Mga Terminolohiyang Arabik
· Surah – kabanata sa Quran.
· Salah - ang salitang arabik na tumutukoy sa direktang koneksyon sa pagitan ng isang nananampalataya at Allah. Higit pa rito, sa Islam ito ay tumutukoy sa limang beses na pang-araw-araw na espesyal na pagdarasal at ito ang pinaka-mahalagang uri ng pagsamba.
Surah Al-Fatiha
Ang Surah al-Fatiha ay ang unang surah sa Quran at binibigkas sa bawat espesyal na pagdarasal (salah) tulad ng sinabi ng Propeta, ang Kapayapaan at Pagpapala ng Allah ay mapasakanya, “Walang nagawang salah (na may bisa) ang sinumang hindi nagbigkas sa pambungad na kabanata ng Aklat.”(salin ng kahulugan)[1] Sa pagtanggap ng Islam, ang isang tao ay dapat unang magmemorya ng Surah al-Fatiha para makapagsagawa ng itinagubilin na mga pagdarasal. Ang mga kahulugan nito ay dapat na matutunan at pagnilayan sa bawat oras na tayo ay nagsasagawa ng salah.
Teksto, Pagsasatitik, Salin ng Kahulugan, at Kapaliwanagan
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِِ
1. Bismillahir rahmaanir raheem
Sa Ngalan ng Allah, Ang Pinaka-Mahabagin, Ang Pinaka-Maawain.
Ang Quran ay nagsisimula na may wasto, natatangi, at personal na pangalan ng Diyos - Allah. 'Ako ay nagsisimula sa ngalan ng Allah' ay nangangahulugan na ang isang Muslim ay nagsisimula sa kanyang pagbibigkas na humihingi ng tulong mula sa Allah. Ang Allah ay Siyang Diyos ng sangkatuhan na natatanging karapatdapat sambahin. Walang sinuman na maaring pangalananan ng pangalang 'Allah.' Ang Allah Ang Pinaka-Mahabagin (ar-Rahman) na Panginoon na ang habag ay sumasaklaw sa lahat ng mga nilikha. Siya rin ang Pinaka-Maawain (ar-Raheem) sa mga sumasamba sa Kanya.
الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
2. Alhamdu lillahi rabbil Aalameen
Ang Pagpuri (na angkop sa kadakilaan ng Allah) ay tanging sa Allah lamang, Ang Panginoon ng mga Sanlibutan
Tanging ang Allah lamang ang nararapat na purihin dahil sa kasakdalan ng Kanyang mga katangian, mga materyal na ipinagkaloob, at mga pagpapalang pangkaluluwa. Samakatuwid, dapat lamang na Siya ay purihin ng mga tao sa lahat na ibinigay Niya sa kanila. Siya lamang ang nararapat dito. Siya ang Panginoon ng mga sanlibutan, ibig sabihin nilikha Niya ang lahat ng bagay na umiiral, pinanatili ito sa bawat sandali. Siya ang Panginoon na nagbubusog at nagpapalakas sa mga tagapagsamba na may pananampalataya at mabubuting gawa.
الرَّحْمـنِ الرَّحِيمِ
3. Ar rahmaanir raheem
Ang Pinakamahabagin sa lahat, Ang Pinakamaawain sa mga sumasamba sa Kanya,
‘Ang Pinakamahabagin’ (Al-Rahman) at ‘Ang Pinakamaawain’ (ar-Raheem) ay dalawa sa mga maraming pangalan ng Allah.
مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ
4. Maliki yawmid deen
Ang Hari sa Araw ng Paghuhukom.
Ang Allah lamang ang tanging Hari sa Araw ng Paghuhukom, sa Araw na ang lahat ng mga tao ay hahatolan ng gantimpala o kaparusahan para sa kanilang mga nagawa. Ang pagbigkas sa talatang ito sa bawat rak'ah ng pagdarasal ay patuloy na nagpapaalala sa isang Muslim ng darating na Paghuhukom, at hinihikayat siyang gumawa ng mabuti at lumayo sa mga kasalanan.
إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ
5. Iyyaka naabudu wa-iyyaka nasta-een
Tanging Ikaw lamang ang aming sinasamba at tanging Saiyo lamang kami humihingi ng tulong.
Tanging Saiyo lamang kami sumasamba at tanging Ikaw lamang ang aming hihingian ng tulong sa lahat ng aming mga ginagawa. Lahat ay nasa Inyong mga kamay. Ang talata na ito ay nagsasabi na hindi maaari para sa isang Muslim na kanyang idirekta ang anumang uri ng pagsamba, tulad ng pagdarasal at paghiling ng higit sa karaniwang tulong sa sinuman maliban kay Allah. Ang talata ay nagkokonekta sa puso kay Allah at nagpapadalisay nito laban sa pagiging mapagmataas at pagnanais na purihin ng iba.
اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ
6. Ih dinas siratal mustaqeem
Patnubayan Mo po kami patungo sa Matuwid na Landas
Patnubayan Mo po kami at ipakita sa amin ang matuwid na landas at gawing madali para sa amin. Patatagin Mo po kami hanggang sa makatagpo Ka namin. Ang 'Matuwid na Landas' ay ang Islam, ang malinaw na daan patungo sa tunay na Kaligayahan at Harden sa Kabilang-buhay na ipinamalas ni Muhammad, ang huli at pangwakas na propeta ng Diyos. Ang isang tagapagsamba o mananampalataya ni Allah ay hindi maaaring maging masaya at maunlad maliban sa pamamagitan ng pagsunod nito.
صِرَاطَ الَّذِينَ أَنعَمتَ عَلَيهِمْ غَيرِ المَغضُوبِ عَلَيهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ
7. Siratal latheena an Amta Alayhim ghayril maghdoobi alayhim walad daalleen
Ang landas ng mga ginawaran Mo ng Iyong biyaya, hindi sa landas ng mga umaani ng Iyong galit at hindi rin sa landas ng mga naliligaw.
Ang landas na sinunod ng mga pinagpala - mga propeta, mga matapat, mga martir, at mga matuwid. Sila ang mga tunay na ginagabayan. Huwag mo po kaming ihanay sa mga sumunod sa landas ng dalawa. Una, yaong mga umani ng pagkapoot ng Diyos dahil alam nila ang katotohanan ngunit kabaliktaran ang kanilang ginawa, at iyon ang halimbawa ng mga Hudyo at sinumang katulad nila. Pangalawa, huwag mo po kaming ihanay sa mga sumunod sa landas ng mga naligaw sa kanilang daan at hindi napatnubayan, at iyan ang halimbawa ng mga Kristiyano at sinumang katulad nila. Ito ay isang panalangin mula sa isang Muslim upang linisin ang kanyang puso mula sa pagkasutil, kamang-mangan, at pagkaligaw. Ipinakikita rin ng talatang ito na ang Islam ang siyang pinakamalaking biyaya ng Diyos. Ang mga nakakaalam ng daan at lumakad dito ay ginabayan, sila ang mga propeta, at walang alinlangan na ang sumunod sa kanila ay ang mga kasamahan ni Propeta Muhammad. Naitagubilin na sabihin ang 'Ameen' pagkatapos ng pagbigkas ng Surah al-Fatiha sa pagdarasal. Ang 'Ameen' ay nangangahulugang 'O Allah, tanggapin po ninyo.’
Ang Quran ay binubuo ng 114 na kabanata o surah na magkakaiba ang mga haba. Ang surah al-Fatiha ay ang unang surah sa Quran at binibigkas sa bawat rakah sa bawat dasal tulad ng sinabi ng Propeta, sumakanya nawa ang pagbati at kapayapaan:
“Walang tanggap na dasal na walang pambungad na kabanata ng Aklat.” (Saheeh Al-Bukhari. Saheeh Muslim)
Ito ay ipinahayag ng Propeta sa Mecca. Sa lahat ng mga kabanata sa Quran pinili ni Allah ang surah na ito para basahin natin sa bawat pagdarasal dahil sa banal nitong talino (divine wisdom). Halos bawat Muslim sa buong mundo ay kabisado nila ito. Kapag ang tao ay tinaggap ang Islam, ang unang kabanata na dapat niyang makabisado ay ang pambungad na kabanata - Ang Fatiha. Upang magampanan nila ang mga obligadong dasal. Ang kahulugan nito ay dapat maunawaan at pagnilay-nilayan sa tuwing isinasagawa ang salah (dasal). Kapag ang isang tao ay binibigkas ang Surah al-Fatiha sa kanyang salah (dasal), ang Panginoon ng kalangitan ay tumutugon sa bawat talata na kanyang binabanggit!
Teksto ng Surah al-Fatiha
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِِ
1. Sa ngalan ni Allah ang Pinakamahabagin, ang pinakamaawain
الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
2. Ang lahat ng pagpupuri ay para lamang kay Allah, ang Panginoon ng mga mundo.
الرَّحْمـنِ الرَّحِيمِ
3. Ang Pinakamahabagin, ang pinakamaawain.
مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ
4. Ang tanging may Hawak (pagpapasya) sa Araw ng Paghuhukom.
إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ
5. Ikaw lamang ang aming sinasamba at ikaw lamang ang aming hinihingan ng tulong.
اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ
6. Patnubayan Mo kami sa tuwid na landas.
صِرَاطَ الَّذِينَ أَنعَمتَ عَلَيهِمْ غَيرِ المَغضُوبِ عَلَيهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ
7. Sa landas na iyong biniyayaan, at hindi sa landas na umaani ng iyong poot, gayundin naman na hindi sa landas ng yaong mga naligaw.
Mga Pangalan ng Surah Al-Fatiha at Mga Kabuluhan Nito
Ang surah na ito ay may iba pang mga pangalan tulad ng Ang Pambungad [1], Ang Esesnsya (saysay) ng Quran[2], Ang Pitong palagiang inuulit na talata[3], Ang Maluwalhating binibigkas [4].
Tunay na ang surah na ito ay may malaking esensya (saysay) sa Quran na naglalaman ng alituntunin at malalaking tema. Isinama dito, sa paraang buod, lahat ng mga pangunahing alituntunin na nasa Quran: Ang alituntunin ng kaisahan ng Dios at ang kanyang pamumukod-tangi, na Siya bilang nagpasimula ng kalawakan, ang puspos ng lahat ng kabutihan na nagbibigay ng buhay, Siya na sa Kanya lamang may pananagutan ang tao, ang natatanging kapangyarihan na gumagabay at tumutulong; Ang pagmumulan ng buhay pagkatapos ng kamatayan at kahihinatnan ng tao ayun sa kanyang asal; Ang nagtakda ng mga alituntunin at gabay sa pamamagitan ng mga mensahero na taga pagpahayag ng mensahe, tangan ang mensahe ng Dios at, pagsunod dito, ang alituntunin ng pagpapatuloy ng tunay na relihiyon (ipinahiwatig sa alusyon o pagpaparinig sa mga tao na nabuhay - at nagkamali - sa nakaraan); at, sa wakas, ang pangangailangan ng pagsuko sa sarile sa kalooban ng Kataas-taasan at, sa gayon, ang pagsamba ay sa Kanya lamang. Ito ang mga kadahilanan kung bakit ang surah ay binuo bilang isang panalangin, upang patuloy na paulit-ulit at pagnilay-nilayan ng mga mananampalataya.
Ito ay tinatawag na ang Dasal, tulad ng sa Hadith ng Propeta [5]:
"Aking hinati ang Panalangin (ibig sabihin ay Surah al-Fatiha) sa dalawang bahagi; isa para sa Akin at isa para sa Aking alipin, at ang Aking alipin ay magkakaroon ng kanyang hinihiling. Kapag sinabi ng alipin: Ang papuri ay kay Allah, ang Panginoon ng lahat ng mga Mundo, sinasabi ko: 'Pinupuri Ako ng Aking alipin.' Kapag sinabi niya: Ang Pinaka-mapagbiyaya, Ang Tagapamahagi ng biyaya, sinasabi Ko: 'Pinapupurihan niya Ako 'Kapag sinabi niya ang Nagmamay-ari ng Araw ng Paghuhukom (tagapagpasya), sinasabi ko: 'Ang Aking alipin ay niluwalhati Ako' 'Kapag sinabi niya: Ikaw lamang ang sinasamba namin at mula sa Iyo lamang ay humingi kami ng tulong, sinasabi Ko : 'Ito ay sa pagitan Ko at Aking alipin, at ang aking alipin ay magkakaroon ng kanyang hinihiling.' Kapag sinabi niya: Gabayan mo kami sa tuwid na daan, Sa paraan na Iyong ipinagkakaloob Ang Iyong biyaya, hindi ang paraan ng mga umaani ng Iyong galit, o ng mga naligaw, sinasabi Ko: 'Ito ay para sa Aking alipin, at ang Aking alipin ay magkakaroon ng kanyang hinihiling.' " (Saheeh Muslim)
Ang isang dahilan kung bakit ito ay tinatawag na Panalangin ay dahil ang bahagi ng surah ay pag-alaala at may bahagi ng paghiling. 'Gabayan mo kami sa tuwid na daan' ay ang pagsusumamo para sa pinakadakilang kaloob o biyaya na maaaring hilingin mula kay Allah: banal na patnubay.
1. Sinisimulan ko sa pamamagitan ng pangalan ni Allah ang Pinakamaawain ang, Ang Tagapagbahagi ng Biyaya.
Ang surah ay nagsisimula sa isang panalangin sa huwastong Pangalan ng Diyos - si Allah, nagsisimula sa banal na Pangalan ng Diyos alinsunod sa unang pahayag ni Allah sa Kanyang Propeta:
“Magbasa ka sa ngalan ng iyong Panginoon." (Quran 96:1)
Sumasang-ayon ito sa pananaw sa mundo ng Islam:
“Siya ang Una at ang Huli at ang Malayo at ang Malapit.” (Quran 57:3)
Tatlong mga Pangalan ng Diyos ang lumabas sa panalangin ito:
· Allah
· al-Rahman (Ang Pinakamaawain)
· al-Raheem (Ang Pinakamaawain)
Ang salitang 'Allah' ay kinokonsidera na pansariling pangalan ng Diyos, hindi ibinahagi sa iba. Walang ibang pinagbigyan ng pangalan na ito. Wala itong maramihan sa wikang Arabe. Hindi natin maaaring pangalanan ang ating mga anak sa pangalan na ito.
May tatlong kahulugan ito.
Una, ipinapahiwatig sa Pangalan ng 'Allah' na ang mga puso na naghahangad para sa banal at hangaring matuto, matugunan, at makita Siya, napapanatag sila sa pag-alaala sa Kanya; Para kay Allah ang tanging layunin ng kanilang pagsamba at debosyon. Ang puso ay babaling kay Allah hanggang sa ang dila ay iginagalaw upang ulitin ang mga salita ng Propeta ng Diyos:
“Hinihiling ko sa Iyo ang kasiyahan na makita ang Iyong marangal na Mukha dahil sa pananabik upang makatagpo Ka ...”
Pangalawa, ang isa pang kahulugan na nakapaloob sa salitang 'Allah' ay ang Kanyang likas na pagkakakilanlan. Ang mga isip ay hindi makakayang maunawaan sapagkat tunay na mahiwaga ang Panginoon maliban kung sino ang kanyang pinipili upang ihayag ang Kanyang Sarili sa atin alinman sa pamamagitan ng banal na kasulatan, iyon ang Quran, o sa pamamagitan ng Kanyang Propeta.
“Hindi nila Siya mauunawaan sa kanilang kaalaman lamang.” (Quran 20:110)
Pangatlo, ang 'Allah' ay "Ang Diyos", ang diyos na may mga eksklusibong karapatan na sambahin. Iyon ang dahilan kung bakit ito ay nabanggit sa pagsaksi sa pananampalataya, Lā 'ilāha' ill-Allāh. Mayroong maraming iba pang mga bagay na itinuring bilang mga diyos, ngunit ang mga ito ay hindi totoo:
“Ito ay sapagkat si Allah ay ang Katotohanan at kung ano ang kanilang tinawag bukod sa Kanya ay kasinungalingan.”(Quran 22:62)
Para sa dalawang katawagan (epithets), ang al-Rahman at al-Raheem, na bahagi ng Bismillah ay nagmula sa pangalan (noun) na rahma, na nagpapahiwatig ng "awa", "habag", "mayuming pagmamahal" at, mas kumprehinsebong , "biyaya". Ano ang eksaktong lilim ng kahulugan na naiiba sa dalawang termino? Marahil ang pinakamagandang paliwanag ay na ang terminong Rahman ay nag-uudyok sa kalidad ng masaganang biyaya na likas, at hindi mapaghihiwalay mula sa konsepto ng pagiging Diyos, samantalang ang Raheem ay nagpapahayag ng isang aspeto ng Kanyang gawain.Ang parehong pangalan ay tumutulong na tukuyin ang banal na kaugnayan sa paglikha ... isang relasyon batay sa pagkamahabagin, awa, at pagmamahal. Ang katotohanan ay ipinahayag nang maganda sa sumusunod na hadith qudsi kung saan sinabi ni Allah:
“Sa katunayan, pinipigilan ng Aking awa ang Aking kaparusahan.” (Saheeh Al-Bukhari, Saheeh Muslim)
Sa isa pang awtentikong hadith, ang Sugo ni Allah, sumakanya nawa ang pagbati at kayapaan ni Allah, ay nagsabi:
Ang awa ni Allah ay may isang daang pagbabahagi, isa lamang ang ipinadala Niya upang ibahagi sa mga tao, jinn, at lahat ng uri ng hayop. Sa ganitong bahagi ng awa, maaari nilang ipakita ang pagmamahal at awa sa isa't isa, at kasama nito, ang isang mabangis na hayop ay nagpapakita ng pagmamahal sa mga anak nito. Inilaan ni Allah ang iba pang siyamnapung siyam na pagbabahagi para sa Kanyang mga alipin sa Araw ng Pagkabuhay na Mag-uli..” (Saheeh Muslim)
Ito ang dahilan kung bakit ang isang tao ay hindi dapat mawalan ng pag-asa sa awa ni Allah, kahit gaano kalaki ang kanyang mga kasalanan. Si Allah, ang Dakila, ay nagsabi:
“O mga lingkod ko na lumabag sa kanilang mga kaluluwa! Wag mawalan ng pag-asa sa awa ng Allah, sapagkat pinatatawad ni Allah ang lahat ng kasalanan, at siya ay Madalas na Nagpapatawad, Ang Pinakamaawain.” (Quran 39:53)
Sa huli, ang al-Rahman ay isang eksklusibong Pangalan ni Allah. Walang maaaring pagbigyan ng Pangalan na ito o ilarawan sa katangiang ito, hindi katulad ng Raheem.
2. Purihin si Allah, ang Panginoon ng mga mundo.
Ang Al-Hamd, na isinalin bilang papuri, ay binubuo, ng mas tumpak na kahulgan, ang papuri at pasasalamat. 'Ang lahat ng papuri at pasasalamat ay para kay Allah.' Ang tanong ay: para sa ano? Tulad na si Allah ay pinuri dahil sa Kanyang pagiging perpekto, kamahalan, habag, pagmamahal, kadakilaan, at kagandahan, Siya ay pinasalamatan din para sa lahat ng pisikal at espirituwal na pagpapala. Ang puso ng mga tapat ay tumatalon para purihin si Allah pagkabanggit ng Kanyang Pangalan, dahil ang puso ay utang ang buhay nito sa Panginoon. Sa bawat sandali, sa bawat paghinga, at sa bawat tibok ng puso, ang mga biyaya ng Diyos ay dumami. Ang buong paglikha ay nakabaon sa banal na mga pagpapala, lalo na ang tao. Ang lahat ng papuri ay nauukol kay Allah sa simula at sa wakas:
“At Siya ay si Allah: Walang ibang diyos kundi Siya. Sa Kanya ang Kapurihan, sa una at sa huli.” (Quran 28:70)
Dito din malaman natin ang isa pang pangalan ni Allah: ang al-Rabb (ang Panginoon, ang Tagapagtustos). Ang Arabe na pagsabi na al-Rabb ay sumasaklaw sa isang malawak na kahulugan na hindi madaling ipahayag sa pamamagitan ng isang salita sa ibang wika. Binubuo nito ang mga ideya ng pagkakaroon ng isang makatarungang pag-angkin sa pag-aari ng anumang bagay at, dahil dito, ang awtoridad dito, pati na rin ang pagpapalaki, pagtataguyod at pagpapaunlad ng anumang bagay mula sa pagkakamit nito hanggang sa huling pagkumpleto nito. Ito ay inilalapat kay Allah bilang tanging tagapagtaguyod at tagapanustos ng lahat ng nilikha at samakatuwid ang tunay na pinagmumulan ng lahat ng awtoridad.
Si Allah ang Panginoon ng mga daigdig. Upang maipaliwanag ito, si Allah ang Panginoon ng lahat na nakapaligid sa Kanya, Siya ang nagtataguyod ng pag-iral sa lahat ng uri nito.
3. Ang Pinakamaawain, Ang Tagapagbahagi ng Biyaya
Inulit ni Allah ang Kanyang Pangalan na Awa: al-Rahman at al-Raheem. Kung sakaling ang mga tao ay namamangha sa paglalarawan ng 'Panginoon ng mga Mundo,' ipinaaalala natin na hindi Siya katulad ng mga hari sa mundong ito. Si Allah ay hindi isang haring malupit na nagpapakita ng pang-aapi at mahigpit na pagpigil sa Kanyang mga nasasakupan, sa halip ay tinitingnan Niya tayo sa Kanyang malambot na awa. Nang tayo ay nasa sinapupunan ng ating mga ina, inalagaan tayo ni al-Rahman. Kapag kailangan natin ang pagkain o inumin, sa tuwing ang ating buhay ay nangangailangan sa Kanya at tinawag ang Kanyang Pangalan, ang al-Raheem ay nandiyan para tumugon sa atin.
4. Master of the Day of Judgment. Nagmamay-ari ng Araw ng Paghuhukom
Matapos ipaliwanag sa Kanyang mga alipin kung bakit dapat Siyang purihin. Siya ay nagbibigay lakas at kumukupkop, pinangangalagaan Niya ang lahat ng ating mga pangangailangan - Sinasabi Niya sa atin na Siya ay si al-Malik, ang Nagmamay-ari at ang Hari. Siya ay makapangyarihan at may kakayahang gumawa ng Kanyang loobin sa kaharian. Nanggaling tayo sa Nagmamay-ari. Wala tayong pagmamay-ari, bagkos tayo ay pagmamay-ari Niya. Ibinaling Niya ang ating pansin sa Araw kung kailan Siya lamang ang magiging Tagahatol at ang lahat ay dapat na mapagpakumbaba sa harap Niya. Siya ay hahatol ng katarungan kaya huwag kalimutan na ang iyong pagbabalik ay sa Kanya. Huwag mag-isip na sa kamatayan ay magtatapos. Tandaan, hahatulan ka batay sa iyong pag-asal sa lupa sa pamamagitan ng nag-iisang Hari, at walang iba pang makikibahagi sa paghatol na ito.
5. Ikaw Lamang ang aming sinasamba at Ikaw lamang ang aming hinihingan ng tulong
Ang talatang ito ay nagdadala ng diwa ng Islam: Tawheed. Ang lahat ng mga propeta mula kay Adan hanggang kila Moises, Hesus, at Muhammad (sumakanila nawa ang kapayapaan) ay ipinadala upang ihatid ang sentral na mensahe: pagsamba kay Allah lamang Na walang anak o kasosyo. Ito ang kahulugan ng unang pagsaksi ng pananampalataya: La ilaha illa Allah. Ito ang nag-iisang layunin ng paglikha. Ang tawheed ay kaligtasan at dapat nating ihatid ang mensahe ng tawheed sa ating mga kaibigan at pamilya. Walang sinumang tao ang napakalapit upang maging katulad Niya at baguhin ang Kanyang mga desisyon. Ang paglihis sa aral na ito ay mapanganib sa espirituwal na kapakanan ng isang tao.
Ano ang 'pagsamba' na ipinagkakaloob natin sa Diyos lamang?
Ito ay isang komprehensibong salitang kabilang ang pakikitungo ng isang tao kay Allah sa anyong ritwal na mga gawaing deboto tulad ng limang pang-araw-araw na dasal o pag-aayuno pati na rin ang pakikitungo sa iba pang mga tao tulad ng pamilya at mga kaibigan. Ang simpleng pisikal na mga gawa na isinasagawa ng mga bahagi ng katawan ng isang tao tulad ng pagngiti at emosyon tulad ng pag-ibig, pag-asa, at takot ay nabibilang sa mga ito. Ang Diyos ay sinasamba sa pamamagitan ng pagsunod sa Kanyang mga utos at pag-iwas sa ipinagbabawal Niya. Ang pagsamba ay bawat pagsasalita at gawa, lantad man o lingid na kamahal-mahal kay Allah. Sa madaling sabi, bawat gawa na nakalulugod sa Diyos ay isang gawa ng pagsamba sa Islam. Si Allah ay may karapatan sa pagsamba sa pamamagitan ng katawan, kaluluwa, at puso at nananatiling hindi kumpleto maliban kung ito ay ginawa ng may paggalang at takot kay Allah, ang banal na pag-ibig at pagsamba, pag-asa sa banal na gantimpala, at matinding kapakumbabaan. Ang pag-aalay sa iba - mga propeta, mga anghel, Hesus, Maria, idolo, o sa kalikasan -ng isang bahagi ng pagsamba na nauukol kay Allah ay tinatawag na Shirk at ang pinakamabigat na kasalanan sa Islam.
Ang kapakumbabaan ay isang mahalagang sangkap ng pagsamba at walang mas mahusay na paraan upang lumapit sa Panginoon ng mga daigdig kaysa sa pagpapakumbaba. Ang isang taong mapagmataas sa pamamagitan ng kanyang personal na debosyon ay inilalayo ang kanyang sarili sa landas ng Panginoon na makapangyarihan. Dapat tayong maging mapagpakumbaba sa pagsamba. Si Propeta Muhammad, sumakanya nawa ang pagpapala at kapayapaan ni Allah, ay nagturo na tanggapin ang kakulangan sa sarili, kahinaan, at kasamaan sa harapan ng Mahusay na Panginoon sa pagsasabing:
“O Allah, labis kong pinasama ang aking kaluluwa, at walang sinuman ang nagpapatawad ng mga kasalanan maliban sa Iyo, kaya bigyan mo ako ng Iyong kapatawaran at maawa sa akin. Katotohanang ikaw ang Mapagpatawad, ang Pinakamaawain.”
Sa isa pang panalangin ay madalas niyang sabihin:
“O Allah, Ikaw ang aking Panginoon. Walang Diyos kundi Ikaw. Nilikha mo ako at ako ay Iyong lingkod, at sumunod ako sa Inyong tipan at ipinangako hangga't kaya ko. Humihingi ako ng kanlungan sa Iyo mula sa kasamaan na aking gawa. Bumalik ako sa Iyo mula sa Iyong biyaya sa akin, at bumalik ako sa Iyo at ang aking mga kasalanan. Kaya patawarin mo ako, sapagkat walang nagpapatawad ng mga kasalanan maliban sa Iyo”
Tayo ay nangangailangan ng tulong ni Allah kahit sa pagsamba sa Kanya. Kaya, hinihiling natin sa Kanya na tulungan tayo. Gayundin, si Allah ay ang tanging nag-iisang hnihilingan ng tulong kabilang ang tulong upang sambahin Siya. Hindi ito nangangahulugan na hindi natin maaaring hilingin sa isang tao na tulungan tayong lumipat sa isang bagong bahay! Ang "tulong" na ibig sabihin sa talata ay supernatural na tulong. Upang gawing mas malinaw ito, kapag dinala mo ang iyong may sakit na anak sa isang emergency room, dapat mong hilingin kay Allah lamang upang matulungan ang iyong anak, hindi sa isang patay na santo o isang anghel na tagapag-alaga.
6. Patnubayan mo kami sa tuwid na landas
Ang mga tao ay likas na mahina. Ngayong araw sila ay malapit kay Allah, bukas naman ay sila ay malayo. Sa panalangin na ito, hinihingi ng isang Muslim kay Allah na panatiliin siyang malakas, upang mapangalagaan siya sa tuwid na landas. Inuulit ng isang Muslim ang pagsusumamong ito sa bawat salah (dasal). Palaging may mga mas mahusay kaysa sa atin sa espirituwal na hagdan. Ang isang Muslim ay dapat patuloy na nagsisikap na tumaas ang 'hagdan' at mapalapit sa Panginoon ng Kapangyarihan sa pamamagitan ng pagdaragdag sa pagtitiis, mabuting kaugalian, at pagtupad ng Islam. Lalo na, para sa isang bago pa lamang sa Islam, talagang kailangan nila ang panalangin na ito sa kanilang paglalakbay. Ang isang Muslim ay dapat matuto at malaman kung ano ang nais ng Diyos sa kanya sa bawat pagliko ng buhay at upang magampanan niya ito nang may dalisay na intensyon.
7. Sa Landasin ng Iyong Biniyayaan, at hindi sa Iyong kinagalitan at ng mga naligaw
Ang talatang ito ay isang pagpapatuloy ng naunang talata. Sinasabi nito ang tanong ... 'eksakto kung kaninong landas dapat ako nandoon?' Sa aking mga magulang, mga kamag-anak, mga kaibigan, mga kapwa tao... na kanino?
Ang sagot ay; yaong mga tumanggap ng banal na biyaya. Sino ang mga iyon? Nakilala ang mga ito sa isa pang talata ng Quran:
“At sinuman ang sumunod kay Allah at sa Sugo - ang mga kasama ng mga pinagkalooban ni Allah ng kanyang pabor mula sa mga propeta, ang mga naging matatag at nagpatotoo sa katotohanan, ang mga martir at ang mga matuwid. At mahusay sila bilang mga kasamahan.” (Quran 4:69)
Ang Propeta, sumakanya nawa ang pagpapala at kapayapaan ni Allah, ay nagsabi:
“Ang mga Hudyo ay ang mga umani ng galit ni Allah at ang mga Kristiyano ay ang mga naliligaw.”[1]
Ang mga ito ay ang mga tao na alam ang katotohanan ngunit iniwan nila ito, kabilang ang mga Hudyo[2] at mga katulad nila. Hindi ito dapat tanggapin na lisensya para sa anti-Semitism.
Una, ang galit ni Allah ay hindi limitado sa mga Hudyo. Halimbawa, sinabi ni Allah ang tungkol sa pagkuha ng isang inosenteng buhay:
“Kung ang isang tao ay pumatay ng isang mananampalataya nang sadya, ang kanyang gantimpala ay Impiyerno, dito siya mananahan, at ang galit at sumpa ni Allah ay nasa kanya.” [Quran 4:93]
Ikalawa, ang poot ng Diyos ay para sa mga hindi pinatnubayan sa tuwid na daan, hindi dahil sa kakulangan ng kaalaman, ngunit ang kanilang mga walang kabuluhang hangarin ay hinadlangan sila mula sa tuwid na landas. Gaya ng alam ng sinumang mag-aaral ng Lumang Tipan, ang mga Hudyong rabbi ay may kaalaman, ngunit hindi sila kumilos dito at nagkaroon ng pinakadakilang impluwensya sa pagpapalit ng Mosaic na relihiyon. Sa katulad na paraan, ang isang Muslim na iskolar, o sa bagay na iyon, ang sinuman sa atin, na may kaalaman ngunit hindi kumikilos dito ay kahawig din sa mga Hudyo sa bagay na ito. Ang bahagi ng pagiging "ginagabayan" ay magkaroon ng matatag na pagpapasiya na gawin ang tama at itakwil ang mali. Ang Propeta, sumakanya nawa ang pagpapala at kapayapaan ni Allah, ay nagsabi:
“Ang isang tao ay dadalhin sa Araw ng Pagkabuhay at ipapasok sa Impiyerno. Ang kanyang mga pigi ay itatapon sa apoy at siya ay iikot o lilibot sa paligid tulad ng isang asno na umiikot sa paligid ng gilingan. Ang mga naninirahan sa Impiyerno ay titipunin sa paligid niya at sasabihin: 'Ano ang nangyari sa iyo? Hindi mo ba ipinag-utos sa amin kung ano ang tama at ipinagbawal sa amin na gumawa ng mali? 'Siya ay tumugon:' madalas ko kayong inuutusan kung ano ang tama ngunit hindi ko ginagawa sa aking sarili at ipinagbabawal ko sa inyo mula sa paggawa ng mali at pagkatapos ay ginagawa ko ito sa aking sarili.”[3]
Ang taong ito ay may kaalaman. Alam niya ang tama sa mali. Higit pa rito, susundin niya kung ano ang tama at ipagbabawal ang mali. Ngunit hindi siya kumilos ayon sa kanyang kaalaman, kaya nakamit niya ang kaparusahan.
Ikatlo, ilalarawan ko ang punto na may halimbawa. Kumuha tayo ng isang simpleng batayan. Ang Sampung Utos ay ang pundasyon ng Hudaismo. Ang pagtupad sa Sabbath ay ang pinakamahalagang ritwal na pagsunod sa Hudaismo, ang tanging itinatag sa Sampung Utos. Ayon mismo sa Bibliya, ang mga Hudyo ay binantaan, pinarusahan [4],, at nagkamit ng banal na galit [5] dahil sa paglabag nito. Sa Islam, ang Biyernes ay ang pinaka-banal na araw ng linggo at isang espesyal na Salah (dasal) ay gaganapin upang markahan ito. Ang kabanalan ng Biyernes, na itinakda ni Allah, ay kilala sa mga Muslim. Ang pagbago nito para sa anumang kadahilanan sa ibang araw ay kahalintulad sa mga Hudyo na lumalabag sa Sabbath. Ito ay lantarang pagbago sa banal na itinakdang ritwal na pagtalima.
“...at silang mga naligaw”
Ito ang mga tao na iniwan ang katotohanan dahil sa kamangmangan, tulad ng mga Kristiyano at mga tulad nila. Ang mga Kristiyano ay naligaw dahil sa kamangmangan. Hindi nangangahulugan na ang katigasan ng ulo ay nabuo sa loob ito ay matapos na ang ilan sa mga ito ay lagpasan ang marka na naglabas sa kanila sa kamangmangan. Ito ang mga taong sumasamba, ngunit ginawa ito nang walang kaalaman. Ang isang Muslim na maaaring sumamba sa Diyos batay sa kamangmangan nang walang tekstong awtoridad ay kahawig ng mga Kristiyano, sa madaling sabi. Halimbawa, ang pagsamba ng Katoliko ay inaalay kahit na sa walang buhay na mga bagay, tulad ng mga labi ng isang martir, ng Krus ni Kristo, ng Ang Koronang Tinik, o kahit ang estatwa o larawan ng isang santo. Ang ibang mga Kristiyano ay gumagamit ng mga bandang pangmusiko o awit bilang pagsamba. Sa kabaligtaran, hindi kailanman sinamba ni Hesus ang Diyos sa pamamagitan ng musika, pag-awit ng mga himno, o pagsamba sa krus! Ang isang kahalintulad na "panggagaya" ng isang Muslim, gaano man kabuti ang intensiyon, ang paggamit ng musika at pag-awit ng mga awiting pangrelihiyon bilang pagsamba ay hindi ginawa ang ganitong paraan bilang pagsamba ng Huling Propeta kay Allah. Malinaw na ipinahayag ni Propeta Muhammad kung paano sasambahin ang Diyos; hindi pinahihintulutan na lumihis mula sa hindi ipinahayag.
Hinihiling natin kay Allah na 'gabayan' tayo sa tuwid na landas, ang landas ng mga propeta at ang kanilang mga matuwid na tagasunod sa paraan na balaan tayo upang hindi tayo makapasok sa parehong landas, manalangin tayo na huwag maging katulad ng unang grupo na nabigo sa pagtupad sa kanilang kaalaman o sa pangalawang grupo na nabigo upang makuha ito.
