PARATHËNIE
Falënderimi i takon Allahut. Atë e falënderojmë dhe
vetëm prej Tij ndihmë kërkojmë. Atë që e udhëzon Allahu,
s’ka kush që e humb, e ai që e humb rrugën e vërtetë, s’ka
kush që e udhëzon përveç Allahut. Dëshmoj se nuk ka Zot
tjetër veç Allahut. Ai është Një dhe nuk ka ortak. Dëshmoj
se Muhammedi është rob dhe i Dërguar i Tij.1
Allahu i ka urdhëruar të gjithë besimtarët të bëjnë teube
(pendim) kur tha: “Pendohuni të gjithë tek Allahu, o
besimtarë, në mënyrë që të gjeni shpëtim.” (Nur: 31) Ai,
robërit i ndau në të penduar dhe mizorë, duke mos lënë
vend për të tretin, andaj edhe tha: “E ata që nuk pendohen
janë mizorë.” (Huxhurat: 11)
Kjo është koha kur shumica e njerëzve janë larguar nga
feja e Allahut. Gjynahet na përshkuan e fesati u përhap aq
shumë, sa gati të gjithë i përfshiu diçka nga fëlliqësirat e
gjynaheve, përveç atyre që i ruajti Allahu.
Por, deshi Allahu të përhapet Drita e Tij dhe i zgjoi
shumë nga të zhyturit në errësirë dhe të koturit në gjumë,
që të hetojnë se i kanë lënë pas dore detyrat ndaj Allahut.
Ata u penduan për lajthitjet dhe mosdëgjimin dhe i drejtuan
zemrat e tyre kah kështjella e pendimit. Disa të tjerë e
1 Këto fjalë ishin shkak i pranimit të Islamit nga sahabi i ndershëm, Damad el-Ezdi,
pasi i dëgjoi nga Pejgamberi alejhi selam. (Muhtesar sahih Muslim, 409)
7
braktisën jetën e mërzitshme dhe telashet e saj për t’i hyrë
rrugës që i nxjerr nga errësira në dritë.
Këta kalorës, gjatë shtegtimit të tyre, hasin në pengesa
dhe frikësohen se mos vallë nuk do të arrijnë deri te pendimi.
Këto pengesa janë ose të karakterit individual-shpirtëror,
ose të karakterit të jashtëm, nga rrethi ku jetojnë.
Kjo ishte edhe arsyeja kryesore për shkrimin e kësaj
broshure, duke pasur shpresë se në të do të ketë shpalim për
pshtjellimet, sqarim për dyshimet, argument për vendi-met
dhe pengesë për shejtanin.
Kjo broshurë përmban një hyrje për rrezikun e pakujdesisë
ndaj gjynaheve, pastaj një shpjegim rreth kushteve të
pendimit dhe mjekime shpirtërore së bashku me fetva të
rëndësishme të përforcuara me argumente nga Kur’ani,
Suneti dhe mendimet e dijetarëve.
Lus Allahun që me këto porosi të kem dobi unë dhe
vëllezërit e mi muslimanë. Nga ata do të më mjaftonte një
dua e përzemërt ose një këshillë e sinqertë. Allahu na i faltë
gabimet të gjithëve!
Autori
8
VËSHTRIM NË RREZIKUN E
ASGJËSIMIT TË GJYNAHEVE
Dije, Allahu të mëshiroftë, se kur Allahu i Madhëruar
urdhëroi robërit e Tij që t’i pendohen, e bëri kusht që teubeja
të jetë e sinqertë dhe tha:
“O ju që keni besuar, pendohuni tek Allahu me
një pendim të sinqertë!” (Tahrim: 8)
Allahu na dha afat për t’u penduar para se të fillojnë të
regjistrojnë Kiramun Katibin (Melekët e regjistrimit). Për
këtë Muhammedi alejhi selam tha: “Meleku që qëndron në
anën e majtë për besimtarin gabimtar ngre lapsin (nuk regjistron)
gjashtë orë. Nëse pendohet dhe i kërkon falje Allahut,
e lëshon lapsin, e nëse jo, i regjistrohet një gabim.”
Transmeton Taberaniu dhe Bejhekiu
Por Allahu na jep edhe një afat pas regjistrimit, afat që
zgjat deri para momentit të vdekjes.
Është fatkeqësi që shumica e njerëzve nuk shpresojnë
tek Allahu dhe as që dëshirojnë të jenë të ndershëm, andaj
edhe i bëjnë gjynah Allahut ditë e natë. Një grup tjetër
është zënë me asgjësimin e gjynaheve. Të tillët i sheh tek i
asgjësojnë disa gjynahe të vogla, duke thënë për shembull:
“Ç’dëmton një shikim apo një përshëndetje me një femër të
huaj?!” Ata zbaviten duke shikuar lakuriqësi nëpër revista
dhe filma, saqë disa prej tyre, pasi kuptojnë se një çështje
është haram, pyesin pa u brengosur fare: “Sa të këqija ka në
të? A është gabim i madh apo i vogël?” Nëse vërtet e ke
vërejtur një gjendje të tillë, atëherë krahaso këtë gjendje
9
dhe dy urtësitë vijuese të shënuara në “Sahihun” e Imam
Buhariut, Allahu e mëshiroftë:
1) Transmetohet se Enesi (radijAllahu anhu) ka thënë: “Ju
jeni duke bërë disa punë që në shikimin tuaj janë më të imta
se qimja, kurse ne, në kohën e Pejgamberit alejhi selam, i
kemi llogaritur se janë shkatërruese.”
2) Transmetohet se Abdull-llah ibni Mes’udi (radijAllahu
anhu) ka thënë: “Besimtari i sheh gabimet e veta sikur të
jetë ulur nën një bjeshkë, nga e cila ka frikë se mos po i bie
mbi kokë, ndërsa gjynahqari i sheh gabimet e veta sikur një
mizë, e cila kalon kah hunda e tij, e ai e tremb (me dorën e
tij) dhe e largon.”
A thua këta gjynahqarë e vërejnë rrezikun e çështjes në
fjalë kur lexojnë hadithin e Muhammedit aljehiselam “Mjerë
ju nëse i asgjësoni gjynahet! Ai që i asgjëson gjynahet është
si shembulli i një grup njerëzish të cilët (gjatë rrugës) zbresin
në një luginë. Çdonjëri prej tyre sjell nga një krande, derisa
grumbullojnë aq sa mund ta pjekin bukën e tyre. Nëse
një person merret me agjësimin e gjynaheve ato pady-shim
do ta shkatërrojnë atë”. Sipas një transmetimi tjetër:
“Mjerë ju nëse i asgjësoni gjynahet! Ashtu ato do t’i grumbullohen
personit dhe do ta shkatërrojnë atë.”
Transmeton Ahmedi
Dijetarët kanë theksuar se gjynahu i vogël vjen nga
pakësimi i turpit, mosbrengosja, mosfrika ndaj Allahut dhe
asgjësimi i vetë gjynahut, kështu që i bashkangjitet gjynahut
të madh dhe ngrihet në shkallën e tij. Dijetarët kanë thënë:
“Gjynahu i vogël nuk trajtohet si i vogël nëse përsëritet,
kurse gjynahu i madh nuk trajtohet si i madh nëse kërkohet
falje (istigfar).” Kujt është në këtë gjendje i themi: Mos
shiko në peshën e gjynahut, por shiko kujt po i bën gjynah.
Nga këto fjalë me siguri do të kenë dobi të sinqerta,
inshaAllah, ata që i ndiejnë të metat dhe gabimet shpirtëri10
sht, e jo ata që janë shfrenuar në marrëzitë e tyre dhe janë
këmbëngulës në gabime.
Këto fjalë janë për ata që u besojnë Fjalëve të Allahut:
“Njoftoji robërit e Mi se, vërtet, Unë jam Ai që
fal shumë dhe jam Mëshirues i madh. Po njoftoji se
dënimi Im është dënim i dhimbshëm.”
(Hixhr:49-50)
11
KUSHTET E PENDIMIT DHE PIKAT
PLOTËSUESE TË TIJ
Fjala teube (pendim) është fjalë e madhe, me kuptim të
thellë e jo si mendon dikush: shprehje me gojë e pastaj vazhdim
në gabime. Nëse e vrojtojmë ajetin kur’anor: “Kërkojeni
falje Zotit tuaj dhe pendohuni (kthehuni) tek Ai.”
(Hud:3), do të shohim se teubeja është shtesë mbi istigfarin
(kërkimi i faljes).
Pasi çështja është mjaft me rëndësi dhe me peshë të
madhe, patjetër duhet të ketë kushte. Dijetarët islamë kanë
cekur disa kushte të teubes, të mbështetura në ajete dhe
hadithe. Ato janë:
I pari: Braktisja e gjynahut menjëherë.
I dyti: Pendimi për gabimin e bërë.
I treti: Zotimi se nuk e përsërit më.
I katërti: Kthimi i hakut atyre që dëmtoi ose kërkimi i
faljes.
Disa dijetarë shtojnë edhe disa pika plotësuese për
teuben e sinqertë, të cilat do t’i citojmë së bashku me disa
shembuj:
E para: Lënia e gjynahut të jetë vetëm për Allahun, jo
për ndonjë qëllim tjetër, sikur pamundësia për ta bërë ose
frika nga fjalët e njerëzve.
Shembull: Nuk llogaritet i penduar ai që i braktis gjynahet
për pozitë ose autoritet, ose nga frika se mos po largohet
nga vendi i punës.
12
Po ashtu, nuk llogaritet i penduar ai i cili i braktis gjynahet
për ta ruajtur shëndetin dhe fuqinë e tij, sikur ai që e lë
zinan (prostitucionin) nga frika e sëmundjeve ngjitëse ose
pse ia dobëson trupin dhe kujtesën.
Nuk llogaritet i penduar as ai që e lë vjedhjen nga arsyeja
se nuk e ka gjetur hyrjen e shtëpisë, se nuk ka pasur
mundësi që ta hapë arkën, apo ka pasur frikë nga rojtari a
polici.
Gjithashtu, nuk është i penduar ai që e lë marrjen e
ryshfetit nga frika se mos dhënësi i tij është nga ndonjë shoqatë
që lufton ryshfetin.
Nuk llogaritet i penduar kush e lë pirjen e alkoolit apo
marrjen e drogës nga arsyeja se ka mbetur pa të holla.
Po ashtu, nuk llogaritet se është penduar ai që nuk është
në gjendje ta bëjë gjynahun nga ndonjë shkak jashtë dëshirës
së tij. Shembull: Rrenacaku që e kap ndonjë sëmundje
që ia merr gojën; zinaqari që e humb fuqinë për kontakt seksual;
vjedhësi që humb duart në ndonjë fatkeqësi. Pra,
personat e këtillë patjetër duhet ta pranojnë gjynahun me
keqardhje dhe të pendohen për të. Gjithashtu, t’i shmangen
krejtësisht e pastaj mos të përmallohen apo të dëshpërohen
nëse u ikën, prandaj edhe alejhi selami thotë: “Pendimi
është teube.”
Trasmeton Ahmedi dhe Ibni Maxhe
Allahu e konsideron të paaftin, të cilit i bie ndër mend të
bëjë një gjynah, njëjtë si bërësin e gjynahut. E ja seç tha
Muhammedi alejhi selam: “Kjo botë është për katër persona:
Një rob të cilin e furnizon Allahu me pasuri dhe dituri, e ai
nëpërmjet tyre ia ka frikën Zotit, nga ato u ndan të afërmve
dhe e di se edhe Allahu ka në to hak, ky është në pozitën më
të nderuar. Dhe një rob të cilin Allahu e ka furnizuar me
dituri, por jo edhe me pasuri, e ai thotë me sinqeritet:
“Sikur të kisha pasuri, do të veproja siç vepron filani.” Sipas
13
këtij qëllimi, edhe ky ka shpërblimin e njëjtë me të parin.
Dhe një rob të cilin Allahu e ka furnizuar me pasuri, por jo
edhe me dituri, e ky e keqpërdor pasurinë e vet pa dituri.
Krahas pasurisë nuk ia ka frikën Allahut, nuk u ndan të
afërmve dhe nuk e di se edhe Allahu ka në to hak. Ky është
në pozitën më të poshtër. Dhe një rob të cilin Allahu nuk e
furnizoi as me dije as me pasuri, e ai thotë: “Sikur të kisha
pasuri, do të veproja siç vepron filani.” Sipas qëllimit, edhe
ky e ka dënimin e njëjtë me të fundit.”
Transmeton Ahmedi dhe Tirmidhiu
E dyta: Ta ndiejë të keqen e gjynahut dhe dëmin e tij.
Kjo do të thotë se pendimi i vërtetë nuk mund të jetë krahas
ndjenjës së kënaqësisë dhe gëzimit kur i kujton gjynahet e
kaluara, ose kur lakmon kthimin e tyre në të ardhmen. Ibni
Kajjimi në dy librat e tij “Ed-dau ved-devau” dhe “El-fevaid”
ka cekur dëmet e shumta që sjellin gjynahet. Prej tyre janë:
mosarritja deri te dituria, egërsimi i zemrës, vështirësimi i
çështjeve, dobësimi i trupit, humbja e respek-tit, largimi i
bereqetit, pakësimi i suksesit, ngushtimi i shpir-tit, lindja e
problemeve, adaptimi në gjynahe, mosrespekti ndaj Allahut,
mosrespekti ndaj njerëzve, mallkimi i kafshëve ndaj tij,
veshja e petkut të nënçmimit, vulosja e zemrës, hyrja në
mallkim, mospranimi i duave, shtimi i turbullirave në tokë
dhe në det, zhdukja e xhelozisë, humbja e turpit, ndërprerja
e nimeteve, ardhja e dënimit, trishtimi i zemrës së
gjynahqarit, mbetja në robëri të shejtanit, përfundimi i keq
në këtë botë dhe dënimi i dhembshëm në botën tjetër.
Njohja e pasojave të rënda që sjellin gjynahet e dety-ron
besimtarin të largohet nga gjynahet në tërësi. Disa njerëz
kalojnë prej një gjynahu në një gjynah tjetër për disa
shkaqe. Ndër to janë:
1) beson se dëmet e gjynahut tjetër janë më të lehta;
2) shpirti i anon më tepër, kurse epshi e nxit;
14
3) rrethanat e këtij gjynahu janë më të volitshme, përkundër
të tjerave, të cilat kërkojnë më tepër përgatitje dhe
kushtet nuk i kanë të gatshme dhe të plota;
4) shoqëria e tij ende shkon pas gjynaheve, prandaj atij i
vjen vështirë të ndahet prej tyre;
5) nganjëherë personit gjynahu i sjell autoritet dhe pozitë
në shoqëri dhe i vjen vështirë që ta humbë këtë pozitë,
prandaj edhe vazhdon në këtë gjynah, mu si disa qeveritarë
të cilët bien pre e sherrit dhe e fesatit. Prej tyre ishte edhe
Ebu Nuvasi, i cili, kur u këshillua dhe u qortua për këmbënguljen
në gjynahe prej Ebul Atahijjes, poetit fetar, tha:
A mendon, o Atahijje,
unë t’i lë këto zbavitje?
Ta shkatërroj me adhurime
unë në popull pozitën time?
E treta: Ta shpejtojë njeriu teuben e mos ta vonojë,
sepse vonimi i saj në thelb është gjynah që kërkon teube të
sërishme.
E katërta: Të frikësohet se mos teubeja e tij është e
mangët dhe mos të garantohet se i është pranuar e pastaj t’i
mbështetet vetes dhe të sigurohet nga ndëshkimi i Allahut.
E pesta: Ta kompensojë atë që i ka kaluar nga haku i
Allahut, për shembull, nxjerrja e zekatit që nuk e jepte më
parë, sepse zekati është hak (e drejtë) e të varfërit.
E gjashta: Ta braktisë vendin e gjynahut, nëse prania
atje e fut në gjynah.
E shtata: Ta braktisë atë që i ndihmoi në gjynah (kjo pikë
dhe ajo më parë janë urtësi të hadithit “vrasësi i njëqindëve”,
i cili do të ceket më vonë).
15
Allahu thotë:
“Atë ditë shokët e ngushtë do të jenë armiq të
njëri-tjetrit, përveç atyre që ishin të sinqertë në
miqësi.” (Zuhruf: 67)
Bashkëpunëtorët në të keqe do të mallkojnë njëri-tjetrin
Ditën e Gjykimit. Andaj është detyrë jotja, o i penduar, të largohesh
nga ata dhe t’i shkëpusësh të gjitha lidhjet, të kesh
kujdes nga ata, nëse nuk ke mundësi t’i thërrasësh në rrugën
e shpëtimit. Gjithashtu, ruaju mos të të tërheqë shejtani dhe
ta zbukuron kthimin te ta nëpërmjet thirrjes tënde në rrugën e
shpëtimit, kur ti e di se je i dobët dhe nuk mund t’u rezistosh.
Kemi shumë raste ku disa persona janë kthyer përsëri në
gjynahe duke i përtërirë lidhjet me shokët e mëparshëm.
E teta: Shmangia e gjërave të ndaluara, si p.sh.: pijet
alkoolike, veglat muzikore, fotografitë dhe filmat e shfrenuar
(pornografikë), tregimet erotike dhe statujat. Ato duhen
thyer, shmangur ose djegur.
Është e domosdoshme zhveshja e të gjitha rrobave të
xhahilijjetit nga i penduari në prag të marrjes së qëndrimit
islam. Sa prej rasteve kemi që janë bërë shkak këto rroba që
të penduarit të kthehen nga pendimi i sinqertë dhe ta
shtrembërojnë rrugën e tyre pas udhëzimit. Lusim Allahun të
na forcojë!
E nënta: Të zgjedhë shokë të mirë, të cilët do t’i ndihmojnë
për t’i zëvendësuar të këqijtë. Gjithashtu, duhet të
marrë pjesë në tubimet ku përmendet Allahu dhe zhvillohet
dija, në mënyrë që ta mbushë kohën me gjërat që i sjellin
dobi e mos të gjejë vend shejtani për t’ia përkujtuar të
kaluarën.
E dhjeta: Ta pastrojë trupin e tij, të cilin e ka mbajtur me
fitim të palejueshëm, dhe ta shpenzojë fuqinë e tij duke e
respektuar Allahun.
16
E njëmbëdhjeta: Ta bëjë teuben para gargarës (para se
t’i vijë fryma në fyt) dhe para se të lindë Dielli nga perëndimi.
“Gargara” është zëri që del nga fyti me rastin e daljes së
shpirtit. Qëllimi parësor është që teubeja të bëhet para se të
ndodhë kijameti i vogël (vdekja) dhe kijameti i madh
(shkatërrimi i botës), duke pasur për argument fjalën e
Pejgamberit alejhi selam: “Kush pendohet para gargarës,
Allahu ia pranon teuben.” Dhe: “Kush pendohet para se të
lindë Dielli nga perëndimi, Allahu ia pranon pendimin.”
Transmeton Muslimi
17
PENDIMI I MADH
Këtu do të përmendim shembuj të pendimit në kohën e
gjeneratës së parë, në kohën e sahabëve të Pejgamberit
alejhi selam.
Transmetohet nga Burejde (radijAllahu anhu), se Maiz
bin Malik el-Eslemi erdhi tek i Dërguari dhe tha: “O i Dërguari
i Allahut, unë i kam bërë zullum vetes dhe kam bërë zina,
dëshiroj të më pastrosh!” Pejgamberi e ktheu. Të nesërmen
erdhi prapë dhe i tha: “O i Dërguari i Allahut, unë kam bërë
zina.” Ai prapë e ktheu. Pejgamberi alejhi selam dërgoi dikë
te populli i tij dhe pyeti: “A mos dini diçka në është i sëmurë
nga mendtë?” Ata thanë: “Ne dimë se mendjen e ka të plotë
dhe me sa shohim është prej të mirëve.” I erdhi ai edhe për të
tretën herë. I Dërguari prapë pyeti për të dhe e informuan se
nuk ka gjë dhe është i shëndoshë. E kur i erdhi edhe për të
katërtën herë e hapi një gropë për të, urdhëroi që të gurëzohet
dhe ashtu u bë. Burejdeja tha: “Pastaj erdhi Gamidija dhe
i tha: “O i Dërguari Allahut, unë kam bërë zina, më pastro!”
Edhe atë e ktheu. Të nesërmen i tha: “Pse më kthen? A do të
më kthesh siç e ke kthyer Maizin? Për Zotin, unë jam me
barrë.” Atëherë tha: “Nëse jo, atëherë shko derisa ta
lindësh.” Kur lindi, i erdhi me fëmijën në pelena dhe i tha:
“Ja, ky është, e kam lindur.” Ai ia ktheu: “Shko dhe ushqeje
derisa ta ndash nga gjiri.” Kur e ndau nga gjiri, erdhi së
bashku me fëmijën, i cili në dorën e tij mbante një copë bukë,
dhe i tha: “Ja, o i Dërguari i Allahut, e kam ndarë nga gjiri
dhe po ushqehet vetë.” Atëherë ia dha në mbrojtje fëmijën
njërit prej muslimanëve, urdhëroi që t’i hapet një gropë deri
18
në gjoks dhe dha urdhër te njerëzit që ta gurëzojnë. Halid bin
Velidi mori një gur dhe e gjuajti në kokë, saqë gjaku i saj e
spërkati fytyrën e Halidit, e ky e shau. Pejgamberi alejhi
selam e dëgjoi sharjen e tij dhe i tha: “Ngadalë, o Halid, se
pasha Atë, në dorën e të Cilit është shpirti im, ajo ka bërë një
teube që, sikur ta kishte bërë mbledhësi i tatimeve (haraxhit
dhe zekatit), do t’i falej. Pastaj ia fali namazin e xhenazes
dhe e varrosën.”
Transmeton Muslimi
Sipas një transmetimi tjetër tregohet se Umeri i ka thënë
të Dërguarit të Allahut: “O i Dërguar i Allahut, njëherë e
gurëzove e pastaj po ia fal edhe xhenazen?!” Pejgamberi ia
ktheu: “Ka bërë një teube që, sikur t’u ndahej shtatëdhjetë
banorëve të Medinës, do t’u mjaftonte. A ke gjetur diçka më
të vlefshme se ajo që sakrifikoi vetveten për Allahun?!”
Transmeton Abdur-Rezaku në koleksionin e tij
19
PENDIMI I FSHIN TË KALUARAT
Dikush mund të thotë: Dëshiroj të pendohem, por çfarë
më garanton faljen e Allahut nëse pendohem? Unë dëshiroj
të ndjek rrugën e sigurtë, por më ndërhyn ndjenja e
dyshimit. Sikur ta dija se Allahu m’i fal gjynahet, do të
pendohesha!
I them atij: Atë që ti ndien në shpirtin tënd e kanë ndier
në shpirtrat e tyre edhe të tjerë para teje, sahabët e Resulull-
llahut alejhi selam.
Sikur të ndalesh pak e të mendosh për këto dy rastet vijuese,
hamendja ka për t’u larguar nga shpirti yt, me lejen e
Allahut.
Imam Muslimi (rahimehull-llah) na përcjell rastin e
pranimit të Islamit nga Amër ibën Asi, i cili thotë: “Kur
Allahu e dashuroi Islamin në zemrën time, i shkova Pejgamberit
alejhi selam dhe i thashë: “Zgjate të djathtën, se dua
të ta jap besën.” E zgjati të djathtën e unë i tërhoqa duart
e mia. Atëherë më tha: “Ç’ke, o Amër?” I thashë: “Desha të
shtroj disa kushte.” Ai më tha: “Çfarë kushtesh?” I thashë:
“Të më falen gabimet!” Ai ma ktheu: “A nuk e di, o Amër, se
Islami i fshin të kaluarat, edhe hixhreti i fshin të kaluarat,
por edhe haxhi i fshin të kaluarat?”
Imam Muslimi transmeton, nga Ibni Abbasi (radijAllahu
anhuma), se disa njerëz nga mushrikët kanë bërë vrasje,
saqë e kanë tepruar, gjithashtu kanë bërë zina, saqë e kanë
tepruar. Pastaj erdhën te Muhammedi alejhi selam dhe e
pyetën: “Ajo që po thua dhe po ajo në të cilën na thërret
20
është vërtet e mirë. Sikur të na lajmëroje se, për atë që
kemi bërë, ka falje, atëherë do ta pranonim!” Atëherë zbriti
ajeti kur’anor: “Dhe ata që përveç Allahut nuk lusin
ndonjë zot tjetër dhe nuk mbysin njeri përveç kur e meriton,
në bazë të drejtësisë, dhe që nuk bëjnë kurvëri, ndërsa
kush i punon këto, ai e gjen ndëshkimin.” (Furkan: 68)
Gjithashtu ajeti tjetër: “Thuaj: “O robërit e Mi, ju të
cilët e keni ngarkuar veten me shumë gabime, mos e
humbni shpresën ndaj mëshirës së Allahut, se vërtet
Allahu i fal të gjitha mëkatet.” (Zumer: 53)
21
A MË FAL ALLAHU?
Ti mund të thuash: Dëshiroj të pendohem, por gjynahet
e mia janë të shumta. Nuk ka lloj prej punëve të ndyra që
nuk e kam bërë, saqë nuk e di se a mund të m’i falë Allahu?
Por të them ty, or vëlla, se ky problem nuk është vetëm
yti, por i shumicës së atyre të cilët dëshirojnë të pendohen.
Më kujtohet rasti i një të riu, i cili m’u drejtua me pyetje
duke më treguar se ka filluar të bëjë gjynahe qysh në vitet e
hershme, se si ai kishte kaluar vetëm të shtatëmbëdhjetat
kurse regjistri i tij ishte përplot me veprime të ndyra, të
mëdha e të vogla, nga të gjitha llojet, me të gjitha moshat.
Ai kishte dhunuar një vajzë të vogël, kishte bërë një mori
vjedhjesh dhe më në fund thotë: “Unë jam penduar tek
Allahu xhel-le shanuhu. Tani zgjohem natën dhe fal namaz, i
agjëroj të hënat dhe të enjtet, lexoj Kur’an çdo herë pas
namazit të sahabut. A thua, a pranohet pendimi im?”
Është bazë tek ne, si ithtarë të Islamit, t’i kthehemi
burimit, Kur’anit dhe Sunetit, kur janë në pyetje dispozitat,
zgjidhjet dhe ilaçet. Kur i kthehemi Kur’anit, aty gjejmë
Fjalën e Allahut:
“Thuaj: “O robërit e Mi, të cilët e keni ngarkuar
veten me shumë gabime, mos e humbni shpresën
nga mëshira e Allahut, se vërtet Allahu i fal të
gjitha mëkatet. Ai është që shumë fal dhe është
Mëshirues. Dhe kthehuni tek Zoti juaj dhe pendojuni
Atij.”(Zumer:53,54)
22
Ja, pra, kjo është përgjigjja e saktë për problemin e sipërpërmendur
dhe është aq e qartë, saqë nuk ka nevojë për
sqarim. Ndërsa të menduarit se gjynahet janë më të mëdha
se vetë falja e Allahut rrjedh nga mosbindja e personit në
gjerësinë e rahmetit të Allahut, nga mungesa e besimit në
fuqinë e Allahut për t’i falur të gjitha gjynahet, nga dobësimi
i një virtyti të rëndësishëm prej virtyteve të zemrës, e ajo
është shpresa, dhe mosbesimi në fuqinë e pendimit në
shlyerjen e gjynaheve të kaluara.
Tani do t’i përgjigjemi çdonjërës prej këtyre dilemave:
E para: Mjafton për të si sqarim Fjala e Allahut:
“Mëshira Ime përfshin çdo gjë.” (A’raf: 156)
E dyta: I mjafton hadithi kudsijj dhe i vërtetë: “Thotë
Allahu: “Kush e di se Unë kam fuqi për t’i falur gjynahet, ia
fal atij dhe nuk më vjen vështirë, nëse nuk më bën tjetërkë
ortak.”
Transmeton Taberaniu dhe Hakimi
Qëllimi i këtij hadithi është kur robi ta takojë Zotin e tij
në ahiret.
E treta: Këtë dilemë do ta shërojë hadithi kudsijj vijues:
“O bir i Ademit, çdoherë që më thërret dhe më lutesh, Unë
t’i fal ato që i ke bërë dhe nuk më vjen vështirë. O bir i Ademit,
sikur të arrijnë gjynahet e tua kupën e qiellit, e pastaj të
më kërkosh falje, do të të fal dhe nuk më vjen rëndë. O bir i
Ademit, sikur të vish tek Unë me gjynahe sa është toka, dhe
më takon pa më bërë askë ortak, do të të vij me falje sa
është toka.”
Transmeton Tirmidhiu
E katërta: I mjafton hadithi i Resulull-llahut alejhi selam
kur thotë: “Ai që pendohet nga gjynahu, është si ai që nuk
ka bërë gjynah fare.” Transmeton Ibni Maxhe.
23
Atij që e vështirëson faljen e Allahut për gjynahet e tij
të grumbulluara, po ia përkujtojmë hadithin në temën
vijuese.
24
TEUBEJA E VRASËSIT TË NJËQIND
VETAVE
Nga Ebi Seid El-Huderiu transmetohet se Pejgamberi alejhi
selam ka thënë: “Nga ata që kanë qenë para jush, ka qenë
një njeri që i ka mbytur 99 veta. Pastaj kërkoi njeriun më të
ditur në sipërfaqe të tokës. Atë e drejtuan te një prift, të
cilit i shkoi dhe e pyeti: “Për një që ka mbytur 99 veta, a ka
teube?” Ai iu përgjigj: “Jo.” E ky edhe këtë e mbyti dhe i
plotësoi njëqind. Pastaj prapë kërkoi njeriun më të ditur në
sipërfaqe të tokës. E drejtuan te një njeri i ditur dhe e
pyeti: “Për një njeri që i ka mbytur njëqind veta, a ka teube
për të? Ai iu përgjigj: “Po, e kush mund ta ndajë atë nga
teubeja?!” Pastaj vazhdoi: “Shko në filan vend, në të cilin ka
njerëz që i bëjnë ibadet Allahut dhe adhuro Allahun së
bashku me ta, e mos u kthe në vendin tënd, se ai është vend
i fesatit.” Mori rrugën dhe, pasi e kaloi gjysmën e rrugës, i
erdhi vdekja. Atëherë ranë në dilemë melaiket e rahmetit
dhe melaiket e dënimit. Melaiket e rahmetit thanë: “Ai u
pendua dhe u drejtua me zemrën e tij kah Allahu.” Melaiket
e dënimit thanë: “Ai kurrë një punë të mirë s’e ka bërë.”
Atëherë u erdhi një melek në formë të njeriut dhe e bënë
ndërmjetësues të tyre. Ai u tha: “Mateni largësinë mes dy
vendeve dhe, te cili është më afër, atij i takon. Kur e
matën, e panë se është më afër vendit ku dëshironte të
shkonte dhe e morën melaiket e rahmetit.”
Transmeton Buhariu, Muslimi
25
Në një transmetim tjetër të vërtetë thuhet: “Ka qenë
më afër fshatit të mirë për një pëllëmbë dhe u konsiderua
prej tyre” Kurse në një transmetim tjetër, gjithashtu të vërtetë,
thuhet: “E urdhëroi Allahu njërin fshat të largohet e
tjetrin të afrohet dhe u tha: “Mateni largësinë e të dyve”,
dhe e panë se është më afër fshatit për një pëllëmbë, ashtu
që iu falën gjynahet.”
Po, po kush mund ta ndajë atë nga teubeja?! E ti që dëshiron
të pendohesh, a mos të duken gjynahet e tua më të
mëdha se të këtij personi të cilit Allahu ia fali?! Kurrsesi,
atëherë pse dëshpërohesh?!
Por çështja, more vëlla musliman, është edhe më e
çuditshme se kjo. Studio pak Fjalën e Allahut:
“Ata që përveç Allahut nuk lusin ndonjë zot tjetër
dhe nuk mbysin njeriun që e ka ndaluar Allahu,
por vetëm kur e meriton, në bazë të drejtësisë,
dhe nuk bën kurvëri, ndërsa kush e punon këtë, ai
e gjen ndëshkimin. Atij i dyfisho-het dënimi Ditën
e Kijametit dhe aty mbetet i përbuzur përgjithmonë.
Përveç atij që është penduar dhe ka bërë
vepra të mira, Allahu ua shndërron të këqijat në
të mira. Allahu është Mëshirues, ndaj ai fal
shumë” (Furkan: 68:70)
T’i hedhim një shikim Fjalës së Tij: “Të tillëve Allahu
ua shndërron të këqijat në të mira”, na e bën të qartë sa i
mëshirshëm është Allahu ndaj nesh. Dijetarët thonë se shndërrimi
këtu është dy llojesh:
I pari: Shndërrimi i vetive të këqija në veti të mira ashtu
siç shndërrohet shirku në iman, zinaja në nder dhe pastërti,
gënjeshtra në drejtësi, tradhtia në besueshmëri, e kështu me
radhë.
E dyta: Shndërrimi i të këqijave me të mira Ditën e
Kijametit. Mendo pak në Fjalën e Allahut: “Ua shndërron
26
Allahu të këqijat në të mira.” Ai nuk tha: “Çdo të keqe do
ta shndërrojmë me çdo të mirë që do të bëjnë, sepse ato
mund të jenë më pak, baraz apo më shumë me numër apo
me peshë, po kjo matet sipas sinqeritetit të të penduarit dhe
vlerës së pendimit të tij. Po a ka nimet më të madh se ky?
Tani shiko sqarimin e kësaj dhuntie hyjnore në këtë hadith të
bukur:
Nga Abdur-rahman bin Xhubejri transmetohet se Ebi Tavil
Shatb el-Memdudi i ka ardhur Pejgamberit alejhi selam, kurse
në disa versione të tjera thuhet: “I ka ardhur një plak i
shtyrë në moshë, saqë vetullat i kishin rënë mbi sy, i
mbështetur në shkop, iu afrua Pejgamberit alejhi selam dhe
i tha: “Më trego për një njeri që i ka bërë të gjitha gjynahet
dhe nuk ka lënë asgjë prej tyre pa punuar, pra i ka bërë të
gjitha, qofshin të vogla apo të mëdha.” Në një version
tjetër: “ka bërë çdo gjë që i ka ardhur në dorë, saqë, sikur
të shpërndahej gjynahu i tij në mes banorëve të tokës, prapë
do t’i shkatërronte ata.) A ka vend për pendim? Alejhi selami
tha: “A je bërë musliman?” Njeriu tha: “Sa më përket mua,
unë dëshmoj se nuk ka Zot tjetër veç Allahut dhe se ti je i
Dërguari i Allahut.” Atëherë Resulull-llahu i tha: “Bë vepra
të mira dhe lëri të këqijat, ashtu që Allahu të t’i shndërrojë
të gjitha në të mira.” I mahnitur i tha: “Edhe tradhtitë edhe
krimet e mia?!!!” Pejgamberi iu përgjigj: “Po!” Atëherë
njeriu filloi të brohorasë: “Allahu Ekber!”, dhe vazhdoi
kështu derisa humbi nga shikimet tona”
Transmeton Taberaniu dhe Bezzari
Tani disa nga të penduarit mund të pyesin: Unë, derisa
isha në rrugë të humbur, nuk kam falur namaz, isha jashtë
bazave islame, por i kam bërë disa vepra të mira. A më llogariten
edhe pas pendimit apo i ka marrë era?!
Edhe për të ka përgjigje: Transmetohet nga Urve ibni
Zubejri se Hakim ibni Hazami e ka lajmëruar se ai i ka thënë
Pejgamberit alejhi selam: “O Resulull-llah, ç’thua për disa
27
punë me të cilat doja të arrija sevap në xhahilijjet, siç është
sadakaja, lirimi i robërve dhe vizita e farefisit, a ka për to
shpërblim?” Pejgamberi alejhi selam iu përgjigj: “Kur je
bërë musliman, i ke marrë edhe të gjitha të mirat që i ke
bërë më parë.”
Transmeton Buhariu
Gabimet falen, të këqijat shndërrohen në të mira, të
mirat e kohës së xhahilijjetit po përcillen te personi edhe pas
pendimit, atëherë çka mbeti?!!!
28
SI TË VEPROJ KUR BËJ GJYNAH?
Mund të thuash: Nëse bëj ndonjë gjynah, si të pendohem
nga ai menjëherë? A ka ndonjë punë që duhet bërë pas
teubes në moment?
Përgjigjja është kjo: Pas braktisjes së gjynahut, duhet të
bëhen dy gjëra:
E para: Pendimi me zemër, vendosja për moskthim. Ky
është rezultat i frikës ndaj Allahut.
E dyta: Aktivizimi i trupit me mirësi të ndryshme, në
mesin e tyre edhe me namazin e teubes, ndërsa teksti i tij
është si vijon:
Transmetohet nga Ebu Bekri (radijAllahu anhu), se ai ka
thënë:
“Kam dëgjuar Resulull-llahun alejhi selam duke thënë:
“Çdo njeri i cili bën gjynah, pastaj ngrihet dhe pastrohet,
fal (dy rekate) dhe kërkon falje nga Allahu, Allahu atë do ta
falë.” Pastaj lexoi këtë ajet: “Ata të cilët, kur bëjnë
ndonjë mëkat të shëmtuar ose i bëjnë zullum vetvetes së
tyre, e përmendin Allahun dhe kërkojnë falje për mëkatet
e tyre. E kush i fal mëkatet përveç Allahut? E që, duke e
ditur, nuk vazhdojnë në atë që kanë punuar (në të
keqen).” (Ali Imran 135)
Hadithin e transmetojnë Es’habus-sunen
Ndërsa në disa transmetime të tjera të vërteta ekzistojnë
edhe disa veçori të tjera të namazit, të cilat i fshijnë
gjynahet. Këtu, do t’i cekim shkurtimisht këto veçori:
29
1) Nga Ukbe ibni Amiri transmetohet se ka thënë: “I
Dërguari i Zotit ka thënë: “Çdonjëri që merr abdest dhe e
merr abdestin me përpikëri e pastaj i fal dy rekate, i përqendruar
me zemrën dhe fytyrën e tij, atij do t’i bëhet
borxh xheneti.”
Abdesti sjell shumë dobi, se me përpikmërinë e marrjes
së abdestit dalin gjynahet nga gjymtyrët e lagura së bashku
me ujin apo me pikën e fundit të ujit. Gjithashtu, nga
mirësitë e abdestit janë Bismil-lahi në fillim dhe duatë pas
mbarimit. Ato janë: “Dëshmoj se nuk ka zot tjetër veç Allahut,
i vetëm është, nuk ka ortak dhe dëshmoj se Muhammedi
është rob dhe i Dërguar i Tij” Ose duanë: “O Allah, më bë
nga të penduarit dhe më bë nga të pastërtit.” Ose duanë:
“Lavdia të qoftë Ty, o Allah, dhe duke të Të falënderuar
dëshmoj se nuk ka zot tjetër veç Teje. Kërkoj falje prej Teje
dhe pendohem tek Ti.” Këto lutje, që bëhen pas marrjes së
abdestit, kanë shpërblim të madh.
2) Ngrihet dhe fal dy rekate.
3) Përqendrohet me zemrën dhe fytyrën e tij në atë
namaz.
4) Të mos hutohet.
5) Dhikrin dhe përlushmërinë ndaj Allahut i bën me
respekt të plotë.
6) Pastaj i kërkon falje Allahut (i bën istigfar)
Ndërsa rezultati i saj është:
1) I falen gjynahet e bëra më parë.
2) I bëhet borxh xheneti.
E dyta: Të bëhen sa më shumë vepra të mira dhe sjellje
të bukura. A ju kujtohet Umeri (radijAllahu anhu), kur e
kuptoi gabimin e tij me Resulull-llahun në polemikën që u
zhvillua në marrëveshjen e Hudejbisë, e pas saj tha: “Kam
bërë pastaj për këtë gabim vepra të mira (për shlyerjen e
gjynahut).”
30
Mendo pak në shembullin që ceket në këtë hadith të
vërtetë: “Shembulli i atij që bën vepra të këqija e pastaj u
kthehet veprave të mira, është si shembulli i një njeriu që
ka pasur një mburojë (rrobë e hekurt që vesh luftëtari) të
ngushtë, nga e cila gati ngulfatej, pastaj e ka bërë një vepër
të mirë dhe i është çliruar një hallkë, pastaj e ka bërë edhe
një tjetër dhe i është çliruar edhe një hallkë. Kështu vazhdoi
derisa është çliruar nga mburoja.”
Transmeton Taberaniu
Veprat e mira e lirojnë njeriun nga burgu i gjynaheve
dhe e nxjerrin në botën e gjerë të përkushtimit.
Për ty, vëlla i dashur, po sjellim edhe këtë tregim këshillues:
Transmetohet nga Ibni Mes’udi, i cili ka thënë: “Erdhi
një njeri te Muhammedi aleji selam dhe i tha: “O Resulullllah,
kam takuar një grua në një kopsht dhe kam bërë me të
çmos, përveç marrëdhënieve intime. E kam puthur dhe e kam
përkëdhelur, por nuk kam bërë diçka tjetër. Ti më dëno mua
si të duash.” Pejgamberi alejhi selam nuk i tha asgjë,
atëherë njeriu shkoi. Umeri tha: “Allahu do t’ia mbulonte
gjynahun, sikur ta mbulonte ky vetë.” Pejgam-beri e përcolli
ate me shikim dhe tha: “Kthejeni tek unë.” E kthyen tek ai,
e Pejgamberi recitoi: “Dhe fale namazin në dy skajet e
ditës, si dhe në orët e afërta (me ditën) të natës. S’ka
dyshim se veprat e mira i shlyejnë ato të këqijat. Kjo
është këshillë për ata që pranojnë këshillat.” (Hud: 114)
Muadhi tha: (Sipas një versioni tjetër Umeri tha:) “O i
Dërguar i All-lla-hut, ajo është vetëm për të apo edhe për të
gjithë njerëzit?” Ai i tha: “Jo, por për të gjithë njerëzit.”
Transmeton Muslimi
31
KEQBËRËSIT MË PENGOJNË
Dikush thotë: Dëshiroj të pendohem, por keqbërësit nga
shoqëria ime e mëparshme më pengojnë dhe më nënçmojnë
në çdo vend. Posa dëgjuan se ka disa ndryshime tek unë,
filluan të më sulmojnë rrezikshëm. Unë po e ndiej vetën të
dobët, si të mbrohem?
Këta persona i këshilloj të bëhen të durueshëm. Ky është
caktim i Allahut për t’i sprovuar robërit e Tij të sinqertë, që
të dallohen të drejtët nga rrenacakët dhe t’i dallojë Allahu
të ndjyrët nga të pastërtit.
Kush vendos t’i përmbahet kësaj rruge dhe ka filluar të
hapërojë në të, le të përqendrohet në të. Shejtanët prej xhinëve
dhe njerëzve e inspirojnë njëri-tjetrin që t’i kthejnë të
penduarit në të kaluarën, e ata nuk duhet t’i dëgjojnë. Ata
në fillim thonë: “Ky është shqetësim i përkohshëm, shpejt do
të të kalojë. Kjo është vetëm krizë momentale.” Çudia më e
madhe është se disa prej keqbërësve, në fillim të pendimit, i
thonë shokut të tyre: “Shpresojmë se nuk të ka kapur ndonjë e
keqe!”
Gjithashtu është për t’u çuditur se njëra prej femrave,
kur dashnori i saj ia mbylli telefonin në fillim të bisedës, sepse
ai është penduar dhe nuk dëshiron të vazhdojë në gjynah,
ajo e thërret përsëri dhe i thotë: “Ndoshta të ka kaluar shqetësimi?!”
Ndërsa Allahu thotë:
“Thuaj: “Mbështetem (mbrohem) me Zotin e njerëzve.
Sunduesin e njerëzve. Të Adhuruarin e
njerëzve. Prej të keqes së cytësit që fshihet, i cili
32
bën cytje në zemrat e njerëzve. Qoftë ai (cytësi)
nga xhinët apo njerëzit.” (Nas: 1-6)
Kush ka përparësi që të respektohet: Zoti yt, apo shokët
e së keqes?
Duhet ta dish se ata do të të pengojnë në çdo vend dhe
do të mundohen të të kthejnë në rrugën e humbjes me çdo
mënyrë. Më kanë treguar se, pas pendimit, njëra nga ishshoqet
e tij e urdhëronte shoferin e saj t’i vihet pas,
ndërkohë që ai ishte në rrugë për në xhami, ndërsa ajo i flet
atij nga dritarja.
Në këtë rast:
“Allahu forcon ata që besuan në fjalën e fortë, në
jetën e kësaj bote dhe në jetën e botës tjetër.”
(Ibrahim: 27)
Keqbërësit do të përpiqen t’ua përkujtojnë të kaluarën
dhe në çdo mënyrë t’ua përkujtojnë gjynahet e bëra, sikur
kujtimet, thirrjet telefonike, fotografitë, letrat etj. Ata nuk
guxojnë t’i dëgjojnë, por të kenë kujdes nga mashtrimet e
tyre dhe le të përkujtojnë rastin e Ka’b bin Malikut, sahabit
të ndershëm, kur i Dërguari i Allahut urdhëroi sahabët që ta
bojkotojnë atë për shkak të mospjesëmarrjes së tij në
betejën e Tebukut, derisa të jepte leje Allahu. Gjatë kësaj
kohe mbreti i Gassanëve i dërgoi një letër, ku i tha: “Kemi
dëgjuar se shoku yt ka hequr dorë prej teje, por Allahu nuk
të ka lënë në vend të shkretë dhe të humbur. Eja tek ne, se
do të të ndihmojmë.” Kështu, jobesimtari dëshiron ta përfitojë
besimtarin, që ai të dalë nga Medina dhe të shkatërrohet
në vendin e kufrit. Por cili ishte qëndrimi i këtij
sahabi të ndershëm?! E ja se çka tha Ka’bi: “Porsa e lexova
letrën thashë: “Edhe kjo është gjithashtu sprovë!” E futa në
zjarr dhe e dogja.”
Kështu le të qëndrojë çdo besimtar ndaj kujdo që i
dërgon letër, mashkull apo femër. Le ta djegin derisa të
33
bëhet hi dhe le ta përkujtojnë zjarrin e xhehenemit derisa
janë duke e djegur. Allahu thotë:
“Ti, pra, bë durim, se premtimi i Allahut është i
saktë, e kurrsesi mos të të luhasin ata që janë të
dyshimtë.” (Rum: 60)
34
ATA MË KËRCËNOHEN!
Dëshiroj të pendohem, porse shokët e mi të mëparshëm
më kërcënohen se do t’i nxjerrin në shesh marrëzitë e mia
dhe do t’i përhapin fshehtësitë e mia në masë. Ata kanë
fotografi dhe dëshmi, e unë kam frikë për autoritetin tim.
Unë jam tepër i shqetësuar!
Atij i themi: Luftoji bashkëpunëtorët e shejtanit, se
kurthi i tyre është e dobët. Këto janë vetëm presione nga
ndihmësit e Iblisit. Ata të grumbullohen, por para sabrit dhe
këmbëngulësisë së besimtarit shumë shpejt shpërndahen dhe
shkatërrohen.
Dije se, nëse vazhdon të ecësh me ta dhe u nënshtrohesh
dëshirave të tyre, ata do të tubojnë edhe më shumë material
kundër teje. Ti kështu do të jesh i dështuar, si në fillim ashtu
edhe në fund. Atëherë, pra, mos i dëgjo ata dhe kërko ndihmë
prej Allahut kundër tyre dhe thuaj: “Më mjafton mua
Allahu; sa ndihmëtar i mirë është Ai.” Resulull -llahu, kur
frikësohej nga të këqijat e një populli, thoshte: “O Allah, ne
t’i lëmë Ty qafat e tyre dhe të kërkojmë ndih-më nga të
këqijat e tyre.”
Transmeton Ahmedi dhe Ebu Davudi
Vërtet rasti është shumë i vështirë. Keqbërësi lajmëron
në telefon besimtaren e gjorë dhe të penduar dhe i thotë: “I
kam incizuar bisedat e tua, gjithashtu kam edhe fotografi të
tuat. Nëse nuk pranon të dalësh me mua, do të të poshtëroj
te familja.” Vërtet këto fjalë janë prekëse, prandaj edhe
gjendja e saj nuk mund të nëpërkëmbet.
35
Shiko, se çfarë lufte zhvillojnë bashkëpunëtoret e shejtanit
me të penduarit nga radhët e këngëtarëve dhe këngëtareve,
aktorëve dhe aktoreve. Ata publikojnë produksionet më
të marra të tyre, si në media ashtu edhe në treg, me qëllim
presioni dhe lufte psikike. Por mos të harrojmë se Allahu
është me takvalitë dhe teubexhitë. Ai është edhe kujdestar i
besimtarëve. Nuk i nënçmon dhe nuk i lë të vetëm. Çdo rob
që i është mbështetur Allahut, asnjëherë nuk është poshtëruar.
Dije se pas çdo vështërsie ka lehtësim dhe pas çdo
ngushtësie ka lirim.
Vëlla i dashur, për ty po paraqesim një tregim të prekshëm,
që dëshmon qartë për atë që themi. Ky është tregimi i
sahabit të ndershëm Murthid bin Ebi Murthid El Ganevi, i cili
ka flijuar duke i mbartur muslimanët e dobët fshehurazi prej
Mekës në Medine.
“Ka qenë një njeri që quhej Murthid bin Ebi Murthid. Ai
iu mbarte robërit prej Mekës dhe i çonte në Medine. Ndërsa
në Mekë ka qenë një femër lavire, që quhej Anaka, të cilën
ai e kishte shoqe. Ai i kishte premtuar një njeriu nga robërit
e Mekës se do ta dërgonte në Medine. Rastin e tij ai e rrëfen
kështu: “Duke ecur rrugës arrita deri te një strehë e një
muri të Mekës, në një natë plot hënë. Në moment erdhi
Anaka. Ajo vërejti errësirën e hijes sime përskaj murit dhe
filloi të vijë drejt meje. Kur u afrua afër, më njohu dhe tha:
“Murthidi?!” Iu përgjigja: “Po, Murthidi.” Ajo më tha: “Mirë
se ke ardhur, eja dhe buaj tek ne sonte.” Unë i thashë: “O
Anaka, Allahu e ka ndaluar zinanë.” Atëherë klithi: “O
banorët e çadrave, ky njeri është duke transportuar robërit
tuaj!” Menjëherë filluan të më ndjekin tetë veta e unë ia
mësyva Mandemit (kodër e njohur te njëra nga hyrjet e
Mekës) dhe u ndala te një shpellë, duke hyrë brenda. Ata
m’u afruan aq shumë, saqë për pak preknin kokën time. Por,
Allahu i qorroi e pastaj u kthyen. Iu ktheva shokut tim dhe
fillova ta mbaj. Ishte shumë i rëndë. E afrova te një vend më
36
