Пайғамбаримизнинг фитрат, кийим-кечак, ташқи кўриниш ва безанишга тааллуқли суннатлари

«Ҳадю Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам фи ибадатиҳи ва муъамалатиҳи ва ахлақиҳи» китобидан иқтибос

[ الأوزبكي – Ўзбекча – Uzbek]

Доктор Аҳмад ибн Усмон ал-Мазяд

—™

Мутаржим: Абу Абдуллоҳ Шоший

هدي النبي صلى الله عليه وسلم في الفطرة واللباس والهيئة والزينة

مقالة مقتبسة من كتاب "هدي محمد صلى الله عليه وسلم في عبادته ومعاملاته وأخلاقه"

[ الأوزبكي – Ўзбекча – Uzbek]

د. أحمد بن عثمان المزيد

—™

ترجمة: أبو عبد الله الشاشي

23- Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг фитрат, кийим-кечак, ташқи кўриниш ва безанишга тааллуқли суннатлари[1]

1- Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам кўп хушбуйланар, хушбўй нарсаларни яхши кўрар ва хушбўй нарсани рад қилмай олар эдилар. Хушбўй нарсалардан энг яхши кўргани мушк-анбар эди.

2- Мисвок ишлатишни яхши кўрар ва рўзадор пайти ҳам, рўза тутмаган пайти ҳам тишларини мисвок билан тозалар эдилар. Уйқудан турганда, таҳорат олаётганда, намоздан олдин ва уйга кираётганда мисвокланар эдилар.

3- У зот соллаллоҳу алайҳи ва саллам сурма қўярдилар ва айтардиларки: “Сурмаларингизнинг энг яхшиси исмид-сурматошдир. У кўзни равшанлаштириб, киприкни ўсти-ради” (Абу Довуд ва Ибн Можа ривояти).

4- У зот баъзан соч ва соқолларини ўзлари тараб, парвариш қилсалар, баъзан эса Оиша тараб, тўғрилаб қўярди. Сочларини олишдаги одатлари, ё умуман олдир-масдилар, ё олдирсалар ҳаммасини олдирар эдилар.

5- Ҳаж ва умрадан бошқа пайтлар сочларини қирдириб олдирганлари нақл қилинмаган. Сочлари ёндан қулоқни ёпадиган, орқадан елкага тушадиган даражада бўларди. Сочлари узун бўлганда қулоқ солинчакларини ёпадиган даражада бўларди.

6- Сочни бир қисмини олиб, бир қисмини қолдиришдан (яъни, кокил қолдириб соч олишдан) қайтардилар.

7- Айтдиларки: “Мушрикларга хилоф иш тутинглар, соқолни (ўз ҳолига қўйиб мўл) ўстиринглар, мўйлабни қисқартиринглар!” (Муттафақун алайҳ).

8- У зот имкониятида бўлган кийимни киярдилар. Баъзан жундан, баъзан пахтадан ва гоҳида каттон (зиғирпоядан тўқилган мато)дан бўлган кийим киярдилар. Кийимлардан энг ёқтирганлари қомис[2] эди.

9- У зот Ямандан келтирилган йўл-йўл тўн, яшил йўл-йўл тўн, жубба[3], чакмон[4], шалвар, изор, маҳси, калиш ва салла кийганлар.

10- Саллани бир қисмини иягининг остидан айлантириб ўрар, унинг печини, яъни бир учини эса баъзан орқага тушириб олсалар, баъзан шундай ташлаб қўярдилар.

11- У зот қора либос ва қизил ҳулла кийдилар. Ҳулла — ридо ва изордан иборат либосдир.

12- У зот кумуш узук тақдилар. Узукнинг кўзини кафтининг ички томонига қилиб тақардилар.

13- У зот янги кийим кийсалар, унинг отини (яъни, бу кўйлакни, чопонни, саллани деб) айтиб, шундай дер эдилар:

(( اللَّهُمَّ أَنْتَ كَسَوْتَنِي هَذَا القَمِيْصَ، أَسألُكَ خَيْرَهُ وَخَيْرَ مَا صُنِعَ لَهُ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّهِ وَشَرِّ ما صُنِعَ لَهُ ))

Маъноси: “Эй Аллоҳ, Сенга ҳамд бўлсин. Сен буни менга кийгиздинг. Мен Сендан унинг ва у унинг учун яратилган нарсанинг яхшилигини (яъни, уни тоат-ибодатларда ишлатишни) сўрайман. Унинг ва у унинг учун яратилган нарсанинг ёмонлигидан (яъни, уни гуноҳ-маъсиятларда ишлатишдан) паноҳ тилайман” (Абу Довуд ва Термизий ривояти).

14- Кўйлагини ечишни ўнг томондан бошлардилар.

15- У зот оёқ кийим кийишларида, соч тарашларида, таҳоратларида, бирор нарсани олиш ва беришларида ўнг тарафдан бошлашни ёқтирар эдилар.

16- У зот акса урсалар, қўлларини ёки кийимларини оғизларига қўяр ва овозларини пастлатар эдилар.

17- Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам парда орқасидаги (бировларнинг кўзларидан асралган) бокира қиздан ҳам ҳаёлироқ эдилар.

18- У зот кулгили нарсага кулар, аксар кулишлари эса табассум шаклида эди. Қаттиқ кулишлари озиқ тишлари кўринадиган даражада бўлар эди. Йиғлашлари кулиш-ларига менгзар шаклда эди. Қаҳақаҳа отиб кулмаганлари сингари баланд овозда, фарёд қилиб йиғламасдилар. Йиғлаганларида кўзларидан ёш оқар ва кўксларидан биқирлаган товуш келарди.