trong việc nỗ lực tìm kiếm điều hữu ích.


Một số học giả nói: Jihaad với bản thân (tức chiến đấu với bản thân) là Jihaad lớn lao nhất, còn Jihaad với kẻ thù (tức đi chiến đấu với kẻ thù) là Jihaad nhỏ.


Allah, Đấng Tối Cao phán:


﴿وَٱلَّذِينَ جَٰهَدُواْ فِينَا لَنَهۡدِيَنَّهُمۡ سُبُلَنَاۚ وَإِنَّ ٱللَّهَ لَمَعَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ ٦٩﴾ العنكبوت: 69


{Và những ai chiến đấu cho chính nghĩa của TA thì chắc chắn sẽ được hướng dẫn họ đến những con đường của TA. Và quả thật, Allah luôn bên cạnh những ai làm tốt.} (Chương 29 – Al-Ankabut, câu 69).


{Chiến đấu cho chính nghĩa của Allah} trong câu Kinh là sự chiến đấu với bản thân, chiến đấu với Shaytan, với lòng ham muốn và chiến đấu với kẻ thù vì làm hài lòng Allah I. {Những con đường của TA} có nghĩa là các con đường thuận tiện và dễ dàng để đến với Allah I, đến với Thiên Đàng ở nơi Ngài, và những con đường đó chính là sự tuân phục và chấp hành theo mệnh lệnh của Ngài. {Và quả thật, Allah luôn bên cạnh những ai làm tốt} có nghĩa là Allah I sẽ luôn phù hộ và giúp đỡ những ai ngoan đạo luôn sống theo ý chỉ và sự hài lòng của Ngài.


Allah, Đấng Tối Cao phán:


﴿وَٱعۡبُدۡ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأۡتِيَكَ ٱلۡيَقِينُ ٩٩﴾ [سورة الحجر: 99]


{Hãy thờ phượng Thượng Đế của Ngươi cho đến khi sự kiên định đến với ngươi.} (Chương 15 – Al-Hijr, câu 99).


Sự kiên định được nói trong câu Kinh có nghĩa là cái chết. Allah I gọi cái chết là sự kiên định bởi vì cái chết là điều chắc chắn xảy ra, là điều kiên định không thể chối cãi, không có bất cứ linh hồn nào phủ nhận cái chết cả và cũng không có bất cứ linh hồn nào có thể chạy trốn khỏi cái chết một khi nó đến. Cho nên cái chết là điều kiên định xảy đến cho mỗi linh hồn, như Allah đã phán:


﴿كُلُّ نَفۡسٖ ذَآئِقَةُ ٱلۡمَوۡتِۗ﴾ [سورة آل عمران : 185]


{Mỗi linh hồn đều phải nếm cái chết.} (Chương 3 – Ali ‘Imaran, câu 185).


{Hãy thờ phượng Thượng Đế của Ngươi cho đến khi sự kiên định đến với ngươi} có nghĩa là Allah I ra lệnh cho vị Nabi của Ngài Muhammad e phải nỗ lực đấu tranh trọn cả cuộc đời cho con đường thờ phượng Ngài, phải đấu tranh với bản thân, với lòng ham muốn để thờ phượng Ngài cho đến khi từ biệt cõi trần.


Đây là thông điệp chung cho các tín đồ của Nabi Muhammad e chứ không phải dành riêng cho mỗi mình Người.


Allah, Đấng Tối Cao phán:


﴿وَٱذۡكُرِ ٱسۡمَ رَبِّكَ وَتَبَتَّلۡ إِلَيۡهِ تَبۡتِيلٗا ٨﴾ [سورة المزمل: 8]


{Và hãy luôn tụng niệm đại danh Thượng Đế của Ngươi và dốc lòng phụng sự Ngài.} (Chương 73 – Al-Muzammil, câu 8).


Allah I bảo Thiên sứ Muhammad e và tất cả các tín đồ của Người phải thường xuyên tụng niệm Allah thật nhiều để nhớ luôn nhớ đến Ngài và phải hết lòng phục tùng và thờ phượng Ngài.


Allah, Đấng Tối Cao phán:


﴿فَمَن يَعۡمَلۡ مِثۡقَالَ ذَرَّةٍ خَيۡرٗا يَرَهُۥ ٧﴾ [سورة : الزلزلة: 7]


{Do đó, người nào làm một việc thiện tốt cho dù nhỏ như hạt bụi cũng sẽ thấy nó.} (Chương 99 – Al-Zilzilah, câu 6 – 8).


Hạt bụi ở đây là hạt bụi li ti được nhìn thấy khi có ánh sáng mặt trời lọt qua từ khe cửa, mang ý nghĩa cực nhỏ.


Allah I thông điệp cho biết rằng tất cả mọi việc làm thiện tốt và ngoan đạo dù nhỏ như thế nào cũng đều được Ngài ban cho ân phước tương ứng, Ngài không bỏ sót bất cứ một điều gì dù điều đó có nhỏ như hạt bụi. Câu Kinh này kêu gọi người bề tôi phải quan tâm hết mình về các việc làm thiện tốt và ngoan đạo dù to hay nhỏ vì Allah I muốn nhìn thấy sự tận tâm và hết lòng ở nời người bề tôi.


Allah, Đấng Tối Cao phán:


﴿وَمَا تُقَدِّمُواْ لِأَنفُسِكُم مِّنۡ خَيۡرٖ تَجِدُوهُ عِندَ ٱللَّهِ هُوَ خَيۡرٗا وَأَعۡظَمَ أَجۡرٗاۚ﴾ [سورة الزمل: 20]


{Và điều thiện nào mà các ngươi gởi đi trước cho bản thân các ngươi thì các ngươi sẽ tìm thấy nó ở nơi Allah, nó sẽ trở thành phần thưởng tốt và vô cùng vĩ đại.} (Chương 73 – Al-Muzzammil).


Allah I thông điệp đến các bề tôi của Ngài rằng bất cứ điều thiện tốt và ngoan đạo nào họ làm vì Ngài thì đều được ghi rõ ở nơi Ngài không sót một điều gì; và phần thưởng mà Ngài ban cho to lớn và vĩ đại hơn những điều họ làm.


Allah, Đấng Tối Cao phán:


﴿وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِهِۦ عَلِيمٌ ٢٧٣﴾ [سورة البقرة: 273]


{Và bất cứ vật tốt nào mà các ngươi tiêu ra làm từ thiện thì quả thật Allah đều biết rõ.} (Chương 2 – Al-Baqarah, câu 273).


Trong Qur’an còn rất nhiều câu Kinh mang ý nghĩa tương tự các câu Kinh này.

Hadith 95: Ông Abu Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah nói:


{إِنَّ اللهَ قَالَ مَنْ عَادَى لِي وَلِيًّا فَقَدْ آذَنْتُهُ بِالْحَرْبِ، وَمَا تَقَرَّبَ إِلَيَّ عَبْدِي بِشَىْءٍ أَحَبَّ إِلَىَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَيْهِ، وَمَا يَزَالُ عَبْدِي يَتَقَرَّبُ إِلَيَّ بِالنَّوَافِلِ حَتَّى أُحِبَّهُ، فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ كُنْتُ سَمْعَهُ الَّذِي يَسْمَعُ بِهِ، وَبَصَرَهُ الَّذِي يُبْصِرُ بِهِ، وَيَدَهُ الَّتِى يَبْطُشُ بِهَا وَرِجْلَهُ الَّتِى يَمْشِي بِهَا، وَإِنْ سَأَلَنِي لأُعْطِيَنَّهُ، وَلَئِنِ اسْتَعَاذَنِي لأُعِيذَنَّهُ} رواه البخاري.


“Quả thật Allah phán: Ai lấy vị Wali của TA làm kẻ thù thì TA tuyên bố giao chiến với người đó. Không có điều gì mà người bề tôi của TA dâng lên cho TA làm TA yêu thích hơn những điều mà TA sắc lệnh cho y; và người bề tôi của TA vẫn mãi dâng lên TA những việc làm ngoan đạo mang tính tự nguyện cho tới khi TA yêu thương y, và khi nào TA đã yêu thương y thì TA sẽ giúp y chỉ thích nghe những điều TA hài lòng, TA sẽ giúp y chỉ nhìn những điều tốt đẹp, TA sẽ giúp đôi tay y làm điều tốt đẹp và chân của y bước đi trên con đường tốt đẹp, và nếu y cầu xin TA thì chắc chắn TA sẽ ban cho y bất cừ điều gì y muốn, và nếu y cầu xin TA che chở thì chắc chắn TA sẽ che chở cho y.” (Albukhari).


* Wali có nghĩa người cận kề, Wali của Allah I có nghĩa la người luôn chấp hành đúng theo mệnh lệnh và chỉ thị của Allah, tránh xa những điều Ngài nghiêm cấm và làm nhiều điều ngoan đạo và thiện tốt một cách tự nguyện.


Như vậy, Wali của Allah I không phải là thần thánh, không phải là nhiêu nhân mang những khả năng siêu phàm như một số người thiếu hiểu biết đã lầm tưởng mà thật ra Wali của Allah I chỉ là người bề tôi có đức tin trung thực nơi Allah I và nơi Thiên sứ của Ngài e, là người tín đồ Muslim ngoan đạo và ngay chính trên tôn giáo Islam. Ý nghĩa này được Allah I phán trong câu Kinh:


﴿أَلَآ إِنَّ أَوۡلِيَآءَ ٱللَّهِ لَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ ٦٢ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَكَانُواْ يَتَّقُونَ ٦٣ لَهُمُ ٱلۡبُشۡرَىٰ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِۚ لَا تَبۡدِيلَ لِكَلِمَٰتِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ ٦٤﴾ [سورة يونس: 62 - 64]


{Chẳng phải những vị Wali của Allah sẽ không lo sợ cũng sẽ không buồn phiền. Họ là những người tin tưởng nơi Ngài và ngoan đạo. Họ sẽ được báo tin mừng ở đời này và ở Đời Sau. Không có gì thay đổi trong các lời phán của Allah, đó là một sự thành tựu vĩ đại.} (Chương 10 – Yunus, câu 62 – 64).


Còn khi nói đến một từ duy nhất “Wali” thì đó có nghĩa là Đấng Bảo Hộ, Đấng Che Chở, Đấng Bảo Vệ. Và đó chính là Allah, Đấng Tối Cao và Toàn Năng. Về ý nghĩa này Allah I  có phán trong câu Kinh:


﴿ٱللَّهُ وَلِيُّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ يُخۡرِجُهُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِۖ وَٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَوۡلِيَآؤُهُمُ ٱلطَّٰغُوتُ يُخۡرِجُونَهُم مِّنَ ٱلنُّورِ إِلَى ٱلظُّلُمَٰتِۗ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ ٢٥٧﴾ [سورة البقرة: 257]


{Allah là Đấng Bảo Hộ của những người có đức tin. Ngài đưa họ từ nơi tăm tối ra ngoài ánh sáng. Ngược lại, các chủ nhân của những kẻ không có đức tin là những tên tà thần. Chúng dắt họ từ nơi ánh sáng đến nơi u tối mù mịt. Tất cả bọn chúng sẽ phải làm bạn với Hỏa Ngục, nơi mà chúng sẽ cư ngụ đời đời kiếp kiếp.} (Chương 2 – Albaqarah, câu 257).


* Bài học từ Hadith:


- Hadith là lời hứa trừng phạt nghiêm khắc đối với ai thù hằn với người Wali của Allah I, tức thù hằn và chống đối với người có kiến giáo lý, ngoan đạo và làm đúng theo giáo lý của Ngài.


- Ai tìm kiếm sự che chở nơi Allah I bằng sự kính sợ và tuân phục Ngài thì Ngài sẽ che chở và bảo vệ người đó.


- Thực hiện các nghĩa vụ bắt buộc là những việc làm phải luôn được quan tâm hàng đầu, và đó là việc làm yêu thích nhất ở nơi Ngài. Và ai sau khi đã hoàn thành chu đáo các nghĩa vụ bắt buộc rồi tình nguyện làm thêm nhiều việc làm Sunnah thì người đó sẽ được Allah I yêu thương; và một khi Allah I yêu thương y thì Ngài sẽ luôn bảo vệ y, phù hộ y và sẽ luôn đáp lại lời nguyện cầu và khấn vái của y, và Ngài sẽ luôn giúp y giữ vững đức tin Iman và tạo điều kiện cho y đạt đến cảnh giới cao nhất của đức tin, đó là Ihsaan, y sẽ không nói những điều làm Allah I giận dữ và phẫn nộ và sẽ không hành động trái lệnh của Ngài.

Hadith 96: Ông Anas bin Malik t thuật lại rằng Thiên sứ của Allah e nói: Allah I phán rằng:


{إِذَا تَقَرَّبَ الْعَبْدُ إِلَيَّ شِبْرًا تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ ذِرَاعًا، وَإِذَا تَقَرَّبَ مِنِّي ذِرَاعًا تَقَرَّبْتُ مِنْهُ بَاعًا، وَإِذَا أَتَانِي مَشْيًا أَتَيْتُهُ هَرْوَلَةً} رواه البخاري.


“Nếu người bề tôi tiến đến gần TA một gang tay thì TA sẽ tiến đến gần y một khuỷu tay, nếu y tiến đến gần TA một khuỷu tay thì TA sẽ tiến đến gần y một dang tay, và nếu y đi bộ đến với TA thì TA sẽ chạy đến với y.” (Albukhari).


* Bài học từ Hadith:


- Hadith cho thấy sự rộng lượng và tấm lòng quảng đại của Allah I đối với các bề tôi của Ngài. Ngài luôn ban cho nhiều hơn so với việc làm của người bề tôi.


- Hadith kêu gọi người bề tôi làm nhiều việc ngoan đạo và thiện tốt, bởi vì mỗi khi người bề tôi làm điều ngoan đạo và thiện tốt càng nhiều thì Allah I càng ban cho nhiều ân phước và Ngài sẽ thương yêu y và ban phúc lành cho y.

Hadith 97: Ông Ibnu Abbas t thuật lại rằng Thiên sứ của Allah e nói:


{نِعْمَتَانِ مَغْبُونٌ فِيهِمَا كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ، الصِّحَّةُ وَالْفَرَاغُ} رواه البخاري.


“Hai ân huệ mà đa số người thường bán rẻ: sức khỏe và sự rảnh rỗi” (Albukhari).


* Bán rẻ ở đây có nghĩa là thiếu quan tâm hoặc không biết cách tận dụng để mang lại nhiều lợi ích.


* Bài học từ Hadith:


- Hadith lấy hình ảnh người chủ thể chịu trách nhiệm cho hành vi của mình trước Allah I làm hình ảnh thí dụ, y giống như là người kinh doanh, sức khỏe và thời gian rảnh rỗi của y là vốn liếng. Nếu y biết tận dụng và khai thác nguồn vốn này một cách đúng đắn và tốt thì y sẽ đạt được lợi nhuận, còn nếu y không biết cách tận dụng nguồn vốn này hợp lý thì y sẽ thua lỗ và hối tiếc.


- Hadith kêu gọi người bề tôi phải luôn biết quí trọng sức khỏe và thời gian. Phải biết tận dụng hai ân huệ đó để đến gần Allah I, phải tranh thủ làm điều thiện tốt và ngoan đạo trước khi hai ân huệ đó không còn nữa.


- Hadith như một lời nhắc nhở con người, đặc biệt là những người có đức tin phải biết quí trọng đến sức khỏe và thời gian và phải khai thác nó một cách triệt để, bởi lẽ, có rất nhiều người trong nhân loại đã tiêu xài và sử dụng sức khỏe và thời gian của họ vào chỗ không có lợi mà chỉ có hại.


- Hadith cho thấy rằng tôn giáo Islam luôn quan tâm đến thời gian và sức khỏe.

Hadith 98: Bà A’ishah  thuật lại: Quả thật Nabi e đã thường dâng lễ nguyện Salah trong đêm lâu đến nỗi sưng tấy và nứt cả bàn chân. Tôi đã nói với Người: Thưa Thiên sứ của Allah, tại sao Người lại phải làm đến mức như vậy, chẳng phải  là Allah đã tha thứ cho Người những tội lỗi đã qua và những tội lỗi sắp tới rồi đó sao?! Người e nói:


{أَفَلاَ أُحِبُّ أَنْ أَكُونَ عَبْدًا شَكُورًا} متفق عليه و هذا لفظ البخاري.


“Thế chẳng phải Ta nên là người bề tôi biết ơn Ngài” (Albukhari và Muslim ghi lại và lời là của Albukhari).


* Giải thích sơ lược: Bà A’ishah  thường thấy Thiên sư của Allah e thức thâu đêm để dâng lễ nguyện Salah, Người thường đứng dâng lễ nguyện Salah lâu trong đêm nên bàn chân của Người sưng lên và nứt nẻ. Thương và lo cho Thiên sứ của Allah e nên bà A’ishah  nói với Người: “Thưa Thiên sứ của Allah, tại sao Người lại phải làm đến mức như vậy, chẳng phải  là Allah đã tha thứ cho Người những tội lỗi đã qua và những tội lỗi sắp tới rồi đó sao?!” có nghĩa là tại sao Người lại làm khổ bản thân mình như vậy trong khi Allah I đã tha thứ tất cả tội lỗi cho Người, dù đó là tội lỗi trong tương lai và tội lỗi trong quá khứ.


Đúng vậy, Allah I đã cấm Hỏa Ngục chạm đến Người, và Người là người đầu tiên bước vào Thiên Đàng, không những thế, Người còn được ở nơi cao nhất của Thiên Đàng chỉ dưới Ngài vương  Arsh của Allah – tầng Firdaws nơi bắt nguồn của các dòng sông Thiên Đàng. Allah I đã hứa cho Người như thế sao Người lại phải vất vả, nhọc nhằn, khổ cực trong việc thường xuyên dâng lễ nguyện Salah thâu đêm và đến nỗi phải đau cả thân xác như thế kia?


Dĩ nhiên, Thiên sứ của Allah e thừa biết điều đó, Người biết đó là ân huệ vô cùng to lớn, là đặc ân mà Allah I dành riêng cho Người nên Người muốn tạ ơn Ngài, Người cố gắng hành đạo và làm điều thiện tốt dù có khổ cực thế nào để trả ơn cho Đấng đã yêu thương và ban biết bao ân huệ cho mình. Bởi lẽ đó, khi bà A’ishah nói với Người về điều đó thì Người bảo:


{أَفَلاَ أُحِبُّ أَنْ أَكُونَ عَبْدًا شَكُورًا}


“Thế chẳng phải Ta nên là người bề tôi biết ơn Ngài”. Có nghĩa là: Này A’ishah, với những đặc ân mà Allah ban cho Ta to lớn như thế không đáng để Ta là người bề tôi luôn phải tạ ơn Ngài thường xuyên hay sao?


* Bài học từ Hadith:


- Người bề tôi cần phải tạ ơn Allah I thật nhiều và thường xuyên vì Ngài đã ban cho họ không biết bao ân huệ.


- Thiên sứ của Allah e là người được Allah I bảo đảm cho Thiên Đàng và được tha thứ hết mọi tội lỗi mà Người còn cố gắng nỗ lực trong việc hành đạo và làm điều thiện thì chúng ta cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa.


- Thờ phượng Allah I bằng lòng biết ơn tốt hơn bằng lòng kính sợ bởi vì trong sự biết ơn có sự yêu thương dành cho Ngài, và khi một người yêu thương Ngài thì y sẽ thực hiện tốt hơn mệnh lệnh của Ngài còn khi thờ phượng Ngài bằng sự kính sợ Ngài thì y chỉ làm vừa đủ theo mệnh lệnh của Ngài để thoát khỏi sự trừng phạt và giận dữ của Ngài mà thôi.


- Lòng tri ân Allah tức sự biết ơn và thành tâm tạ ơn Ngài sẽ được Ngài gia tăng thêm ân huệ như Ngài đã phán:


﴿وَإِذۡ تَأَذَّنَ رَبُّكُمۡ لَئِن شَكَرۡتُمۡ لَأَزِيدَنَّكُمۡۖ وَلَئِن كَفَرۡتُمۡ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٞ ٧﴾ [سورة إبراهيم: 7]


{Và (hãy nhớ) khi Thượng Đế (Allah) của các ngươi đã công bố: “Nếu các ngươi biết ơn, TA sẽ ban thêm ân huệ cho các ngươi; còn nếu các ngươi phụ ơn thì quả thật hình phạt của TA sẽ rất khủng khiếp và dữ dội.} (Chương 14 – Ibrahim, câu 7).


- Sự tạ ơn không phải chỉ bằng lời nói mà còn phải thể hiện bằng hành động. Do đó, người bề tôi hãy tạ ơn Allah và cố gắng nỗ lực hành đạo và làm nhiều việc thiện tốt vì Allah. Và hãy luôn ghi nhớ rằng làm ít nhưng thường xuyên và bền tốt hơn làm nhiều rồi ngưng hẳn; như Thiên sứ của Allah đã chỉ dạy:


{خُذُوا مِنَ الأَعْمَالِ مَا تُطِيقُونَ، فَإِنَّ اللهَ لاَ يَمَلُّ حَتَّى تَمَلُّوا، وَإِنَّ أَحَبَّ الأَعْمَالِ إِلَى اللهِ مَا دَامَ وَإِنْ قَلَّ} رواه البخاري ومسلم.


“Các ngươi chọn lấy việc làm nào trong khả năng của các ngươi, bởi quả thật Allah không nản lòng cho tới khi nào các ngươi đã nản lòng, và quả thật việc làm yêu thích nhất đối với Allah là những gì được làm thường xuyên cho dù có ít đi chăng nữa” (Albukhari, Muslim).

Hadith 99: Bà A’ishah thuật lại, nói:


{كَانَ رَسُولُ اللهِ -صلى الله عليه وسلم- إِذَا دَخَلَ الْعَشْرُ أَحْيَا اللَّيْلَ وَأَيْقَظَ أَهْلَهُ وَجَدَّ وَشَدَّ الْمِئْزَرَ} متفق عليه.


“Mỗi khi vào mười đêm cuối (của tháng Ramadan) thì Thiên sứ của Allah e thường đánh thức người nhà, Người chăm hơn và không gần gũi vợ” (Albukhari và Muslim).


* Bài học từ Hadith:


- Hadith khuyến khích tận dụng các thời điểm ân phúc để tích cực hành đạo và làm điều thiện tốt.


- Khuyến khích làm tràn đầy sức sống bởi những các việc làm ngoan đạo trong những đêm Ramadan, đặc biệt là nỗ lực tích cực trong mười đêm cuối, bởi lẽ trong mười đêm cuối của có một đêm Qadr (định mệnh) tốt hơn một ngàn tháng.

Hadith 100: Ông Abu Huroiroh t thuật lại rằng Thiên sứ của Allah e nói:


{الْمُؤْمِنُ الْقَوِيُّ خَيْرٌ وَأَحَبُّ إِلَى اللهِ مِنَ الْمُؤْمِنِ الضَّعِيفِ وَفِي كُلٍّ خَيْرٌ احْرِصْ عَلَى مَا يَنْفَعُكَ وَاسْتَعِنْ بِاللهِ وَلاَ تَعْجِزْ وَإِنْ أَصَابَكَ شَيْءٌ فَلاَ تَقُلْ لَوْ أَنِّى فَعَلْتُ كَانَ كَذَا وَكَذَا. وَلَكِنْ قُلْ قَدَرُ اللهِ وَمَا شَاءَ فَعَلَ فَإِنَّ لَوْ تَفْتَحُ عَمَلَ الشَّيْطَانِ} رواه مسلم.


“Người có đức tin mạnh mẽ tốt và được yêu thích đối với Allah hơn người có đức tin mềm yếu, và người có đức tin mạnh mẽ tốt hơn trong mọi sự việc. Hãy cố gắng tích cực vào những gì có lợi cho ngươi, hãy cầu xin Allah phù hộ và chớ đừng yếu đuối. Nếu ngươi gặp phải một điều gì đó thì chớ đừng nói ‘phải chi (giá như, nếu) mình làm thế này thì sự việc sẽ như thế này thế nọ’ mà ngươi hãy nói ‘Allah đã an bài và Ngài làm những gì Ngài muốn’; quả thật cái từ ‘phải chi, giá như, nếu’ sẽ mở cửa cho hoạt động của Shaytan.” (Muslim).


* Giải thích:


- Người có đức tin mạnh mẽ: mạnh mẽ ở đây mang ý nghĩa bao hàm, đó là mạnh về thể chất, trí tuệ, tinh thần, lý trí và đức tin Iman. Người có đức tin có được những điều mạnh mẽ này tốt hơn và được Allah I yêu thích hơn người có đức tin yếu tức yếu về thể chất, trí tuệ, tinh thần, lý trí và đức tin Iman.  


- Người có đức tin mạnh mẽ tốt hơn trong mọi sự việc: Thiên sứ của Allah e khẳng định rằng người có đức tin có được sự mạnh mẽ về thể lực, trí lực, và đức tin thì y sẽ luôn đạt được mọi điều tốt đẹp trong cuộc sống thế tục và cuộc sống ở cõi Đời Sau.


* Bài học từ Hadith


- Người có đức tin nếu mạnh mẽ về thể chất thì y sẽ hoàn thành tốt nghĩa vụ và bổn phận mà Allah sắc lệnh cho y một cách dễ dàng; nếu mạnh mẽ về trí tuệ thì y sẽ sáng suốt, khôn ngoan và thờ phượng Allah một cách đúng đắn; nếu mạnh mẽ về tinh thần, lý trí và đức tin Iman thì y sẽ từ bỏ những điều bị nghiêm cấm, vượt qua dục vọng của bản thân để tìm sự hài lòng nơi Allah, và y sẽ kiên nhẫn trong việc chấp hành mệnh lệnh của Ngài.


- Người bề tôi khi có kiến thức, sức khỏe, thời gian thì hãy tận dụng nó mà mau mau làm điều thiện tốt và ngoan đạo, hay cố gắng tích lũy những gì có lợi cho bản thân mình ở đời này và ở cõi Đời Sau, đồng thời luôn cầu xin Allah I phù hộ cho mọi hành động và việc làm.


- Chớ đừng yếu đuối tức chớ tuyệt vọng trong việc tìm kiếm ân phúc nơi Allah I. Nếu có gặp phải một điều gì đó không may thì chớ đừng nói phải chi mình làm thế này, giá như mình làm thế kia, nếu mình làm thế nọ thì sự việc đã thế này thế này; bởi vì việc làm đó biểu hiệ sự thiếu đức tin Iman nơi sự an bài và định đoạt của Allah I, phủ nhận một trụ cột trong sáu trụ cột của đức tin Iman, đó là đức tin nơi sự tiền định của Allah I.


Người có đức tin mỗi khi gặp chuyện buồn, chuyện xấu thì y nên nói: đó là sự tiền định của Allah I, đó là điều Allah đã an bài. Y sẽ không dùng đến cái từ “phải chi, giá như, nếu,..” bởi điều đó chẳng thay đổi được gì, ngược lại nó còn tạo điều kiện cho Shaytan có cơ hội dẫn đến sự lạc lối.