Katika historia, wanadamu wamekuwa wakivutiwa na viumbe visivyoonekana. Majini, mashetani na viumbe vingine vingi vya kiajabu vimejaza akili zetu na kuteka mawazo yetu. Uchawi wa kushangaza na wa kudanganya wakati mwingine huwaongoza watu kufanya dhambi kubwa kuliko zote - shirk.[1] Je! Hizi roho ni za kweli? Je! Ni chembe chembe ya mawazo yetu, au vivuli vilivyotengenezwa kutoka kwenye moshi na udanganyifu? Hakika, kulingana na Uisilamu zipo kwa kweli. Roho, vizuka, pepo, zimwi na mashetani yanaweza kuelezewa wakati mtu anaelewa dhana ya Uislamu ya roho - ulimwengu wa Majini.

Jini, ni neno ambalo halijasikiwa kabisa na wasemaji wa Kiingereza. Angalia kufanana kati ya majini na Geni. Televisheni na sinema zote zimecheza sehemu yao katika kuonyesha jini kama viumbe wanaocheza na wenye uwezo wa kutimiza matakwa yote ya wanadamu. Jini katika mwendelezo wa tamthilia "I Dream of Jeanie" alikuwa msichana mdogo  ambaye kila wakati alikuwa anacheza kwa utundu sana, na katika filamu ya Disney ya uhuishaji "Aladdin", jini huyo alionyeshwa kama rouge mzuri. Pamoja na hayo majini sio sehemu ya hadithi za kufikirika zisizo na madhara; ni wa kweli kabisa na wanaweza kuwa tishio la kweli kwa wanadamu.

Ila Mungu, Mwingi wa Hekima, hajatuacha bila kinga. Alielezea asili ya jini kwa uwazi sana. Tunajua mbinu na nia zao kwa sababu Mungu ametufunulia haya katika Quran na katika mila za Mtume Muhammad, rehema na baraka za Mungu ziwe juu yake. Ametupa "silaha" za kujilinda na njia za kupinga ushawishi wake. Kwanza hata hivyo, lazima tuwe wa wazi juu ya jini ni kitu gani haswa.

Neno la Kiarabu Jinn limetoka katika kitenzi ‘Janna’ na maana yake ni kujificha au kuficha. Majini wanaitwa hivyo kwa sababu wanajificha machoni mwa watu. Maneno kama janeen (fetus) na mijann (ngao) hutoka kwenye shina moja.[2] Majini, kama jina linavyopendekeza, kawaida hawaonekani kwa wanadamu. Jini ni sehemu ya uumbaji wa Mungu. Waliumbwa kutokana na moto kabla ya kuumbwa kwa Adamu na wanadamu.

Na tulimuumba mtu kwa udongo unao toa sauti, unao tokana na matope yaliyo tiwa sura.Na majini tuliwaumba kabla kwa moto wa upepo umoto. (Kurani 15:26-27)

Kulingana na mila ya Mtume Muhammad malaika waliumbwa kutokana na nuru, majini kutokana na moto na wanadamu kutokana na "kile umeelezewa". (maana ya udongo)[3]  Mungu aliwaumba malaika, majini na wanadamu kwa kusudi moja tu la kumwabudu Yeye.

“Nami sikuwaumba majini na watu ila waniabudu Mimi.” (Kurani 51:56)

Majini wapo katika ulimwengu wetu lakini wanaishi peke yao. Majini wana asili na sifa zao tofauti na kwa ujumla hubaki wamefichwa kwa wanadamu. Majini na wanadamu wana tabia za kawaida, la umuhimu zaidi ambalo ni hiari na uwezo wa kuchagua kati ya mema na mabaya, uzuri na ubaya. Jini hula na kunywa, wanaoa, wana watoto na hufa.

“Na tumeiumbia Jahannamu majini wengi na watu. Wana nyoyo, lakini hawafahamu kwazo. Na wana macho, lakini hawaoni kwayo. Na wana masikio, lakini hawasikii kwayo.” (Kurani 7:179)

Msomi wa Kiislamu Ibn Abd al Barr alisema majini yana majina kadhaa na ni ya aina mbali mbali. Kwa ujumla, wanaitwa majini; jini anayeishi kati ya watu (mchawi au mkaazi) anaitwa Aamir, na ikiwa ni aina ya jini inayojishikanisha na mtoto inaitwa Arwaah. Jini mwovu mara nyingi huitwa Shaytaan (shetani), wakati wao ni zaidi ya waovu, mapepo, wanaitwa Maarid, na jini mbaya zaidi na hodari huitwa Ifreet (wingi afaareet).[4]  Katika mila za Mtume Muhammad majini wamegawanyika katika madaraja matatu; wale ambao wana mbawa na huruka angani, wale wanaofanana na nyoka na mbwa, na wale wanaosafiri bila mwisho.[5]

Miongoni mwa majini kuna wale wanaomwamini Mungu na ujumbe wa Manabii wote wa Mungu na kuna wale ambao hawamwamini. Kuna pia wale ambao wataacha njia zao mbaya na kuwa waumini wa kweli, waaminifu na wavumilivu.

“Sema: Imefunuliwa kwangu ya kuwa kundi moja la majini lilisikiliza, na likasema: Hakika sisi tumeisikia Kurani ya ajabuI!.naongoza kwenye uwongofu, kwa hivyo tumeiamini, wala hatutamshirikisha yeyote na Mola wetu Mlezi. ” (Kurani 72: 1-2)

Majini wanawajibika kwa Mungu na wako chini ya amri na makatazo Yake. Watahukumiwa na wataingia Peponi au Motoni. Majini watakuwepo na wanadamu Siku ya Hukumu na Mungu atawahutubia wote wawili.

“ Enyi makundi ya majini na watu! Je, hawakukujieni Mitume kutokana na nyinyi wenyewe wakikubainishieni Aya zangu, na wakikuonyeni mkutano wa Siku yenu hii. Nao watasema: Tumeshuhudia juu ya nafsi zetu.” (Kurani 6:130)

Hadi Kufikia sasa tumejifunza kuwa viumbe visivyo vya kawaida vipo. Hatuko peke yetu. Ni viumbe vinavyoishi nasi, lakini mbali na sisi. Uwepo wao unatoa ufafanuzi wa matukio mengi ya kushangaza na ya yasiyoeleweka. Tunajua kwamba majini wapo wema na wabaya, ingawa watenda maovu na waovu wamewazidi waumini.

Dhana ya Shaytaan kuwa malaika aliyeanguka inatoka kwenye mafundisho ya Ukristo, lakini kulingana na Uislamu Shaytaan ni jini, sio malaika. Mungu amemzungumzia sana Shaytaan katika Quran. Katika sehemu ya pili tutajadili zaidi kuhusu Shetani mwenyewe na ni nini kilichomfanya atupwe nje ya rehema ya Mungu.

 

Je Satani (Shetani) ni mmoja wa majini?[1]  Shetani, Shetani, Ibilisi, Ibilisi, mfano wa uovu, anajulikana kwa majina mengi. Wakristo kawaida humwita Satani; kwa

Waislamu anajulikana kama Shetani. Ametambulishwa kwetu kwa mara ya kwanza katika hadithi za uumbaji za Adamu na Hawa na ingawa mila za Kikristo na Kiislamu zinafanana sana kuna tofauti kadhaa za dhahiri.

Hadithi ya Adamu na Hawa inajulikana sana na maelezo ya kina ya toleo la Kiislamu linaweza kupatikana kwenye tovuti hii.[2] Vyote Kurani na mila ya Nabii Muhammad, rehema na baraka za Mungu ziwe juu yake, hazionyeshi kwa vyovyote vile kwamba Shetani alikuja kwa Adamu na Hawa kwa mfano wa nyoka. Wala havionyeshi kuwa Hawa alikuwa dhaifu baina ya hao wawili ambapo walimshawishi Adamu asimtii Mungu. Ukweli ni kwamba Adamu na Hawa hawakuwa na uzoefu wa minong'ono na ujanja wa -Shetani na shughuli zake hivyo hubaki kuwa somo muhimu kwa wanadamu wote.

Shetani alimwonea wivu Adamu na alikataa kutii amri ya Mungu ya kumsujudia. Mungu anatuambia haya katika Kurani:

“ Basi Malaika wote pamoja walimsujudia,    Isipo kuwa Iblisi. Yeye alikataa kuwa pamoja na walio sujudu.   (Mwenyezi Mungu) akasema: Ewe Iblisi! Una nini hata hukuwa pamoja na walio sujudu?   Akasema: Haiwi mimi nimsujudie mtu uliye muumba kwa udongo unaotoa sauti, unao tokana na matope yenye sura.(Mwenyezi Mungu) akasema: Basi toka humo, kwani hakika wewe ni maluuni!.Na hakika juu yako ipo laana mpaka Siku ya Malipo. ’” (Kurani 15:30-35)

Shetani alikuwa na kiburi wakati huo na ana kiburi sasa. Kiapo chake tangu wakati huo na kuendelea kilikuwa cha kupotosha na kumdanganya Adamu, Hawa na uzao wao. Alipofukuzwa kutoka Peponi, Shetani alimwahidi Mungu kwamba ikiwa atahifadhiwa hai hadi Siku ya Hukumu kuwa atafanya bidii kupotosha wanadamu. Shetani ni mjanja na muongo, lakini mwisho anaelewa udhaifu wa wanadamu; anatambua mapenzi na matamanio yao na hutumia kila aina ya ujanja na udanganyifu kuwaongoza kutoka kwenye njia ya haki. Alianza kuifanya dhambi ipendeze kwa wanadamu na kuwajaribu kwa mambo maovu na matendo mabaya.

“Na bila ya shaka Iblisi alihakikisha ile dhana yake juu yao. Nao walimfuata, isipo kuwa kundi la Waumini. ” (Kurani 34:20)

Kwa Kiarabu, neno Shetani linaweza kumaanisha kiumbe yeyote mwenye jeuri au mwenye kiburi na linatumika kwa kiumbe huyu kwa sababu ya jeuri yake na uasi wake kwa Mungu. Shetani ni jini, kiumbe anayeweza kufikiria, kuhoji na ana hiari. Amejaa kukata tamaa kwa sababu anaelewa umuhimu kamili wa kunyimwa rehema za Mungu. Shetani ameapa kuwa hatakaa ndani ya jahanamu peke yake; matakwa yake ni kuchukua wanadamu wengi aende nao kadiri awezavyo.

“Akasema: Hebu nambie khabari ya huyu uliye mtukuza juu yangu. Ukiniakhirisha mpaka Siku ya Kiyama, hapana shaka nitawaangamiza dhuriya zake wasipo kuwa wachache tu. (Kurani 17:62)

Mungu anatuonya dhidi ya uadui wa Shetani katika Kurani. Ana uwezo wa kudanganya, kupotosha na kuwalaghai watu kwa urahisi. Ana uwezo wa kuifanya dhambi ionekane kama lango la kuingia Peponi labda mtu awe mwangalifu anaweza kupotoshwa kwa urahisi. Mungu, Mwenyezi, anasema:

“Eny wanaadamu! Asije Shet'ani kukufitinini” (Kurani 7:27)

“Hakika Shet'ani ni adui yenu, basi mfanyeni kuwa ni adui.” (Kurani 35:6)

“ Na mwenye kumfanya Shet'ani kuwa ni mlinzi wake badala ya Mwenyezi Mungu, basi huyo amekhasiri khasara ya dhaahiri. ” (Kurani 4:119)

Kama ilivyojadiliwa, lengo kuu la Shetani ni kuwaongoza watu mbali na Peponi, lakini pia ana malengo ya muda mfupi. Anajaribu kuwaongoza watu katika ibada ya sanamu na ushirikina. Anawashawishi kutenda dhambi na vitendo vya kutotii. Ni sahihi kusema kwamba kila tendo la udhalimu ambalo linachukiwa na Mungu linapendwa na Shetani, anapenda uasherati na dhambi. Yeye ananong'oneza masikioni mwa waumini, anaharibu sala na ukumbusho wa Mungu na hujaza akili zetu na mambo yasiyo ya maana. Ibn ul Qayyim alisema, "Moja ya njama zake ni kwamba kila wakati yeye huroga akili za watu mpaka wadanganywe, anaivutia akili kwa kitu ambacho kitaidhuru".

Ikiwa utatumia utajiri katika sadaka anasema utakuwa maskini, kuhama kwa ajili ya Mungu kutasababisha upweke, ananong'ona. Shetani hupandikiza uadui kati ya watu, huleta shaka katika akili za watu na husababisha mfarakano kati ya mume na mke. Ana uzoefu mkubwa kwenye uwanja wa udanganyifu. Ana ujanja na majaribu, maneno yake ni laini na ya kuvutia na ana vikosi vya wasaidizi wa kibinadamu na majini. Ingawa, kama tulivyojadili katika nakala ya mwisho, kuna waumini kati ya majini, lakini wengi wao ni watenda mabaya au watenda maovu. Wanafanya kazi na Shetani kwa hiari na kwa kufurahia kwenye kutisha, kudanganya na mwisho wake kuwaangamiza waumini wa kweli wa Mungu.

Katika nakala inayofuata tutazungumzia mahali majini hukusanyika, jinsi ya kutambua ishara zao na jinsi ya kujilinda sisi wenyewe na familia zetu kutokana na uovu wao.

Hatuko peke yetu! Tamko hili linaonekana kama tangazo la sinema za uwongo za kisayansi. Inaweza kuwa hivyo, Ila sivyo. Hakika hatuko peke yetu hapa kwenye sayari hii ya dunia. Hakika sisi ni viumbe vya Mungu lakini sisi sio viumbe pekee vya Mungu. Katika makala mbili yaliyopita tumejifunza mengi juu ya majini. Tuligundua kwamba waliumbwa na Mungu, kabla ya kuumba wanadamu, kutokana na moto usio na moshi. Tulibaini pia kwamba majini ni wa kiume na wa kike, wazuri na wabaya, waumini na wasiowaumini. 

Majini yapo katika ulimwengu wetu lakini wamejitenga nao. Shaytaan anatokana na majini na wafuasi wake ni kutoka kwa jini na wanadamu. Sasa kwa kuwa tunaelewa kuwa hatuko peke yetu, ni muhimu kutambua ishara zinazoonyesha uwepo wa majini na kujua jinsi ya kujilinda kutokana na ufisadi na uovu wao.

“Na tulimuumba mtu kwa udongo unao toa sauti, unao tokana na matope yaliyo tiwa sura.  Na majini tuliwaumba kabla kwa moto wa upepo umoto. ” (Kurani 15:26-27)

“Nami sikuwaumba majini na watu ila waniabudu Mimi tu.” (Kurani 51:56)

Kwa sababu tunashirikiana na majini katika ulimwengu huu tunapaswa kujua makazi yao. Majini huwa wanakusanyika kwa pamoja, wakati mwingine katika idadi kubwa, kwenye magofu na maeneo yaliyotengwa. Huwa wanakusanyika katika maeneo yenye uchafu, majalala na makaburi. Majini wakati mwingine hukusanyika mahali ambapo ni rahisi kwao kusababisha ufisadi na ghasia, kama vile sokoni.

Katika mila ya Mtume Muhammad, rehema na baraka za Mungu ziwe juu yake, tunaona kuwa baadhi ya masahaba walishauri watu wasiwe wa kwanza kuingia au wa mwisho kuondoka kwenye soko kwa sababu ulikuwa uwanja wa vita wa mashetani na mafisadi.[1]

Ikiwa Shaytaan atachagua makazi ya binadamu kama mahali pake pa kukaa, tumepewa "silaha" ambazo tunaweza kuzitumia kuwafukuza  kutoka kwenye nyumba. Hii ni pamoja na kusema Bismillah (naanza na jina la Mungu), kumkumbuka Mungu mara kwa mara na kusoma maneno yoyote kutoka kwenye Quran lakini haswa Sura ya pili na tatu. Jini pia hukimbia kila wanaposikia wito wa kusali.

Mtume Muhammad alielezea kwamba majini hukusanyika kwa idadi kubwa na wanazagaa pindi giza linapoingia. Alituamuru kuwaweka watoto wetu ndani wakati wa jioni kwa sababu hii.[2]  Alituambia pia majini wana wanyama na chakula cha wanyama wao ni mavi ya wanyama wetu.

Wakati mwingine, wanyama ambao wanamilikiwa na wanadamu wanahusishwa na majini. Kwa mfano, majini wengi wana uwezo wa kuchukua umbo la nyoka na Mtume Muhammad aliwataja mbwa weusi kama mashetani. Alisema pia, "Msiombe katika zizi la ngamia kwa sababu mashetani hukaa humo."[3]  Aliwahusisha ngamia na majini kwa sababu ya tabia yao ya fujo.

Kuna njia nyingi ambazo tunaweza kujilinda sisi wenyewe na familia zetu kutokana na uovu unaosababishwa na majini. La muhimu zaidi ni kumgeukia Mungu na kutafuta ulinzi wake; tunafanya hivi kwa kuzingatia maneno ya Quran na mafundisho ya Mtume Muhammad. Kutafuta kimbilio kwa Mungu kutatulinda na majini na mashetani. Tunapaswa kutafuta ulinzi wake tunapoingia bafuni[4], Pindi tunapokuwa na hasira[5], kabla ya tendo la ndoa[6], na mapumziko ya safari au safari za milimani[7].  Ni muhimu pia kutafuta kimbilio kwa Mungu wakati wa kusoma Quran..

“Na ukisoma Qur'ani mwombe Mwenyezi Mungu akulinde na Shetani maluuni.   Hakika yeye hana madaraka juu ya walio amini na wakamtegemea Mola wao Mlezi.” (Kurani 16:98-99)

Kuelewa asili ya majini hufanya iwezekane kuelewa baadhi ya matukio ya kushangaza yanayotokea katika ulimwengu wetu wa leo. Watu huwageukia watabiri na wanajimu ili kutabiriwa mambo ya siku zinazokuja au visivyojulikana. Wanaume na wanawake kwenye runinga na mtandaoni wanadai kuzungumza na watu waliokufa na kupeleka siri na taarifa za kushangaza. Uislamu unatufundisha kuwa hili haliwezekani. Watabiri na wanajimu wanadai kuwa wanaweza kutabiri siku zinazokuja na kusoma haiba kwa uwiano wa nyota na miili mingine ya mbinguni. Uislamu unatufundisha kuwa hili pia haliwezekani.

Ila, zama za kale majini waliweza kupanda mbinguni. Wakati huo waliweza kusikia na kujua juu ya matukio kabla hayajatokea. Wakati wa Mtume Muhammad ulinzi wa mbinguni uliongezeka na umebaki hivyo. Majini hawawezi kusikia kwa muda mrefu mazungumzo ya ulimwengu wa mbinguni.

“Nasi tulizigusa mbingu, na tukaziona zimejaa walinzi wenye nguvu na vimondo.   Na hakika tulikuwa tukikaa humo katika baadhi ya makao ili kusikiliza; lakini sasa anaye taka kusikiliza atakuta kimondo kinamvizia! Nasi hatujui kama wanatakiwa shari wale wanao kaa kwenye ardhi au Mola wao Mlezi anawatakia uwongofu. ” (Kurani 72:8-10)

Nabii Muhammad alielezea maana ya aya hizi. “Wakati Mungu anatoa amri kadhaa Mbinguni, malaika hupiga mabawa yao kwa kutii taarifa Yake, ambayo inasikika kama mnyororo unaoburuzwa juu ya mwamba. Wao (malaika) wanasema, ‘Je! Mola wako amesema nini? Wengine hujibu, ‘Ukweli, na Yeye ndiye Aliye juu, Mkubwa.’ (Kurani 34.23) Halafu wale wanaopata kusikilizwa kwa kuiba (yaani mashetani au majini) husimama juu ya wengine. Mwali wa moto unaweza kumshika na kumteketeza yule anayesikiliza kabla ya kufikisha habari kwa yule aliye chini yake, au inaweza isimpate mpaka atakapofikisha kwa yule aliye chini yake, ambaye kwa upande wake, huiwasilisha kwa yule aliye chini yake, na kadhalika mpaka watakapofikisha habari hiyo katika dunia.[8]

Majini wana uwezo wa kuchukua punje ya ukweli na kuichanganya na uwongo ili kuwachanganya na kuwadanganya watu. Matukio ya kushangaza japo yanasumbua na wakati mwingine yanatisha sio kitu isipokuwa ni ufisadi mbaya ulioundwa ili kuwatoa watu wawe mbali na Mungu. Wakati mwingine majini na mashetani wa kibinadamu wataungana ili kuwadanganya waumini watende dhambi ya shirki - kumshirikisha Mungu.

Muda mwingine katika ulimwengu huu wa ajabu na mzuri tunakabiliwa na majaribu na dhiki ambazo mara nyingi huonekana kutuelemea. Kukabiliana na ufisadi na nia ovu za majini inaonekana kuwa mtihani mkubwa zaidi. Ila inatia moyo kujua kwamba Mungu ndiye chanzo cha ukakamau wote na nguvu na kuwa hakuna kinachoweza kutokea bila ruhusa yake.

Nabii Muhammad alituambia kwamba maneno bora zaidi ya kutafuta ulinzi wa Mungu kutoka kwa uovu wa wanadamu na majini ni sura tatu za mwisho za Quran. Wakati mwingine tunaweza kulazimika kukabiliwa na uovu wa jini lakini Mungu ndiye kimbilio letu salama, tukimgeukia Yeye ni wokovu wetu. Hakuna ulinzi isipokuwa ulinzi wa Mungu, ni yeye tu ambaye tunamuabudu na ni kwake yeye peke yake tunayemwendea kupata msaada.