1. Ang pagputol ng mga kuko, ang pagbunot o ang pag-aahit ng buhok sa kilikili, ang
pagputol ng bigote, ang pag-ahit ng buhok sa ari, ang pagpaligo, at ang paglalagay ng
mabangong bagay. Ang paglalagay ng mabangong bagay ay sa katawan lamang at
hindi sa kasuutan ng ihrám.
2. Ang paghuhubad ng anumang kasuutan111 at pagsusuot ng izár (tapis) at ridá’ (balabal).
Ang babae naman ay magsusuot ng anumang naisin niya na mga damit kalakip ng pagsisigasig
sa pagtatakip sa sarili at hindi paglalantad ng kagandahan at pagsisigasig sa
pagtatakip sa mukha at mga kamay sa harap ng mga lalaking hindi kaanu-ano. Iiwasan
niyang magsuot ng mga guwantes sa mga kamay at ng niqáb sa mukha.
3. Ang pagpunta sa masjid at ang pagsasagawa ng saláh kasama ng jamá‘ah kapag ang
oras ay oras ng saláh o ang pagsasagawa ng saláh na dalawang rak‘ah (sunnah para sa
wudú’). Pagkatapos niyon ay isasagawa ang ihram.
Ang mga Uri ng Hajj
Ang mga uri ng hajj ay tatlo. Ang mga ito ay ang sumusunod:
1. Ang Hajj na Tamattu‘. Ito ay ang pagsasagawa muna ng ihrám para sa ‘umrah lamang.
Pagkatapos ay kapag dumating ang ikawalong araw [ng Dhulhijjah] ay magsasagawa
muli ang nagsasagawa ng hajj ng ihrám sa kinaroroonan niya [sa Makkah] para naman
sa hajj. Sasabihin niya sa míqát:
Labbayka ‘umratan mutamatti‘am bihá ila lhajj.
112
Ang tamattu‘ ay ang pinakamainam sa mga uri ng hajj lalo na kapag dumating sa Makkah
ang nagsasagawa ng hajj sa loob ng isang panahon bago ang oras ng hajj. Pagkatapos
niyon ay magsasagawa siya ng ihrám sa ikalawang pagkakataon para naman sa hajj sa
kinaroroonan niya sa Makkah sa pamamagitan ng pagsabi ng labbayka hajjá.113 Sa
uri ng hajj na ito ay mangangailangan ng hady114 ang nagsasagawa ng hajj. Makasasapat
ang iisang tupa115 sa hady para sa iisang tao at makasasapat ang iisang kamelyo
o ang iisang baka para sa pitong tao.
2. Ang Hajj na Qirán. Ito ay ang pagsasagawa ng ihrám nang isang ulit para sa ‘umrah
at hajj na magkasama. Sasabihin sa míqát:
Labbayka ‘umratan wa hajjá.116
[Naisasagawa] iyon sa pamamagitan ng pananatili niya sa ihrám niya hanggang sa
‘Ídul’ad'há.117 Ito ay kadalasang para sa sinumang dumating bago [sumapit] ang hajj
sa loob ng maikling panahong hindi makasasapat para tapusin ang ‘umrah niya at
pagkatapos ay magsagawa ng [panibagong] ihrám para sa hajj kapag dumating ang
111 Gaya ng brief, kamiseta, salawal, at T-shirt.
112 Bilang pagtugon sa panawagan Mo na magsagawa muna ng ‘umrah na pasusundan ng hajj.
113 Bilang pagtugon sa panawagan Mo na magsagawa ng hajj.
114 Hayop na inaalay.
115 O kambing
116 Bilang pagtugon sa panawagan Mo na magsagawa ng ‘umrah at hajj.
117 Hindi niya huhubarin ang kasuutan para sa ihrám.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
70
oras nito, o [para] sa isang taong nagdala ng hady kasama niya. Sa uri ng hajj na ito
ay nangangailangan din ng hady.
3. Ang Hajj na Ifrád. Ito ay ang pagglalayon na magsagawa ng hajj lamang. Kaya magsasagawa
siya ng ihrám sa míqát at magsasabi ng labbayka hajjá.118 Hindi nangangailangan
ng hady sa uri ng hajj na ito.
Kapag ang nagsasagawa ng hajj ay naglalakbay sa himpapawid, kailangan sa kanya
na magsagawa ng ihrám sa pagtapat sa míqát, o bago niyon sa loob ng sapat na panahon
kapag naging mahirap para sa kanya na malaman [kung nasaan] iyon. Gagawin niya ang
lahat ng ginagawang gawain sa míqát gaya ng paglilinis, paggamit ng mabangong bagay,
pagputol ng mga kuko, at pagsusuot ng kusuutan ng ihrám, kung ninais niya ito bago
lumulan sa eroplano o sa loob ng eroplano at pagkatapos ay maglalayong isagawa ang ihrám
bago sumapit sa míqat o sa pagtapat doon.
Ang Paraan ng Pagsasagawa ng Ihrám
Ang paraan ng pagsasagawa ng ihrám ay ang pagsabi ng:
1. Labbayka ‘umratan mutamatti‘am bihá ila lhajj,
119 ito ay kapag nagnanais siya
na magsagawa ng hajj na tamattu‘;
2. Labbayka ‘umratan wa hajjá,120 ito ay kapag nagnanais siya na magsagawa ng hajj
na qirán.
3. Labbayka hajjá,121 ito ay kapag nagnanais siya na magsagawa ng hajj na ifrád.
Matapos isagawa ang ihrám, sunnah na bigkasin ang talbiyah at ulit-ulitin ito mula sa
pagkakasagawa ng ihrám hanggang sa bago magsimula ang tawáf sa Ka‘bah. Ang talbiyah
ay ang pagsabi ng
Labbayka lláhumma
labbayk, labbayka lá sharíka laka labbayk, inna lhamda
wa nni‘
mata laka wa lmulk,
lá sharíka lak.122
Ang mga Bawal Matapos Magsagawa ng Ihrám
Ipinagbabawal sa taong nasa na sandali ng ihrám ang ilan sa mga bagay na dating ipinahihintulot
bago isinagawa ang ihrám dahil siya ay pumasok sa isang pagsamba. Ipinagbabawal
sa kanya ang sumusunod:
1. Ang pag-aalis ng buhok sa ulo at sa iba pang bahagi ng katawan subalit walang masama
sa pagkamot ng ulo nang marahan kapag kailangan;
2. Ang pagputol ng nga kuko, subalit kung naputol ang kuko o nakasasakit ay walang
masama na alisin ito;
3. Ang pagggamit ng pampapabango pati na ang sabon na may pabango;
118 Bilang pagtugon sa panawagan Mo na magsagawa ng hajj.
119 Bilang pagtugon sa panawagan Mo na magsagawa muna ng ‘umrah na pasusundan ng hajj.
120 Bilang pagtugon sa panawagan Mo na magsagawa ng ‘umrah at hajj.
121 Bilang pagtugon sa panawagan Mo na magsagawa ng hajj.
122 Bilang pagtugon sa panawagan Mo, o Allah, bilang pagtugon sa panawagan Mo, bilang pagtugon sa panawagan
Mo, wala Kang katambal, bilang pagtugon sa panawagan Mo. Tunay na ang papuri at ang pagbibiyaya
ay ukol sa Iyo at ang paghahari; wala Kang katambal.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
71
4. Ang pakikipagtalik at ang mga gawaing maaaring mauwi sa pakikipagtalik gaya ng
pagpapakasal, pagtingin nang may pagnanasa, paghipo, paghalik, at iba pa;
5. Ang pagsusuot ng guwantes;
6. Ang pagpatay ng mailap na hayop.
Ang mga gawaing nabanggit ay ipinagbabawal sa lalaki at babae. Para naman sa mga
lalaki, ang sumusunod ay ipinagbabawal din:
1. Ang pagsusuot ng anumang kasuutan, subalit ipinahihintulot sa taong nasa sandali ng
ihrám ang anumang kakailanganin niya gaya ng sinturon, relo, salamin, at tulad nito;
2. Ang pagtatakip sa ulo ng dumidiit dito ngunit ang hindi dumidiit ay walang masama
gaya ng payong, bubong ng kotse, tolda, at tulad nito;
3. Ang pagsusuot ng medyas, ngunit maaaring magsuot ng sapatos kapag hindi nakahanap
ng tsinelas.
Ang sinumang may nagawang anuman sa mga ipinagbabawal na ito ay may tatlong
kalagayan:
1. Na ginawa niya ito nang walang tanggap na dahilan kaya naman siya ay nagkakasala
at tungkulin niyang magbigay ng fidyah,123
2. Na ginawa niya ito dahil sa pangangailangan kaya naman walang kasalanan sa kanya
subalit tungkulin niyang magbigay ng fidyah,
3. Na ginawa niya ito ngunit siya ay mapagpapaumanhinan dahil hindi nalalaman o nakalimot
o napilitan kaya naman walang kasalanan sa kanya at wala siyang tungkuling
magbigay ng fidyah.
Ang Tawáf
Sa pagpasok sa alMasjid alHarám ay sunnah na unahin ang kanang paa at magsabi ng:
Bismi lláhi,
wa ssalátu
wa ssalámu
‘alá rasúli lláh,
alláhumma ghfir
lí
dhunúbí wa ftah
lí abwába rahmatik.124
Ito ay nauukol sa lahat ng masjid. Pagkatapos ay dadako kaagad sa Ka‘bah upang isagawa
ang tawáf doon.
Ang tawáf ay ang pag-ikot sa palibot ng Ka‘bah nang pitong ulit bilang pagsamba kay
Allah. Sinisimulan ito sa [tapat ng] alHajar al’Aswad at magtatapos din doon, habang ang
Ka‘bah ay nasa kaliwa. Kailangan ding mayroon pang wudú’.
1. Pupunta sa alHajar al’Aswad,125 hihipuin iyon ng kanang kamay, magsasabi ng:
))بسم الله والله أكبَ.((
Bismi lláhi
wa lláhu
akbar.126
Hahalikan iyon kung makakaya. Kung hindi makakayang halikan iyon [dahil sa tindi
ng siksikan] ay hihipuin iyon ng kanang kamay at hahalikan ang kanang kamay. Kung
123 Ang fidyah ay nagsisilbing kabayaran sa pagkakamali o kasalanan. Ito ay hindi magkakatulad; kaya kapag
nakagawa ng anuman sa mga nabanggit na ipinagbabawal, magtanong sa nakaaalam kung ano ang dapat gawin.
124 Sa ngalan ni Allah; ang basbas at ang pangangalaga ay ukol sa Sugo ni Allah. O Allah, patawarin Mo ako sa
mga pagkakasala ko at buksan Mo para sa akin ang mga pinto ng awa Mo.
125 Ang Batong Itim na nakadikit sa isang sulok ng Ka‘bah. Reperensiya ito sa tawáf.
126 Sa ngalan ni Allah, si Allah ay pinakadakila.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
72
hindi naman madaling mahipo ang alHajar al’Aswad ay haharap doon at ituturo iyon
ng kanang kamay habang nagsasabi ng Alláhu Akbar ngunit hindi na hahalikan ang
kanang kamay. Pagkatapos ay pupuwesto siya na ang Ka‘bah ay nasa dakong kaliwa.
Sisimulan [sa tapat ng alHajar al’Aswad] ang tawáf habang dumadalangin kay Allah
sa pamamagitan ng anumang ninais na mga du‘á’127 o pagbigkas ng anumang talata
ng Qur’an. Ang nagsasagawa ng hajj ay maaaring manalangin sa sariling wika para
sa sarili niya at para sa sinumang ninais niya. Walang takdang du‘á’ sa tawáf.
2. Kapag sumapit sa arRukn alYamání128
ay hihipuin iyon ng kanang kamay kung makakaya
at magsasabi ng bismi lláhi
wa lláhu
akbar ngunit hindi na hahalikan ang kamay.
Kung hindi makakaya ay magpapatuloy sa paglalakad, hindi na ituturo iyon ng kanang
kamay, at hindi na magsasabi ng Alláhu akbar. Sa pagitan ng arRukn alYamaní at
alHajar al’Aswad ay magsasabi ng:
Rabbaná átiná fi ddunyá
hasanah, wa fi l’ákhirati
hasanah, wa qiná
‘adhába nnár.
129
3. Kapag natapat na sa alHajar al’Aswad ay hihipuin iyon ngunit kung hindi makaya ay
ituturo iyon ng kanang kamay habang nagsasabi ng Alláhu akbar.
Ganito natatapos ang isang ikot mula sa pitong ikot ng tawáf. Upang mabuo ang
natitirang mga ikot:
4. Magpapatuloy sa pagsasagawa ng tawáf. Gagawin ang tulad sa ginawa sa unang ikot
hanggang sa mabuo ang pitong ikot. Magsasabi ng Alláhu akbar sa tuwing madadaan
sa tapat ng alHajar al’Aswad at gayon din pagkatapos ng ikapitong ikot. Sunnah na
maglakad ng paglalakad na raml sa unang tatlong ikot at maglalakad naman [nang
karaniwan] sa huling apat na ikot. Ang raml ay ang pagpapabilis sa paglakad kalakip
ng pagdidikit ng mga hakbang.130 Sunnah rin na gawin ang idtibá‘ sa buong tawáf na
ito. [Ang idtibá‘] ay ganito: ilalagay ang [kalagitnaan ng] ridá’ sa ilalim ng kanang kilikili
at ang magkabilang dulo nito ay nakapatong sa kaliwang balikat.131 Ang raml at ang
idtibá‘ ay sa unang tawáf lamang na isinasagawa ng nagsasagawa ng hajj o ‘umrah sa
tuwing dumarating sa Makkah.
Pagkatapos ng Tawáf
Sunnah na magsagawa ng dalawang rak‘ah na saláh sa tapat ng Maqám Ibráhím kung
saan ang Maqám Ibráhím ay nasa pagitan ng nagdarasal at ng Ka‘bah. Isusuot ang balabal
bago magdasal: ipapatong ito sa mga balikat at ang magkabilang dulo nito ay nasa dibdib.
Bibigkasin sa unang rak‘ah ang Súrah alFátihah at ang Súrah alKáfirún at sa ikalawang
rak‘ah naman ang Súrah alFátihah at ang Súrah al’Ikhlás. Kung hindi magiging madali ang
127 Ang literal na kahulugan nito ay paanyaya, panawagan at panalangin. Ang ipinakakahulugan nito rito ay
panalangin. Dalawang uri ito: ang sunnah o ang itinuro ni Propeta Muhammad (SAS) at ito ay sa wikang
Arabe, at ang pansarili na maaaring sabihin sa anumang wika.
128 Ang sulok ng Ka‘bah bago ang alHajar al’Aswad.
129 Panginoon namin, bigyan Mo kami sa mundo ng mabuti at sa Kabilang-buhay ng mabuti; at iadaya Mo
kami sa pagdurusa sa Apoy.
130 Kung mahirap itong gawin, maaari nang hindi ito gawin.
131 Ang idtibá‘ ay para sa lalaki lamang.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
73
magdasal sa tapat ng Maqám Ibráhím dahil sa tindi ng siksikan, magdarasal sa alinmang
bahagi ng alMasjid alHarám.
Ang Sa‘y132
Pagkatapos niyon ay pupunta sa Mas‘á.133 Dadako sa Safá. Bibigkasin, kapag malapit
na roon, ang sumusunod:
Inna ssafá
wa lmarwata
min sha‘á’iri lláhi
faman hajja lbayta
awi ‘
tamara
falá junáha ‘alayhi ay yattawwafa bihimá wa man tatawwa‘a kahyran fa’inna
lláha
shákirun ‘alím.134
Aakyat sa Safá hanggang sa makita ang Ka‘bah. Pagkatapos ay haharap doon at iaangat
ang mga kamay [na ang mga palad ay nakaharap sa mukha]. Magpupuri kay Allah, mananalangin
ng anumang ninais at saka magsasabi ng:
Lá iláha illa lláhu
wa lláhu
akbar, lá iláha illa lláhu
wahdahu lá sharíka lah,
lahu lmulku
wa lahu lhamd,
yuhyí wa yumít, wa huwa ‘alá kulli shay’in
qadír, lá iláha illa lláhu
wahdah, anjaza wa‘dahu wa nasara ‘abdah, wa
hazama lahzába
wahdah.135
Pagkatapos ay dadalangin pa nang matagal. Uulitin iyon nang tatlong ulit.
Pagkatapos niyon ay maglalakad pababa patungong Marwah. Kapag dumating sa palatandaang
kulay berde, sunnah na maglakad nang mabilis sa abot ng kakayahan hanggang
sa sumapit sa kabilang palatandaang berde ― sa kundisyong hindi makasasakit ng isa man.
(Ang paglalakad nang mabilis dito ay para lamang sa mga lalaki at hindi para sa mga babae.)
Pagkatapos kapag dumating sa Marwah ay aakyatin ito, haharap sa Qiblah, iaangat ang
mga kamay, at sasabihin ang sinabi sa Safá. Sa sandaling iyon ay nakatapos na ng isang
shawt136 mula sa pitong shawt sa‘y. Matapos manalangin ay bababa mula sa Marwah
patungo sa Safá at gagawin ang gaya sa ginawa sa unang shawt. Sunnah na damihan ang
panalangin habang nagsasagawa ng sa‘y.
Kapag ang nagsasagawa ng hajj ay nagsasagawa ng hajj tamattu‘, pagkatapos ng sa‘y
ay maaari na sa kanya na magpagupit ng buhok, magtapos sa ‘umrah niya, magsuot ng
132 Ang sa‘y ay ang pagbalik-balik sa pagitan ng Safá at Marwah.
133 Ang pinagsasagawaan ng sa‘y at daang nag-uugnay sa Safá at Marwah.
134 Qur'an 2:158: Tunay na ang Safá at ang Marwah ay kabilang sa mga sagisag ni Allah. Kaya ang sinumang
magsasagawa ng hajj sa Bahay ni Allah o magsasagawa ng ‘umrah ay hindi kasalanan para sa kanya magpabalikbalik
sa pagitan ng dalawang iyon. Ang sinumang magkusang-loob ng mabuti, tunay na si Allah ay Kumikilala sa
kabutihan, Nakaaalam.
135 Walang Diyos kundi si Allah at si Allah ay pinakadakila. Walang Diyos kundi si Allah; tanging Siya lamang,
wala Siyang katambal. Ukol sa Kanya ang paghahari at ukol sa Kanya ang papuri. Nagbibigay-buhay Siya at
bumabawi Siya ng buhay. Siya sa bawat bagay ay makapangyarihan. Walang Diyos kundi si Allah, tanging Siya
lamang. Tinupad Niya ang pangako Niya. Pinagtagumpay Niya ang Lingkod Niya. Ginapi nang mag-isa ang
mga magkakampi [laban sa Islam].
136 Isang pagpunta sa Safá galing ng Marwah o sa Marwah galing ng Safá.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
74
karaniwang damit niya, at kumalas sa ihrám. Kapag dumating ang ika-8 ng Dhulhijjah ay
magsasagawa ng ihrám muli sa tinitigilan bago sumapit ang saláh sa dhuhr para naman sa
hajj. Gagawin ang lahat ng ginawa sa pagsasagawa ng ihrám para sa ‘umrah. Pagkatapos
ay ipahahayag ang hangaring magsagawa ng hajj habang nagsasabi ng:
Labbayka hajja, labbayka lá sharíka laka labbayk, inna lhamda
wa nni‘
mata
laka wa lmulka
lá sharíka lak.137
Pagkatapos ay dadasalin ang dhuhr, ang ‘asr, ang ‘ishá’, ang maghrib, at ang fajr sa Miná
nang pinaikli. (Ang maghrib at ang fajr ay hindi pinaiikli.)
Ang Ikawalong Araw ng Dhulhijjah
Pupunta sa Mina ang nagsasagawa ng hajj at dadasalin doon ang dhuhr, ang ‘asr, ang
maghrib, ang ‘ishá’, at ang fajr. Paiikliin doon sa dalawang rak‘ah ang mga saláh na apatang
rak‘ah at dadasalin ng tigalawang rak‘ah.
Ang Ikasiyam na Araw ng Dhulhijjah o ang Araw ng ‘Arafah
Itinatagubilin sa araw na ito ang sumusunod:
1. Matapos sumikat ang araw, pupunta sa ‘Arafah ang nagsasagawa ng hajj, mananatili
roon hanggang sa bago lumubog ang araw, at dadasalin ang dhuhr at ang ‘asr na jam‘
(pinaiksi) at qasr (pinagsama) kapag lumampas na ang araw sa katahanghaliang tapat.
Pagkatapos ng saláh ay tutuuon sa pagsambit ng dhikr, du‘á’, at talbiyah. Sunnah na
damihan ang pananalangin at ang pagsusumamo kay Allah. Hihiling kay Allah para
sa sarili at para sa mga kapwa Muslim. Mananalangin ng anumang naisin. Kaibig-ibig
ang pag-aangat ng mga kamay sa sandali ng pagdalangin. Ang wuqúf (pananatili) sa
‘Arafah ay isa sa mga sandigan ng hajj. Ang sinumang hindi nanatili sa ‘Arafah ay hindi
magiging tumpak ang hajj niya. Ang panahon ng pananatili sa ‘Arafah ay mula nang
sumikat ang araw ng ika-9 araw [ng Dhulhijjah] hanggang sa bago sumapit ang madalingaraw
ng ika-10 araw. Ang sinumang nanatili sa loob ng yugtong iyon sa ‘Arafah sa
gabi man o araw ay nalubos na niya ang hajj niya. Kailangan para sa nagsasagawa ng
hajj na tiyakin niya na siya ay nasa loob ng ‘Arafah.
2. Kapag natiyak ang paglubog ng araw sa araw ng ‘Arafah, pupunta sa Muzdalifah nang
may kapanatagan at kahinahunan habang itinataas ang tinig sa pagbigkas ng talbiyah.
Sa Muzdalifah
Pagdating sa Muzdalifah ay magdadasal ng pinagsamang saláh na maghrib at ‘ishá’
at paiiksiin sa dalawang rak’ah ang ‘ishá‘. Pagkatapos ng saláh ay maaari nang ihanda
ang anumang naisin gaya ng pagkain at iba pa. Mabuting matulog nang maaga upang
magising na masigla para sa saláh sa fajr.
Ang Ikasampung Araw ng Dhulhijjah
137 Bilang pagtugon sa panawagan Mo na magsagawa ng hajj, bilang pagtugon sa panawagan Mo, wala Kang
katambal, bilang pagtugon sa panawagan Mo. Tunay na ang papuri at ang pagbibiyaya ay ukol sa Iyo at ang
paghahari; wala Kang katambal.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
75
1. Kapag dumating ang oras ng saláh sa fajr ay dadasalin ito. Pagkatapos ay mananatili
sa kinaroroonan niya. Dadamihan ang pagsambit ng dhikr at du‘á’ hanggang sa magliwanag
nang lubos [bago sumikat ang araw].
2. Mamumulot ng pitong munting bato. Pagkatapos ay pupunta sa Miná habang sumasambit
ng talbiyah.
3. Magpapatuloy sa pagsambit ng talbiyah hanggang sa sumapit sa Jamrah al‘Aqabah
(alJamrah alKubrá).138 Magsisimula sa pagbato (ramy) ng pitong munting bato nang
isa-isa at magsasabi ng Alláhu akbar kasabay ng bawat pagbato.
4. Pagkatapos ng ramy ay mag-aalay ng hady kung nagsasagawa ng hajj na tamattu‘ o
qirán. Kaibig-ibig para sa nagsasagawa ng hajj na kumain ng bahagi nito at ipamigay
at ikakawanggawa.
5. Matapos na maialay ang hady ay ipaaahit ang buong ulo o paiiksian ang buhok sa buong
ulo ngunit ang ipaahit ay higit na mainam. Ang mga babae naman ay magpapaputol
lamang ng mga isang pulgada (mga tatlong sentemetro) [sa dulo ng buhok].
Pagkatapos nito ay ipinahihintulot na sa nagsasagawa ng hajj ang ipinagbabawal dati
sa sandali ng ihrám gaya ng pagsusuot ng karaniwang kasuutan, paggamit ng mabangong
bagay, pagpuputol ng mga kuko, at pag-aalis ng buhok subalit mananatiling ipinagbabawal
ang pagtatalik hanggang sa isasagawa ang tawáf al’ifádah (tawáf para sa hajj).
Kaibig-ibig para sa kanya pagkatapos nito na maligo, maglinis, gumamit ng mabango
bagay, at magsuot ng karaniwang damit niya.
6. Pupunta sa alMasjid alHarám upang isagawa ang tawáf ng hajj (tawáf al’ifádah).139 Iikot
ng pitong ulit sa palibot ng Ka‘bah. Magdarasal ng dalawang rak‘ah pagkatapos niyon.
Pagkatapos ay dadako sa Mas‘á at magsasagawa ng pitong shawt sa Safá at Marwah.
Ito ay kapag nagsasagawa ng hajj na tamattu‘. Kung nagsasagawa naman ng hajj na
qirán o ifrád at nakapagsagawa na ng sa‘y kasama ng tawáf alqudúm (tawáf ng pagdating),
siya ay hindi na nangangailangang magsagawa ng [ikalawang] sa‘y. Matapos
ang sa‘y ay nagwawakas na ang mga ipinagbabawal sa sandali ng ihrám kaya ipinahihintulot
na sa kanya ang bawat bagay na dating ipinagbabawal dahilan sa ihrám.
7. Kakailanganin ng nagsasagawa ng hajj na magpagabi sa Miná sa gabi ng ika-11 at
ika-12 [ng Dhulhijjah] (at ika-13 para sa sinuamng magpapahuli).140 Ang pagpapagabi
ay ang manatili sa Miná sa loob ng higit na malaking bahagi ng gabi.
Ang nabanggit na pagkakasunod-sunod ng ramy, pagkatapos ay hady, pagkatapos ay
pagpapaahit [o pagpapaiksi ng buhok sa ulo], pagkatapos ay tawáf para sa hajj ay sunnah.
Kung uunahin ang ilan sa mga ito sa iba sa mga ito ay walang masama.
Ang Ikalabing-isang Araw ng Dhulhijjah
Sa araw na ito ay kinakailangan ng nagsasagawa ng hajj ang magsagawa ng ramy sa
tatlong Jamrah. Sinisimulan ang ramy mula sa paglihis ng araw sa katanghaliang-tapat at
hindi ipinahihintulot bago niyon. Magwawakas ito sa pagsapit ng madaling-araw ng kasunod
na araw. Magsisimula sa pagsasagawa ng ramy sa alJamrah asSughrá, pagkatapos ay sa
138 Ang jamrah o aljamrah ay ang lugar ng pinagsasagawaan ng ramy.
139 Sa tawáf al’ifádah ay walang idtibá‘ at walang raml.
140 Sa kalendaryo ng Islam ang araw at petsa ay nagpapalit sa paglubog ng araw at hindi sa hatinggabi. Nagsisimula
ang gabi paglubog na paglubog ng araw at nagsisimula ang araw (day) pagsapit ng madaling araw.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
76
alJamrah alWustá, at pagkatapos ay sa alJamrah alKubrá sa anumang oras matapos ang
katanghaliang-tapat. Ang pamamaraan ng pagsasagawa ng ramy ay ganito:
1. Magdadala ng 21 munting bato. Pagkatapos ay pupunta sa alJamrah asSughrá at babatuhin
ito ng pitong munting bato habang nagsasabi ng Alláhu akbar sa bawat pagbato
kalakip ng pagsisikap na pabagsakin ang mga bato sa sahuran ng bato.141 Ibabato ang
mga bato nang isa-isa. [Matapos bumato,] sunnah na dumako nang kaunti sa gawing
kanan at pagkatapos ay tatayo at dadalangin nang matagal.
2. Pagkatapos niyon ay pupunta sa alJamrah alWustá at babatuhin ito ng pitong munting
bato nang isa-isa habang nagsasabi ng Alláhu akbar sa bawat pagbato. Pagkatapos ay
sunnah na dumako sa dakong kaliwa at pagkatapos ay tatayo at dadalangin nang matagal.
3. Pagkatapos nito ay pupunta sa alJamrah alKubrá at babatuhin ito ng pitong munting
bato [nang isa-isa] habang nagsasabi ng Alláhu akbar sa bawat pagbato. Pagkatapos
ay aalis at hindi na mananatili.
Ang Ikalabindalawang Araw ng Dhulhijjah
1. Gagawin ang tulad sa ginawa noong ika-11 araw.
Kung ang nagsasagawa ng hajj ay nagnanais na magpahuli at manatili hanggang sa
ika-13 ― at ito ang pinakainam ― gagawin niya sa araw na iyon ang tulad sa ginawa
niya noong ika-11 at ika-12.
2. Matapos ang ramy sa ika-12 o ika-13 ― para sa sinumang nagpahuli ― pupunta ang
nagsasagawa ng hajj sa alMasjid alHarám para isagawa ang tawáf alwadá‘142 (tawáf
ng pamamaalam) na pitong ikot sa palibot ng Ka‘bah. Pagkatapos ay sunnah na magdasal
ng dalawang rak‘ah sa likod ng Maqám Ibráhím kung magagawa iyon o sa alinmang
bahagi ng alMasjid alHarám. Palalampasin ang tawáf na ito sa babaing nireregla o
dinurugo sanhi ng panganganak (nifás). Ipinahihintulot sa mga nagsasagawa ng hajj na
ipagpaliban nila ang naunang nabanggit na tawáf al’ifádah [na iyon] hanggang sa araw
na ito at makasasapat na iyon sa kanila bilang kapalit ng tawáf alwadá‘. Kaya kung
sakaling ipinagpaliban ang tawáf al’ifádah hanggang sa araw na ito, pinapayagan din
naman subalit maglalayon ng pagsasagawa ng tawáf al’ifadah at hindi ng tawáf alwadá‘.
3. Pagkatapos niyon ay kinakailangan sa nagsasagawa ng hajj na hindi na siya magpapakaabala
ng anuman bagkus ay lalabas siya ng Makkah habang sinasamantala ang oras
niya sa pagsambit ng dhikr at du‘á’ at pakikinig sa anumang ng mapakikinabangan.
Wala ring masama sa pananatili sa loob ng panahong hindi matagal matapos ang tawáf:
halimbawa ay maghihintay siya sa mga kasamahan niya o magbubuhat ng mga daladalahan
niya o bibili ng kakailanganin niya sa daan at tulad niyon.
Ang mga Rukn o Sandigan ng Hajj
1. Ang Ihrám;
2. Ang Pananatili sa ‘Arafah;
3. Ang Tawáf al’Ifádah;
141 Uulitin ang pagbato para sa bawat batong hindi bumagsak sa sahuran. Ang mahalaga sa paghahagis ng
bato ay ang pabagsakin ang bato sa sahuran at hindi ang patamaan ang haligi sapagkat ito ay palatandaan
lamang kung nasaan ang kalagitnaan ng sahuran.
142 Sa tawáf alwidá‘ at tawáf al’ifádah ay walang idtibá‘ at walang raml.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
77
4. Ang Sa‘y.
Ang sinumang may nakaligtaang gawin na anuman sa mga sandigan na ito ay
hindi magiging tumpak ang hajj niya.
Ang mga Wájib o Tungkulin sa Hajj
1. Ang pagsasagawa ng ihrám sa míqát;
2. Ang pagtigil (wuqúf) sa ‘Arafah hanggang sa lumubog ang araw para sa mga
nagsitigil doon sa araw;
3. Ang pagpapagabi sa Muzdalifah hanggang sa madaling araw hanggang sa
magliwanag ang langit ngunit bago tuluyang sumikat ang araw, maliban sa mga may
mahihinang pangangatawan at mga kababaihan sapagkat pinahihintulutan silang
manatili hanggang sa hatinggabi.
4. Ang pagpapagabi sa Miná sa mga gabi ng tashríq;143
5. Ang pagsasagawa ng ramy sa mga araw ng tashríq;
6. Ang pagpapagupit o pagpapaahit ng buhok;
7. Ang pagsasagawa ng tawáf alwidá‘.
Ang sinumang may nakaligtaang gawin na anuman lamang sa mga wájib na ito
ay kailangang mag-alay ng hayop: magkakatay ng isang tupa [o kambing] para sa
isang tao, o isang baka o isang kamelyo para sa pitong tao para ipamigay sa mga
maralita sa Haram.144
Ang Pagdalaw sa Masjid ng Propeta (SAS)
Kaibig-ibig ang pagdalaw sa Masjid ng Sugo ni Allah (SAS) upang magsagawa ng saláh
doon. Iyon ay dahil nasaad [sa Hadíth] na ang saláh doon ay higit na mainam kaysa sa isang
libong saláh na isinasagawa sa ibang masjid maliban sa alMasjid alHarám. Ang pagdalaw
sa masjid na ito ay itinatagubilin sa buong taon at wala itong takdang panahon at hindi ito
bahagi ng hajj. Habang ang isang Muslim ay nasa Masjid na ito pa, kaibig-ibig na dalawin
ang libingan ng Propeta (SAS) at ng dalawang Kasamahan niya na sina Abú Bakr at ‘Umar
― kasiyahan nawa sila ni Allah. Ang pagdalaw sa mga libingan ay ukol lamang sa mga
lalaki at hindi sa mga babae. Hindi ipinahihintulot sa isa man ang paghipo sa anumang bahagi
ng silid ng Propeta (SAS) [upang ipamahid sa katawan], o ang tawáf sa palibot nito, o ang
pagharap dito sa sandali ng pananalangin.
أحكام اَلأطعمة
143 Ang ika-11, ika-12, at ika-13 ng Dhulhijjah. Sa kalendaryo ng Islam ang petsa ay nagpapalit paglubog ng araw,
hindi sa hatinggabi. Nagsisimula ang gabi paglubog ng araw at ang araw (day) pagsapit ng madaling-araw.
144 Ang lugar sa palibot ng alMasjid alHarám na nakapalibot sa Ka‘bah. May takdang hangganan ito.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
78
Ang mga Alituntunin sa mga Pagkain
Ipinag-utos ni Allah sa mga lingkod Niya ang pagkain ng mga mabuting bagay at
ipinagbawal Niya sa kanila ang mga masamang bagay. Sinabi Niya (2:172):
O mga sumampalataya, kumain kayo mula sa anumang mga mabuting bagay
na itinustos Namin sa inyo.
Ang pangkalahatang panuntunan sa pagkain ay ang pagpapahintulot maliban sa [ilang]
ipinagbawal. Si Allah ay nagpahintulot sa mga mananampalatayang lingkod Niya ng mga
mabuting bagay upang makinabang sila sa mga ito. Hindi ipinahihintulot na gumamit ng
mga biyaya ni Allah para sa pagsuway. Nilinaw nga ni Allah sa mga lingkod Niya ang
ipinagbawal Niya sa kanila na mga pagkain at mga inumin. Sinabi Niya (6:119):
samantalang puspusang nilinaw na Niya sa inyo ang ipinagbawal Niya sa
inyo, maliban doon sa napilitan kayo?
Kaya ang anumang hindi nilinaw ang pagbabawal, ito ay halál (ipinahihintulot ni Allah).
Nagsabi naman ang Propeta (SAS):
Tunay na si Allah ay nagsatungkulin ng mga tungkulin kaya huwag ninyong
ipagpawalang-bahala ang mga ito, nagtakda ng mga hangganan kaya huwag
ninyong lampasan ang mga ito, nagbawal ng ilang bagay kaya huwag ninyong
labagin ang mga ito, nanahimik sa ilang bagay bilang awa sa inyo hindi sanhi
ng pagkalimot kaya huwag na kayong mag-usisa tungkol sa mga ito. (Isinalaysay
ito ni Imám atTabaráníy.)
Kaya ang lahat ng hindi nilinaw ni Allah o ng Sugo Niya (SAS) ang pagbabawal gaya
ng mga pagkain, mga inumin, at mga kasuutan ay hindi ipinahihintulot na ipagbawal. Ang
patakaran ay na ang bawat pagkain na táhir na hindi nakapipinsala ay ipinahihintulot, na
taliwas naman sa mga pagkaing najis145 gaya ng hayop na patay, dugo, alak, sigarilyo, at
bagay na nahaluan ng najis sapagkat ang mga ito ay ipinagbabawal dahil nakasasama at
nakapipinsala. Ang hayop na patay na ipinagbabawal ay ang naalisan ng buhay nang hindi
[sumasailalim] sa pagkakatay na tanggap sa Islam. Ang dugo [na ipinagbabawal] ay ang
dugong ibinububo palabas sa kinakatay. Ang dugo namang naiiwan sa loob ng karne matapos
katayin at ang dugong natitira sa mga ugat ay ipinahihintulot.
Ang mga ipinahihintulot na pagkain ay nasa dalawang uri: mga hayop at mga halaman.
Ipinahihintulot mula sa mga ito ang anumang walang dulot na pinsala. Ang mga hayop ay
nasa dalawang uri: mga hayop na nabubuhay sa lupa at mga hayop na nabubuhay sa dagat.
Ang hayop na nabubuhay sa dagat ay halál sa kalubusan at hindi humihiling para rito ng
pagkatay [ayon sa Islam] yamang ipinahihintulot [pati] ang hayop na patay ng dagat. Ang
145 Ang táhir ay ang itinuturing na malinis sa Islam at ang najis naman ay ang itinuturin na marumi sa Islam.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
79
mga hayop na nabubuhay sa lupa ay ipinahihintulot maliban sa ilang uri na ipinagbawal
ng Islam. Ang mga ito ay ang sumusunod:
1. Ang asno na inaalagaan,
2. Ang may pangil na ipinansisila, maliban sa hyena.
Ang mga ibon ay ipinahihintulot, maliban sa sumusunod:
1. Ang may kukong ipinandadagit. Nagsabi si Ibnu ‘Abbás (RA):
Ipinagbawal ng Sugo ni Allah (SAS) ang bawat may pangil na kabilang sa mga
mabangis na hayop at ang bawat may kukong ipinaninila na kabilang sa mga
ibon. (Isinalaysay ito ni Imám Muslim: 1934.)
2. Ang kumakain ng patay gaya ng agila, buwitre, at uwak dahil sa pagkarimarim ng
kinakain nito.
Ipinagbabawal ang pinandidirihan gaya ng ahas, daga, at mga kulisap [maliban sa balang].
Ang iba pa sa nabanggit na mga hayop at mga ibon ay halál gaya ng kabayo, hayupan,146
manok, asnong ligaw, dabb,147 usa, ostritch, kuneho, at iba pa. Hindi kabilang sa mga ito
ang jallálah: ang hayop na bagaman halál ngunit ang karamihan sa kinakain ay najis.
Ipinagbabawal kainin ang jallaláh hanggang hindi ito ikinukulong nang tatlong araw at
pinakakain ng pagkaing táhir lamang.148
Makrúh149 ang pagkain ng sibuyas, bawang, at mga gaya nito na may masamang amoy
kapag papasok sa masjid. Ang sinumang mapipilitang kumain ng pagkaing ipinagbabawal,
dahil pinangangambahan ang kapinsalaan kung hindi kakain nito, ay pinahihintulutan [na
kumain anumang] makapagpapanatili ng buhay niya150 maliban sa lason.
Ang sinumang mapadaan sa mga bungang-kahoy sa isang pataniman na nasa punongkahoy
nito o naglaglagan sa mga ito at walang anumang nakabakod sa mga ito at wala ring
nakabantay, ipinahihintulot sa kanya na kumain mula rito ngunit hindi siya magdadala ng
anuman mula roon. Wala siyang karapatang umakyat sa punong-kahoy ni mambabato ng
anuman ni kumain mula sa nakatumpok na bunga malibang bunsod ng pangangailangan.
Ang mga Alituntunin sa Pagkakatay
Tunay na bahagi ng kundisyon ng pagiging halál ng hayop na panglupa ay ang pagiging
nakatay nito ayon sa Batas ng Islam. Ang pagkakatay ayon sa Islam ay ang pagkakatay
ng panglupang kinakaing hayop sa pamamagitan ng paglalaslas sa lalamunan (daanan ng
hangin papuntang baga) at esopago (daanan ng pagkain at inumin), o [sa pamamagitan ng]
pagsusugat sa [alinmang bahagi ng katawan ng hayop na] mahirap [katayin]. Hindi magiging
halál ang anumang bahagi ng hayop na makakaya namang katayin ngunit hindi kinatay
[ayon sa Islam] dahil ang hindi kinatay ay hayop na patay.151
146 Mga inaalagaang hayop na kumakain ng damo gaya baka, kalabaw, kambing, kamelyo, at iba pa.
147 Isang uri ng iguana o kabilang sa uring iguana na naninirahan sa disyerto ng Arabia. Hindi ito bayawak.
148 Hayop na hindi nakakulong at hinayaang gumala-gala kaya naman nakakakain ng marumi at najis.
149 Hindi harám ngunit hindi rin kanais-nais. Hindi nagkakasala ang gumagamit o ang gumagawa ng makrúh.
150 Halimbawa: kung walang makain kundi baboy at baka ikamatay ang hindi pagkain nito.
151 Namatay nang hindi sadyaang kinatay.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
80
Mga Kundisyong Hinihiling Para sa Pagkakatay
1. Ang kaangkupan ng tagapagkatay. Siya ay may lubos na pag-iisip na may makalangit
na relihiyon gaya ng Muslim o Kristiyano o Hudyo. Kaya naman hindi ipinahihintulot
ang kinatay ng isang baliw o isang lango152 o isang batang hindi pa tumuntong sa sapat
na gulang dahil hindi magiging tanggap sa mga ito ang layunin na magkatay dahil sa
kawalan ng kalubusan ng pag-iisip nila. Hindi rin magiging halál ang kinatay ng isang
Káfir na pagano o Mazdaista153 o sumasamba sa patay.
2. Ang pagkakaroon ng kagamitan. Ipinahihintulot ang pagkatay sa pamamagitan ng bawat
matalas [na bagay] na nakapagpapadanak ng dugo dahil sa katalasan, maging ito man
ay yari sa bakal o yari sa bato o iba pa rito, maliban sa ngipin, buto, at kuko sapagkat
hindi ipinahihintulot ang magkatay sa pamamagitan ng mga ito.
3. Ang paglalaslas ng lalamunan na siyang daanan ng hangin papuntang baga, ng esopago
na siyang daanan ng pagkain at inumin, at ng isa sa dalawang malaking ugat sa leeg.
Ang katwiran sa pagtatakda sa bahaging ito at sa pagputol sa mga bagay na ito higit
sa lahat ay alang-alang sa paglabas ng dugo dahil ang bahaging ito ay tagpuan ng mga
pangunahing ugat at dahil sa iyon ay pinakamabilis sa pagkitil ng buhay, kaya naman
ito ay higit na kaaya-aya para sa karne at higit na maginhawa para sa hayop.
Ang anumang hindi magawang katayin sa bahaging nabanggit dahil sa kawalan ng
kakayahang magawa iyon gaya ng sa mailap na hayop at tulad nito, ang pagkatay rito
ay sa pamamagitan ng pagsusugat sa alinmang bahagi ng katawan nito. Ang hayop na
mamatay gaya ng nasakal, hinambalos (pinalo ng isang mabigat na bagay), nalaglag
(bumagsak mula sa mataas na bagay), sinuwag, at anumang sinila ng hayop na naninila,
ito ay ipinahihintulot kainin sa kundisyon na naabutan ito habang may natitirang buhay
pa at makakatay pa.
4. Na magsasabi ang tagapagkatay ng bismi lláh
bago magkatay. Sunnah na sabihin ang
Alláhu akbar kasama ng bismi lláh.
Mga Kaasalan sa Pagkakatay
1. Makrúh na katayin ang hayop ng mapurol na kasangkapan.
2. Makrúh na hasain ang kasangkapan habang ang hayop ay nakatingin.
3. Makrúh na iharap ang hayop sa iba pa sa Qiblah.
4. Makrúh na baliin ang leeg nito o balatan ito bago tuluyang namatay.
Ang sunnah ay na katayin ang baka at ang tupa [o kambing] habang nakahiga sa kaliwang
tagiliran nito at ang kamelyo habang nakatayong nakagapos ang kaliwang kamay nito. Si
Allah ay higit na nakaaalam.
Ang Pangangaso
Ipinahihintulot ang pangangaso kapag ito dahil sa pangangailangan, samantalang kapag
para naman sa paglilibang at paglalaro, ito ay makrúh. Ang hayop na mailap, matapos matamaan
at mahuli ito, ay may dalawang kalagayan:
1. Na maaabutan ito habang ito ay may buhay pa kaya ito ay kailangang katayin;
152 Lasing sa alak o bangag sa gamot.
153 Mago ang isa pang tawag sa isang Mazdaista na kaanib ng Mazdaismo. Ang relihiyong Mazdaismo ay isang
anyo ng Zoroasterianismo, ang relihiyong itinatag ni Zoroaster o Zarathustra na Persiano. Ang Tagapagsalin.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
81
2. Na maaabutan ito na namatay na o buhay nga ngunit nag-aagaw-buhay na at ito ay
magiging halál pa rin sa kalagayang ito [kahit hindi nakatay].
Isinasakundisyon para sa nangangaso ang isinasakundisyon para sa nagkakatay:
1. Na siya ay may lubos na pag-iisip, isang Muslim o isang Kristiyano o isang Hudyo.
Kaya naman hindi magiging halál para sa Muslim na kumain mula sa ipinangaso ng
isang baliw o isang lasing ni sa ipinangaso ng isang Mazadista o isang pagano at tulad
nila na mga Káfir.
2. Isinasakundisyon sa kasangkapan na ito ay pinatalas, na nakapagpapadanak ng dugo at
hindi gawa sa kuko ni ngipin (lahat ng mga uri ng mga buto), na susugatan ang pinangangaso
sa pamamagitan ng katalasan niyon hindi ng kapurulan niyon. Ang mga ipinangangasong
hayop gaya ng mga aso at mga ibon na ipinangangaso ay ipinahihintulot
kainin ang pinatay ng mga ito na hayop na pinangagaso kapag ang mga ito ay turuan.
Turuan ang hayop kung kapag pinawalan ito ay humahayo ito at kapag nakakuha ito
ng hayop ay pinipigilan nito iyon para sa may-ari nito hanggang sa pumunta siya rito
at hindi nito pinipigilan iyon para sa sarili nito.
3. Na pawawalan ang sandata habang naglalayong patamaan ang hayop. Kaya kung nalaglag
ang sandata mula sa kamay at nakapatay ito ng isang hayop, hindi magiging halál
[ang tinamaan] dahil sa kawalan ng layuning patamaan iyon. Ganoon din naman kung
kumawala nang saganang sarili ang aso at nakapatay ng isang hayop, hindi magiging
halál [ang napatay] dahil sa hindi pagpapawala rito ng may-ari nito at kawalan ng layunin
niya. Ang sinumang tumudla sa isang hayop ngunit tumama sa iba roon o nakapatay
ng isang pangkat ng mga hayop, magiging halál pa rin ang tinamaan.
4. Ang pagsambit ng ngalan ni Allah sa pagpapawala ng bala o nangangasong hayop sa
pamamagitan ng pagsabi ng bismi lláh
at sunnah na sabihin kasama nito ang Alláhu
akbar.
Paalaala
Ipinagbabawal ang pag-aalaga ng aso ayon sa layuning iba sa ipinahintulot ng Sugo
ni Allah (SAS). Ito ay isa sa tatlong bagay: para sa pangangaso o para sa pagbabantay ng
mga alagang hayop o para sa pagbabantay ng mga pananim.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
82
أحكام اَللباس
Ang mga Alituntunin sa Kasuutan
Ang Islam ay Relihiyon ng kagandahan at kalinisan. Ipinahintulot nga nito sa Muslim
ang paglabas sa anyong kaaya-aya na maganda at inudyukan iyon. Nilikha na ni Allah
― kaluwalhatian sa Kanya at pagkataas-taas Niya ― ang mapagkukunan ng pantakip at
gayak na kasuutan. Nagsabi si Allah:
O mga anak ni Adan, nagbaba Kami sa inyo ng kasuutan na ibabalot sa kahubaran
ninyo at bilang gayak, ngunit ang pagsuot ng pangingilag sa pagkakasala,
iyan ay higit na mabuti. Iyan ay kabilang sa mga tanda ni Allah, nang
harinawa sila ay mag-alaala. (Qur’an 7:26.)
Ang pangkalahatang panuntunan sa kasuutan ay halál ito maliban sa [ilang] may nasaad na
maliwanag na teksto kaugnay sa pagbabawal niyon. Hindi nagtakda ang Islam ng isang partikular
na uri ng kasuutan na nararapat isuot maliban pa sa pagtatalalaga ng mga patakarang
kinakailangang taglayin sa kasuutan ng Muslim. Ang ilan sa mga ito ay ang sumusunod:
1. Na ito ay nakatatakip sa ‘awrah at hindi nagbibigay-hugis rito;
2. Na ito ay hindi kabilang sa isinusuot para magpakawangis sa mga Káfir o sa mga nakilala
sa paggawa ng mga nakasasama;
3. Na ito ay walang pagsasayang.
Kaya kapag tinaglay ang tulad sa mga panuntunang ito sa isinusuot ay maisusuot ng
tao ang anumang nababagay sa pangangailangan niya at kaugalian ng lipunan niya. Kabilang
sa mga bagay na nasaad ang pagbabawal sa mga iyon kaugnay sa kasuutan ay ang
sumusunod:
1. Ang pagsusuot ng seda at ginto sa panig ng mga lalaki. Tungkol naman sa mga babae,
ipinahihintulot sa kanila iyon. Iyon ay batay sa Hadíth na iniulat ni ‘Alíy ibnu Abí
Tálib (RA) na ang Propeta (SAS) ay kumuha ng isang seda at inilagay niya ito sa
kanang kamay niya at kumuha ng isang ginto at inilagay niya sa kaliwang kamay niya.
Pagkatapos ay nagsabi siya:
Tunay na ang dalawang ito ay bawal sa mga lalaki ng Kalipunan ko. (Isinalaysay
ito nina Imám anNasá’iy, Imám Abú Dáwud, at Imám Ibnu Májah.)
Subalit walang masama na magsusuot ng lalaki ng singsing na pilak o magsuot ng may
pilak na kabilang sa kinasasanayan ng mga lalaki na isuot.
2. Ang pagsusuot ng anumang may mga larawan ng mga may kaluluwa. Kaya naman hindi
ipinahihintulot sa Muslim na magsuot ng kasuutang may larawan ng tao o hayop, maging
iyon man ay sa mga damit o mga alahas o iba pa sa mga ito na isinusuot. Ayon kay
‘Á’ishah, siya ay bumili ng isang almohadon na may mga larawan at noong nakita ito ng
Sugo ni Allah (SAS) ay tumayo iyon sa pinto at hindi pumasok. Sinabi niya: “Kaya
nabatid ko sa mukha niya ang pagkasuklam kaya nagsabi ako: O Sugo ni Allah,
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
83
nagbabalik-loob ako kay Allah at sa Sugo ni Allah; ano ang ipinagkasala ko?” Kaya
nagsabi ang Sugo ni Allah (SAS):
Ano ang saysay ng almohadong ito?
Kaya sinabi ko: “Binili ko ito para sa iyo upang upuan mo ito at ipang-unan mo ito.”
Kaya nagsabi ang Sugo ni Allah (SAS):
Tunay na ang mga gumagawa ng mga larawang ito ay pagdurusahin sa Araw
ng Pagbangon at sasabihin sa kanila: Bigyang-buhay ninyo ang nilikha
ninyo. Pagkatapos ay nagsabi pa siya: Tunay na ang bahay na sa loob nito ay
may mga larawan ay hindi ito papasukin ng mga anghel. (Muttafaq ‘alayhi:
2105, 2107.)
3. Kabilang sa ipinagbabawal sa mga lalaki ay ang pagpapalampas sa bukungbukong ng
mga damit sapagkat ayon kay Abú Hurayrah (RA) na nagsabi: Nagsabi ang Sugo ni
Allah (SAS):
Ang anumang lumampas sa mga bukungbukong mula sa pang-ibabang
kasuutan ay sa Impiyerno. (Isinalaysay ito ni Imám alBukháríy: 5787.)
Ito ay isang pagbabawal sa pagpapahaba [nang labis] ng thawb o salawal o pantalon o
balabal. Hindi ito laan laman sa sinumang gumawa niyon bunsod ng kapalaluan. Ang
sinumang gumawa niyon bunson ng kapalaluan at pagmamalaki, ang banta laban sa
kanya ay higit na matindi. Ayon kay Ibnu ‘Umar (RA) na nagsabi: Nagsabi ang Sugo
ni Allah (SAS):
Ang sinumang kumakaladkad ng damit niya [na sayad sa lupa] bunsod ng
kapalaluan ay hindi titingin si Allah sa kanya sa Araw ng Pagbangon.
(Muttafaq ‘alayhi: 2085, 3665.)
Tungkol naman sa babae, kinakailangan sa kanya na magpahaba ng kasuutan niya hanggang
sa matakpan niya ang mga paa niya.
4. Hindi ipinahihintulot ang pagsusuot ng manipis na hindi nakatatakip sa ‘awrah o ng
masikip na naglalarawan sa hubog nito, maging sa mga lalaki man o mga babae.
5. Ipinagbabawal ang pagpapakawangis ng mga babae sa mga lalaki at ang pagpapakawangis
ng mga lalaki sa mga babae sapagkat ayon kay Ibnu ‘Abbás (RA) na nagsabi:
Isinumpa ng Sugo ni Allah (SAS) ang mga nagpapakawangis na mga lalaki
sa mga babae at ang mga nagpapakawangis na mga babae sa mga lalaki. (Isinalaysay
ito ni Imám alBukháríy: 5885.)
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
84
6. Ipinagbabawal din ang pagpapakawangis sa mga Káfir sa kasuutan nila kaya naman
hindi ipinahihintulot sa Muslim na magusot ng mga kasuutang natatangi sa mga Káfir
sapagkat ayon kay ‘Abdulláh ibnu ‘Amr ibni al‘Áss na nagsabi: Nakita ako ng Sugo
ni Allah (SAS) na nakasuot ng dalawang [pirasong] damit na kinulayan ng dilaw kaya
nagsabi siya:
Tunay na ito ay kabilang sa mga damit ng mga Káfir kaya huwag mong
isuot ito. (Isinalaysay ito ni Imám Muslim: 2077.)
Ilan sa mga Sunnah ng Pagsusuot at mga Kaasalan Nito
1. Kabilang sa mga sunnah na nararapat sa Muslim na isagawa ay pagdalangin sa pagsuot
ng bagong damit. Iyon ay dahil sa naisalaysay ni Abú Sa‘íd alKhudríy (RA) na nagsabi:
Ang Sugo ni Allah (SAS) noon, kapag nagsuot ng isang bagong damit, ay bumabanggit
sa pangalan nito, na maaaring isang kamisa o isang turban. Pagkatapos ay nagsasabi:
Alláhumma laka -lhamdu anta kasawtaníhi, as’aluka min khayrihi wa khayri
má suni‘a lahu, wa a‘údhu bika min sharrihi wa sharri má suni‘a lahu.
O Allah, ukol sa Iyo ang papuri; Ikaw ay nagpadamit sa akin nito. Humihingi
ako sa Iyo ng kabutihan nito at kabutihan ng pagkagawa nito, at nagpapakupkop
ako sa Iyo laban sa kasamaan nito at kasamaan ng pagkagawa nito.
(Isinalaysay ito ni Abú Dáwud: 4020.)
2. Sunnah na magsimula sa kanan sa pagsuot ng damit. Iyan ay dahil sa nasaad ayon kay
‘Á’ishah (RA) na nagsabi:
Ang Propeta (SAS) noon ay maiibigin sa pagsisimula sa kanan sa abot ng makakaya
niya kaugnay sa lahat ng gawain niya: sa paglilinis niya, pagsusuklay
niya, at pagsusuot niya ng sapin sa paa. (Muttafaq ‘alayhi: 426, 268.)
Gayon din kapag nagsuot siya ng sapin sa paa, nagsisimula siya sa kanan. Kapag inalis
niya, nagsisimula siya sa kaliwa. Iyon ay ayon sa isinalaysay ni Abú Hurayrah (RA)
na nagsabi: Nagsabi ang Sugo ni Allah (SAS):
].5495 ، عليه: 5855
Kapag nagsuot ng sapin sa paa ang isa sa inyo ay magsimula siya sa kanan.
Kapag hinubad niya ay magsimula siya sa kaliwa. Isuot niya ang dalawang
ito na magkasama o alisin niya ang dalawang ito na magkasama. (Muttafaq
‘alayhi: 5855, 5495.)
Nasaad din sa Hadíth ang pagbabawal sa paglalakad na nakasuot ng iisang sapin sa paa.
3. Sunnah din na pangalagaan ng isang Muslim ang kalinisan ng mga damit niya at katawan
niya at bibigyang-pansin niya ang pagiging táhir ng mga ito. Ang kalinisan ay
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
85
saligan ng bawat gayak at magandang anyo. Naghihikayat ang Islam sa kalinisan at
pangangalaga sa kalinisan ng katawan at kasuutan.
4. Kaibig-ibig na magsuot ng mga puting damit ayon sa Hadíth na isinalaysay ni Ibnu
‘Abbás (RA) na nagsabi: Nagsabi ang Sugo ni Allah (SAS):
Magsuot kayo ng mga puting damit ninyo sapagkat tunay na ito ay kabilang
sa higit na mabuti sa mga damit ninyo at balutin ninyo sa mga ito ang mga
patay ninyo. (Isinalaysay ito ni Abú Dáwud: 915.)
Gayon pa man, lahat ng kulay ay ipinahihintulot.
5. Ang moderasyon at ang pagkakatamtaman sa mga uri ng kausutan at gayak na ipinahihintulot.
Nagsabi si Allah (25:67):
Sila ang mga kapag gumugol ay hindi nagmamalabis at hindi nagkukuripot
at laging nasa pagitan niyon: katamtaman.
Nagsabi naman ang Sugo ni Allah (SAS), gaya ng naiulat ayon kay Imám alBukháríy:
Kumain kayo, uminom kayo, magsuot kayo, at magkawanggawa kayo nang
walang pagpapalabis ni pagpapalalo.
أحكام اَلنكاح
Ang mga Alituntunin sa Pag-aasawa
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
86
Ang mga Kondisyon sa Pag-aasawa
1. Ang Pagsang-ayon ng Lalaki at Babae. Hindi tumpak na pilitin ang lalaking báligh
at ‘áqil154 na magpakasal sa sinumang hindi niya ninanais at hindi tumpak na pilitin ang
babaing báligh at ‘áqil na magpakasal sa sinumang hindi niya ninanais. Ipinagbawal ng
Islam na ipakasal ang babae nang walang pagsang-ayon niya. Kapag tumanggi siyang
magpakasal sa isang lalaki, hindi ipinahihintulot sa isa man na pilitan siya roon, kahit
pa ng ama niya.
2. Ang Pagkakaroon ng Walíy.155 Hindi tumpak ang kasal na walang walíy [ang babae]
dahil ang sabi ng Propeta (SAS):
Walang kasal malibang may walíy.
Kaya kung sakaling ipinakasal ng babae ang sarili niya, ang kasal niya ay walangbisa,
isinagawa man niya mismo ang pagpapaksal o nagtalaga man siya ng kinatawan
dito. Ang isang Káfir ay hindi maaaring maging walíy ng isang babaing Muslimah.
Ipakakasal ng pamahalaang Muslim ang sinumang [babaing] walang walíy.
Ang walíy ay [lalaking] báligh, ‘áqil, at makatwiran na kabilang sa mga ‘asabah
niya. Ang ‘asabah ng babae ay ang sumusunod ayon sa pagkakasunod:
A. Ang ama niya,
B. Ang pinagbilinan nito,
C. Ang lolo sa ama at ang mga kalolo-loluhan: ayon sa higit na malapit,
D. Ang lalaking anak niya,
E. Ang mga anak nito at ang mga kaanak-anakan nila,
F. Ang lalaking kapatid sa ama at ina niya,
G. Ang lalaking kapatid sa ama niya,
H. Ang mga lalaking anak ng lalaking kapatid sa ama at ina,
I. Ang mga lalaking anak ng lalaking kapatid sa ama: ayon sa higit na malapit,
J. Ang tiyuhin na kapatid sa ama at ina ng ama,
K. Ang tiyuhin na kapatid sa ama ng ama,
L. Ang mga lalaking anak nila: ayon sa higit na malapit,
M. Ang tiyuhin sa ama ng ama,
N. Ang mga lalaking anak nito,
O. Ang tiyuhin sa ama ng lolo sa ama,
P. Ang mga lalaking anak nito.
Kailangan para sa walíy na humingi ng pahintulot sa babae bago ipakasal ito. Ang
katwiran sa pagkakaroon ng walíy [ng babae] ay ang paghahadlang sa paghantong
sa pangangalunya156 sapagkat tunay na ang nagbabalak mangalunya ay mahihirapan
na magsabi sa babae: “Magpakasal ka sa akin.” Pagkatapos ay pasasaksihan pa niya
ito sa dalawa sa mga kaibigan niya o sa iba pa.
154 Tingnan ang talababa bilang 46 kaugnay sa pakahulugan ng mga terminolohiyang ito.
155 Ang walíy ay ang kumakatawan sa babae sa kasal.
156 Ang kasal na walang walíy ng babae ay walang-bisa at hindi tunay na kasal.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
87
3. Ang Dalawang Lalaking Saksi. Kailangan na daluhan ang pagkakasal ng dalawang
saksi, o higit pa, na mga lalaking Muslim na makatarungan. Kailangan na sila ay dalawang
lalaki o higit pa at kailangan na sila ay kabilang sa mga mapagkakatiwalaan na
umiiwas sa mga malaking kasalanan tulad ng pangangalunya, pag-inom ng alak, at
tulad nito.
4. Ang Tungkuling Magbigay ng Mahr.157 Ang itinatagublin sa mahr ay dapat kaunting
halaga ito sapagkat kapag kaunti at magaan, ito ay higit na mainam. Ito ay tinatawag
ding sidáq. Sunnah na banggitin ito sa pagkakasal at madaliin ang pagbibigay nito
kasabay ng pagkakasal. Tumpak din na ipagpaliban ang pagbibigay nito o ng bahagi
nito sa isang takdang panahon. Kung sakaling diniborsiyo ng lalaki ang maybahay niya
bago nakatalik ito, kukunin nito ang kalahati ng mahr. Kung sakali namang namatay
ang lalaki bago nakatalik ito matapos ang kasal, nauukol sa kanya na makamtan ang
mana at ang mahr nang buo.
Ang mga Resulta ng Kasal
1. Ang Pagsusustento. Tungkulin ng lalaki na magsustento ayon sa nakabubuti sa maybahay
niya sa pagkain, inumin, pananamit, at tirahan. Kaya kung nagmaramot ang lalaki
sa anuman sa tungkulin, siya ay nagkakasala. May karapatan ang maybahay niya na
kumuha mula sa ari-arian niya ng halagang makasasapat para sa kanya o mangutang sa
ngalan niya at inoobliga siyang magbayad. Kabilang sa sustento ang piging sa kasal. Ito
ang inihahanda ng lalaki na pagkain sa araw ng kasal para sa mga taong inanyaya-han
niya. Ito ay sunnah na ipinag-uutos dahil ang Propeta (SAS) ay gumawa at nag-utos nito.
2. Ang Pagmamana. Kaya kapag nakasal ang isang lalaki sa isang babaing Muslim ayon
sa isang kasal na tumpak, ipatutupad ang pagmamanahan sa pagitan nila dahil ang sabi
ni Allah (4:12):
Ukol sa inyo ang kalahati ng naiwan ng mga maybahay ninyo kung wala
silang anak ngunit kung mayroon silang anak ay ukol sa inyo ang ikaapat
mula sa naiwan nila matapos kaltasan ng ukol sa isang habiling ihahabilin
nila o sa isang utang. Ukol sa kanila ang ikaapat mula sa naiwan ninyo
kung wala kayong anak ngunit kung mayroon kayong anak ay ukol sa
kanila ang ikawalo mula sa naiwan ninyo matapos kaltasan ng ukol sa
isang habiling ihahabilin ninyo o sa isang utang.
Walang pagkakaiba kung nakatalik at nakapiling ng lalaki ang babe o hindi.
Ang mga Sunnah sa Pag-aasawa
1. Sunnah na ipagbigay-alam ang kasal158 at sunnah din ang pagdalangin para sa bagong
kasal. Sinasabi sa lalaki o sa babae:
157 Ang mahr ay ang tinatawag sa Pilipino na dote o bigay-kaya. Ibinibigay ito ng lalaki sa babaing pakakasalan
niya at hindi para sa magulang o mga kamag-anak ng babae.
158 Halimabawa ay sa pamamagitan ng pagdaos ng handaan.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
88
Báraka lláhu
laka, wa báraka ‘alayka, wa jama‘a baynakumá fí khayr.
Pagpalain ka nawa ni Allah, panatilihin nawa Niya sa iyo ang pagpapala, at pagsamahin
nawa Niya kayo sa kabutihan.
2. Sunnah, kapag ninais nilang magtalik, na magsabi ng ganito:
Bismi lláh.
Alláhumma jannibna shshaytána
wa jannibi shshaytána
má razaqtaná.
Sa ngalan ni Allah. O Allah, ilayo Mo sa amin ang Demonyo at ilayo Mo ang Demonyo
sa [anak na] ipinagkaloob Mo sa amin.
3. Kinasusuklaman para sa mag-asawa na ipagkalat ang anumang nangyari sa pagitan nila
na mga bagay hinggil sa pagtatalik.
4. Ipinagbabawal sa lalaki na makipagtalik sa maybahay niya habang ito ay nireregla o may
nifás at kahit pa walang regla o nifás hanggat hindi pa ito nakakapaligo.
5. Ipinagbabawal sa lalaki na makipagtalik sa maybahay niya sa anus nito. Ito ay isa sa
mga malaking kasalanang ipinagbawal ng Islam.
6. Isinasatungkulin sa lalaki na ibigay nang lubos sa maybahay niya ang karapatan nito sa
pakikipagtalik. Isinasatungkulin din sa kanya na hindi gawin ang withdrawal method
bunsod ng pag-ayaw sa pagbubuntis nito, malibang may kapahintulutan nito at dahil
sa pangangailangan.
Ang mga Katangian ng Maybahay
Ang pag-aasawa ay nagnanais ng pagtamo ng kasiyahan, pagbuo ng matuwid na maganak,
at malusog na lipunan. Kapag ang babae ay nagtaglay ng panlabas at panloob na
kagandahan ― ang panlabas na kagandahan ay ang kalubusan ng pisikal na anyo at ang
panloob na kagandahan ay ang kalubusan ng pananampalataya at kaasalan ― matatamo
ng lalaki ang maraming kabutihan, ang kalubusan, at ang kaligayahan dahil sa paggabay
ni Allah. Subalit ang pinakamahalaga ay ang may pananampalataya, gaya ng itinagubilin
hinggil doon ng Propeta (SAS). Tungkulin din ng babae na magsikap sa pagtamo ng matuwid
na asawa na mapangilagin sa pagkakasala.
Ang mga Babaing Bawal Mapangasawa
Sila ay dalawang pangkat: isang pangakat na ipinagbabawal mapangasawa kailanman
at isang pangakat na ipinagbabawal mapangasawa pansamantala.
A. Ang Tatlong Uri ng mga Bawal Mapangasawa Kailanman
1. Ang mga Babaeng Bawal Mapangasawa Dahil sa Pagkakamag-anak. Sila ay
pito. Binanggit sila ni Allah sa sinabi Niya (4:23):
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
89
Ipinagbawal sa inyo na mapangasawa ang mga ina ninyo, ang mga babaing
anak ninyo, ang mga babaing kapatid ninyo, ang mga tiyahin ninyo sa
ama, ang mga tiyahin ninyo sa ina, ang mga babaing anak ng lalaking
kapatid ninyo, ang mga babaing anak ng babaing kapatid ninyo, ang mga
ina ninyo na nagpasuso sa inyo; ang mga babaing kapatid ninyo sa pagpapasuso,
ang mga ina ng mga maybahay ninyo; ang mga babaing anak
na panguman ninyo ― na nasa ilalim ng pangangalaga ― mula sa mga
maybahay ninyo na nakatalik na ninyo sila, subalit kung hindi ninyo sila
nakatalik, walang pagkakasala sa iyo; ang mga maybahay ng mga lalaking
anak ninyo mula sa mga [sariling] gulugod ninyo; at na pagsabayin ninyo
ang dalawang magkapatid na babae, maliban sa nangyari na. Tunay na
si Allah ay laging Mapagpatawad, Maawain.
A. Ang mga ina ay tumutukoy sa ina at mga lola sa ama man o sa ina.
B. Ang mga babaing anak ay tumutukoy sa mga babaing anak ng isang tao, mga
babaing anak ng mga lalaking anak, mga babaing anak ng mga babaing anak, at mga
babaing kaapu-apuhan nila.
C. Ang mga babaing kapatid ay tumutukoy sa mga babaing kapatid sa ama’t ina, mga
babaing kapatid sa ama, mga babaing kapatid sa ina.
D. Ang mga tiyahin sa ama ay tumutukoy sa mga tiyahin sa ama ng isang tao, mga
tiyahin sa ama ng ama niya, mga tiyahin sa ama ng mga lolo niya, mga tiyahin sa
ama ng ina niya, at mga tiyahin sa ama ng mga lola niya.
E. Ang mga tiyahin sa ina ay tumutukoy sa mga tiyahin sa ina ng isang tao, mga
tiyahin sa ina ng ama niya, mga tiyahin sa ina ng mga lolo niya, mga tiyahin sa
ina ng ina niya, at mga tiyahin sa ina ng mga lola niya.
F. Ang mga babaing anak ng lalaking kapatid ay tumutukoy sa mga babaing anak
ng lalaking kapatid sa ama’t ina, mga babaing anak ng lalaking kapatid sa ama, mga
babaing anak ng lalaking kapatid sa ina, mga babaing anak ng mga lalaking anak
nila, mga babaing anak ng mga babaing anak nila, at mga babaing kaapu-apuhan
nila.
G. Ang mga babaing anak ng babaing kapatid ay tumutukoy sa mga babaing anak
ng babaing kapatid sa ama’t ina, mga babaing anak ng babaing kapatid sa ama, mga
babaing anak ng babaing kapatid sa ina, mga babaing anak ng mga lalaking anak
nila, mga babaing anak ng mga babaing anak nila, at mga babaing kaapu-apuhan
nila.
2. Ang mga Babaing Bawal Mapangasawa Dahil sa Pagpapasuso. Sila ay katapat ng
mga babaing bawal mapangasawa dahil sa pagkakamag-anak. Nagsabi ang Sugo (SAS):
Ipinagbabawal [mapangasawa] dahil sa pagpapasuso ang ipinagbabawal
[mapangasawa] dahil sa pagkakamag-anak.
Subalit ang pagpapasuso na nagreresulta na pagbabawal sa pag-aasawa ay kailangang
mayroong mga kundisyon. Ang mga ito ay ang sumusunod:
A. Na ito ay limang pagpapasuso o higit pa. Kaya kung sakaling sumuso ang bata sa
isang babae ng apat na pagsuso, ito ay hindi magiging isang ina para sa kanya.
Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan
