Kaibig-ibig para sa bawat Muslim at Muslimah na panatilihin ang pagsasagawa ng 12


rak‘ah na sunnah rátibah sa panahong hindi naglalakbay: 4 rak‘ah bago isagawa ang saláh


sa dhuhr at 2 rak‘ah pagkatapos nito, 2 rak‘ah pagkatapos ng saláh sa maghrib, 2 rak‘ah


pagkatapos ng saláh sa ‘ishá’, at 2 rak‘ah matapos ang saláh sa fajr. Ayon kay Umm Habíbah


(RA) na nagsabi: “Narinig ko ang Sugo ni Allah (SAS) na nagsasabi:

Walang taong Muslim na nagdarasal kay Allah sa bawat araw ng labindalawang


rak‘ah bilang kusang-loob, hindi isinatungkulin, malibang magpapatayo para rito


si Allah ng isang bahay sa Paraiso o papatayuan ito ng isang bahay sa


Paraiso.” (Isinalaysay ito ni Imá Muslim: 728.)


Ang pinakamainam para sa mga sunnah rátibah at mga náfilah sa kabuuan ay na isagawa


ito ng isang Muslim sa bahay niya sapagkat ayon kay Jábir ibnu ‘Abdilláh na nagsabi: “Nagsabi


ang Sugo ni Allah:

Kapag natapos ng isa sa inyo ang saláh sa masjid niya ay maglagay siya para


sa bahay niya ng isang bahagi mula sa saláh niya sapagkat tunay na si Allah


ay maglalagay sa bahay niya mula sa saláh niya ng isang mabuti.” (Isinalaysay


ito ni Imám Muslim: 778.)


at dahil na rin sa nasaad sa Hadíth na napagkaisahan ang katumpakan, mula sa isang Hadíth


na isinalaysay ni Zayd ibnu Thábit (RA) ayon sa sabi ng Sugo (SAS):

...sapagkat tunay na ang pinakamainam na saláh ng lalaki ay sa bahay niya


maliban sa saláh na isinatungkulin. (Muttafaq ‘alayhi, 781, 6113.)


Ang Saláh na Witr


Sunnah para sa Muslim ang pagsasagawa ng saláh na witr. Ito ay isang binigyang-diing


sunnah. Ang oras ng pagsasagawa nito mula sa pagkatapos ng saláh sa ‘ishá’ hanggang sa


sumapit ang madaling-araw. Ang pinakamainam na oras ng pagsasagawa nito ay sa huling


bahagi ng gabi73 para sa sinumang nakatitiyak na makapagsasagawa nito. Ito ay kabilang


sa mga sunnah na hindi kinaligtaang isinagawa ng Sugo (SAS). Bagkus ay pinamamalagi


niya ang pagsasagawa nito sa panahon ng paglalakbay at hindi paglalakbay. Ang pinakamababang


witr ay isang rak‘ah. Ang Sugo (SAS) ay nagdarasal noon sa gabi ng 11 rak‘ah,


gaya ng nasaad sa Hadíth na isinalaysay ni ‘Á’ishah (RA):


73 Bago magmadaling-araw.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


50


Na ang Sugo ni Allah (SAS) ay nagdarasal noon sa gabi ng labing-isang rak‘ah,


na ginagawa niyang witr mula sa mga ito ang isang [rak‘ah]. (Isinalaysay ito ni


Imám Muslim: 736.)


Ang saláh sa gabi [matapos ang ‘ishá’] ay dala-dalawang rak‘ah. Ayon kay Ibnu


‘Umar (RA), may isang lalaking nagtanong sa Sugo ni Allah (SAS) tungkol sa saláh


sa gabi kay nagsabi ang Sugo ni Allah (SAS):

Ang saláh sa gabi ay dala-dalawang rak‘ah ngunit kapag kinatakutan ng isa


sa inyo ang [pagsapit ng] madaling-araw ay magdasal siya ng isang rak‘ah;


magsisilbing witr para sa kanya ang dinasal na niya. (Isinalaysay ito ni Imám


Muslim: 749.)


Kaibig-ibig na magsagawa ng qunút paminsan-minsan pagkatapos ng pagyukod (rukú‘)


sa witr batay sa Hadíth na isinalasay ni Alhasan ibnu ‘Alíy (RA) kung saan tinuruan ito


ng Sugo ni Allah (SAS) ng mga salitang sasabihin nito sa panalangin sa witr ngunit hindi


niya pinamamalagi iyon dahil ang higit na marami sa mga naglarawan sa saláh ng Propeta


(SAS) ay hindi bumanggit sa qunút niya. Kaibig-ibig din para sa sinumang hindi nakapagsagawa


ng saláh sa gabi na magsagawa sa maghapon ng saláh na pamalit nito na binubuo ng


pares na bilang ng rak‘ah: 2 o 4 o 6 o 8 o 10 o 12 rak‘ah dahil ginawa niyon ng Propeta (SAS).


Ang Dalawang Rak‘ah sa Madaling-araw


Kabilang sa mga sunnah rátibah na ang Sugo ni Allah (SAS) ay nagpapanatili sa pagsasagawa


ng mga iyon at hindi niya itinigil sa paglalakbay ni sa pananatili ay ang saláh na


sunnah sa madaling-araw sapagkat ayon kay ‘Á’ishah (RA):

Ang Propeta (SAS) ay walang saláh na kabilang sa mga náfilah na higit na matinding


pinahahalagahan kaysa sa dalawang rak‘ah bago ang [saláh sa] madaling-araw.


(Muttafaq ‘Alayhi: 1163, 724.)


at dahil din sa sabi ng Sugo (SAS) hinggil sa kahalagahan ng dalawang rak‘ah na ito:

Talagang ang dalawang ito ay higit na kaibig-ibig sa akin kaysa sa buong Mundo.


(Isinalaysay ito ni Imám Muslim: 725.)


Sunnah rin na bigkasin sa unang rak‘ah nito ang Súrah alKáfirún:

Bismi -lláhi -rrahmáni -rrahím


1Qul yá ayyuha lkáfirún,


2lá a‘budu má ta‘budún,


3wa lá antum ‘ábidúna má a‘bud, 4wa lá ana ‘ábidum má ‘abattum, 5wa lá


antum ‘ábidúna má a‘bud, 6lakum dínukum wa liya dín.74


74 Sa ngalan ni Allah, ang Napakamaawain, ang Maawain. 1. Sabihin mo: “O mga tumatangging sumampalataya, 2.


hindi ko sinasamba ang sinasamba ninyo, 3. at hindi kayo mga sumasamba sa sinasamba ko; 4. at hindi ako


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


51


at sa ikalawang rak‘ah naman ang Súrah al’Ikhlás:

Bismi -lláhi -rrahmáni -rrahím 1Qul huwa -lláhu ahad, 2alláhu -ssamad, 3lam


yalid wa lam yúlad, 4wa lam yakul lahú kufuwan ahad.


Minsan naman ay binibigkas naman sa unang rak‘ah ang Qur’an 2:136:

Qúlú ámanná billáhi


wa má unzila ilayná wa má unzila ilá ibráhíma wa


ismá‘íla wa is'háqa wa ya‘qúba wa l’asbáta


wa má útiya músá wa ‘ísá wa


má útiya nnabíyúna


mir rabbihim lá nufarriqu bayna ahadim minhum wa


nahnu lahu muslimún.75


at ang Qur’an 3:64:


[


Qul yá ahla lkitábi


ta‘alaw ilá kalimatin sawá’im baynaná wa baynakum


allá na‘buda illa lláha


wa lá nushrika bihi shay’aw wa lá lá yattakhidha


ba‘duná ba‘dan arbábam min dúni lláhi


fa’in tawallaw faqúlu shhadú


bi’anná muslimún.76


Sunnah rin na isagawa ito nang maiksi alinsunod sa ginawa ng Propeta (SAS). Ipinahihintulot


para sa sinumang hindi nakapagsagawa nito bago ang saláh sa fajr na isagawa


ito pagkatapos ng saláh sa fajr at ang pinakamainam ay isagawa ito 15 minuto o 20 minuto


matapos sumikat ang araw hanggang sa bago kumilang sa kanluran ang araw.


Ang Saláh sa Duhá


Ito ang saláh ng mga mapagbalik-loob kay Allah. Ito ay sunnah na binigyang-diin.


Nasaad sa maraming Hadíth ang paghimok sa pagsasagawa nito. Ayon kay Abú Dharr


(RA), ayon sa Propeta (SAS) na nagsabi:

sumasamba sa sinamba ninyo, 5. at hindi kayo mga sumasamba sa sinasamba ko; 6. ukol sa inyo ang relihiyon


ninyo at ukol sa akin ang relihiyon ko.”


75 Sabihin ninyo: “Sumasampalataya kami kay Allah at sa ibinaba sa amin at sa ibinaba kay Abraham, kay Ismael,


kay Isaac, kay Jacob, sa mga lipi ng Israel, sa ibinigay kay Moises at kay Jesus, at sa ibinigay sa mga Propeta


mula sa Panginoon nila; hindi kami nagtatangi-tangi sa sinuman sa kanila at sa Kanya kami ay mga Muslim.”


76 Sabihin mo: “O mga May Kasulatan, halina kayo sa isang pahayag na makatarungan sa pagitan namin at ninyo:


na hindi tayo sasamba kundi kay Allah, hindi tayo magtatambal sa Kanya ng anuman, at hindi gagawin ng iba


sa atin ang ilan sa atin na mga panginoon bukod pa kay Allah.” Ngunit kung tatalikod sila ay sabihin ninyo:


“Sumaksi kayo na kami ay mga Muslim.”


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


52


Sa umaga, tungkulin ng bawat kasu-kasuan ng [bawat] isa sa inyo na magbigay ng


kawanggawa. Bawat pagsabi ng subhána lláh


ay kawanggawa. Bawat pagsabi ng


alhamdu lilláh ay kawanggawa. Bawat pagsabi ng lá iláha illa lláh


ay kawanggawa.


Bawat pagsabi ng Alláhu akbar ay kawanggawa. Ang pag-uutos ng nakabubuti


ay kawanggawa at ang pagsaway ng nakasasama ay kawanggawa. Maitutumbas


roon ang dalawang rak‘ah na dadasalin sa umaga. (Isinalaysay ito ni Imám


Muslim: 720.)


Ayon naman kay Abú Huraryrah na nagsabi:

Nagtagubilin sa akin ang matalik na kaibigan ko ng tatlong bagay na hindi ko


iiwan hanggang sa mamatay ako: pag-aayuno ng tatlong araw sa bawat buwan,


[pagsasagawa ng] saláh sa duhá at pagtulog matapos ng [pagsasagawa ng saláh na]


witr. (Muttafaq ‘Alayhi: 1178/721.)


Ang pinakamainam na oras ng pagsasagawa nito ay kapag mataas na ang araw at tumindi


ang init ng araw. Natatapos ang mga oras ng pagsasagawa nito kapag kumiling na ang araw


sa dakong kanluran. Ang pinakakaunting bilang nito ay dalawang rak‘ah at walang takdang


bilang sa pinakamarami nito.


Mga Oras na Kadalasang Ipinagbabawal ang Saláh


Mayroong mga oras na hindi ipinahihintulot ang pagsasagawa ng saláh. Ang mga ito


ay ang sumusunod:


1. Mula pagkatapos ng saláh sa fajr hanggang sa 15 minuto o 20 minuto matapos sumikat


ang araw;


2. Kapag pumagitna ang araw sa langit sa tanghaling-tapat (malalaman ang paggitna ng


araw sa pamamagitan ng halos hindi paghilig ng anino) hanggang sa tuluyang lumihis


sa dakong kanluran;


3. Mula pagkatapos ng saláh sa ‘asr hanggang sa paglubog ng araw.


Subalit ipinahihiuntulot sa mga oras na kadalasang ipinagbabawal ang saláh ang pagsasagawa


ng ilan sa mga saláh, tulad ng mga ibinunsod ng pangangailangan gaya ng saláh


ng pagbati sa masjid, saláh sa janázah, saláh sa eklipse, saláh pakatapos ng rak‘ah, saláh


pagkatapos magsagawa ng wudú’, at tulad nito.


Gayon din ang pagsasagawa ng saláh bilang kabayran para sa mga isinatungkuling


saláh na hindi naisagawa alinsunod sa sinabi ng Sugo (SAS):

Ang sinumang may nakalimutang saláh o nakatulugan ito, ang pambayad nito


ay na dasalin niya ito kapag naalaala niya. (Muttafaq ‘alayhi: 597, 684.)


Gayon din ang pagsasagawa ng kabayaran sa saláh na sunnah sa fajr. Ipinahihintulot


din na magsagawa ng kabayran sa saláh ng sunnah sa dhuhr pagkatapos ng saláh sa ‘asr


para sa sinumang nakaligtaang isagawa ito sa oras nito.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


53


أحكام اَلزكاة


Ang mga Alituntunin sa Zakáh


Ang Hatol Kaugnay sa Zakáh


Ang zakáh77 ay ang ikatlong sandigan sa mga Sandigan ng Islam. Isinasatungkulin ito


sa isang Muslim kapag nagmay-ari siya ng nisáb.78 Nagsabi si Allah (2:110):

Panatilihin ninyo ang saláh at ibigay ninyo ang zakáh


Ang pagsasabatas ng zakáh ay may maraming kadahilanan at kapakinabangan, na ang ilan


sa mga iyon ay ang sumusunod:


1. Ang paglilinis sa kaluluwa at ang paglalayo nito sa karamutan at kakuriputan;


2. Ang pagpapahirati sa isang Muslim sa ugaling pagiging mapagbigay;


3. Ang pagpapatatag sa mga bigkis ng pagmamahalan sa pagitan ng mayaman at mahirap


dahil ang mga tao ay likas na nilikha sa pagmamahal sa sinumang nagmamagandangloob


sa kanila;


4. Ang pagsuporta sa isang maralitang Muslim at pagpupuno ng pangangailangan niya;


5. Ang paglilinis sa tao sa mga pagkakasala at mga kasalanan yamang sa pamamagitan nito


ay naitataas ang mga antas at napapawi ang mga masagwng gawa.


Sa Alin Isinatungkulin ang Zakáh


Isinatungkulin ito sa ginto, pilak, kalakal, hayupan,79 at produkto ng lupa na tulad ng


mga butil, mga bunga, at mga minimina.


Ang Zakáh sa Ginto, Pilak, at Pera80


Isinutungkulin ang pagbibigay ng zakáh para sa ginto at pilak ayon sa anumang katangian


ng mga ito para sa sinumang nagmay-ari ng nisáb. Ang nisáb ng purong ginto ay 20


Mithqál o katumbas ng 85 gramo. Ang nisáb naman ng pilak ay 200 Dirham o katumbas


ng 595 gramo. Kaya ang sinumang nagmay-ari ng nisáb ng ginto o pilak ay kailangang


magbigay ng 2.5% mula rito. Kapag ninais na magbigay ng zakáh sa pamamagitan ng pera,


kailangang magtanong tungkol sa halaga ng isang gramong ginto o pilak sa oras na sumapit


ang isang taon sa anumang taglay [na ginto o pilak]. Pagkatapos ay magbibigay ng zakáh na


katumbas sa halaga nito sa pera ng sa kinaroroonang bayan.81 Halimbawa:


77 Ang buwis ng pamahalaan ay hindi kapalit o katumbas ng zakáh.


78 Minimum na bilang o halaga ng bagay na pinapatawan ng zakáh upang maaari na itong patawan ng zakáh.


79 Ang hayupan na tinutukoy rito ay ang mga hayop na naipapastol gaya ng kambing, tupa, baka, kalabaw,


kamelyo, at mga tulad nito.


80 Kapag nagmamay-ari ng ginto o pilak o pera na nananatiling umaabot sa nisáb, kailangan pa ring magbigay


ng zakáh para rito taon-taon kahit nakapagbayad na sa nakalipas na taon o mga taon.


81 Kung nagmamay-ari ng hindi purong ginto o gintong hindi umabot sa 24 karat, na siya namang karaniwan


sa ginto sa ngayon, ay kailangang ipaghambing ang halaga ng taglay na ginto sa halaga ng 85 gramong purong


ginto. Kung ang halaga ng ginto ay mababa sa halaga ng 85 gramong purong ginto, hindi papatawan ng zakáh


ang ginto; kung ang halaga naman ng ginto ay umabot sa halaga ng 85 gramong purong ginto o higit pa, kailangang


magbigay ng zakáh na katumbas sa 2.5% o 1/40 ng kabuuang halaga ng ginto. Ang batayan sa pagtataya


ng zakáh para sa halaga ng alahas na ginto ay hindi ang halaga ng pagkakabili ng alahas—na karaniwang


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


54


Kung sakaling nagmay-ari ang isang tao ng 100 gramong purong ginto, isinatungkulin


sa kanya ang pagbibigay ng zakáh para rito kapag sinapitan ito ng isang taon dahil


nagmay-ari siya ng nisáb. Ang zakáh nito ay 2½ gramong ginto. Kung ninais niya na magbigay


ng zakáh nito sa pamamagitan ng pera, siya ay magtatanong tungkol sa halaga ng


ginto kapag sumasapit dito ang isang taon. Pagkatapos ay tatayain niya ang kantidad ng


ginto sa pera ayon sa halaga nito sa bawat gramo. Pagkatapos ay ilalabas niya ang zakah sa


pera na katumbas sa halagang 2.5% ng kabuuang halaga ng ginto sa pera. Gagawin ang


ganito rin mismo sa pilak.


Gayon din isinasatungkulin ang zakáh sa pera kapag umabot ito sa nisáb at sumapit dito


ang isang taon. Kaya ang sinumang may taglay na pera na nakatutumbas sa halaga ng 85


gramo (o higit) ng purong ginto ay isinatungkulin sa kanya ang pagbibigay ng zakáh. Magbibigay


siya ng zakah na katumbas sa 2.5% ng kabuuan. Kaya walang gagawin ang isang


Muslim, kapag may taglay siyang pera na sinapitan ng isang taon, kundi ang magtanong


sa nagtitinda ng ginto hinggil sa halaga ng 85 gramo (o higit) ng purong ginto. Kapag mayroon


siyang taglay na tulad ng halagang iyon ay magbibigay siya ng zakáh para rito. Kung


ang taglay niyang halaga ay higit na mababa sa halaga [85 gramo ng ginto] na tinuran ng


nagtitinda ng ginto, wala siyng tungkuling magbibay ng zakáh. Halimbawa pa nito:


Kung sakaling ang isang tao ay may taglay ng 100,000 Piso, halimbawa, at sinapitan


ang halagang ito ng isang taon, magtatanong siya tungkol sa halaga ng isang gramong


purong ginto kapag ang batayan ng perang umiiral sa bansa ay ginto.82 Kaya kung sakaling


napag-alaman niya na ang halaga ng 85 gramo ng ginto ay nakatutumbas sa halagang


140,000 Piso, halimbawa, hindi isinasatungkulin sa kanya ang magbigay ng zakáh dahil


ang halagang minamay-ari niya ay hindi umabot sa nisáb: 85 gramo ng ginto. Ganito rin


ang pagtataya sa perang nakabatay sa pilak.


Ang Zakáh sa mga Paninda ng Kalakal


Isinasatungkulin sa mangangalakal na Muslim na nagmamay-ari ng yaman at ginagamit


ito sa pangangalakal na magbigay ng taunang zakáh bilang pasasalamat sa biyaya ni Allah


at bilang pagtupad sa tungkulin sa mga nangangailangan sa mga kapatid niya sa pananampalataya.


Nasasaklawan ng mga paninda ng kalakal ang bawat inilalaan sa pagtitinda at


pagbibili83 sa layuning tumubo, gaya ng real estate, hayop, pagkain, inumin, sasakyan, at


iba pa.


Ang kundisyon sa zakáh na ito ay ang pag-kaabot sa nisáb [ng halaga ng mga paninda].


Malalaman ito sa pamamagitan ng pagtataya sa halaga nito ayon sa halaga ng isa sa dalawang


batayan ng pera: ang ginto o ang pilak. Kinakailangan sa zakáh nito ang 2.5% ng


halaga ng kabuuan. Kaya kung nagmay-ari ang isang tao ng mga panindang pangkalakal


mas mataas ang halaga kaysa sa tunay na halaga ng nilalamang ginto dahil ang gastos sa paggawa ng alahas


ay ipinatong na sa halaga. Halimbawa: Kung nagmamay-ari ng 90 gramo na (mga) alahas na hindi purong


ginto, aalamin sa alahero ang tunay na halaga ng nilalamang ginto ng mga alahas at ito ang pagbabatayan ng


halaga —hindi ang halaga ng pagkakabili ng alahas. Kaya kung ang 90 gramong alahas na hindi purong ginto ay


hindi umabot sa halaga ng 85 gramong purong ginto, hindi ito papatawan ng zakáh.


82 Ang halimbawang ginamit sa pinagsalinang orihinal na Arabe ay 800 Riyal na ihinambing sa nisáb ng pilak


ngunit minabuti ng tagapagsalin na gamitin bilang halimbawa ang halagang 100,000 Piso na ihinambing sa nisáb


ng ginto dahil higit na mauunawaan ito ng mga mambabasang Pilipino at higit na palasak ang ginto sa Pilipinas.


83 Ang kalakal na naipagbibili at nabibili ay mga paninda (goods) at hindi serbisyo.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


55


na may halagang 100,000 Piso, halimbawa, isinasatungkulin sa kanya rito ang 2,500 Piso


bilang zakáh [kung ang 100,000 Piso ay umabot sa nisáb ng ginto].


Ang mga may kalakal na nagtitinda at namimili ay kailangang magsagawa ng pagtataya


sa simula ng bawat taon sa taglay nilang mga panindang ipinagbibili at saka sila magbayad


ng mga zakáh ng mga ito. Kung sakaling ang isang tao na may kalakal ay bumili ng paninda


sampung araw bago ganap na nabuo ang isang taon, siya ay magbibigay ng zakáh para rito


kasama ng iba pang mga paninda. Nagsisimula ang taon ng pangangalakal sa unang araw


na nagsimula ito. Ang pagbibigay ng zakáh ay taunan kaya naman kailangan sa bawat


Muslin na magbigay ng zakáh sa bawat taon para sa ari-ariang taglay.


Ang mga hayupan na kinukumpayan ngunit para ikalakal ay kinakailangan para sa mga


ito ang magbigay ng zakáh, umaabot man ang bilang ng mga ito sa nisáb o hindi umabot,84


sa kundisyong ang halaga ng mga ito sa pera ay umabot sa nisáb ng pera. Kapag nagkagayon


ay papatawan ito ng zakáh na pera.


Ang Zakáh sa Shares o mga Sapi sa Kompanya


Sa panahon ngayon ay namumuhanan ang mga tao sa pamamagitan ng pagmamay-ari


ng shares o mga sapi sa mga kompanyang tulad ng real estates at iba pa. Mayroon sa kanila


na naglalagak ng salapi sa mga ito, na maaaring kumita o malugi kung magkaminsan sa


loob ng ilang taon. Ang mga sapi na ito ay pinapatawan ng zakáh dahil ang mga ito ay itinuturing


na mga paninda ng kalakal. Kaya kailangan sa isang Muslim [na nagmamay-ari


ng mga sapi] na alamin sa bawat taon ang kabuuang halaga ng mga ito at magbigay ng mga


zakáh para rito.


Ang Zakáh sa Produkto ng Lupa


Isinasatungkulin ang zakáh sa mga butil at mga bunga na natatakal at naiimbak gaya


ng datiles (dates), pasas, trigo, barley, palay, at mga gaya nito,85 ngunit hindi ito isinasatungkulin


sa mga bungangkahoy at mga gulay. Isinasatungkulin sa mga ito ang zakáh kapag


umabot ang mga ito sa nisáb na katumbas sa 612 Kilo. Hindi isinasakundsiyon ang pagabot


ng isang taon sa ganitong uri ng zakáh. Bagkus ay isinasatungkulin ito kapag tumigas


ang butil at lumitaw ang paghinog ng bunga. Isinasatungkulin sa mga ito bilang zakáh ang


10% ng kabuuang ani kapag pinatutubigan ang taniman ng tubig ng ulan, mga ilog, at tulad


ng mga ito. Sa madaling salita: walang pagod o gastusin ang magsasaka sa pagpapatubig.


Kapag naman pinatutubigan ang taniman nang may pagod o gastusin, ang zakáh rito ay


5% ng kabuuang ani. Halimbawa: Kung sakaling ang isang tao ay nagtanim ng palay at


ang inani niya ay 800 Kilo, isinasatungkulin dito ang zakáh dahil ang nisáb ng palay ay


612 Kilo. Isinasatungkulin dito ang pagbibigay ng zakáh na 10% ng ani o 80 Kilo kapag


napatubigan ang taniman nang walang hirap o gastusin, o 5% ng ani o 40 Kilo kapag ang


taniman ay napatubigan nang may hirap at gastusin.


84 Ang nisáb ng mga hayupang binibigyan ng pakain at hindi halos umaasa sa pastulan sa pagkain ay ayon sa


halaga sa nisáb ng ginto o pilak samantalang ang nisáb naman mga hayupang nabubuhay sa pagkain sa pastulan


ay ayon sa bilang nito ayon sa uri nito at edad nito at hindi sa halaga nito.


85 Gaya ng munggo, mais, sorghum, at iba pa na hindi nasisira kaagad kapag inimbak.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


56


Ang Zakáh sa Hayupan86


Ang hayop na tinutukoy rito ay kamelyo, baka, [kalabaw,] tupa, at kambing. Isinasatungkulin


ang zakáh sa mga ito alinsunod sa sumusunod na mga kundisyon:87


1. Ang pagkaabot sa nisáb. Ang pinakamababang nisáb sa kamelyo ay 5 kamelyo; ang sa


tupa, at tulad nito ang kambing, ay 40 tupa; at ang sa baka [o kalabaw] ay 30. Ang mababa


pa roon ay walang zakáh.


2. Na aabutan ang mga ito ng isang taon na taglay ng may-ari ng mga ito;


3. Na ang mga ito ay sá’imah: ang ipinapastol sa higit na maraming araw ng taon. Hindi


isinasatungkulin ang zakáh sa mga kinukumpayan o binibilhan o binibigyan ng pakain


ng may-ari ng mga ito, maliban kapag ang mga ito ay ipinapastol sa higit na maraming


araw ng taon sapagkat pinapatawan ang mga ito ng zakáh ayon sa [nisáb ng mga ito].88


4. Na ang mga ito ay hindi ipinantatrabaho: ginagamit ng may-ari ng mga ito sa pag-aararo,


paghihila ng karo, at iba pa rito.


Ang Paraan ng Pagtataya ng Zakáh


Ang Zakáh sa Kamelyo89


Isinasatungkulin ang zakáh sa mga kamelyo kapag umabot ang mga ito sa nisáb na 5


kamelyo. Kaya kapag nagmay-ari ang isang Muslim ng 5 hanggang 9 kamelyo at inabutan


ang mga ito ng isang taon samantalang ang mga ito ay nasa pagmamay-ari niya, ang zakáh


sa mga ito ay 1 tupa na isang taong gulang. Kapag nagmay-ari ng 10 hanggang 14, ang


zakáh sa mga ito ay 2 tupa. Kapag nagmay-ari ng 15 hanggang 19, ang zakáh sa mga ito


ay 3 tupa. Kapag nagmay-ari ng 20 hanggang 24, ang zakáh sa mga ito ay 4 tupa.90 Kapag


nagmay-ari ng 25 hanggang 35, ang zakáh sa mga ito ay 1 babaeng kamelyo na tumuntong


sa 1 taong gulang ngunit kung hindi makahanap nito ay matutumbasan ito ng 1 lalaking


kamelyo na naging ganap na 2 taong gulang. Kapag nagmay-ari ng 36 hanggang 45, ang


zakáh sa mga ito ay 1 babaeng kamelyo na naging ganap na 2 taong gulang. Kapag nagmayari


ng 46 hanggang 60, ang zakáh sa mga ito ay 1 babaeng kamelyo na nagiang ganap na


3 taong gulang. Kapag nagmay-ari ng 61 hanggang 75, ang zakáh sa mga ito ay 1 babaeng


kamelyo na naging ganap na 4 taong gulang. Kapag nagmay-ari ng 76 hanggang 90, ang


zakáh sa mga ito ay 2 babaeng kamelyo na naging ganap na 2 taong gulang. Kapag nagmayari


ng 91 hanggang 120, ang zakáh sa mga ito ay 2 babaeng kamelyo na naging ganap na


3 taong gulang. Kapag lumabis sa 120, sa bawat 40 kamelyong karagdadan ay 1 babaeng


kamelyo na naging ganap na 2 taong gulang ang zakah, o sa bawat 50 kamelyong karagdagan


ay 1 babaeng kamelyo na naging 3 taong gulang ang zakáh. Ang sumusunod na talahanayan


ay maglilinaw sa pagtataya ng zakáh sa kamelyo:


86 Kapag nagmay-ari ng mga hayop na pinapatawan ng zakáh na umaabot sa nisáb ang bilang, kailangan pa


ring magbigay ng zakáh para sa mga ito bawat taon kahit pa nakapagbayad na sa nakalipas na taon o mga taon.


87 Buhay na hayop at hindi pera ang ibinibigay bilang zakáh para sa hayop.


88 Kapag ang hayupan ay pinakakain at hindi ipinapastol ang batayan ng nisáb nito ay ang halaga nito sa pera


hindi ang bilang nito.


89 Bagamat wala namang kamelyo sa Pilipinas, minabuti pa rin naming talakayin ang tungkol sa zakáh nito


upang maging masaklaw ang aklat na ito.


90 Sa halip na tupa ay maaari ring kambing ang ibigay.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


57


Bilang


Mula Hanggan Zakáh


5 9 1 tupa o 1 kambing


10 14 2 tupa o 2 kambing


15 19 3 tupa o 3 kambing


20 24 4 tupa o 4 kambing


25 35 1 babaeng kamelyo na 1 taon


36 45 1 babaeng kamelyo na 2 taon


46 60 1 babaeng kamelyo na 3 taon


61 75 1 babaeng kamelyo na 4 taon


76 90 2 babaeng kamelyo na 2 taon


91 120 2 babaeng kamelyo na 3 taon


Kapag lumabis sa 120, sa bawat 40 kamelyong karagdadan ay 1 babaeng kamelyo na naging


ganap na 2 taong gulang ang zakah, o sa bawat 50 kamelyong karagdagan ay 1 babaeng


kamelyo na naging 3 taong gulang ang zakáh.


Ang Zakáh sa Baka91


Kapag nagmay-ari ang isang tao ng 30 baka hanggang 39 baka, ang zakáh sa mga ito


ay 1 lalaking guya na naging ganap na 1 taong gulang. Kapag nagmay-ari ng 40 hanggang


59, ang zakáh sa mga ito ay 1 babaeng baka na naging ganap na 2 taong gulang. Kapag


nagmay-ari ng 60 hanggang 69, ang zakáh sa mga ito ay 2 lalaking guya na naging ganap


na 1 taong gulang. Kapag nagmay-ari ng 70 hanggang 79, ang zakáh sa mga ito ay 1 lalaking


guya na ganap na 1 taong gulang at 1 babaeng guya na naging ganap na 2 taong gulang.


Pagkatapos nito, sa bawat 30 bakang karagdagan ay 1 lalaking guya na naging ganap na 1


taong gulang ang zakáh, o sa bawat 40 bakang karagdagan ay 1 babaeng guya na naging


ganap na 2 taong gulang ang zakáh. Ganito ang pagtataya saan man umabot ang bilang.


Bilang


Mula Hanggang Zakáh


30 39 1 lalaking guya na 1 taon


40 59 1 babaeng guya na 2 taon


60 69 2 lalaking guya na 1 taon


70 79 1 babaeng guya na 2 taon at 1 lalaking guya na 1 taon


Ang Zakáh sa Tupa92


Kapag nagmay-ari ang isang tao ng 40 hanggang 120 tupa, ang zakáh sa mga ito ay 1


tupa. Kapag nagmay-ari ng 121 hanggang 200, ang zakáh sa mga ito ay 2 tupa. Kapag


nagmay-ari ng 201 hanggang 399, ang zakáh sa mga ito ay 3 tupa. Kapag nagmay-ari ng


400 hanggang 499, ang zakáh sa mga ito ay 4 tupa. Kapag nagmay-ari ng 500 hanggang


599, ang zakáh sa mga ito ay 5 tupa. Pagkatapos sa bawat 100 tupang karagdagan ay 1 tupa


ang zakáh. Ganito maging saanman umabot ang bilang.


91 O kalabaw. Ang ibinibibay bilang zakáh ay walang kapansanan.


92 O kambing. Ang ibinibigay bilang zakáh ay mga 6 buwan pataas, walang kapansanan at hindi napakatanda.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


58


Bilang


Mula Hanggang Zakáh


40 120 1 tupa


121 200 2 tupa


201 399 3 tupa


301 499 4 tupa


401 599 5 tupa


Ang Karapat-dapat sa Zakáh


Nagsabi si Allah (9:60):


 Ang mga kawanggawa ay ukol lamang sa mga maralita, mga dukha,93 mga


manggagawa sa pagtitipon nito, at mga mapalulubag-loob ang mga puso,


alang-alang sa pagpapalaya ng alipin at mga nagkakautang, at alang-alang


sa landas ni Allah at manlalakbay na kinapos – isang tungkuling iniatang ni


Allah. Si Allah ay Maalam, Marunong.


Nilinaw rito ni Allah ang walong uri ng tao na ang bawat isa ay karapat-dapat na tumanggap


ng zakáh. Ang zakáh sa Islam ay bumabalik sa lipunan at sa mga may pangangailangan at


hindi inilalaan sa mga alagad ng relihiyon gaya ng nangyayari sa ibang mga relihiyon. Ang


mga karapat-dapat tumanggap ng zakáh ay ang sumusunod:


1. Ang maralita (faqír) ay ang sinumang nakatutugon sa kulang sa kalahati ng sapat sa


pangangailangan niya;


2. Ang dukha (miskín) ay ang sinumang nakatutugon sa higit sa kalahati ng sapat sa


pangangailangan niya ngunit hindi nakatutugon nang lubusan sa sapat sa pangangailangan


niya kaya naman bibigyan siya mula sa zakáh ng sapat sa pangangailangan niya


sa loob ng ilang buwan o sa loob ng isang taon;


3. Ang mga naglilingkod sa pagtitipon ng zakáh ay ang mga itinalaga ng pamahalaan sa


pangangalap ng zakáh mula sa mga karapat-dapat magbigay nito kaya naman bibigyan


sila ayon sa pinagtrabuhan ng suweldong naaangkop sa katungkulan nila kahit pa man


sila ay mga mayaman;


4. Ang mga mapalulubag-loob ang mga puso ay ang mga pinunong tinatalima sa mga


lipunan nila na maaasahang yayakap sa Islam o magpipigil sa pamiminsala sa mga


Muslim at gayon din ang mga yumakap sa Islam kamakailan: bibigyann sila ng zakáh


alang-alang sa pagpapalubag-loob sa kanila sa Islam at pagpapalakas ng pananampalataya


sa mga puso nila;


5. Ang pagpapalaya ng alipin ay ang pagbabayad sa pamamagitan ng zakáh alangalang


sa pagpapalaya ng mga alipin at sa pagtubos sa mga bihag na Muslim mula sa


pagkakabihag ng kaaway;


6. Ang mga nagkakautang ay ang mga may pagkakautang kaya naman bibigyan sila mula


sa zakáh para ipambayad sa mga utang nila. Isinasakundsiyon na ang nagkautang ay


93 Ayon sa Tagalog-English DICTIONARY ni Leo James English ang maralita ay extremely poor o lubhang


mahirap at ang dukha naman ay poor o mahirap.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


59


isang Muslim, na siya ay hindi isang mayaman na nakakakayang magbayad, na ang


pagkakautang niya ay hindi dahil sa isang pagsuway, at na ang pagkakautang niya ay


ukol nang bayaran;


7. Ang alang-alang kay Allah ay tumutukoy sa mga Mujáhid na nagkukusang-loob at


hindi tumatanggap ng suweldo kaya naman bibigayan sila ng mula sa zakáh para sa


pangangailangan ng mga sarili nila o ipanggugugol sa pagbili ng mga sandata nila.


Bahagi rin ng Jihád ang pag-aaral ng Islam kaya kung sakaling may isang taong walang


pera ngunit ninanais niya ang tumuon sa pag-aaral ng Islam, ipinahihintulot na bigyan


siya mula sa zakáh ng makasasapat para sa pagtuon sa pag-aaral ng Islam lamang;


8. Ang manlalakbay na kinapos ay ang kinapos ng panggastos habang naglalakbay at


walang maipanggugugol para sa pagbalik sa bayan niya. Siya ay bibigyaan ng mula sa


zakáh ng maipanggugugol para sa pagbalik sa bayan niya, kahit pa man siya ay isang


mayaman sa bayan niya.


Hindi rin ipinahihintulot na gugulin ang zakáh sa pagpapatayo ng mga masjid,


pagpapaayos ng mga daan, at mga gawain tulad nito.


Mga Puna


1. Hindi isinasatungkulin ang magbigay ng zakáh para sa hinahango sa dagat gaya ng


perlas, coral, isda, at iba pa maliban sa inilalaan para sa pangangalakal.


2. Gayon din, walang zakáh para sa mga gusaling pinauupahan, mga pagawaan, at iba


pang tulad nito subalit isinasatungkulin ang zakáh sa kinita mula rito kapag sinapitan


ito ng isang taon. Ang halimbawa ay ang pagpapaupa ng isang tao ng isang bahay at


tumatanggap siya ng upa mula dito. Kapag sinapitan ng isang taon ang halagang ito o


ang bahagi nito na umabot sa nisáb, isinasatungkulin na rito sa sandaling iyon ang


magbigay ng zakáh.


أحكام اَلصيام Ang mga Alituntunin sa Pag-aayuno


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


60


Ang Hatol Kaugnay sa Pag-aayuno


Ang pag-aayuno sa buwan ng Ramadán ay isa sa limang Sandigan ng Islam dahil ang


sabi ng Propeta (SAS):

Isinalig ang Islam sa lima: ang pagsaksi na walang Diyos kundi si Allah at na


si Muhammad ay Sugo ni Allah, ang pagpapanatili sa saláh, ang pagbibigay


ng zakáh, ang hajj, at ang pag-aayuno sa Ramadán. Muttafaq ‘alayhi: 8, 16.


Ang pag-aayuno ay ang pagtigil sa pagkain, pag-inom, pakikipagtalik, at iba pang mga


nakasisira sa pag-aayuno magmula sa pagsapit ng madaling araw hanggang sa paglubog ng


araw, nang may layuning mapalapit kay Allah. Ang pag-aayuno sa Ramadán ay napagkaisahan


ang pagkatungkulin dahil ang sabi ni Allah (2:185):

Kaya ang sinumang sa inyo ay nakasaksi94 sa buwan ng Ramadán ay pagayunuhan


niya ito.


Ito ay tungkulin ng bawat Muslim na sapat ang gulang (báligh) at lubos ang pag-iisip (áqil).


Nagaganap ang kasapatan ng gulang sa pagtuntong sa gulang na 15 taon, o sa pagtubo ng


buhok sa maselang bahagi ng katawan, o sa paglabas ng punlay sa wet dream o sa iba pang


paraan. Nadadagdagan ang babae ng isa pa: ang pagkaroon ng regla. Kapag nangyari sa


tao ang isa sa mga ito, nasapit na niya ang kasapatan ng gulang.


Ang mga Kalamangan ng Buwan ng Ramadán


Itinangi ni Allah ang buwan ng Ramadán sa pagkakaroon ng maraming kalamangan


na hindi matatagpuan sa ibang panahon. Kabilang sa mga ikinatatangi at mga kalamangan


na ito ay ang sumusunod:


1. Ang mga anghel ay humihingi ng tawad para sa mga nag-aayuno hanggang sa magsagawa


ang mga ito ng iftár.95


2. Ikinakadena sa buwang ito ang mga mapaghimagsik na demonyo.


3. Nasa buwan ding ito ang Laylatulqadr96 na mainam pa sa isang libong buwan.


4. Pinatatawad ang mga nag-aayuno sa huling gabi ng Ramadán.


5. Si Allah ay may mga pinalalaya mula sa Impiyerno sa bawat gabi ng Ramadán.


6. Ang isang ‘umrah sa Ramadán ay nakatutumbas sa isang hajj.


Kabilang din sa mga nasasaad na kalamangan ng marangal na buwang ito ang isinalaysay


ni Abú Hurayrah (RA), na nagsabi: “Nagsabi ang Sugo ni Allah (SAS):

Ang sinumang mag-ayuno sa buwan ng Ramadán nang may pananampalataya


at pag-asang pagpapalain, patatawarin siya sa nagdaan na pagkakasala niya.”


94 O naroon


95 Ang kinakain paglubog ng araw bilang pagtatapos sa pag-aayuno.


96 Gabi ng Pagtatakda. Ito ay isa sa sampung huling gabi ng Ramadán, ngunit hindi matiyak kung alin sa mga ito.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


61


Nasaad din sa Hadíth ang sabi ng Sugo (SAS):

Ang bawat [mabuting] gawa ng anak ni Adan ay pinag-iibayo ang magandang


gantimpala ng [katumbas sa] sampung tulad nito hanggang sa pitong daang


[tulad]. Nagsabi si Allah, kamahal-mahalan Siya at kapita-pitagan: Maliban sa


pag-aayuno sapagkat ito ay para sa Akin at Ako ay gaganti rito;…”


Ang Pagtiyak sa Pagsapit ng Ramadán


Natitiyak ang pagsapit ng buwan ng Ramadán sa pamamagitan ng isa sa dalawa:


1. Ang pagkakita sa bagong buwan ng Ramadán. Kaya kapag nakita ang bagong buwan,


isinatungkulin na ang pag-ayuno. Sinabi ng Sugo (SAS):

Kapag nakita ninyo ang bagong buwan ay mag-ayuno kayo at kapag


nakita ninyo uli ito ay tapusin na ninyo ang pag-aayuno.”


Makasasapat sa pagtitiyak ng pagkakita ng bagong buwan ng Ramadán ang isang makatarungang


lalaki. Ang pagkakita naman sa bagong buwan ng Shawwál ay matitiyak


lamang sa pamamagitan ng pagsaksi ng dalawang makatarungang lalaki.


2. Ang pagkabuo ng buwan ng Sha‘bán sa 30 araw. Kaya kapag nabuo, ang ika-30 araw


ang siyang unang araw ng buwan ng Ramadán dahil ang sabi ng Sugo (SAS):

…ngunit kung naging maulap sa inyo [ang langit], buuhin ninyo ang


bilang [ng araw ng Sha‘bán] sa tatlumpung araw.


Ang mga Pinapayagang Hindi Mag-ayuno


1. Ang may-karamdaman na inaasahan ang paggaling ngunit nagpapahirap sa kanya ang


pag-aayuno. Ipinahihintulot sa kanya ang hindi mag-ayuno. Pagkatapos ay pag-aayunuhan


niya ang mga araw na hindi nakapag-ayuno [sa ibang mga araw] matapos ang


karamdaman. Tungkol nama sa sinumang ang sakit ay nananatili, nagpapatuloy, at hindi


na inaasahan ang paggaling, hindi na kinakailangan sa kanay ang pag-aayuno. Subalit


siya ay magbibigay sa isang dukha para sa bawat araw [na hindi nakapag-ayuno] ng


pagkain na mga isa’t kalahating Kilo ng bigas o tulad nito, o maghahanda ng pagkain


at anyayahan dito ang mga dukha [na ang bilang ay] ayon sa bilang ng mga araw na


hindi siya nakapag-ayuno.


2. Ang musáfir o manlalakbay. Ipinahihintulot sa musáfir ang hindi mag-ayuno mula sa


oras ng paglabas niya sa bayan niya hanggang sa makabalik siya roon, hanggat hindi


siya naglayon manirahan [sa pinuntahang bayan].


3. Gayon din naman, ipinahihintulot sa babae, kapag siya ay nagdadalang-tao o nagpapasuso,


ang hindi mag-ayuno kapag nangamba siya para sa sarili niya o sa anak niya.


Kapag nawala na ang kadahilanan, siya ay mag-aayuno para sa mga araw na hindi


siya nakapag-ayuno.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


62


4. Ang matandang nagpahihirap sa kanya ang pag-aayuno ay pinapayagang hindi magayuno


at wala nang pag-aayunuhan sa [ibang mga araw] subalit magbibigay siya ng


pagkain sa isang dukha para sa bawat araw [na hindi nakapag-ayuno].


Ang mga Nakasisira sa Pag-aayuno


1. Ang pagkain o ang pag-inom nang sadyaan. Ang pagkain dahil sa pagkalimot ay


hindi makaaapekto sa pag-aayuno dahil ang sabi ng Propeta (SAS):

Ang sinumang nakalimot habang siya ay nag-aayuno, kaya naman nakakain


o nakainom, ay lubusin niya ang pag-aayuno niya.…


Kabilang din sa nakasisira sa pag-aayuno ang pag-kaabot sa tiyan ng tubig na dumaan


sa ilong, ang pagpapasok ng dextrose sa ugat, at ang pagpapasalin ng dugo. Ang lahat


ng ito ay nakasisira sa pag-aayuno dahil ito ay isang pagpapakain para sa nag-aayuno.


2. Ang pakikipagtalik. Kapag nakipagtalik ang nag-aayuno sa araw ay nawalan na ng


saysay ang pag-aayuno niya at kinakailangan magsagawa siya ng qadá’97 kasama ng


kaffárah.98 Ang kaffárah ay pagpapalaya ng isang alipin. Kung hindi siya nakahanap


nito ay kailangan sa kanya ang mag-ayuno nang dalawang buwang magkasunod, na


hindi siya titigil sa pag-aayuno sa loob nito malibang dahil sa isang kadahilanang tangap


sa Sharí‘ah gaya ng sa mga araw ng dalawang ‘Íd at Tashríq, o dahil sa isang kadahilanang


pisikal gaya ng pagkakasakit o paglalakbay nang walang layuning tumigil sa pagaayuno.


Kung sakaling tumigil sa pag-aayuno kahit isang araw lamang, kinakailangang


ulitin niya ang pag-aayuno mula sa simula upang matamo ang pagkakasunod-sunod.


Kung hindi niya makakaya ang pag-aayuno ng dalawang buwan na magkakasunod,


kailangang siya ay magbigay ng pagkain sa 60 dukha.


3. Ang paglabas ng punlay nang may pagnanais dahilan sa paghalik o pagpaparaos ng


sarili o iba pang dahilan sapagkat tunay na ito ay nakasisira sa pag-aayuno at kinakailangan


ang pagsasagawa ng qadá‘ nang walang kalakip na kaffárah. Ang pagdanas ng


wet dream [sa araw] ay hindi nakasisira sa pag-aayuno.


4. Ang pagpapalabas ng dugo sa pamamagitan ng hijámah99 o ang pagpapakuha


ng dugo upang iabuloy. Ang pagpapakuha naman ng kaunting dugo gaya ng isang


nagpakuha para ipasuri, ito ay hindi nakasisira sa pag-aayuno. Gayon din ang paglabas


ng dugo nang walang pagnanais gaya ng balinguyngoy o pagkasugat o pagkabunot ng


ngipin ay hindi nakaaapekto sa pag-aayuno.


5. Ang pagsuka nang sadya. Kapag naman lumabas ito nang walang pagnanais, walang


anuman ito.


Itong limang nakasisirang sa pag-aayuno, makasisira lamang sa pag-aayuno ng


nag-aayuno ang anuman sa mga ito kung nang ginawa niya ito ay nalalaman niya,


naaalaala, at ninanais. Kung siya ay hindi nakaaalam sa patakaran kaugnay sa mga


ito o hindi nakaaalam sa oras ― halimbawa: inaakala niya na ang madaling-araw ay


97 Pag-aayuno sa ibang araw para sa mga araw na hindi nakapag-ayuno o nasirang pag-aayuno.


98 Pagbabayad sa kasalanan o pagkakamali.


99 O cupping sa Ingles ay isang uri ng panggagamot sa pamamagitan ng pag-aalis ng kaunting dugo sa ulo.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


63


hindi pa sumapit, o inaakala niya na ang araw ay lumubog na, at iba pang tulad nito


― hindi masisira ang pag-aayuno niya. Gayon din kung siya ay nakaalaala ngunit kung


siya ay nakalimot, ang pag-aayuno niya ay tumpak. Kung siya ay nagnanais din sa


sandaling gumagawa ng nakasisisra sa pag-aayuno, [sira na ang pag-aayuno niya]. Ngunit


kung siya ay napilitan, ang pag-aayuno niya ay tumpak at wala nang qadá‘ para rito.


6. Kabilang din sa mga nakasisira sa pag-aayuno ang paglabas ng dugo ng regla o nifás.100


Kaya sa sandaling nakita ng babae ang naturang dugo, nasira na ang pag-aayuno niya.


Ipinagbabawal din sa babae, kapag nireregla o dinudugo ng nifás, na mag-ayuno ngunit


kailangan sa kanya na magsagawa siya ng qadá‘ pagkatapos ng Ramadán para sa mga


araw na hindi niya napag-ayunuhan.


Mga Gawaing Hindi Nakasisira sa Pag-aayuno


1. Ang pagpaligo, ang paglangoy, at ang pagpapalamig laban sa init.


2. Ang pagkain, ang pag-inom, at ang pakikipagtalik sa gabi hanggang sa bago mapatotohanan


ang pagsapit ng madaling-araw.


3. Ang paggamit ng siwák sapagkat ito ay hindi nakaaapekto sa pag-aayuno sa anumang


oras sa araw, bagkus ito ay kabilang sa mga kaibig-ibig na gawain.


4. Ang paggamit ng anumang uri ng gamot na halál na hindi nakabubusog. Kaya naman


ipinahihintulot ang pagpapaturok ng gamot na hindi nakabubusog, ang pagpapapatak


ng gamot sa mata at tainga kahit pa man malasahan ang lasa ng gamot sa lalamunan


gayong ang pagpapaliban niyo hanggang sa iftár ay higit na angkop. Gayon din naman,


ipinahihintulot ang paggamit ng asthma atomizer [o asthma inhaler]. Hindi masisira


ang pag-aayuno sa pagtikim ng pagkain sa kundisyong walang anumang aabot sa tiyan.


Wala ring masama sa pagmumumog at pagsinga ng tubig na ipinasok sa ilong subalit


huwag pasosobrahan ito upang walang anumang tubig na makarating sa tiyan. Wala


ring masama sa paggamit ng pabango at paglanghap ng mga mabangong bagay.


5. Ang nireregla at ang may nifás, kapag nahinto na sa kanila ang paglabas ng dugo sa


gabi,101 ay ipinahihintulot sa kanila ang pagpapaliban sa pagpaligo hanggang sa matapos


sumapit ang madaling-araw, at pagkatapos ay saka sila maligo para sa saláh sa fajr.


Ganito rin ang gagawin ng junub.


Mga Paalaala


1. Kapag yumakap sa Islam ang isang hindi Muslim sa araw ng Ramadán, isinasatungkulin


sa kanya ang tumigil sa anumang nakasisira sa pag-aayuno sa nalalabing bahagi ng araw


na iyon ngunit hindi isinasatungkulin sa kanya ang pagsasagawa ng qadá‘.


2. Kailangang magkaroon sa gabi ng hangaring mag-ayuno sa anumang oras ng gabi at


bago sumapit ang madaling-araw. Iyon ay sa pag-aayunong isinatungkulin samantalang


sa pag-aayuno naman na sunnah,102 matatanggap ang magkaroon ng hangarin matapos


100 Dugong lumalabas sa babae matapos magsilang.


101 Bago magmadaling-araw.


102 Ang isang gawain o pagsamba ay sunnah o ayon sa Sunnah ni Propeta Muhammad (SAS) kung (1) Ito ay


alinsunod sa ginawa o nakagawian ng Propeta Muhammad (SAS) o (2) Ito ay kanais-nais ngunit hindi fard o


hindi kailangang isagawa.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


64


sumapit ang madaling-araw at kahit pa matapos na sumikat ang araw sa kundisyong


wala pang anumang nakain.


3. Kaibig-ibig para sa nag-aayuno na manalangin ng anumang maibigan sa sandali ng


pagkain ng iftár dahil ang sabi ng Propeta (SAS):

Tunay ang nag-aayuno sa sandali ng pagkain ng iftár niya ay talagang may


panalanging hindi tatanggihan. (Iniulat ito ni Imám Ibnu Májah: 1743.)


Isa sa panalanging nasasaad sa Hadíth ay ang magsabi ng:

Dhahaba dhdhama’u


wa btallati


l‘


urúqu wa thabata l’ajru


in shá’a lláh.


Lumisan ang uhaw, nabasa ang mga ugat at natiyak ang gantimpala, kung


loloobin ni Allah.


4. Ang sinumang nakaalam sa araw na sumapit na ang Ramadán ay isinasatungkulin sa


kanya ang tumigil kaagad sa anumang nakasisisra sa pag-aayuno at kailangan sa kanya


ang magsagawa ng qadá‘.


5. Kaibig-ibig para sa sinumang kailangang magsagawa ng qadá‘ ang magmadali sa pagsasagawa


niyon upang makaalpas sa pananagutan, ngunit ipinahihintulot rin sa kanya


ang magpaliban niyon. Ipinahihintulot din na mag-ayuno siya bilang qadá‘ niya nang


magkakasunod o magkakahiwalay103 ngunit hindi ipinahihintulot sa kanya na ipagpaliban


iyon hanggang sa matapos ang kasunod na Ramadán kung walang katanggaptanggap


na kadahilanan.


Ang mga Sunnah sa Pag-aayuno


1. Ang sahúr104 dahil ang sabi ng Propeta (SAS):

Kumakin kayo ng sahúr sapagkat tunay na sa sahúr ay mayroong biyaya.


(Muttafaq ‘alayhi: 1923, 1095.)


Ang sunnah sa pagkain ng sahúr ay ang kainin ito kapag malapit na ang madaling-araw


dahil ang sabi ng Propeta (SAS):


]َ


Hindi maaalis ang mga tao sa mabuti hanggat minamadali nila ang pagkain


ng iftár. (Muttafaq ‘alayhi: 1957, 1098.)


2. Ang pagmamadali sa pagkain ng iftár kapag natiyak ang paglubog ng araw. Ang sunnah


ay ang pagkain ng iftár na rutab (sariwang datiles). Ngunit kung walang mahanap ay


maaari na ang tamr (hindi sariwang datiles). Kung wala ring mahanap ay maaari na


ang tubig. Kung wala pa ring mahanap na anuman sa mga iyon ay maaari na ang iftár


na kahit anong mayroon.


103 Kung ang pag-aayunong nasira o nawalan ng saysay ay hindi dahil sa pakikipagtalik.


104 Ang kinakain bago magmadaling-araw bago magsimula ang pag-aayuno.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


65


3. Ang pananalangin habang nag-aayuno lalo na sa sandali ng pagkain ng iftár dahil ang


sabi ng Propeta (SAS):

May tatlong panalanging tinutugon: ang panalangin ng nag-aayuno, ang


panalangin ng naapi, at ang panalangin ng naglalakbay. (Isinalaysay ito ni


Imám alBayhaqíy.)


Kabilang din sa nararapat gawin ng nag-aayuno ang pagsasagawa ng qiyámullayl105


sa Ramadán dahil ang sabi ng Propeta (SAS):

Ang sinumang nagsagawa ng qiyámullayl sa Ramadán dahil sa pananampalataya


at pag-asang pagpapalain, patatawarin ang nauna sa pagkakasala niya. (Muttafaq


‘alayhi: 2009, 759.)


Kaya naman nararapat sa Muslim ang pagbuo sa saláh na taráwíh kasama ng imám dahil


ang sabi ng Propeta (SAS):

Ang sinumang nagsagawa ng qiyámullayl kasama ng imám hanggang sa


umalis ito, itatala para sa kanya ang pagkakasagawa ng qiyámullayl.


Gayon din, kabilang sa nararapat na gawin ng madalas sa Ramadán ang madalas na pagbibigay


ng kawang-gawa. Nararapat din ang pagsisikap sa pagbabasa ng Qur’án sapagkat


ang buwan ng Ramadán ay buwan ng Qur’án at ang nagbabasa ng Qur’án ay may isang


hasanah (magandang gawa) sa bawat titik [na binasa] at ang isang hasanah ay may gantimpalang


katumbas sa sampung tulad nito.


Ang Saláh na Taráwíh


Ang saláh na taráwíh ay ang qiyámullayl na isinasagawa sa jamá‘ah sa Ramadán. Ang


oras nito ay mula pagkatapos ng saláh na ‘ishá‘ hanggang sa bago sumapit ang madalingaraw.


Inudyukan ng Propeta (SAS) ang pagsasagawa ng qiyámullayl sa Ramadán. Ang


sunnah ay na magdasal ng labing-isang rak‘ah; magsagawa ng taslím matapos ang bawat


dalawang rak‘ah. Kung lalabis sa labing-isang rak‘ah ay walang masama. Bahagi ng sunnah


sa saláh na taráwíh din ang paghihinay-hinay at ang pagpapahaba sa pagsasagawa na hindi


naman magpapahirap sa mga nagdarasal. Walang masama sa pagdalo ng mga babae sa saláh


na taráwíh kapag ligtas sa tukso at sa kundisyong lalabas sila nang mabini, hindi nagtatanghal


ng gayak, at hindi nakapabango.


Ang Pag-aayunong Kusang-loob


Inudyukan ng Sugo ni Allah (SAS) ang pag-aayuno sa mga sumusunod na araw:


1. Anim na araw sa buwan ng Shawwál dahil ang sabi ng Sugo (SAS):

105 Anumang saláh na matapos ang ‘ishá’ hanggang bago magmadaling-araw, gaya ng taráwíh at tahajjud.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


66


Ang sinumang nag-ayuno sa Ramadán at pinasundan ito ng anim na araw


[na pag-aayno] sa buwan ng Shawwál, ito ay gaya ng pag-ayuno ng isang


taon. (Isinalaysay ito ni Imám Muslim: 1164.)


2. Sa mga araw ng Lunes at Huwebes.


3. Tatlong araw sa bawat buwan at maganda kung itatapat ito sa [tinaguriang] mga puting


araw: ang ika-13, ika-14, at ika-15 araw.106


4. Sa araw ng ‘Áshúrá’, ang ika-10 araw ng buwan ng Muharram. Kaibig-ibig na magayuno


ng isang araw bago ang ‘Áshúrá’ o ng isang araw matapos nito, bilang pagsalungat


sa mga Hudyo sapagkat ayon kay Abú Qatádah (RA) na nagsabi: Nagsabi ang


Sugo ni Allah (SAS):

Ang pag-aayuno sa araw ng ‘Áshúrá’ ay inaasahan ko mula kay Allah na


magtatakip-sala sa taon bago nito.


5. Sa araw ng ‘Arafah, ang ika-9 araw ng buwan ng Dhulhijjah dahil ayon sa isang Hadíth:

Ang pag-aayuno sa araw ng ‘Arafah ay inaasahan ko mula kay Allah na


magtatakip-sala sa taon bago nito at taon matapos nito.


Ang mga Araw na Ipinagbababawal ang Pag-aayuno


1. Ang mga araw ng ‘Íd: ‘Ídulfitr at ‘Ídul’ad'há.


2. Ang mga araw ng Tashríq: ang ika-11, ang ika-12, at ang ika-13 araw ng Dhulhijjah. Ang


mga nagsasagawa ng hajj na qirán o tamattu‘ ay mag-aayuno pa rin kung hindi nagkaroon


ng hady.


3. Sa mga araw ng pagreregla at nifás [para sa mga babae].


4. Ang boluntaryong pag-aayuno ng isang babae ― samantalang ang asawa niya ay kapiling


― nang walang kapahintulutan nito dahil ang sabi ng Sugo (SAS):

Hindi mag-aayuno ang babae samantalang ang asawa niya ay kapiling,


malibang may kapahintulutan nito kapag hindi Ramadán.


106 Sa anumang buwan sa kalendaryo ng Islam.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


67


أحكام الحج


Ang mga Alituntuntunin sa Hajj


Ang Hatol Kaugnay sa Hajj at ang Kainaman Nito


Ang pagsasagawa ng hajj ay isang tungkulin para sa bawat lalaking Muslim at babaing


Muslim isang ulit sa tanang buhay. Ito ang ikalimang sandigan sa mga Sandigan ng Islam.


Nagsabi si Allah (3:97):

Kay Allah tungkulin ng mga tao ang magsagawa ng hajj sa Bahay [Niya] ―


sinumang makakakayang makarating doon.


Nagsabi naman ang Sugo ni Allah (SAS):

Isinalig ang Islam sa lima: ang pagsaksi na walang Diyos kundi si Allah at na


si Muhammad ay Sugo ni Allah, ang pagpapanatili sa saláh, ang pagbibigay ng


zakáh, ang [pagsasagawa ng] hajj, at ang pag-aayuno sa Ramadán.


Ang hajj ay kabilang sa mainam na mga gawiang nagpapalapit sa tao kay Allah. Nagsabi


ang Sugo (SAS):


}1350- ))  .(( }متفق عليه 1819


Ang sinumang nagsagawa ng hajj sa Bahay na ito at hindi gumawa ng malaswa


at hindi sumuway ay babalik siyang gaya noong araw na isinilang siya ng ina niya.


Ang mga Kundisyon sa Pagsasagawa ng Hajj


Isinasatungkulin ang hajj sa Muslim na báligh at ‘áqil107 kapag makakakaya niyang


isagawa ito. Ang kakayahan ay sa pamamagitan ng pagkakaroon ng masasakyan at panggugol


na makasasapat sa kanya sa pagpunta at pag-uwi, gaya ng pagkain, inumin, at kasuutan.


Ang panggugol na ito ay kalabisan sa panggugol ng mga taong kinakailangan niyang paggugulan.


Bahagi rin ng kakayahan ang katiwasayan sa daraanan papunta sa Makkah at ang


kalusugan ng katawan kung saan siya ay hindi dinapuan ng sakit at kapansanan na makasasagabal


sa kanya sa pagganap sa hajj. Idinaragdag, kaugnay sa mga babae, sa naunang


nabanggit na pagsasakundisyon ang pagkakaroon ng mahram na magiging kasama niya sa


hajj, maging ito man ay asawa niya o isa sa mga mahram niya. Kapag ang babae ay nagsasagawa


ng ‘iddah108ay hindi siya maglalakbay para sa hajj dahil si Allah ay nagbawal sa mga


107 Ang báligh ay ang may sapat na gulang. Nagiging báligh ang tao kapag tumuntong sa 15 taong gulang na, o


tinubuan na ng buhok sa maselang bahagi ng katawan, o kapag may punlay nang lumalabas sa wet dream o sa


iba pang paraan, at kapag nagkaroon na ng regla ang isang babae. Ang ‘áqil ay ang may lubos na pag-iisip.


108 Ang ‘iddah ay ang panahon na hindi maaaring mag-asawa ang babaing namatayan ng asawa o diniborsiyo.


Kapag hindi nagdadalang-tao, ang ‘iddah ay 3 buwan para sa diniborsiyo at 4 buwan at 10 araw para sa nabalo.


Ang ‘iddah naman ng nagdadalang-tao ay nagtatapos kapag nagsilang. Isinasagawa ang ‘iddah upang kapag


muling nag-asawa ang babae ay makatitiyak siya na hindi nagdadalang-tao sa unang asawa.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan


68


nagsasagawa ng ‘iddah na lumabas sa mga bahay nila. Kaya ang sinumang may taglay na


isang hadlang sa mga hadlang na iyon ay hindi isinasatungkulin sa kanya ang hajj.


Ang mga Kaasalan sa Hajj


1. Na pakauunawain ng nagsasagawa ng hajj ang mga alituntunin ng hajj at ‘umrah bago


maglakbay, maaaring sa pamamagitan ng pagbabasa o pagtatanong.


2. Ang pagsisigasig sa pagkakaroon ng mabuting kasamahang tutulong sa kanya sa kabutihan,


at minamagaling na may kasama silang isang maalam o mag-aaral ng Islam.


3. Na ang lalayunin niya sa pagsasagawa niya ng hajj ay ang kasiyahan ng Mukha ni Allah


at ang mapalapit sa Kanya.


4. Ang pangangalaga sa dila laban sa mga kalabisang pananalita.


5. Ang madalas na pagsambit ng mga dhikr at mga panalangin.


6. Ang pagpipigil na makasakit sa mga tao.


7. Na magsisigasig ang babaeng Muslim sa pagtatakip ng sarili, pagsusuot ng hijáb, at


paglayo sa siksikan ng mga lalaking [hindi mahram].


8. Na isasaisip ng nagsasagawa ng hajj na siya ay nasa sandali ng isang pagsamba, hindi


nasa sandali ng pamamasyal at pagliliwaliw dahil ang iba sa mga nagsasagawa ng hajj


― patnubayan nawa sila ni Allah ― ay nag-aakalang ang hajj ay isang pagkakataon


para sa pamamasyal at pagpapakuha ng mga litrato.


Ang Ihrám


Ang ihrám ay ang layunin ng pagpasok sa mga takdang gawain ng hajj o ‘umrah.


Isinasatungkulin ang pagsasagawa ng ihrám sa sinumang nagnais na magsagawa ng hajj o


‘umrah. Magsasagawa ng ihrám ang nagnanais magsagawa ng hajj o ‘umrah, kapag siya


ay dumarating mula sa labas ng Makkah, sa isa sa mga míqát na itinakda ng Sugo (SAS).


Ang mga ito ay ang sumusunod:


1. Ang Dhulhulayfah. Ito ay isang maliit na nayong malapit sa alMadínah at tinatawag


sa ngayon na Abyár ‘Ali. Ito ang míqát ng mga galing sa Madínah;


2. Ang alJuhfah. Ito ay isang nayong malapit sa Rábigh. Ang mga tao sa ngayon ay nagsasagawa


ng ihrám sa Rábigh. Ito ang míqát ng mga galing sa Shám;109


3. Ang Qarnulmanázil (asSayl alKabír). Ito ay malapit sa Tá’if. Ito ang míqát ng mga


galing sa Najd;110


4. Ang Yalamlam. Ito ay may layong mga 70 km mula sa Makkah. Ito ang míqát ng


mga galing sa Yemen;


5. Ang Dhátu‘irq. Ito ang míqát ng mga galing sa Iraq.


Ang mga lugar na ito ay ginawang míqát ng Propeta (SAS) para sa mga nabanggit natin


at para sa mga dumaraan sa mga iyon na mga hindi tagaroon na nagnanais na magsagawa


ng hajj o ‘umrah. Ang mga naninirahan sa Makkah at ang mga tao sa pagitan ng Makkah


at mga míqát ay magsasagawa ng ihrám sa mga tahanan nila.


Ang mga Sunnah sa Ihrám


Kabilang sa mga gawaing sunnah na gawin bago isagawa ang ihrám ang sumusunod:


109 Ang Syria, Jordan, Lebanon, at Palestina sa ngayon.


110 Ang kalagitnaang bahagi ng Saudi Arabia, na kinabibilangan ng mga lalawigan ng Riyadh at Qasím.


Silabus ng mga Aralin sa Islam Para sa Mag-anak at Lipunan