(اﻷﺻﻮل اﻟﺴﺘﺔ)


Муаллиф:


Муҳаммад ибни


Абдулваҳҳоб


(раҳимаҳуллоҳ)


3


ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ


ﻣﻦ أﻋﺠﺐ اﻟﻌﺠﺎب، وأﻛرب اﻵﻳﺎت اﻟﺪاﻟﺔ ﻋﻠﻰ ﻗﺪرة املﻠﻚ اﻟﻐﻼب ﺳﺘﺔ أﺻﻮل ﺑﻴﻨﻬﺎ


اﷲﺗﻌﺎىل ﺑﻴﺎﻧﺎ ً واﺿﺤﺎ ً ﻟﻠﻌﻮام ﻓﻮق ﻣﺎ ﻳﻈﻦ اﻟﻈﺎﻧﻮن ، مث ﺑﻌﺪ ﻫﺬا ﻏﻠﻂ ﻓﻴﻬﺎ ﻛﺜري ﻣﻦ


أذﻛﻴﺎء اﻟﻌﺎمل وﻋﻘﻼء ﺑين آدم إﻻ أﻗﻞ اﻟﻘﻠﻴﻞ.


Аз аҷибтарини аҷоибот ва бузургтарини оятҳои


далолаткунанда бар қудрати Малики Ғаллоб1 шаш асл


аст, ки Аллоҳ таъоло онҳоро ба таври возеҳ барои авом


фавқи он чизе, ки гумонкунандагон гумон мекунанд,


баён кардааст. Сипас баъди ин баён ба ҷуз андаке


бештари закиҳои олам ва хирадмандони фарзанди Одам


ғалат карданд.


اﻷﺻﻞ اﻷول


إﺧﻼص اﻟﺪﻳﻦ ﷲﺗﻌﺎىل وﺣﺪﻩ ﻻ ﺷﺮﻳﻚ ﻟﻪ ، وﺑﻴﺎن ﺿﺪﻩ اﻟﺬي ﻫﻮ اﻟﺸﺮك ﺑﺎﷲ،


ﻛﻮن أﻛﺜﺮ اﻟﻘﺮآن يف ﺑﻴﺎن ﻫﺬا اﻷﺻﻞ ﻣﻦ وﺟﻮﻩ ﺷىت ﺑﻜﻼم ﻳﻔﻬﻤﻪ أﺑﻠﺪ اﻟﻌﺎﻣﺔ، مث ملﺎو


ﺻﺎر ﻋﻠﻰ أﻛﺜﺮ اﻷﻣﺔ ﻣﺎ ﺻﺎر أﻇﻬﺮ هلﻢ اﻟﺸﻴﻄﺎن اﻹﺧﻼص يف ﺻﻮرة ﺗﻨﻘﺺ اﻟﺼﺎحلني


واﻟﺘﻘﺼري يف ﺣﻘﻮﻗﻬﻢ، وأﻇﻬﺮ هلﻢ اﻟﺸﺮك ﺑﺎﷲ يف ﺻﻮرة حمﺒﺔ اﻟﺼﺎحلني وأﺗﺒﺎﻋﻬﻢ.


1 Ғаллоб-аз номҳои Аллоҳ азза ва ҷалла нест, ва локин муаллиф раҳимаҳуллоҳу


таъоло бар ваҷҳи сифат онро зикр кардааст. Маълум аст, ки боби сифатҳо аз


боби номҳо васеътар аст, номҳо тавқифӣ аст. Аммо дар асл сифатҳо низ тавқифӣ


аст, локин боби сифатҳо аз боби номҳо васеътар аст, зеро дар номҳо таваққуф


намудан ба Қуръону суннат зарур аст, аммо сифатҳо пас мумкин аст, ки аз


феълҳо иштиқоқ карда шавад. Ҳар феъле, ки барои Аллоҳ собит шуда аст аз он


барои Аллоҳ субҳонаҳу ва таъоло сифат гирифта мешавад. Дар ҳақиқат дар


баъзе ривоятҳо ва осор васфи Аллоҳ ҷалла ва ало ба васфи ғолиб омадааст ва он


аз маъноҳои номи азизаш аст. Албатта ғолиб аз ҷумлаи маъноҳои номи азизаш


аст, чуноне ки гузашт, зеро аз маъниҳои иззат ғалаба ва қаҳр аст. (Шарҳи усули


ситта/ Холид ибни Абдуллоҳ ибни Муҳаммад ал-Муслиҳ)


Ғаллоб-бисёр пирӯз, пуриқтидор, қудратманд.


4


Асли якум


Динро холис барои Аллоҳ таъоло, ки ягона асту Ӯро


шарике нест, гардонидан ва баёни зидди он, ки ширк


овардан ба Аллоҳ аст, мебошад. Ва бештари Қуръон ин


аслро аз чандин ваҷҳ ба каломе баён намуда аст, ки


камфаҳмтарини мардум онро мефаҳмад. Сипас вақте


уммат гирифтор шуд ба он чизе, ки гирифтор шуд,


шайтон барояшон ихлосро дар сурати паст задани


солеҳон ва дар ҳуқуқи онон кутоҳӣ намудан, нишон дод


ва ширки ба Аллоҳро дар сурати муҳаббати солеҳон ва


пайравони онон нишон дод.


اﻷﺻﻞ اﻟﺜﺎﻧﻲ


أﻣﺮ اﷲ ﺑﺎﻻﺟﺘﻤﺎع يف اﻟﺪﻳﻦ وĔﻰ ﻋﻦ اﻟﺘﻔﺮق ﻓﻴﻪ، ﻓﺒني اﷲ ﻫﺬا ﺑﻴﺎﻧﺎ ً ﺷﺎﻓﻴﺎ ً ﺗﻔﻬﻤﻪ


اﻟﻌﻮام ، وĔﺎﻧﺎ أن ﻧﻜﻮن ﻛﺎﻟﺬﻳﻦ ﺗﻔﺮﻗﻮا واﺧﺘﻠﻔﻮا ﻗﺒﻠﻨﺎ ﻓﻬﻠﻜﻮا، وذﻛﺮ أﻧﻪ أﻣﺮ املﺴﻠﻤني


ﺑﺎﻻﺟﺘﻤﺎع يف اﻟﺪﻳﻦ وĔﺎﻫﻢ ﻋﻦ اﻟﺘﻔﺮق ﻓﻴﻪ ، وﻳﺰﻳﺪﻩ وﺿﻮﺣﺎ ً ﻣﺎ وردت ﺑﻪ اﻟﺴﻨﺔ ﻣﻦ


اﻟﻌﺠﺐ اﻟﻌﺠﺎب يف ذﻟﻚ، مث ﺻﺎر اﻷﻣﺮ إىل أن اﻻﻓرتاق يف أﺻﻮل اﻟﺪﻳﻦ وﻓﺮوﻋﻪ ﻫﻮ


اﻟﻌﻠﻢ واﻟﻔﻘﻪ يف اﻟﺪﻳﻦ ، وﺻﺎر اﻻﺟﺘﻤﺎع يف اﻟﺪﻳﻦ ﻻ ﻳﻘﻮﻟﻪ إﻻ زﻧﺪﻳﻖ أو جمﻨﻮن.


Асли дуввум


Аллоҳ ба ҷамъ омадан дар дин амр намуда ва аз


парокандагӣ боздоштааст. Аллоҳ ин аслро баёне намуд,


ки дармондиҳанда аст, ки онро авом мефаҳмад. Ва моро


аз монанд шудан ба касоне, ки пеш аз мо пароканда


шудан ва ихтилоф намуданду ҳалок шудан, манъ кард. Ва


зикр намуд, ки Ӯ мусалмононро ба иҷтимоъи дар дин


амр намуд ва аз парокандагӣ манъ намуд. Ва он чизе, ки


дар суннат оиди ин мавзӯъ ворид шудааст, басо ҳайрат-


ангез асту зиёдтар баён менамояд. Сипас кор чунин шуд,


5


ки парокандагӣ дар усули дин ва фурӯъи он илму фиқҳи


дар дин гашт ва оиди иҷтимоъи дар дин ба ҷуз зиндиқ, ё


мунофиқ касе ҳарф намезанад.


اﻷﺻﻞ اﻟﺜﺎﻟﺚ


ﻛﺎن ﻋﺒﺪا ً ﺣﺒﺸﻴﺎ ً ، ﻓﺒني اﷲ أن ﻣﻦ متﺎم اﻻﺟﺘﻤﺎع اﻟﺴﻤﻊ واﻟﻄﺎﻋﺔ ملﻦ ﺗﺄﻣﺮ ﻋﻠﻴﻨﺎ وﻟﻮ


ﻫﺬا ﺑﻴﺎﻧﺎ ً ﺷﺎﺋﻌﺎً ﻛﺎﻓﻴﺎ ً ﺑﻮﺟﻮﻩ ﻣﻦ أﻧﻮاع اﻟﺒﻴﺎن ﺷﺮﻋﺎ ً وﻗﺪرا ً ، مث ﺻﺎر ﻫﺬا اﻷﺻﻞ ﻻ ﻳﻌﺮف


ﻋﻨﺪ أﻛﺜﺮ ﻣﻦ ﻳﺪﻋﻲ اﻟﻌﻠﻢ ﻓﻜﻴﻒ اﻟﻌﻤﻞ ﺑﻪ.


Асли сеюм


Албатта аз камоли иҷтимоъ қабул ва итоат намудани


касе аст, ки бар мо фармонравоӣ мекунад ва агарчанде


бандаи ҳабашӣ ҳам бошад. Аллоҳ ин аслро аз рӯи шаръу


қадар ба чандин анвоъи баён баён намуда аст, ки


маълуму басанда аст. Сипас чунин шуд, ки ин аслро


бештари касоне, ки даъвои илм мекунанд, намедонанд,


пас амал кардан ба он чӣ тавр аст.


اﻷﺻﻞ اﻟﺮاﺑﻊ


ﺑﻴﺎن اﻟﻌﻠﻢ واﻟﻌﻠﻤﺎء ، واﻟﻔﻘﻪ واﻟﻔﻘﻬﺎء ، وﺑﻴﺎن ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ đﻢ وﻟﻴﺲ ﻣﻨﻬﻢ ، وﻗﺪ ﺑني


اﷲ ﻫﺬا اﻷﺻﻞ يف أول ﺳﻮرة اﻟﺒﻘﺮة ﻣﻦ ﻗﻮﻟﻪ:}ﻳﺎﺑين إﺳﺮاﺋﻴﻞ اذﻛﺮوا ﻧﻌﻤيت اﻟيت أﻧﻌﻤﺖ


ﻋﻠﻴﻜﻢ وأوﻓﻮا ﺑﻌﻬﺪي أوفﺑﻌﻬﺪﻛﻢ} {ﺳﻮرة اﻟﺒﻘﺮة، اﻵﻳﺔ:40{إىل ﻗﻮﻟﻪ:}ﻳﺎ ﺑين


إﺳﺮاﺋﻴﻞ اذﻛﺮوا ﻧﻌﻤيت اﻟيت أﻧﻌﻤﺖ ﻋﻠﻴﻜﻢ وأين ﻓﻀﻠﺘﻜﻢ ﻋﻠﻰ اﻟﻌﺎملني{،}ﺳﻮرة


اﻟﺒﻘﺮة، اﻵﻳﺔ:47{.وﻳﺰﻳﺪﻩ وﺿﻮﺣﺎ ً ﻣﺎ ﺻﺮﺣﺖ ﺑﻪ اﻟﺴﻨﺔ يف ﻫﺬا اﻟﻜﻼم اﻟﻜﺜري اﻟﺒني


اﻟﻮاﺿﺢ ﻟﻠﻌﺎﻣﻲ اﻟﺒﻠﻴﺪ ، مث ﺻﺎر ﻫﺬا أﻏﺮب اﻷﺷﻴﺎء ، وﺻﺎر اﻟﻌﻠﻢ واﻟﻔﻘﻪ ﻫﻮ اﻟﺒﺪع


واﻟﻀﻼﻻت، وﺧﻴﺎر ﻣﺎ ﻋﻨﺪﻫﻢ ﻟﺒﺲ احلﻖ ﺑﺎﻟﺒﺎﻃﻞ ، وﺻﺎر اﻟﻌﻠﻢ اﻟﺬي ﻓﺮﺿﻪ اﷲ ﺗﻌﺎىل


6


ﻋﻠﻰ اخلﻠﻖ وﻣﺪﺣﻪ ﻻ ﻳﺘﻔﻮﻩ ﺑﻪ إﻻ زﻧﺪﻳﻖ أو جمﻨﻮن ، وﺻﺎر ﻣﻦ أﻧﻜﺮﻩ وﻋﺎداﻩ وﺻﻨﻒ يف


اﻟﺘﺤﺬﻳﺮ ﻣﻨﻪ واﻟﻨﻬﻲ ﻋﻨﻪ ﻫﻮ اﻟﻔﻘﻴﻪ اﻟﻌﺎمل.


Асли чорум


Дар баёни илм ва олимон ва фиқҳ ва фақеҳон ва касе,


ки худашро ба онон монанд мекунаду аз ҷумлаи онон


нест, мебошад. Ба таҳқиқ Аллоҳ ин аслро дар аввали


сураи Бақара баён намуда аст:(Эй бани Исроил ба ёд


оред неъматҳое, ки ба шумо ато кардам ва ба аҳди ман


вафо кунед, то ба аҳди шумо вафо кунам ва танҳо аз Ман


барҳазар бошед) Сураи Бақара, ояти:40 то гуфтаи Аллоҳ:


(Эй бани Исроил, ёд кунед аз неъматҳое, ки ба шумо ато


кардам ва (ба неъмати китоб ва расул) шуморо бар


оламиён бартарӣ додам). Сураи Бақара, ояти:47


Дар ин каломи бисёр ошкор, равшан он чизе, ки дар


суннат баён шудааст, маълумияшро барои омии кам-


фаҳм меафзояд. Сипас ин ғарибтарини чизҳо гашта аст ва


илму фиқҳ бидъату залолот гашта ва беҳтарини он чизе,


ки дар назди онон аст пӯшонидани ҳақ ба ботил аст. Ва


чунин шуда аст, ки оиди илме, ки Аллоҳ таъоло бар халқ


фарз гардонида ва онро ситоиш карда аст, ба ҷуз зиндиқ


ё девона касе сухан намекунад. Ва касе онро инкор ва


душманӣ кунад ва дар ҳазар кунонидани аз он китоб


таълиф намояд ва аз он наҳй намояд, фақеҳу олим гашта


аст.


7


اﻷﺻﻞ اﻟﺨﺎﻣﺲ


ﺑﻴﺎن اﷲ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ ﻷوﻟﻴﺎء اﷲ وﺗﻔﺮﻳﻘﻪ ﺑﻴﻨﻬﻢ وﺑني املﺘﺸﺒﻬني đﻢ ﻣﻦ أﻋﺪاء اﷲ


املﻨﺎﻓﻘني واﻟﻔﺠﺎر، وﻳﻜﻔﻲ يف ﻫﺬا آﻳﺔ ﻣﻦ ﺳﻮرة آل ﻋﻤﺮان وﻫﻲ ﻗﻮﻟﻪ:}ﻗﻞ إن ﻛﻨﺘﻢ


حتﺒﻮن اﷲ ﻓﺎﺗﺒﻌﻮين حيﺒﺒﻜﻢ اﷲ} {ﺳﻮرة آل ﻋﻤﺮان، اﻵﻳﺔ:31{.اﻵﻳﺔ ،و آﻳﺔ يف


ﺳﻮرة املﺎﺋﺪة وﻫﻲ ﻗﻮﻟﻪ:}ﻳﺎ أﻳﻬﺎ اﻟﺬﻳﻦ آﻣﻨﻮا ﻣﻦ ﻳﺮﺗﺪ ﻣﻨﻜﻢ ﻋﻦ دﻳﻨﻪ ﻓﺴﻮف ﻳﺄيت اﷲ


ﺑﻘﻮم حيﺒﻬﻢ وحيﺒﻮﻧﻪ} {ﺳﻮرة املﺎﺋﺪة، اﻵﻳﺔ:54{.اﻵﻳﺔ ، وآﻳﺔ يف ﻳﻮﻧﺲ وﻫﻲ ﻗﻮﻟﻪ:


}أﻻ إن أوﻟﻴﺎء اﷲ ﻻ ﺧﻮف ﻋﻠﻴﻬﻢ وﻻ ﻫﻢ حيﺰﻧﻮن.ﻛﺎﻧﻮا ﻳﺘﻘﻮناﻟﺬﻳﻦ أﻣﻨﻮا و{


}ﺳﻮرة ﻳﻮﻧﺲ ، اﻵﻳﺘﺎن:62-63{، مث ﺻﺎر اﻷﻣﺮ ﻋﻨﺪأﻛﺜﺮ ﻣﻦ ﻳﺪﻋﻲ اﻟﻌﻠﻢ وأﻧﻪ


ع إىل أن اﻷوﻟﻴﺎء ﻻ ﺑﺪ ﻓﻴﻬﻢ ﻣﻦ ﺗﺮك اﺗﺒﺎع اﻟﺮﺳﻞ وﻣﻦﻣﻦ ﻫﺪاة اخلﻠﻖ وﺣﻔﺎظ اﻟﺸﺮ


ﺗﺒﻌﻬﻢ ﻓﻠﻴﺲ ﻣﻨﻬﻢ وﻻ ﺑﺪ ﻣﻦ ﺗﺮك اجلﻬﺎد ﻓﻤﻦ ﺟﺎﻫﺪ ﻓﻠﻴﺲ ﻣﻨﻬﻢ ، وﻻ ﺑﺪ ﻣﻦ ﺗﺮك


اﻹميﺎن واﻟﺘﻘﻮى ﻓﻤﻦ ﺗﻌﻬﺪ ﺑﺎﻹميﺎن واﻟﺘﻘﻮى ﻓﻠﻴﺲ ﻣﻨﻬﻢ ﻳﺎ رﺑﻨﺎﻧﺴﺄﻟﻚ اﻟﻌﻔﻮ واﻟﻌﺎﻓﻴﺔ


إﻧﻚ مسﻴﻊ اﻟﺪﻋﺎء.


Асли панҷум


Баёни Аллоҳ субҳонаҳу барои авлиёуллоҳ ва фарқ


гузоштанаш байни онон ва касоне, ки худашонро ба онон


монанд мекунанд, яъне душманони Аллоҳ, мунофиқон


ва фоҷирон. Ва оиди ин мавзӯъ ояти:31-уми сураи Оли


Имрон кофӣ аст ва он ҳамон фармудаи Ӯст:«Бигӯ (эй


Муҳаммад) агар Аллоҳро дӯст медоред, пас маро пай-


равӣ намоед Аллоҳ шуморо дӯст медорад». То охири оят


ва ояти:54-уми сураи Моида ва он ҳамон фармудаи Ӯст:


«Эй касоне, ки имон овардаед, ҳар ки аз шумо аз динаш


муртад шавад ба зуди Аллоҳ қавмеро меорад, ки онҳоро


дӯст медорад ва онҳо низ Ӯро дӯст медоранд». То охири


8


оят. Ва ояти 62-63-и сураи Юнус ва он ҳамон фармудаи


Ӯст:«Огоҳ бошед, ки дӯстони Аллоҳ ҳаргиз ҳеҷ тарсе ва


ҳеҷ ҳасрат ва андӯҳе дар дили онҳо нест, онон, ки имон


оварданд ва тақво мекарданд». Сипас дар назди беш-


тари касоне, ки даъвои илм мекунанд ва ин ки онон аз


ҳидоятгарони халқ ва ҳофизони шариатанд, амр чунин


гашт, ки авлиё бояд пайравии расулонро тарк намоянд ва


касе, ки ононро пайравӣ намояд аз ҷумлаи авлиё нест ва


зарур аст, ки ҷиҳодро тарк кунад, пас касе, ки ҷиҳод


кунад аз ҷумлаи авлиё нест ва тарк кардани имону тақво


зарур аст, пас касе ки ба имону тақво бошад аз ҷумлаи


онон нест. Эй Парвардигори мо, мо аз Ту авфу офиятро


мепурсем, албатта Ту шунавандаи дуо ҳастӣ!


اﻷﺻﻞ اﻟﺴﺎدس


رد اﻟﺸﺒﻬﺔ اﻟيت وﺿﻌﻬﺎ اﻟﺸﻴﻄﺎن يف ﺗﺮك اﻟﻘﺮآن واﻟﺴﻨﺔ واﺗﺒﺎع اﻵراء واﻷﻫﻮاء املﺘﻔﺮﻗﺔ


املﺨﺘﻠﻔﺔ ، وﻫﻲ أن اﻟﻘﺮآن واﻟﺴﻨﺔ ﻻ ﻳﻌﺮﻓﻬﻤﺎ إﻻ اĐﺘﻬﺪ املﻄﻠﻖ، واĐﺘﻬﺪ ﻫﻮ املﻮﺻﻮف


ﻛﺬا أوﺻﺎﻓﺎ ً ﻟﻌﻠﻬﺎ ﻻ ﺗﻮﺟﺪ ﺗﺎﻣﺔ يف أيب ﺑﻜﺮ وﻋﻤﺮ ، ﻓﺈن مل ﻳﻜﻦ اﻹﻧﺴﺎن ﻛﺬﻟﻚﺑﻜﺬا و


ﻓﻠﻴﻌﺮض ﻋﻨﻬﻤﺎﻓﺮﺿﺎ ً ﺣﺘﻤﺎ ً ﻻ ﺷﻚ وﻻ إﺷﻜﺎل ﻓﻴﻪ ، وﻣﻦ ﻃﻠﺐ اهلﺪى ﻣﻨﻬﻤﺎ ﻓﻬﻮ إﻣﺎ


زﻧﺪﻳﻖ ، وإﻣﺎ جمﻨﻮن ﻷﺟﻞ ﺻﻌﻮﺑﺔ ﻓﻬﻤﻬﻤﺎ ﻓﺴﺒﺤﺎن اﷲ وحبﻤﺪﻩ ﻛﻢ ﺑني اﷲ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ


ﺷﺮﻋﺎ ً وﻗﺪرا ً ، ﺧﻠﻘﺎ ً وأﻣﺮا ً يف رد ﻫﺬﻩ اﻟﺸﺒﻬﺔ املﻠﻌﻮﻧﺔ ﻣﻦ وﺟﻮﻩ ﺷىت ﺑﻠﻐﺖ إىل ﺣﺪ


اﻟﻀﺮورﻳﺎت اﻟﻌﺎﻣﺔ وﻟﻜﻦ أﻛﺜﺮ اﻟﻨﺎس ﻻ ﻳﻌﻠﻤﻮن}ﻟﻘﺪ ﺣﻖ اﻟﻘﻮل ﻋﻠﻰ أﻛﺜﺮﻫﻢ ﻓﻬﻢ ﻻ


ﻳﺆﻣﻨﻮن.إﻧﺎ ﺟﻌﻠﻨﺎ يف أﻋﻨﺎﻗﻬﻢ أﻏﻼﻻ ً ﻓﻬﻲ إىل اﻷذﻗﺎن ﻓﻬﻢ ﻣﻘﻤﺤﻮن.وﺟﻌﻠﻨﺎ ﻣﻦ ﺑني


أﻳﺪﻳﻬﻢ ﺳﺪا ً وﻣﻦ ﺧﻠﻔﻬﻢ ﺳﺪا ً ﻓﺄﻏﺸﻴﻨﺎﻫﻢ ﻓﻬﻢ ﻻ ﻳﺒﺼﺮون.وﺳﻮاء ﻋﻠﻴﻬﻢ أأﻧﺬرēﻢ أم


9


مل ﺗﻨﺬرﻫﻢ ﻻ ﻳﺆﻣﻨﻮن.إمنﺎ ﺗﻨﺬر ﻣﻦ اﺗﺒﻊ اﻟﺬﻛﺮ وﺧﺸﻲ اﻟﺮمحﻦ ﺑﺎﻟﻐﻴﺐ ﻓﺒﺸﺮﻩ مبﻐﻔﺮة


ﻛﺮمي وأﺟﺮ{.}ﺳﻮرة ﻳﺲ ، اﻵﻳﺎت:7-11{.


آﺧﺮﻩ واحلﻤﺪ ﷲ رب اﻟﻌﺎملني وﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻰ ﺳﻴﺪﻧﺎ حمﻤﺪ وﻋﻠﻰ آﻟﻪ وﺻﺤﺒﻪ وﺳﻠﻢ


ﺗﺴﻠﻴﻤﺎً ﻛﺜريا ً إىل ﻳﻮم اﻟﺪﻳﻦ.


Асли шашум


Радди шубҳае, ки шайтон дар тарки Қуръон ва суннат


ва пайравии андешаҳо ва ҳавоҳои мухталиф вазъ намуда


аст ва шубҳа ин аст, ки Қуръон ва суннатро намедонад


магар муҷтаҳиди мутлақ ва муҷтаҳиди мутлақ дорои


сифатҳои чунин ва чунин аст. Сифатҳое, ки шояд ба


пуррагӣ дар Абӯбакр ва Умар разияллоҳу анҳумо


набошад. Пас агар инсон дорои чунин сифатҳо набошад,


пас фарзу ҳатми аст, ки аз Қуръону суннат дурӣ намояд,


дар ин амал шакку ишколе нест. Ва касе ҳидоятро аз ин


ду талаб намояд, пас вай зиндиқ ё девона аст, барои


душвор будани фаҳмидани ин ду. Пас субҳоналлоҳи ва


биҳамдиҳ, чӣ қадар Аллоҳ субҳонаҳу аз рӯи шаръу қадар


ва аз рӯи халқу амр радди ин шубҳаи лаънатшударо аз


чандин ваҷҳ баён намуда аст, ки ба ҳадди заруриёти ома


расидааст, вале бештари мардум намедонанд. «Ҳамоно


собит шуд ваъдаи азоб бар аксари онҳо. Пас аксарашон


имон намеоранд. Ҳамоно сохтем дар гарданашон тавқҳо,


то зери манаҳ, пас онҳо сар боло кардагонанд (яъне онҳо


пеши ҳақ сар хам намекунанд) Ва сохтем аз ҷониби пешу


пушташон садде (деворе) боз пушидем онҳоро, ки дигар


ҳеҷ набинанд. Фарқ надорад (эй Муҳаммад саллаллоҳу


алайҳи ва саллам) ки бим куни онҳоро ё не, имон


10


намеоранд. Ҳамоно метарсонӣ (ту) касеро, ки пайравӣ


кунад зикрро (Қуръонро) ва битарсад аз Аллоҳ ғоибона,


пас башорат деҳ инчунин касро ба омурзишу музди


гироми (яъне Ҷаннат)». Сураи Ёсин, ояти:7-11 Охираш


валҳамду лиллоҳи раббил ъоламин ва саллаллоҳу ало


сайидино Муҳаммад ва ало олиҳи ва саҳбиҳи ва саллама


таслиман касиро ило явмиддин. Яъне сипосу ситоиш


барои Аллоҳ, ки Парвардигори оламиён аст ва салоти


Аллоҳ бар сайиди мо Муҳаммад ва бар оли вай ва


ҳамсуҳбатонаш ва саломи бисёр то рӯзи қиёмат нозил


бод.


Бо умеди аҷру дуо бародаратон:


Шаҳобиддин Солеҳ


Ҷумъа, 31 Май 2013