Articles




"لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ لَبَّيْكَ لَبَّيْكَ لَا شَرِيكَ لَكَ لَبَّيْكَ إِنَّ الْحَمْدَ وَالنِّعْمَةَ لَكَ وَالْمُلْكَ لَا شَرِيكَ لَكَ"





තේරුම: යා! අල්ලාහ්, ඔබ අසලට පැමිණියෙමි. ඔබ අසලට පැමිණියෙමි. ඔබ අසලට පැමිණියෙමි . ඔබට කිසිදු හවුල් කරුවෙකු නොමැත. සැබැවින්ම සියලු ප්‍රශංසා ද භාග්‍යයන් ද පාලනය ද ඔබ සතුය. ඔබට කිසිදු හවුල් කරුවෙකු නොමැත.





ජනයා කවර දෙයක් ගෙන තහ්ලීල් පැවසිය යුත්තේ ද එයම ඔවුහු පැවසූහ. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) මෙයට වඩා වෙන කිසිවක් ඔවුනට නැවත නොපැවසුහ. එමෙන්ම අල්ලාහ්ගේ දූතයාණෝ එතුමාණන් පැවසූ තල්බියාව අනිවාර්යය කළහ.





قَالَ جَابِرٌ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ: لَسْنَا نَنْوِي إِلَّا الْحَجَّ لَسْنَا نَعْرِفُ الْعُمْرَةَ حَتَّى إِذَا أَتَيْنَا الْبَيْتَ مَعَهُ اسْتَلَمَ الرُّكْنَ فَرَمَلَ ثَلَاثًا وَمَشَى أَرْبَعًا ثُمَّ نَفَذَ إِلَى مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ عَلَيْهِ السَّلَام فَقَرَأَ {وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى} فَجَعَلَ الْمَقَامَ بَيْنَهُ وَبَيْنَ الْبَيْتِ....





ජාබිර් (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා මෙසේ පැවසූහ. අපි හජ් හැර වෙන කිසිවක් චේතනා නොකළෙමු. එතුමාණන් සමඟ බයිතුල්ලාහ්ව වෙත පැමිණෙන තෙක් උම්රා කිරීමක් සම්බන්ධව ද නොදැන සිටියෙමු. එතුමාණන් එම රුක්න් වෙත පැමිණ වට තුනක් මද වේගයෙන් ද වට හතරක් ඇවිදිමින් ද තවාෆ් කළහ. පසුව ඉබ්‍රාහීම් අලෙයිහිස් සලාම් තුමාගේ ස්ථානයට ළඟා වූහ. එවිට وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى (ඉබ්‍රාහීම්ගේ ස්ථානය නැමදුම් ස්ථානයක් ලෙස ගන්න) යන වැකිය පාරායනය කළහ. පසුව එම ස්ථානය එතුමාණන් හා බයිතුල්ලාහ්ව අතර පත් කළේය.





ثُمَّ رَجَعَ إِلَى الرُّكْنِ فَاسْتَلَمَهُ ثُمَّ خَرَجَ مِنْ الْبَابِ إِلَى الصَّفَا فَلَمَّا دَنَا مِنْ الصَّفَا قَرَأَ {إِنَّ الصَّفَا والْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللهِ} أَبْدَأُ بِمَا بَدَأَ اللهُ بِهِ





පසුව රුක්න් වෙත නැවත පැමිණ එය ස්පර්ශ කර පසුව එම දොරටුවෙන් සෆා වෙත පිටත් ව ගියහ. සෆාවට ළංවනවාත් සමඟම "إِنَّ الصَّفَا والْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللهِ" (සැබැවින්ම සෆා හා මර්වා අල්ලාහ්ගේ සංඥාවන් අතුරිනි) යන වැකිය පාරායනය කර أَبْدَأُ بِمَا بَدَأَ اللهُ بِهِ (අල්ලාහ් කවර දෙයක් ගෙන ආරම්භ කළේ ද එය ගෙන මම ආරම්භ කරමි) යැයි පැවසූහ.





فَبَدَأَ بِالصَّفَا فَرَقِيَ عَلَيْهِ حَتَّى رَأَى الْبَيْتَ فَاسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ فَوَحَّدَ اللهَ وَكَبَّرَهُ وَقَالَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ أَنْجَزَ وَعْدَهُ وَنَصَرَ عَبْدَهُ وَهَزَمَ الْأَحْزَابَ وَحْدَهُ ثُمَّ دَعَا بَيْنَ ذَلِكَ قَالَ مِثْلَ هَذَا ثَلَاثَ مَرَّاتٍ





පසුව සෆා කන්දෙන් ආරම්භ කළහ. බයිතුල්ලාහ් පෙනෙන තරමට ඒ මත නැග්ගහ. පසුව කිබ්ලා දෙසට මුහුණ ලා අල්ලාහ්ව එකීය භාවයට පත් කර ඔහු ශ්‍රේෂ්ඨත්වයට පත් කර මෙසේ පැවසූහ.





لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ أَنْجَزَ وَعْدَهُ وَنَصَرَ عَبْدَهُ وَهَزَمَ الْأَحْزَابَ وَحْدَهُ





තේරුම: නැමදුමට සුදුස්සා අල්ලාහ් හැර වෙනත් දෙවියෙකු නොමැත. ඔහු එකීයය. ඔහුට සමාන කිසිවෙකු නොමැත. රාජ්‍ය බලය ඔහු සතුය. සියලු ප්‍රශංසා ඔහු සතුය. ඔහු සියලු දෑ කෙරෙහි ශක්තිවන්තය. අල්ලාහ් හැර වෙනත් දෙවියෙකු නොමැත. ඔහුගේ ප්‍රතිඥාව ඔහු ඉටු කළේය. ඔහුගේ ගැත්තාට උපකාර කළේය. ඔහු තනිව සිට සතුරු සේනාවන් පරාජයට පත් කළේය.





පසුව ඒ අතර ප්‍රාර්ථනා ද කළහ. මෙසේ තුන්වරක් එතුමාණෝ පැවසූහ.





ثُمَّ نَزَلَ إِلَى الْمَرْوَةِ حَتَّى إِذَا انْصَبَّتْ قَدَمَاهُ فِي بَطْنِ الْوَادِي سَعَى، حَتَّى إِذَا صَعِدَتَا مَشَى حَتَّى أَتَى الْمَرْوَةَ فَفَعَلَ عَلَى الْمَرْوَةِ كَمَا فَعَلَ عَلَى الصَّفَا حَتَّى إِذَا كَانَ آخِرُ طَوَافِهِ عَلَى الْمَرْوَةِ فَقَالَ "لَوْ أَنِّي اسْتَقْبَلْتُ مِنْ أَمْرِي مَا اسْتَدْبَرْتُ لَمْ أَسُقْ الْهَدْيَ وَجَعَلْتُهَا عُمْرَةً" فَقَامَ سُرَاقَةُ بْنُ مَالِكِ بْنِ جُعْشُمٍ فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللهِ أَلِعَامِنَا هَذَا أَمْ لِأَبَدٍ فَشَبَّكَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَصَابِعَهُ وَاحِدَةً فِي الْأُخْرَى وَقَالَ "دَخَلَتْ الْعُمْرَةُ فِي الْحَجِّ مَرَّتَيْنِ لَا بَلْ لِأَبَدٍ أَبَدٍ"





පසුව මර්වා වෙත බැස ගියහ. සආ මිටියාවත තුළ තම දෙපා රැඳුනි. අනතුරුව මර්වා දක්වා තම පාද නගින්නට විය. පසුව තම තවාෆය මර්වාවෙ හි අවසන් කරන තුරු සෆාවෙ හි සිදු කළාක් මෙන්ම මර්වාවෙහි ද ඉටු කළහ. පසුව මෙසේ ප්‍රකාශ කළහ. සැබැවින්ම මම මාගේ කරුණක් සම්බන්ධව ඉදිරිපත් වූයේ නම් එය මා පසුපසට නොතබමි. මම හද්යු ලබා නොදෙමි. එය මම උම්රාවක් බවට පත් කර ගතිමි.





එවිට සුරාකා ඉබ්නු මාලික් බින් ජුඃෂුම් තුමා නැගී සිට අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි, අපගේ මෙම වසරෙහි පමණක් ද එසේ නොමැති නම් සදහටම ද යැයි විමසුවේය. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් එතුමාණන්ගේ ඇඟිල්ලක් තවත් ඇඟිල්ලක අමුණා ගෙන මෙසේ පැවසූහ. උම්රාව දෙවතාවක් හජ් හි ප්‍රවේශ විය. නැත මෙය දිගින් දිගටමය.





وَقَدِمَ عَلِيٌّ مِنْ الْيَمَنِ بِبُدْنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَوَجَدَ فَاطِمَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهَا مِمَّنْ حَلَّ وَلَبِسَتْ ثِيَابًا صَبِيغًا وَاكْتَحَلَتْ فَأَنْكَرَ ذَلِكَ عَلَيْهَا فَقَالَتْ إِنَّ أَبِي أَمَرَنِي بِهَذَا قَالَ فَكَانَ عَلِيٌّ يَقُولُ بِالْعِرَاقِ فَذَهَبْتُ إِلَى رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مُحَرِّشًا عَلَى فَاطِمَةَ لِلَّذِي صَنَعَتْ مُسْتَفْتِيًا لِرَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِيمَا ذَكَرَتْ عَنْهُ فَأَخْبَرْتُهُ أَنِّي أَنْكَرْتُ ذَلِكَ عَلَيْهَا فَقَالَ صَدَقَتْ صَدَقَتْ مَاذَا قُلْتَ حِينَ فَرَضْتَ الْحَجَّ قَالَ قُلْتُ اللَّهُمَّ إِنِّي أُهِلُّ بِمَا أَهَلَّ بِهِ رَسُولُكَ قَالَ "فَإِنَّ مَعِيَ الْهَدْيَ فَلَا تَحِلُّ" قَالَ فَكَانَ جَمَاعَةُ الْهَدْيِ الَّذِي قَدِمَ بِهِ عَلِيٌّ مِنْ الْيَمَنِ وَالَّذِي أَتَى بِهِ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِائَةً قَالَ فَحَلَّ النَّاسُ كُلُّهُمْ وَقَصَّرُوا إِلَّا النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَمَنْ كَانَ مَعَهُ هَدْيٌ





අලී (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා නබි (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාගේ ඔටු පිට නැගී යමන් දේශයේ සිට පැමිණියහ. එවිට ෆාතිමා (රළියල්ලාහු අන්හා) තුමිය ද ඉහ්රාමයෙන් ඉවත් වූ අය අතුරින් සිටිනු ඔහු දුටුවේය. ඇය වර්ණවත් ඇඳුමක් ඇඳ දෑසට සුරුමා ගල්වා සිටියාය. එවිට එතුමා ඒ සම්බන්ධ ව අප්‍රසාදය පළ කර සිටියහ.





එවිට ඇය සැබැවින්ම මාගේ පියාණන් මට මෙසේ අණ කළහැයි පැවසුවාය.





ජාබිර් (රළියල්ලාහ් අන්හු) තුමා තව දුරටත්..





අලී (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා ඉරාකයේ සිටිය දී මෙසේ පැවසීය. මම අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමා වෙත ෆාතිමා තුමිය එතුමාණන්ගේ නියෝගය පරිදි කටයුතු කළ දෑ සම්බන්ධයෙන් විමසන්නට ගියෙමි. එවිට ඇය එසේ කිරීම සම්බන්ධයෙන් තම අප්‍රසාදය පළ කර සිටියහ. එවිට එතුමාණෝ ඇය සත්‍ය ප්‍රකාශ කළාය. ඇය සත්‍ය ප්‍රකාශ කළාය යැයි පැවසූහ. ජාබිර් තුමා, ඔබට හජ් අනිවාර්යය වන විට ඔබ කුමක් පැවසුවෙහි ද? මම යා ! අල්ලාහ් ඔබේ රසූල්වරයා කවර දෙයක් චේතනා කළේ ද එයම මමත් චේතනා කරමි යැයි පැවසුවෙමි. එවිට සැබැවින්ම මා සතුව හද්යු ඇත. එබැවින් ඔබ ඉහ්රාමයෙන් ඉවත් නොවන්න. යමන් දේශයේ සිට අලී (රලියල්ලාහු අන්හු) තුමාණන් ගෙන ආ හද්යු වලට නියම වූ පිරිස ද නබි (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් ගෙන ආ දෑ ද සියල්ල සියයක් විය.





නබි (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් හා කවරෙකු හද්යු ලබා දිය යුත්තේ ද ඔවුන් හැර සෙසු සියලුම ජනයා ඉහ්රාමයෙන් ඉවත් වී හිසකෙස් කොට කර ගත්තෝය.





فَلَمَّا كَانَ يَوْمُ التَّرْوِيَةِ تَوَجَّهُوا إِلَى مِنًى فَأَهَلُّوا بِالْحَجِّ وَرَكِبَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَصَلَّى بِهَا الظُّهْرَ وَالْعَصْرَ وَالْمَغْرِبَ وَالْعِشَاءَ وَالْفَجْرَ ثُمَّ مَكَثَ قَلِيلًا حَتَّى طَلَعَتْ الشَّمْسُ وَأَمَرَ بِقُبَّةٍ مِنْ شَعَرٍ تُضْرَبُ لَهُ بِنَمِرَةَ فَسَارَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَلَا تَشُكُّ قُرَيْشٌ إِلَّا أَنَّهُ وَاقِفٌ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ كَمَا كَانَتْ قُرَيْشٌ تَصْنَعُ فِي الْجَاهِلِيَّةِ فَأَجَازَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ حَتَّى أَتَى عَرَفَةَ فَوَجَدَ الْقُبَّةَ قَدْ ضُرِبَتْ لَهُ بِنَمِرَةَ فَنَزَلَ بِهَا حَتَّى إِذَا زَاغَتْ الشَّمْسُ أَمَرَ بِالْقَصْوَاءِ فَرُحِلَتْ لَهُ فَأَتَى بَطْنَ الْوَادِي فَخَطَبَ النَّاسَ وَقَالَ إِنَّ دِمَاءَكُمْ وَأَمْوَالَكُمْ حَرَامٌ عَلَيْكُمْ كَحُرْمَةِ يَوْمِكُمْ هَذَا فِي شَهْرِكُمْ هَذَا فِي بَلَدِكُمْ هَذَا أَلَا كُلُّ شَيْءٍ مِنْ أَمْرِ الْجَاهِلِيَّةِ تَحْتَ قَدَمَيَّ مَوْضُوعٌ وَدِمَاءُ الْجَاهِلِيَّةِ مَوْضُوعَةٌ وَإِنَّ أَوَّلَ دَمٍ أَضَعُ مِنْ دِمَائِنَا دَمُ ابْنِ رَبِيعَةَ بْنِ الْحَارِثِ كَانَ مُسْتَرْضِعًا فِي بَنِي سَعْدٍ فَقَتَلَتْهُ هُذَيْلٌ وَرِبَا الْجَاهِلِيَّةِ مَوْضُوعٌ وَأَوَّلُ رِبًا أَضَعُ رِبَانَا رِبَا عَبَّاسِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَإِنَّهُ مَوْضُوعٌ كُلُّهُ فَاتَّقُوا اللَّهَ فِي النِّسَاءِ فَإِنَّكُمْ أَخَذْتُمُوهُنَّ بِأَمَانِ اللهِ وَاسْتَحْلَلْتُمْ فُرُوجَهُنَّ بِكَلِمَةِ اللَّهِ وَلَكُمْ عَلَيْهِنَّ أَنْ لَا يُوطِئْنَ فُرُشَكُمْ أَحَدًا تَكْرَهُونَهُ فَإِنْ فَعَلْنَ ذَلِكَ فَاضْرِبُوهُنَّ ضَرْبًا غَيْرَ مُبَرِّحٍ وَلَهُنَّ عَلَيْكُمْ رِزْقُهُنَّ وَكِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَقَدْ تَرَكْتُ فِيكُمْ مَا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدَهُ إِنْ اعْتَصَمْتُمْ بِهِ كِتَابُ اللَّهِ وَأَنْتُمْ تُسْأَلُونَ عَنِّي فَمَا أَنْتُمْ قَائِلُونَ قَالُوا نَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ وَأَدَّيْتَ وَنَصَحْتَ فَقَالَ بِإِصْبَعِهِ السَّبَّابَةِ يَرْفَعُهَا إِلَى السَّمَاءِ وَيَنْكُتُهَا إِلَى النَّاسِ اللَّهُمَّ اشْهَدْ اللَّهُمَّ اشْهَدْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ





අවුරුදු දිනය වූ විට මිනා දෙසට සියල්ල ගියහ. පසුව හජ් සඳහා තල්බියා තැබුවෝය. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමා ද ඒ වෙත ප්‍රවාහනය කර එහි දී ලුහර් අසර් මග්රිබ් ඉෂා හා ෆජ්ර් සලාතයන් ඉටු කළහ. පසුව හිරු උදාවන තුරු මදක් රැඳී සිටියහ. තවද නමිරා නම් ස්ථානයේ ලොම් කූඩාරම් බැඳ ගන්නා මෙන් නියෝග කර අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් ගමන් කළහ. අඥාන යුගයේ කුරෙයිෂ්වරු සිදු කළාක් මෙන් මෂ්අරිල් හරාම් නම් ස්ථානයේ එතුමාණන් රැඳී සිටීවි යැයි සිතූහ. නමුත් අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් එය තරණය කරමින් අරෆා වෙත පැමිණියහ. නමිරා නම් ස්ථානයේ ඉදි කළ කූඩාරම් දුටුහ. එහි පිවිස හිරු මුදුණින් අවරට යන තෙක් නැවතී සිටියහ. පසුව කස්වා නම් ඔටුවා ගෙන එන මෙන් අණ කළහ. එතුමාණන් ප්‍රවාහනය කිරීම පිණිස එතුමා වෙත ඌ ගෙන එන ලදී. පසුව මිටියාවත මධ්‍යයට පැමිණ ජනයාට දේශනාවක් පැවැත් වූහ. එහි දී එතුමා





සැබැවින්ම ඔබගේ ප්‍රාණයත් ඔබගේ දේපළත් මෙම දිනයේ මෙම මාසයේ මෙම නගරයේ ඔබට තහනම් මෙන්ම තහනම් වෙයි. දැන ගන්න. අඥාන කාලයේ තිබුණු සියලු කටයුතු මාගේ දෙපා මත තබන ලදී.





අඥාන යුගයේ ප්‍රාණ ඝාතන මාගේ දෙපා මත තබන ලදී. ප්‍රාණ ඝාතනයන්ගෙන් අහකට තබනු ලැබූ ප්‍රථම ප්‍රාණ ඝාතනය බනූ සඃද් ගොත්‍රයේ හැදුනු වැඩුණු ඉබ්නු රබීආ ඉබ්නු අල්හාරිස්ය. හුසෙයිල් ඔහුව ඝාතනය කළේය.





අඥාන යුගයේ පොලිය ද (මාගේ පාදය යට) තබන ලදී. අහකට දමන ලද අපගේ පොලී අතුරින් මුල්ම පොලිය වනුයේ අබ්බාස් ඉබ්නු අබ්දුල් මුත්තලිබ්ගේ පොලියයි. එය සම්පූර්ණයෙන්ම අහකට දමන ලදී.





එමෙන්ම කාන්තාවන් සම්බන්ධයෙන් අල්ලාහ්ට බියබැතිමත් වන්න. හේතුව අල්ලාහ්ට දුන් ප්‍රතිඥාවන් අනුව නුඹලා ඔවුන්ව සතු කර ගත්තෙහුය. අල්ලාහ්ගේ වදන් තුළින් ඔවුන්ගේ පහස අනුමත කර ගත්තෙහුය. ඔබ වෙනුවෙන් ඔවුන් කෙරෙහි වූ වගකීම වනුයේ ඔබගේ නිදි යහනෙහි වෙන කිසිවෙකුට පහස විඳීමට ඉඩ නොදීමයි. ඔබ එය පිළිකුල් කරන්නෙහිය.





එමෙන්ම ඔවුන් වෙනුවෙන් ඔබගේ යුතුකම වනුයේ ඔවුන්ගේ ආහාරය. ඔවුන්ගේ ඇඳුම් පැලඳුම් නිසි අයුරින් ලබා දීමයි. ඔබ අතර මම කරුණක් අත හැර යමි. එය ඔබ තදින් ග්‍රහණය කර ගන්නෙහු නම් ඉන් පසුව ඔබ නොමඟ නොයන්නේමය. ඔබ සැම මගෙන් විමසන්නෙහුය. නමුත් ඔබ කිසිවක් නොපවසන්නෙහුය.





(එවිට) ඔවුහු සැබැවින්ම අපට දන්වා සිටි බවටත් ඔබ (ඔබගේ වගකීම) ඉටු කළ බවටත් (ඒ ගැන) ඔබ උපදෙස් දුන් බවටත් අපි සාක්ෂි දරන්නෙමු. යැයි පැවසුවෝය.





එවිට එතුමා තම දඹරැගිල්ල අහස දෙසට ඔසවා පසුව එය ජනයා වෙත හරවා, යා ! අල්ලාහ්, සාක්ෂි දරනු මැනව ! යා ! අල්ලාහ්, සාක්ෂි දරනු මැනව ! යැයි තුන් වරක් පවසා සිටියහ.





ثُمَّ أَذَّنَ ثُمَّ أَقَامَ فَصَلَّى الظُّهْرَ ثُمَّ أَقَامَ فَصَلَّى الْعَصْرَ وَلَمْ يُصَلِّ بَيْنَهُمَا شَيْئًا ثُمَّ رَكِبَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ حَتَّى أَتَى الْمَوْقِفَ فَجَعَلَ بَطْنَ نَاقَتِهِ الْقَصْوَاءِ إِلَى الصَّخَرَاتِ وَجَعَلَ حَبْلَ الْمُشَاةِ بَيْنَ يَدَيْهِ وَاسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ فَلَمْ يَزَلْ وَاقِفًا حَتَّى غَرَبَتْ الشَّمْسُ وَذَهَبَتْ الصُّفْرَةُ قَلِيلًا حَتَّى غَابَ الْقُرْصُ وَأَرْدَفَ أُسَامَةَ خَلْفَهُ وَدَفَعَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَقَدْ شَنَقَ لِلْقَصْوَاءِ الزِّمَامَ حَتَّى إِنَّ رَأْسَهَا لَيُصِيبُ مَوْرِكَ رَحْلِهِ وَيَقُولُ بِيَدِهِ الْيُمْنَى أَيُّهَا النَّاسُ السَّكِينَةَ السَّكِينَةَ كُلَّمَا أَتَى حَبْلًا مِنْ الْحِبَالِ أَرْخَى لَهَا قَلِيلًا حَتَّى تَصْعَدَ حَتَّى أَتَى الْمُزْدَلِفَةَ





පසුව අදාන් හා ඉකාමත් පවසා ලුහර් සලාතය ඉටු කළහ. පසුව ඉකාමත් පවසා අසර් සලාතය ඉටු කළහ. ඒ දෙක අතර අමතර කිසිදු සලාතයක් ඉටු කළේ නැත.





පසුව අල්ලාහ්ගේ දූතයාණෝ වාහනයට නැග නවාතැන් ගැනීමේ ස්ථානය දක්වා පැමිණියහ. කස්වා නම් එතුමාණන්ගේ ඔටු දෙන ගල් ගැට මත තැබූහ. පාගමනින් ආ පිරිස් ද එතුමාණන් ඉදිරියේ තැබූහ. එතුමාණෝ කිබ්ලාවට මුහුණ ලෑහ. හිරු අවරට යන තෙක් එහි රැඳී සිටීමෙන් ඉවත් නොවූහ. ක්‍රමයෙන් එහි කහ රැස් පහව ගියේය. හිරුගේ ගොලය ද අවරට යන්නට විය. උසාමා ඔහු පසුපසින් විය. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් එතැනින් පිටත් වූහ. කස්වා නම් ඔටුවාට කඩිවාලම දැමූහ. උගේ හිස පහත්වී ප්‍රවාහන අසුන නගින්නට තරම් ළඟා විය. තම දකුණතට හැරී අහෝ ජනයිනි, සන්සුන්වන්න, සන්සුන් වන්නැයි පවසා සිටියහ. වැලි වැටි අතුරින් වැලි වැටියකට පැමිණෙන සෑම මොහොතකම එහි නැග මදක් විවේක ගත්හ. මුස්දලිෆාවට පැමිණෙන තෙක්ම එසේ සිදු විය.





فَصَلَّى بِهَا الْمَغْرِبَ وَالْعِشَاءَ بِأَذَانٍ وَاحِدٍ وَإِقَامَتَيْنِ وَلَمْ يُسَبِّحْ بَيْنَهُمَا شَيْئًا ثُمَّ اضْطَجَعَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ حَتَّى طَلَعَ الْفَجْرُ وَصَلَّى الْفَجْرَ حِينَ تَبَيَّنَ لَهُ الصُّبْحُ بِأَذَانٍ وَإِقَامَةٍ ثُمَّ رَكِبَ الْقَصْوَاءَ حَتَّى أَتَى الْمَشْعَرَ الْحَرَامَ فَاسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ فَدَعَاهُ وَكَبَّرَهُ وَهَلَّلَهُ وَوَحَّدَهُ فَلَمْ يَزَلْ وَاقِفًا حَتَّى أَسْفَرَ جِدًّا فَدَفَعَ قَبْلَ أَنْ تَطْلُعَ الشَّمْسُ وَأَرْدَفَ الْفَضْلَ بْنَ عَبَّاسٍ وَكَانَ رَجُلًا حَسَنَ الشَّعْرِ أَبْيَضَ وَسِيمًا فَلَمَّا دَفَعَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَرَّتْ بِهِ ظُعُنٌ يَجْرِينَ فَطَفِقَ الْفَضْلُ يَنْظُرُ إِلَيْهِنَّ فَوَضَعَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَدَهُ عَلَى وَجْهِ الْفَضْلِ فَحَوَّلَ الْفَضْلُ وَجْهَهُ إِلَى الشِّقِّ الْآخَرِ يَنْظُرُ فَحَوَّلَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَدَهُ مِنْ الشِّقِّ الْآخَرِ عَلَى وَجْهِ الْفَضْلِ يَصْرِفُ وَجْهَهُ مِنْ الشِّقِّ الْآخَرِ يَنْظُرُ حَتَّى أَتَى بَطْنَ مُحَسِّرٍ فَحَرَّكَ قَلِيلًا





පසුව එක් අදානයක් හා ඉකාමත් දෙකකින් මග්රිබ් හා ඉෂා සලාතයන් ඉටු කළහ. ඒ දෙක අතර කිසිදු තස්බීහයක් නොකළහ. පසුව අල්ලාහ්ගේ දූතයාණෝ අලුයම උදාවන තුරු එහි හාන්සි වූහ. අලුයම උදා වූ පසු එක් අදාන් හා ඉකාමත් පවසා සුබ්හු සලාතය ඉටු කළහ.





පසුව මෂ්අරිල් හරාම් නම් ස්ථානයට පැමිණෙන තෙක් කස්වා නම් වාහනයේ නැග ගමන් ගත්හ. පසුව කිබ්ලා දෙසට මුහුණ ලා ප්‍රාර්ථනා කළහ තක්බීර් පැවසූහ. තහ්ලීල් පැවසූහ. තව්හීද් පැවසූහ. අහස හොඳින් කහ ගැන්වෙන තෙක් එහි රැඳී සිටීමෙන් ඉවත් නොවූහ. පසුව හිරු උදාවට පෙර එතැණින් පිටත් වූහ.





එතුමාණන්ට පසුපසින් ෆළ්ල් ඉබ්නු අබ්බාස් විය. ඔහු අලංකාර සුදු හිස කෙස් සහිත කඩවසම් පුද්ගලයෙකු විය. ඒ අසලින් කාන්තාවන් පිරිසක් ගමන් ගන්නා ඔටු රැලක් ගමන් ගත්හ. ෆළ්ල් ඔවුන් දෙස බලන්නට විය. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණෝ ෆළ්ල්ගේ මුහුණට තම අත තබා ඔහුගේ මුහුණ අනෙක් පැත්ත බලන සේ හැරවූහ. පසුව අල්ලාහ්ගේ දූතයාණෝ ෆළ්ල්ගේ මුහුණෙහි අනෙක් පැත්තට අත දමා ඔහුගේ මුහුණ තවත් පැත්තක් බලන සේ හැරවූහ. මුහස්සිර් මධ්‍යයට පැමිණෙන තෙක් එසේ සිදු කළහ. පසුව මදක් ගමන් කළේය.





ثُمَّ سَلَكَ الطَّرِيقَ الْوُسْطَى الَّتِي تَخْرُجُ عَلَى الْجَمْرَةِ الْكُبْرَى حَتَّى أَتَى الْجَمْرَةَ الَّتِي عِنْدَ الشَّجَرَةِ فَرَمَاهَا بِسَبْعِ حَصَيَاتٍ يُكَبِّرُ مَعَ كُلِّ حَصَاةٍ مِنْهَا مِثْلِ حَصَى الْخَذْفِ رَمَى مِنْ بَطْنِ الْوَادِي ثُمَّ انْصَرَفَ إِلَى الْمَنْحَرِ فَنَحَرَ ثَلَاثًا وَسِتِّينَ بِيَدِهِ ثُمَّ أَعْطَى عَلِيًّا فَنَحَرَ مَا غَبَرَ وَأَشْرَكَهُ فِي هَدْيِهِ ثُمَّ أَمَرَ مِنْ كُلِّ بَدَنَةٍ بِبَضْعَةٍ فَجُعِلَتْ فِي قِدْرٍ فَطُبِخَتْ فَأَكَلَا مِنْ لَحْمِهَا وَشَرِبَا مِنْ مَرَقِهَا





පසුව ජම්රතුල් කුබ්රා නම් ගල් ගසන ස්ථානය පිහිටා ඇති මැද මාර්ගයේ ගස අසල පිහිටා ඇති ජම්රාව දක්වා ගමන් ගත්හ. පසුව එයට ගල් හතක් විසි කළහ. සෑම ගල් කැටයක් සමඟම තක්බීර් පැවසූහ. එම ගල් කඩල ඇට තරම් විය. එම මිටියාවතෙ හි සිට ගල් විසි කළහ.





පසුව සතුන් කැප කිරීමේ ස්ථානයට හැරී ගොස් තම දෑතින්ම ඔටුවන් 63ක් කැප කළහ. පසුව අලී තුමාට භාර දුන්හ. ඉතිරිය එතුමා කපා හැරියහ. ඔහුගේ හද්යාවෙ හි එය එක් කළහ. පසුව සෑම ඔටුවෙකුගේම කොටසක් ගෙන භාජනයක දමන මෙන් නියෝග කළහ. පසුව එය පිසන ලදී. දෙදෙනාම එහි මාංශ අනුභව කළ අතර එහි හොදි ද පානය කළහ.





ثُمَّ رَكِبَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَأَفَاضَ إِلَى الْبَيْتِ فَصَلَّى بِمَكَّةَ الظُّهْرَ فَأَتَى بَنِي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ يَسْقُونَ عَلَى زَمْزَمَ فَقَالَ انْزِعُوا بَنِي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَلَوْلَا أَنْ يَغْلِبَكُمْ النَّاسُ عَلَى سِقَايَتِكُمْ لَنَزَعْتُ مَعَكُمْ فَنَاوَلُوهُ دَلْوًا فَشَرِبَ مِنْهُ. (أخرجه مسلم)





පසුව අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) ප්‍රවාහනය කළහ. බයිතුල්ලාහ් වෙතට පැමිණියහ. මක්කාහ්වේ ලුහර් සලාතය ඉටු කළහ. අබ්දුල් මුත්තලිබ්ගේ දරුවන් zසම් zසම් වතුර සපයන්නට පැමිණියෝය. එවිට එතුමා අබ්දුල් මුත්තලිබ් ගේ දරුවන්ට (ජලය සැපයීමට ඉඩ දී) නුඹලා ඉවත් වන්න. නුඹලා ජලය සැපයීම සම්බන්ධව ජනයා නුඹලාව අබිබවා නොයන්නේ නම් නුඹලා සමඟ මම ද සපයන්නෙමි යැයි පැවසූහ. පසුව ඔවුන් භාජනයක් පිළිගැන් වූහ. එයින් එතුමා පානය කළහ. (මූලාශ්‍රය: මුස්ලිම්)





මුහ්තසර් අල්-ෆික්හුල් ඉස්ලාමී





9 - හජ් උම්රාවෙහි නීතිරීති





10- හද්යු හා උල්හිය්යා





11- හජ් හා උම්රාවෙ හි ගමන





9 - හජ් උම්රාවෙහි නීතිරීති





· හජ් හි අර්කාන් හෙවත් කුලුනු.





ඉහ්රාම් නිය්යත් තැබීම..... අරෆාවෙ හි රැඳී සිටීම ..... තවාෆ් ඉටු කිරීම..... සඃයු ඉටු කිරීම.





· හජ් හි වාජිබාත් හෙවත් අනිවාර්යය කරුණු





තමන්ට අදාළ නියමිත සීමාවෙ හි ඉහ්රාම් තැබීම ජලය සැපයීම ආරක්ෂාව වැනි කටයුතු වල නිරත වන්නන් හැර අයියාමුත් තෂ්රීක් දිනයන් හි මිනාවෙ හි නවාතැන් ගැනීම අවුරුදු දින රාත්‍රියෙ හි මුස්දලිවාවෙ හි රාත්‍රිය ගත කිරීම එසේ නොමැතිනම් රාත්‍රියෙන් වැඩි හරියක් දුර්වලතාවන්ගෙන් පෙළන අය ගත කිරීම ගල් විසි කිරීම හිස මුඩු කිරීම හෝ කොට කිරීම. මක්කාහ්වෙන් පිට වන විට මක්කාහ් වැසියන් හැර සෙසු අය තවාෆුල් විදා නම් සමුගැනීමේ තවාෆය ඉටු කිරීම.





· වන්දනාමාන අතුරින් යමක් පැහැර හරින්නාට සතු නීතිය





1- කවරෙකු ඉහ්රාම් තැබීම අතහැරියේ ද ඔහුගේ නැමදුම් එමගින් මිස ඉටු නොවේ. කවරෙකු හජ් හෝ උම්රාවෙ හි අර්කාන් හෙවත් කුලුනු වලින් එකක් අතහරින්නේ ද එමගින් මිස ඔහුගේ නැමදුම් එමගින් මිස ඉටු නොවේ.





2- හජ් හෝ උම්රාවෙ හි වාජිබාත් අතුරින් එක් වාජිබයක් -අනිවාර්යය දෙයක්- උවමනාවෙන්ම නීතිය පිළිබඳ දැන දැනම අතහරින්නේ ද එවිට ඔහු පාපියෙකු වෙයි. හේතුව ඔහු අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන්ගේ ක්‍රියාවන්ටත් එතුමාණන්ගේ අණටත් පටහැණිව කටයුතු කර ඇති හෙයින්ය. ඔහුගේ නැමදුම් අසම්පූර්ණ ය. පිළිගනු ලැබූවක් නොවේ. නමුත් යම් කිසි සාධාරණ හේතුවක් මත එය අතහරින්නේ ද අල්-කුර්ආන් හි සඳහන් පරිදි ඔහු ෆිද්යා ලබා දීමේ වගකීම ඔහු මත පැන වෙයි.





තවද කවරෙකු සුන්නාහ්වක් පැහැර හරින්නේ ද ඒ වෙනුවෙන් කිසිදු වන්දියක් දිය යුතු නැත. නමුත් ඔහු එහි මහිමය අහිමි කර ගත්තේය. සුන්නත් යනු රුක්න් හා වාජිබ් නොවන දෑය. එය වචනයෙන් හෝ ක්‍රියාවෙන් හෝ විය හැක.





· අවුරුදු දින නැමදුම් ඉටු කිරීමේ ක්‍රමය





හජ් වන්දනාකරු අවුරුදු දින එනම් දුල් හජ් මස 10 වැනි දින තම ක්‍රියාවන් පහත සඳහන් පරිදි පිළිවෙළට සකස් කර ගැනීම වඩාත් උචිතය එනම් අකබාවන්ට ගල් ගැසීම හද්යු හෙවත් සත්ව කැප කිරීම පසුව හිස මුඩු කිරීම හෝ කොට කිරීම පසුව තවාෆ් කිරීම පසුව සඃයු කිරීම.





මෙයයි සුන්නාහ් ක්‍රමය වනුයේ. මේවායෙ හි පිළිවෙළ වෙනස් වූයේ නම් එහි වරදක් නොමැත. උදාහරණ වශයෙන් කෙනෙකු හද්යු ලබා දීමට පෙර හිස මුඩු කිරීම ගල් ගැසීමට පෙර තවාෆ් කිරීම වැනි අවුරුදු දින කරන ක්‍රියාවන් අතුරින් පෙන්වා දිය හැක.





අවුරුදු දින හෝ අය්යාමුත් තෂ්රීක් දිනයන් හි හජ් වන්දනාකරු උම්රා ඉටු කිරීම හෝ එය නැවත නැවතත් කිරීම හෝ ආගමානුගත කරනු නොලැබූවකි. තම වන්දනාමාන සම්පූර්ණ වන තෙක් අවසන් වන තෙක් සෙසු හජ් වන්දනාකරුවන් සමඟ හජ් වන්දනාකරු රැඳී සිටිය යුතුය.





සත්ව කැප කිරීමේ වේලාව අය්යාමුත් තෂ්රීක් හි අවසන් දින එනම් දුල් හජ් මස 13 වැනි දින හිරු අවරට යන තෙක් දීර්ඝ වෙයි.





عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ رضي الله عنهما أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَقَفَ فِي حَجَّةِ الْوَدَاعِ بِمِنًى لِلنَّاسِ يَسْأَلُونَهُ فَجَاءَهُ رَجُلٌ فَقَالَ "لَمْ أَشْعُرْ فَحَلَقْتُ قَبْلَ أَنْ أَذْبَحَ" فَقَالَ "اذْبَحْ وَلَا حَرَجَ" فَجَاءَ آخَرُ فَقَالَ "لَمْ أَشْعُرْ فَنَحَرْتُ قَبْلَ أَنْ أَرْمِيَ" قَالَ "ارْمِ وَلَا حَرَجَ" فَمَا سُئِلَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ شَيْءٍ قُدِّمَ وَلَا أُخِّرَ إِلَّا قَالَ "افْعَلْ وَلَا حَرَجَ" (متفق عليه)





අබ්දුල්ලාහ් ඉබ්නු අම්ර් ඉබ්නු අල්-ආස් (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමාණන් විසින් වාර්තා කරන ලදී. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණෝ (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) හජ්ජතුල් විදා හෙවත් සමුගැනීමේ හජ් හි මිනාවෙ හි රැඳී සිටියහ. එවිට ජනයා එතුමාණන්ගෙන් ප්‍රශ්න ඇසූහ. මිනිසෙකු එතුමාණන් වෙත පැමිණ. මම නොදැන සිටියෙමි. සත්ව කැප කිරීමට පෙර මම හිස මුඩු කර ගත්තෙමි යැයි පවසා සිටියේය. එවිට එතුමා ඔබ සත්වයා කැප කරනු. එහි වරදක් නොවන්නේ යැයි පැවසූහ. පසුව තවත් කෙනෙකු පැමිණ මම නොදැන සිටියෙමි. ගල් විසි කිරීමට පෙර මම සත්ව කැපකිරීම ඉටු කළෙමි යැයි පවසා සිටියේය. එවිට එතුමා ඔබ ගල් (දැන්) විසි කරනු. වරදක් නොවන්නේ යැයි පැවසූහ. පෙර හෝ පසු සිදු කළ යමක් එතුමාණන්ගෙන් විමසනු ලැබූ විට එතුමාණන් කරනු. එහි වරදක් නොමැත්තේ යැයි පැවසුවා මිස නැත. (මූලාශ්‍රය: බුහාරි හා මුස්ලිම්)





· තවාෆ් කිරීමට පෙර සඃයු ඉටු කිරීමේ නීතිය





අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාණෝ උම්රා හා හජ් යන සියලු වන්දනාමානයන් හි තවාෆ් ඉටු කර පසුව සෆා හා මර්වා අතර සඃයු කර ඇත්තාහ. එබැවින් පොදුවේ තවාෆ් කිරීමට පෙර සඃයු ඉටු කිරීම සුදුසු නොවේ. එය හජ් හි සඃයු හෝ වේවා උම්රාවෙ හි සඃයු හෝ වේවා නීතිය එකමය.





· මුස්දලිෆාවට යෑමට බාධා කරනු ලැබූ අයගේ හජ් හි නීතිය





හජ් වන්දනාකරු අරෆාවෙ හි සිට මුස්දලිෆාවට ගමන් කරන විට තදබල සෙනඟක් හේතුවෙන් හෝ එවැනි යම් කිසි හේතුවක් මත හෝ වළක්වනු ලැබ ඉෂා සලාතයේ වේලාව ද නික්ම යනු ඇතැයි බිය වූ විටක එම සලාතය එන මාර්ගයේම ඉටු කරයි. මුස්දලිෆාවට පිවිසීමට නොහැකිව වළක්වනු ලැබ ෆජ්ර් උදාවීමෙන් පසුව හෝ හිරු උදා වීමෙන් පසුව මිස සලාතය ඉටු නොකළේ නම් මුස්දලිෆාවෙ හි මදක් රැඳී සිට පසුව මිනා දෙසට ගමන් කරයි එය පාපයක් නොවේ. ඒ වෙනුවෙන් වන්දි ගෙවිය යුතු ද නැත. ඔහුගේ හජ් වන්දනාව නිවැරදිය.





· මිනාවෙ හි නවාතැන් ගැනීමේ නීතිය





අයියාමුත් තෂ්රීක් යන දිනයන් හි හජ් වන්දනාකරුවන් යම් කිසි අත්‍යවශ්‍ය හේතුවක් මත හෝ නැමදුමක් ඉටු කිරීමේ හේතුවක් මත හෝ මිස මිනාවෙන් බැහැර ට නොයා එහි රාත්‍රිය ගත කිරීමත් දහවල් කාලයේ රැඳී සිටීමත් අනිවාර්යය වේ.





අධීක්ෂකයින් හජ් වන්දනාකරුවන්ගේ සුබ සාධනය සඳහා නිරත වන ආරක්ෂාව සපයන්නන් ගිනි නිවන හමුදාවන් වෛද්‍යවරුන් වැනි අය මිනාවෙ හි නවාතැන් ගත යුතු දිනයන් හි ඉන් යම් කිසි අවශ්‍යතාවක් ඇති වූ විටක එසේ මිනාවෙන් පිටත නවාතැන් ගැනීමට අනුමැතිය ඇත. ඔවුන් කෙරෙහි ෆිද්යා ලබා දීමක් අවශ්‍ය නොවේ.





උත්තරීතර අල්ලාහ් මෙසේ පවසයි.





فَاتَّقُوا اللهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوا وَأَطِيعُوا وَأَنْفِقُوا خَيْرًا لِأَنْفُسِكُمْ وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ





නුඹලාගේ ශක්තියට අනුව නුඹලා අල්ලාහ්ට බිය භක්තිමත් වවු. සවන් දෙවු. අවනත වවු. තවද (අල්ලාහ්ගේ මාර්ගයේ) වියදම් කරවු. (එය) නුඹලාට යහපත් වන්නේය. තවද කවරෙකු තම හදවතෙ හි ඇති මසුරුකමින් ආරක්ෂා කර ගනු ලබන්නේ ද ඔවුහුමය ජය ලද්දෝ. (අල්-කුර්ආන් 64:16)





අය්යාමුත් තෂ්රීක් දිනයන් හි ගල් ගැසීමේ නීතිය





1- අවුරුදු දින සියලුම ගල් ගැසීම් දහවල් කාලයෙන් පසුව සිදු විය යුතුයි. කවරෙකු දහවල් කාලයට පෙර ගල් ගසන්නේ ද දහවලෙන් පසුව නැවතත් ගල් විසි කිරීම අනිවාර්යය වෙයි. ඔහු එසේ නැවත ඉටු නොකරම 13 වැනි දින හිරු ද අවරට ගොස් ඇත්නම් ඔහු පාපියෙකු වෙයි. ඔහු තව්බා කළ යුතුයි. ගල් ගැසීමේ වේලාව නිමා වී ඇති බැවින් නැවත ගල් ගැසීමක් අවශ්‍යය නොවේ. ඔහුගේ නැමදුම නිවැරදිය. නමුත් එහි පූර්ණත්වයත් නොමැති අඩු පාඩු සහිත හජ් වන්දනාවක් වෙයි.





අයියාමුත් තෂ්රීක් දිනයන් හි හජ් වන්දනාකරු ගල් විසි කරන සෑම දිනයකම දහවල් කාලයෙන් පසුව ක්‍රමානුකූලව ගල් විසි කළ යුතුය. එනම් ප්‍රථමයෙන් ජම්රතුස් සූග්රා දෙවනුව ජම්රතුල් වුස්තා තෙවනුව ජම්රතුල් කුබ්රා නම් ස්ථානයන්ට ගල් විසි කරනු ලැබේ.





2- අය්යාමුත් තෂ්රීක් දින තුන ගල් ගැසීම හා සම්බන්ධ ව සලකා බැලීමේ දී එකම දිනයක් මෙන්ය. හේතු සාධක උදවිය එදිනට නියමිත ගල් ගැසීමේ ක්‍රියාවලිය ඉන් පසු දිනයක ඉටු කළේ නම් එය පිළිගනු ලැබේ. ඔහු කිසිවක් ලබා දිය යුතු නැත. නමුත් ඔහු වඩාත් උතුම් වූ ක්‍රියාවක් මඟ හැරියේය.





කවරෙකු හෝ එකවර ගල් හතම විසි කළේ නම් එය එක් වතාවක් ලෙස ගණන් ගනු ලැබේ. ඉතිරි වාර හය ඔහු විසින් සම්පූර්ණ කළ යුතු වේ.





ගල් විසි කරනු ලබන ස්ථානය යනු එය පෙන්වා දීම පිණිස පිහිටුවා ඇති බිත්තිය නොවේ. ගල් ගොඩ ගැසී ඇති ස්ථානයයි.





 



Recent Posts

“ෂරිආ” පිළිවෙත පිළිබඳ ...

“ෂරිආ” පිළිවෙත පිළිබඳ විමසුමක්

ඉස්ලාම් හි උපවාසයේ අර ...

ඉස්ලාම් හි උපවාසයේ අරමුණ

ඉස්ලාමීය දැක්මෙන් ප්‍ ...

ඉස්ලාමීය දැක්මෙන් ප්‍රේමවන්තයින්ගේ දිනය මව්ලවි යූසුෆ් ඉම්තියාස්