Mga Artikulo




66


ipinagsanggalang Niya silang dalawa laban sa kasamaan


at pakana nito.


Walang duda na ang lahat ng ito ay bahagi ng pangangalaga


at pagmamalasakit ni Allah sa mga sugo Niya at mga


propeta Niya, sumakanila ang pagpapala at ang pagbati,


laban sa isang lalaking mapagmalaking mapaniil, isang


isinumpang hari na nag-aangking siya raw ay Panginoon


ng mga nilalang. Sa kabila nito, naglakas-loob sina Moises


at Aaron sa pag-anyaya sa kanya, sa paglilinaw sa karapatan


ni Allah sa kanya, at pagpapabatid na ang isinasatungkulin


sa kanya ay magbalik-loob siya kay Allah.


Subalit umayaw siya at nagmalaki. Pagkatapos ay ipinanawagan


niya ang panawagan niya na tipunin ang mga


manggagaway at ang panggagaway at iba pa hanggang sa


pinawalang-saysay ni Allah ang pakana niya at ipinakita


ang kawalang-kakayahan niya. Iniadya ni Allah sina Moises


at Aaron, sumakanila ang pagpapala at ang pagbati, laban


sa kanya at laban sa mga manggagaway niya. Pagkatapos,


ang kinahinatnan—noong nagpatuloy sa pagmamalabis—


ay nilunod siya ni Allah sa dagat sampu ng lahat ng hukbo


niya. Iniligtas naman ni Allah sina Moises at Aaron sampu


ng kasama nila na mga anak ni Israel.


Ito ay ilan sa mga kapani-paniwalang tanda ni Allah sa


paghihiganti Niya sa mga kaaway Niya at pag-aadya niya


sa mga tinatangkilik Niya na dalawang lalaki na walang


kasama kundi isang pangkat ng mga inalipin ng Paraon.


Pinagpapatay ng Paraon ang mga lalaking anak nila at


hinahayaang mabuhay ang kababaihan nila. Nagpapalasap


siya sa kanila ng napakasagwang pagdurusa.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


67


Naglakas-loob ang dalawang ito sa pag-anyaya sa isang


mapaniil na hari at sa paglilinaw ng katotohanan sa kanya,


at pagtuligsa sa kabulaanan na nasa kanya. Ipinagsanggalang


naman silang dalawa ni Allah laban sa kawalangkatarungan


at kalupitan ng Paraon. Bagkus ay pinatatag


silang dalawa ni Allah at inayudahan sila. Pinabigkas ni


Allah si Moises ng anumang maihahain na katwiran sa


Paraon.


Dahil dito ay sinabi ni Allah ang sabi ng Paraon (20:49-


55): Nagsabi ang Paraon: “Sino ang Panginoon ninyong


dalawa, o Moises?” Nagsabi si Moises: “Ang Panginoon


namin ay ang nagbigay sa bawat bagay ng anyo nito at


pagkatapos ay nagpatnubay Siya.” Nagsabi ang Paraon:


“Paano naman ang lagay ng mga unang salinlahi?”


Nagsabi si Moises: “Ang kaalaman hinggil doon ay nasa


Panginoon ko, sa isang talaan. Hindi nagkakamali ang


Panginoon ko at hindi nakalilimot.” Siya ang gumawa


para sa inyo ng lupa bilang nakalatag, nagsingit para


sa inyo rito ng mga landas, at nagbaba mula sa langit


ng tubig, kaya nagpaluwal Kami sa pamamagitan nito


ng mga kaurian ng sari-saring halaman. Kumain kayo


at ipastol ninyo ang mga hayupan ninyo. Tunay na sa


gayon ay talagang may mga tanda para sa mga may


mga talino. Mula rito sa lupa nilikha Namin kayo at dito


rin ibabalik Namin kayo at mula rito ilalabas Namin


kayo sa ibang pagkakataon.


Ang ibig sabihin: ang mga sugo, sumakanila ang pagpapala


at ang pagbati, ay naglinaw at nagpaliwanag sa katotohanan.


Nilinaw nila ang mga pangalan ng Panginoon at


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


68


ang mga katangian Niya, na nagpapahiwatig sa dakilang


kapangyarihan Niya at pagiging karapat-dapat Niya sa


pagsamba, at na Siya ang Tagapaglikha, ang Nagmamayari,


ang Tagapagtustos, ang Tagapagbigay-buhay, ang


Tagabawi ng buhay, at ang Nangangasiwa sa bawat bagay.


Nilinaw rin ng mga propeta ang kataasan ni Allah at ang


pangingibabaw Niya sa mga nilikha Niya. Dahil dito ay


nagsabi ang Paraon sa katuwang niya na si Hámán (40:36-


37): “O Hámán, magpatayo ka para sa akin ng isang


tore nang harinawa ako ay makarating sa mga daanan:


ang mga daanan tungo sa langit, kaya makatitingin


na ako sa Diyos ni Moises. Ibinalita niya na si Allah ay


nasa ibabaw ng langit. Dahil dito, ninais ng maniniil na


ito na magmataas sa pamamagitan ng masagwang salita


na ito na walang halaga.


Kabilang din dito ang nabanggit ni Allah tungkol kay


Jesus, sumakanya ang pagpapala at ang pagbati, at sa mga


disipulo niya sa Súrah al-Má’idah kung saan nagsabi Siya


(5:112-115): Banggitin noong nagsabi ang mga disipulo:


“O Jesus na anak na Maria, makakaya ba ng Panginoon


mo na magpababa sa atin ng isang hapag mula sa


langit?” ay nagsabi siya: “Mangilag kayong magkasala


kay Allah kung kayo ay mga sumasampalataya.” Nagsabi


sila: “Ninanais namin na kumain mula roon,


mapanatag ang mga puso namin, malaman namin na


nagtotoo ka nga sa amin, at kami roon ay magiging


kabilang sa mga nakasasaksi.” Nagsabi si Jesus na anak


ni Maria: “O Allah, Panginoon namin, magbaba Ka sa


amin ng isang hapag mula sa langit, na para sa amin


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


69


ay magiging isang pagdiriwang: para sa una sa amin


at huli sa amin, at isang tanda mula sa Iyo. Tustusan


Mo kami yamang Ikaw ay pinakamainam sa mga nagtutustos.”


Nagsabi si Allah: “Tunay na Ako ay magpapababa


niyon sa inyo; kaya ang sinumang tatangging


sumampalataya pagkatapos niyon mula sa inyo, tunay


na Ako ay magpaparusa sa kanya ng pagdurusang hindi


Ko iparurusa sa isa man sa mga nilalang.”


Dito ay may isang paglilinaw sa isang bahagi ng kapangyarihan


ni Allah, na Siya ang Makapangyarihan sa lahat ng


bagay, na Siya ay nasa kaitaasan sapagkat ang pagpapababa


ay mula sa mataas patungo sa mababa. Samakatuwid ang


pagpapababa ng hapag at ang paghiling ng pagpapababa


niyon, lahat ng iyon ay patunay na ang mga taong iyon ay


nakababatid na ang Panginoon nila ay nasa kaitaasan. Sila ay


higit na nakakikilala kay Allah at higit na nakaaalam kaysa


sa mga Jahmí32 at mga kauri nila na nagkaila sa kaitaasan.


Ang mga disipulo ay humiling niyon at si Jesus ay naglinaw


niyon at si Allah ay naglinaw rin niyon. Dahil dito


ay nagsabi si Allah (5:115): Tunay na Ako ay magpapababa


niyon sa inyo. Nagpapatunay iyon na ang Panginoon


natin ay hinihilingan mula sa kaitaasan, at na Siya ay nasa


kaitaasan—kaluwalhatian sa Kanya at pagkataas-taas Niya


—nasa ibabaw ng mga langit, nasa ibabaw ng lahat ng


nilikha, at nasa ibabaw ng trono na niluklukan Niya nang


pagluklok na naaangkop sa kamahalan Niya at kadakilaan


32 Ang mga Jahmí ay ang mga tagasunod ni al-Jahm ibnu Safwán.


Ang mga ito ay nagkakaila sa lahat ng pangalan at katangian ni Allah.


al-Fawzán, Sálih: ‘Aqídah at-Tawhíd, pahina 64.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


70


Niya, na hindi nakawawangis ng nilikha sa anuman sa mga


katangian Niya.


Nagpapatunay sa ganitong kahulugan ang maraming talata


ng Qur’an na naglilinaw sa katataasan ni Allah sa mga


nilikha Niya. Kabilang doon ang kilalang pitong talata ng


Qur’an tungkol sa “pagluklok” na nasaad sa sabi ni Allah


sa Súrah al-‘Aráf (7:54): Tunay na ang Panginoon ninyo


ay si Allah na lumikha sa mga langit at lupa sa loob ng


anim na araw. Pagkatapos ay lumuklok Siya sa Trono.


Ipinambabalot Niya ang gabi sa maghapon na humahabol


naman doon sa gabi nang maliksi. Nilikha Niya


ang araw, ang buwan at ang mga bituin, na mga sunudsunuran


sa utos Niya. Pakatandaan, ukol sa Kanya ang


paglikha at ang pag-uutos. Mapagpala si Allah, ang


Panginoon ng mga nilalang.


Sa talata na ito ay nililinaw Niya ang kataasan Niya; na


Siya ang Palalikha, ang Palatustos, na Siya ang may-ari ng


paglikha at pag-uutos, na Siya ang nagbabalot sa maghapon


ng gabi, na Siya ang Tagapaglikha ng araw at gabi at


ang Tagapaglikha ng mga bituin, upang malaman ng mga


tao ang kadakilaan ng kalagayan Niya, ang kalubusan ng


kapangyarihan Niya, at ang kalubusan ng kaalaman Niya,


na Siya ang Mataas sa ibabaw ng lahat ng nilikha Niya,


ang karapat-dapat na sambahin.


Kabilang din sa paksang ito ang sabi ni Allah (5:116-


118): Banggitin kapag magsasabi si Allah: “O Jesus na


anak ni Maria, ikaw ba ay nagsabi sa mga tao: Gawin


ninyo ako at ang ina ko bilang mga diyos bukod pa kay


Allah?” ay magsasabi ito: “Kaluwalhatian sa Iyo;


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


71


hindi para sa akin na sabihin ko ang wala akong karapatan.


Kung ako ay nagsabi niyon, talagang nalaman


Mo na sana iyon. Nalalaman Mo ang nasa sarili ko at


hindi ko nalalaman ang nasa sarili Mo. Tunay na Ikaw


ay ang Napakamaalam sa mga Nakalingid. Wala akong


sinabi sa kanila kundi ang ipinag-utos Mo sa akin:


Sambahin ninyo si Allah, ang Panginoon ko at ang


Panginoon ninyo. Ako noon sa kanila ay saksi habang


nananatili ako sa piling nila; ngunit noong kinuha Mo


na ako, Ikaw ay ang Tagapagmasid sa kanila. Ikaw sa


bawat bagay ay Saksi. Kung pagdurusahin Mo sila,


tunay na sila ay mga lingkod Mo; at kung patatawarin


Mo naman sila, tunay na Ikaw ay ang Nakapangyayari,


ang Marunong.”


Kaya tingnan mo kung papaanong nilinaw ang mga dakilang


katangian na ito na ukol kay Allah, na nag-aanyaya sa


pagsamba sa Kanya at hindi sa bawat anumang iba pa sa


Kanya. Siya ang Nakaaalam sa mga nakalingid. Siya ang


Nakapangyayari, ang Marunong. Siya ang Tagapagmasid


sa mga lingkod Niya at ang Saksi sa Kanila. Siya ay nakaaalam


sa anumang nasa sarili ng propeta Niya na si Jesus,


samantalang si Jesus naman ay hindi nakaaalam sa anumang


nasa sarili ni Allah.


Sa paksang ito ay mayroon ding pahiwatig sa pagkilala sa


mga katangian. Ang mga propeta ay naghatid ng pagkilala


sa mga pangalan ni Allah at mga katangian Niya sa paraang


naaangkop sa Kanya. Siya ay nagtataglay ng “sarili” na


naaangkop sa Kanya na hindi nakawawangis ng mga sarili


ng mga nilikha. Mayroon din Siyang mukha, mayroon


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


72


Siyang kamay, mayroon Siyang paa, mayroong Siyang mga


daliri na hindi nakawawangis ng mga katangian ng mga


nilikha. Nasaad ang ilan dito sa Qur’an. Nasaad sa Dinalisay


na Sunnah ang pagkabanggit sa mukha, kamay, paa


at mga daliri Niya. Lahat ng iyon ay patunay na Siya ay


nagtataglay ng mga katangian ng kalubusan, at hindi nagoobliga


iyon ng pagkakawangis Niya sa nilikha. Dahil


dito ay nagsabi Siya (42:11): Walang katulad sa Kanya


na anumang bagay, at Siya ay ang Nakaririnig, ang


Nakakikita.


Samakatuwid, ikinaila Niya para sa sarili Niya ang pagkakatulad


sa nilikha. Pagkatapos ay kinilala Niya para sa


sarili Niya ang pagdinig at ang pagkakita Niya. Nagpapatunay


iyon na ang mga katangian Niya at ang mga pangalan


Niya ay walang kawangis at walang katulad. Bagkus Siya


ang lubos sa sarili Niya, sa mga pangalan Niya, sa mga


katangian Niya at sa mga gawa Niya. Kaya Siya ang karapatdapat


na sambahin at dakilain. Tungkol naman sa mga


nilikha, ang mga katangian nila ay mahina at kulang. Tungkol


naman sa Kanya, Siya ang lubos sa lahat ng bagay.


Ang kaalaman Niya ay lubos, ang mga katangian Niya ay


lubos lahat.


Walang duda na ang mga katangian ng mga nilikha ay


hindi makatutulad sa mga katangian Niya magpakailanman


sa anumang paraan. Dahil dito ay nagsabi Siya (16:74):


Kaya huwag ninyong gawan si Allah ng mga kahalintulad.


Tunay na si Allah ay nakaaalam at kayo ay hindi


nakaaalam. Sinabi pa Niya (112:1-4): Sabihin mo: “Siya,


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


73


si Allah, ay Isa.33 Si Allah ay ang Dulugan sa pangangailangan.


Hindi Siya nagkaanak at hindi Siya ipinanganak,


at walang isa man na sa Kanya ay naging kapantay.”


Sinabi pa Niya (42:11): Walang katulad sa Kanya na ano


mang bagay, at Siya ay ang Nakaririnig, ang Nakakikita.


Ang Ahlus Sunnah wal Jamá‘ah ay kumikilala sa anumang


nasaad sa Aklat ni Allah at anumang napatotohanang Hadíth


mula sa Sugo ni Allah (SAS) kaugnay sa mga pangalan at


mga katangian ni Allah sa paraang naaangkop sa Kanya


nang walang tahríf, walang ta‘tíl, walang takyíf, walang


tamthíl,34 walang pagdaragdag at walang pagbabawas.


Bagkus kinikilala nila ang mga ito kung papaanong nasaad


ang mga ito at pinalalampas nila ang mga ito kung paanong


nasaad ang mga ito kalakip ng pananampalataya na ang


mga ito ay totoo, at na ang mga ito ay napatunayang ukol


kay Allah sa paraang naaangkop sa Kanya, hindi nakawawangis


sa mga ito ang nilikha Niya gaya ng sinabi Niya


(42:11): Walang katulad sa Kanya na anumang bagay,


at Siya ay ang Nakaririnig, ang Nakakikita.


33 O Siya, si Allah, ay isa; O Siya ay si Allah, isa.


34 Ang tahríf ay ang pagpilipit sa kahulugan ng anumang katangian


Niya palayo sa hayag na kahulugan nito nang walang patunay.


Ang ta‘tíl ay ang pagtanggi sa kinakailangang paniwalaan na mga


pangalan at mga katangian na ukol kay Allah, o ang pagtanggi sa


ilan sa mga ito. Ang takyíf ay ang pagsasalaysay sa kalagayan (o


detalye) ng mga katangian ni Allah, sa isip o sa salita, gaya ng pagsasabing


ang Kamay ni Allah ay ganito at gayon. Ang tamthíl ay


ang paghahalintulad o ang pagwawangis sa mga katangian Niya sa


mga katangian ng mga nilikha o paniniwala na ang mga katangian


Niya ay nakawawangis ng mga katangian ng mga nilikha.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


74


Ang mga ito ay ilan sa mga usapin ng Tawhíd. Ang mga


ito ay kabilang sa napakahalagang mga usapin. Si Allah ay


naglinaw sa Mahal na Aklat Niya ng mga pangalan Niya


at mga katangian Niya. Inulit-ulit Niya iyon sa maraming


bahagi nang sa gayon ay makilala si Allah sa pamamagitan


ng kadakilaan ng mga pangalan Niya, kadakilaan ng mga


katangian Niya at kadakilaan ng mga gawain Niya. Ang


mga gawain Niya ay lahat marikit. Ang mga pangalan Niya


ay lahat magaganda. Ang mga katangian Niya ay lahat


mataas. Sa pamamagitan niyon ay nalalaman ng mga tao


ang Panginoon nila at ang Tagapaglikha nila kaya sasambahin


nila Siya ayon sa kabatiran. Magbabalik-loob sila


sa Kanya ayon sa kaalaman. Siya ay dumidinig sa panalangin


nila at tumutugon sa isang nagigipit sa kanila. Siya


ay Makapangyarihan sa lahat ng bagay.


Kabilang din dito ang nabanggit ni Allah tungkol sa mga


kalipi ni Moises na mga anak ni Israel noong sinamba nila


ang bulô. Nilinaw ni Allah sa kanila ang kabulukan ng


kalagayan nila at ang kawalang-kabuluhan ng pinaggagawa


nila. Nagsabi Siya (7:148): Gumawa ang mga tao ni


Moises, noong wala siya, mula sa mga hiyas nila ng


isang bulô na rebulto na may pag-unga. Hindi ba nila


nakita na ito ay hindi kumakausap sa kanila at hindi


pumapatnubay sa kanila sa isang landas. Ginawa nila


ito habang sila ay mga lumalabag sa katarungan.


Samakatuwid, nilinaw Niya sa atin na ang Diyos na


karapat-dapat sa pagsamba ay kinakailangan na isang nagsasalita,


na isang nakaririnig na nakakikita, na isang nagpapatnubay


sa landas, na ang kapangyarihan sa lahat ng bagay


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


75


at ang kaalaman sa lahat ng bagay ay nasa kamay Niya.


Tungkol naman sa estatuwang bulô na walang buhay na


sinasamba bukod pa kay Allah, ito ay bunga ng katiwalian


ng mga pag-iisip: isang bulô na hindi tumutugon sa dumadalangin,


hindi nagsasalita nang malinaw, hindi nagbibigay


ng sagot, hindi nagdudulot ng pakinabang, hindi nakapipinsala,


kaya paanong sinasamba ito sa halip kay Allah?


Sa ibang talata ay nagsasabi Siya (20:89): Kaya hindi


ba nila nakikita na hindi ito nagbabalik sa kanila ng


isang salita at hindi nakakaya na magdulot para sa


kanila ng isang kapinsalaan ni isang pakinabang? Ang


ibig sabihin ng hindi ito nagbabalik sa kanila ng isang


salita ay nangangahulugan na ang bulô na ito ay hindi


tumutugon ng isang salita sa kaninumang nagsalita rito o


kumausap dito at hindi nakakaya na magdulot para sa


kanila ng kapinsalaan ni pakinabang. Kaya papaanong


pagtutuunan ito ng pagsamba kung sakaling ang mga pagiisip


ay matino?


Ang pakahulugang ito sa Aklat ni Allah ay lubhang


marami. Nililinaw ni Allah sa mga lingkod Niya na Siya


ang karapat-dapat sa pagsamba dahil sa kalubusan Niya


at dakilang kapangyarihan Niya. Siya ang Nagmamay-ari


sa lahat ng bagay at ang Makapangyarihan sa lahat ng bagay


na nakaririnig sa panalangin ng mga dumadalangin, nakakakaya


sa pagtugon sa pangangailangan nila, tumutugon


sa nagigipit sa kanila, nagmamay-ari sa kapinsalaan at


kapakinabangan at nagpapatnubay sa kaninumang loobin


Niya patungo sa tuwid na landasin, kaluwalhatian sa


Kanya at pagkataas-taas Niya.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


76


Ipinadala ni Allah ang Propeta natin na si Muhammad


(SAS). Siya ang puno ng mga nilikha, ang pinakamainam


sa kanila at ang pinuno ng mga isinugong propeta. Ipinadala


siya ni Allah dala ang aral na ipinadala dahil dito ang mga


sinaunang sugo: ang paniniwala sa pagkaiisa ni Allah, ang


pag-uukol ng kawagasan sa Kanya, ang pag-aanyaya tungo


roon, ang paglilinaw sa mga katangian Niya at mga pangalan


Niya, na Siya ang karapat-dapat na sambahin. Kaya ang


paanyaya Niya ay isang buong paanyaya. Sinabi Niya


(7:158): Sabihin mo: “O mga tao, tunay na ako ay Sugo


ni Allah sa inyong lahat.


Nagbaba si Allah sa kanya ng isang Dakilang Aklat. Ito


ang pinakamarangal sa mga aklat, ang pinakadakila sa mga


ito, ang pinakakapaki-pakinabang sa mga ito at ang pinakamasaklaw.


Nilinaw Niya rito ang mga patunay ng Tawhíd,


na Siya ang Dakilang Panginoon, ang Makapangyarihan sa


lahat ng bagay, ang Nagmamay-ari ng lahat ng bagay, ang


Nagdudulot ng pakinabang, ang Nakapipinsala. Inutusan


Niya ang sugo Niya na iparating sa mga tao iyon ayon sa


maraming talata ng Qur’an.


Ang sinumang magbubulay-bulay sa Qur’an ay malalaman


ito, gaya ng sinabi Niya (31:25): Talagang kung tatanungin


mo sila kung sino ang lumikha sa mga langit at


lupa ay talagang sasabihin nga nila na si Allah. Sinabi


pa Niya (10:31): Sabihin mo: “Sino ang nagtutustos sa


inyo mula sa langit at lupa? O sino ang nagmamay-ari


ng pandinig at mga paningin? Sino ang nagpapaluwal


ng buhay mula sa patay at ang nagpapaluwal ng patay


mula sa buhay? Sino ang nangangasiwa sa kapakanan?”


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


77


at magsasabi sila na si Allah. Kaya sabihin mo: “Kaya


hindi pa ba kayo mangingilag magkasala?”


Samakatuwid, inutusan ni Allah ang Propeta Niya (SAS)


na mangatwiran sa kanila sa pamamagitan ng kinilala nila


na mga gawain ng Panginoon at kapangyarihan Niya, na


Siya ay nagbibigay-buhay at bumabawi sa buhay, na Siya


ang Tagapangasiwa at ang Tagapagtustos sa kabila ng pagtanggi


nila sa paniniwala sa pagkaiisa ni Allah sa pagsamba


at pagkakaila nila roon.


Ang kahulugan ng mga talata: Kapag kayo ay kumikilala


na ito nga ang Panginoon ninyo na nagmamay-ari ng


kapinsalaan at pakinabang, nangangasiwa sa mga kapakanan,


nagbibigay-buhay at bumabawi ng buhay at nagtutustos


sa mga lingkod Niya, papaanong hindi ninyo itinitigil


ang pagtatambal sa Kanya at hindi Siya sinasamba


nang mag-isa at wala nang iba pa sa Kanya. Kabilang dito


ang sabi Niya (23:84-85): Sabihin mo: “Kanino ang lupa


at ang sinumang naroroon, kung kayo ay nakaaalam.”


Sasabihin nila: “Kay Allah.” Sabihin mo: “Kaya hindi


ba kayo mag-aalaala?” at ang iba pang mga talata pagkatapos


nito.


Lahat ng ito ay paalaala mula kay Allah para sa mga lingkod


Niya sa pamamagitan ng Sugo Niya na si Muhammad


(SAS) kaugnay sa kadakilaan ng karapatan Niya at kaugnay


sa mga pangalan Niya at mga katangian Niya. Siya ang


karapat-dapat na sambahin dahil sa kalubusan ng kapangyarihan


Niya, kalubusan ng kaalaman Niya, kalubusan ng


pagmamagandang-loob Niya. Siya ang Tagapagdulot ng


pakinabang, ang Tagapinsala. Siya ang Makapangyarihan


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


78


sa lahat ng bagay, ang namumukod-tangi sa kawalan ng


kawangis at kaagaw sa mga gawain Niya, mga pangalan


Niya at mga katangian Niya.


Noong isinugo ni Allah si Propeta Muhammad (SAS),


sinimulan nito ang paanyaya sa Tawhíd gaya ng mga naunang


sugo, kaya nagsabi siya sa mga Qurayshi: O mga tao,


sabihin ninyo: Walang Diyos kundi si Allah, magtatagumpay


kayo. Gayon niya sinimulan sila. Hindi niya muna


ipinag-utos sa kanila ang pagdarasal o ang zakáh, o ang


pagtalikod sa alak o pangangalunya o mga kawangis niyon.


Hindi. Bagkus ay nagsimula siya sa kanila sa Tawhíd dahil


ito ang batayan; at kapag bumuti ang batayan, darating ang


iba pa matapos niyon. Kaya nga sinimulan niya sila sa dakilang


batayan: ang paniniwala sa pagkaiisa ni Allah, ang


pag-uukol ng kawagasan sa Kanya, at ang pananampalataya


sa Kanya at sa mga sugo Niya.


Ang batayan ng kapaniwalaan at ang batayan ng relihiyon


ay nasa Batas ng bawat sugo: ang paniniwala sa pagkaiisa


ni Allah at ang pag-uukol ng kawagasan sa Kanya. Ang


paniniwala sa pagkaiisa ni Allah at ang pag-uukol ng kawagasan


ay ang relihiyon ng lahat ng Muslim. Ito ang pokus


ng paanyaya nilang lahat at ang buod ng mensahe nila,


sumakanila ang pagpapala at ang pagbati, gaya ng naunang


nabanggit. Noong nagsabi ang Sugo (SAS) sa mga kalipi


niya: Sabihin ninyo: Walang Diyos kundi si Allah, magtatagumpay


kayo ay minasama nila iyon at pinagtakahan


siya dahil iyon ay kasalungatan ng paniniwala nila at ng


mga ninuno nila.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


79


Sinuong nila ang Shirk at ang pagsamba sa mga idolo sa


loob ng matagal na panahon matapos na binago sa kanila


ni ‘Amr ibnu Luhayy al-Khuzá‘í na isang pangulo noon sa


Makkah ang relihiyon nila. Sinasabi na siya ay naglakbay


patungong Siria at natagpuan niya ang mga tao roon na


sumasamba sa mga imahen. Kaya umuwi siya sa Makkah


at inanyayahan ang mga tao na sumamba sa mga imahen


bilang paggaya sa mga pagano doon sa Siria. Sinasabi rin


na sinabihan daw siya na: “Pumunta ka sa Jeddah, makatatagpo


ka roon ng mga inihandang imahen. Kunin mo ang


mga ito at huwag mong ipagkaloob. Anyayahan mo ang


mga Arabe sa pagsamba sa mga ito, tutugon ang mga ito.”


Kaya inilabas niya ang mga imahen na ito at ipinalaganap


niya ang mga ito sa gitna ng mga Arabe at sinamba


naman nila ang mga ito na kinabibilangan nina Wadd, Suwá‘,


Yaghúth, Ya‘úq at Nasr, na pawang mga sinasamba ng mga


tao ni Noe. Tumanyag ang mga ito sa gitna ng mga Arabe at


sinamba bukod pa kay Allah, dahil kay ‘Amr ibnu Luhayy


na nabanggit. Pagkatapos ay umimbento pa sila ng ibang


mga imahen at diyus-diyusan sa iba pang mga lipi. Sinasamba


nila ang mga ito kasama kay Allah. Humihiling sila


sa mga ito na tugunin ang mga pangangailangan. Ginagawa


nila ito na mga diyos na kasama ni Allah. Naghahandog


sila sa mga ito ng sari-saring handog gaya ng pag-aalay ng


hayop, mga panata, mga panalangin, mga pagpupunas at


iba pa roon.


Kabilang din doon si al-‘Uzzá para sa mga naninirahan


sa Makkah, si Manáh para sa mga naninirahan sa Madínah


at sinumang nasa paligid nila, si al-Lát para sa mga naniAng


Paglilinaw sa Tawhíd


80


nirahan sa Tá’if at sinumang nasa paligid nila, at iba pang


mga diyus-diyusan at mga idolo na marami sa mga Arabe.


Kaya inanyayahan noon sila ng marangal na Propetang ito,


ang Sugo natin (SAS), sa paniniwala sa pagkaiisa ni Allah


at sa pagtalikod sa mga diyos nila. Tinanggihan nila iyon


at nagsabi (38:5): Ginawa ba niya ang mga diyos na nagiisang


diyos? Tunay na ito ay talagang isang katakatakang


bagay. Nagsabi naman si Allah tungkol sa kanila


(37:35-36): Tunay na sila noon, kapag sinabi sa kanila


na walang Diyos kundi si Allah, ay nagmamalaki sa


pagtanggi at nagsasabi: “Tunay na kami ba ay talagang


tatalikod sa mga diyos namin dahil sa isang baliw na


manunula? ”


Kaya tingnan mo kapatid kung papaanong nanaig sa


kanila ang kamangmangan hanggang sa ipinagpalagay nila


na ang pag-anyaya sa pagkaiisa ni Allah ay isang katakatakang


bagay. Nagmalaki sila sa Propeta (SAS), pinagtakahan


nila siya at inaway nila ang nag-anyaya sa kanila


hanggang sa kinalaban nila siya. Humantong pa sa punto


na nagkaisa ang pananaw nila na patayin siya. Ngunit iniligtas


siya ni Allah sa panlalansi nila. Lumikas siya mula


sa kanila patungong Madínah.


Pagkatapos ay nagtangka rin silang patayin siya noong


araw ng labanan sa Badr, ngunit hindi sila nagtagumpay.


Tinangka rin nila iyon noong araw ng labanan sa Uhud nang


higit na matindi kaysa noong una. Ngunit pinangalagaan


siya ni Allah laban sa panlalansi nila at pakana nila. Pagkatapos


at tinangka nila noong araw ng labanan ng mga


panig na pawiin ang paanyaya ng Islam at lipulin ang Sugo


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


81


(SAS) at ang mga Kasamahan Niya. Ngunit pinawalangsaysay


ni Allah ang pakana nila at hinati-hati ang bukluran


nila. Iniligtas siya ni Allah laban sa kasamaan nila at mga


panlalansi nila. Pinanaig ni Allah ang Relihiyon niya at


inayudahan ang pag-anyaya niya tungo sa Islam. Tinulungan


siya ni Allah sa pakikibaka sa mga kaaway niya hanggang


sa pinalugod siya ni Allah bago siya pumanaw sa


pamamagitan ng pananaig ng Islam, pananaig ng katotohanan,


paglaganap ng Tawhíd sa lupa at pagkalipol sa diyusdiyusan


matapos na sinakop ni Allah para kanya ang Makkah


noong ikawalong taon ng paglikas, sa Buwan ng Ramadán.


Pumasok ang mga tao, matapos niyon, sa Relihiyon mula


kay Allah nang pulu-pulutong dahil na rin sa pagsakop ni


Allah sa Makkah para sa kanya at sa pagpasok ng mga


Quraysh sa Islam. Pagkatapos ay nagkasunud-sunod ang


mga Arabe sa pagpasok sa Relihiyon mula kay Allah at


pagtanggap sa paanyaya ng Sugo―sumakanya ang pinakamainam


na pagpapala at pagbati―gaya ng paniniwala


sa pagkaiisa ni Allah, pag-uukol ng kawagasan kay Allah


at pananatili sa Batas ni Allah. Ang ibig sabihin nito ay


na ang Sugo natin at ang Propeta natin na si Muhammad


(SAS) ay nag-aanyaya sa aral na ayon sa paanyaya ng mga


sugo na nauna sa kanya—gaya ni Noe at ng sinumang


dumating matapos nito—sa pag-uukol ng kawagasan kay


Allah, at pagtigil sa pagsamba sa iba pa kay Allah.


Ito ang unang paanyaya niya at ito ang buod nito. Ito ay


pinakamahalagang tungkulin, unang tungkulin at pinakadakilang


tungkulin. Ang mga anak ni Adan ay nakabatay


sa Tawhíd mula noong panahon ni Adan hanggang sa


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


82


panahon ni Noe (AS) sa loob ng sampung siglo, gaya ng


sinabi ni Ibnu ‘Abbas at ng ilan.


Noong nagkaiba-iba sila dahil sa Shirk na nasadlak sa


mga tao ni Noe, ipinadala ni Allah ang mga sugo. Sinabi ni


Allah (2:213): Ang mga tao noon ay nag-iisang kalipunan.


Pagkalipas ay ipinadala ni Allah ang mga propeta


bilang mga tagapagbalita ng nakagagalak at mga tagapagbabala.


Nangangahulugan ito na ang mga tao noon ay


nag-iisang kalipunan na nakabatay sa Tawhíd at Pananampalataya


ngunit nagkaiba-iba sila matapos niyon gaya ng


sinabi Niya sa ibang talata sa Súrah Yúnus (10:19): Walang


iba ang mga tao noon kundi nag-iisang kalipunan, pagkaraan


ay nagkaiba-iba sila.


Nangangahulugan ito na sila noon ay nakabatay sa


Tawhíd at Pananampalataya. Ito ang totoong pahayag.


Pagkatapos ay nagkaiba-iba sila matapos niyon sa pagitan


nila dahilan sa pag-anyaya ng Demonyo tungo sa pagsamba


kina Wadd, Suwá‘, Yaghúth, Ya‘úq, at Nasr. Kaya noong


naganap ang Shirk sa mga tao ni Noe dahilan sa pagpapalabis


nila sa pagdakila sa mga matuwid na tao at sa paghalina


ng Demonyo sa kanila sa pagsamba sa mga taong ito


bukod pa kay Allah, ipinadala ni Allah sa kanila si Noe


―sumakanya ang pagpapala at ang pagbati ni Allah.


Inanyayahan niya sila sa paniniwala sa pagkaiisa ni Allah,


sa pag-uukol ng kawagasan sa Kanya at sa pagtigil sa pagsamba


sa iba pa sa Kanya.


Samakatuwid si Noe (AS) ay kauna-unahang sugo na


isinugo ni Allah sa mga naninirahan sa lupa matapos na


maganap ang Shirk dito. Tungkol naman kay Adan, may


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


83


nasaad na mga mahinang Hadíth na nagpapahiwatig na


siya ay isang propeta at sugo na kinausap ni Allah, ngunit


ang mga ito ay hindi mapagbabatayan dahil sa kahinaan


ng katumpakan ng pagkasalaysay sa mga ito. Walang duda


na nagsiwalat kay Adan ng batas, at na siya ay nakabatay


sa Batas mula sa Panginoon niya, sumakanya ang pagpapala


at ang pagbati ni Allah. Ang mga supling niya noon ay


nakabatay rin sa Batas niya, sa paniniwala sa pagkaiisa ni


Allah at sa pag-uukol ng kawagasan kay Allah. Pagkatapos


niyon, pagkalipas ng mga sampung salinlahi o ng panahon


na niloob ni Allah matapos niyon, ay naganap ang Shirk sa


mga tao ni Noe dahil kina Wadd, Suwá‘, Yaghúth, Ya‘úq


at Nasr, gaya ng naunang nabanggit.


Nasaad sa mga tanyag na salaysay ayon kay Ibnu ‘Abbás


at iba pa na sina Wadd, Suwá‘, Yaghúth, Ya‘úq at Nasr


noon ay mga matuwid na tao. Ngunit noong nangamatay


ang mga ito ay inudyukan ng Demonyo ang mga tao na


magtayo sa mga pinag-uumpukan nila ng mga dambana


at pangalanan ng mga pangalan ng mga taong ito. Ginawa


nila ngunit hindi nila sinamba ang mga ito. Nang namatay


ang mga iyon at napawi ang kaalaman ay sinamba na ang


mga ito bukod pa kay Allah. Sa madaling salita, noong


naglaho ang kaalaman at nangaunti ang mga maalam na


nakatatalos, dumating ang Demonyo sa mga tao at nagsabi


sa kanila: “Ang mga imahen na ito ay isinalarawan lamang


dahil ang mga ito ay nakapagdudulot ng pakinabang. Ang


mga ito ay dinadalanginan, hinihingan ng saklolo at hinihingan


ng ulan.” Kaya nasadlak sa Shirk ang mga tao dahil


doon.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


84


Sa pamamagitan nito ay malalaman na si Noe, sumakanya


ang pagpapala at ang pagbati, ay ang unang sugo ni Allah


sa mga naninirahan sa lupa matapos maganap ang shirk


doon, gaya ng nasaad sa Sahíh al-Bukhárí at Sahíh Muslim


at iba pa: “…na ang mga taong nasa Tayuan35 sa araw ng


pagkabuhay ay magsasabi: O Noe, ikaw ang unang sugo na


isinugo ni Allah sa mga naninirahan sa lupa, kaya mamagitan


ka para sa amin sa Panginoon mo…”


Tungkol naman kay Adam, napagtibay na ang pagkapropeta


niya bago niyon, sumakanya ang pagpapala at ang


pagbati, sa pamamagitan ng ibang mga patunay. Nasaad


sa Hadíth ayon kay Abú Dharr, na ayon naman kay Abú


Hátim ibnu Hibbán at iba pa, na siya ay nagtanong sa Propeta


(SAS) tungkol sa mga sugo at mga propeta. Nagsabi


ang Propeta (SAS): Ang mga propeta ay isandaan at dalawampu’t


apat na libo at ang mga sugo ay tatlong daan at


labingtatlo. Sa sanaysay naman ni Abú Umámah: Tatlong


daan at labinglima. Subalit ang dalawang ito ay mga Hadíth


na mahina ayon sa mga may kaalaman. Ang dalawang ito


ay may mga patunay ngunit ang mga ito ay mahina rin, gaya


ng nabanggit natin kanina. Sa ilang mga Hadíth naman,


nasaad na nagsabi siya (SAS): Isang libong propeta o higit


pa. Sa iba pang Hadíth: Na ang mga propeta ay tatlong libo.


Ang lahat ng Hadíth sa paksang ito ay mahina. Bagkus


ay itinuring ni Ibnu al-Jawzí na ang Hadíth ayon kay Abú


Dharr ay kabilang sa mga mawdú‘ (ginawa-gawa). Ang


ibig sabihin ay walang ulat na mapagbabatayan kaugnay sa


35 Mawqif sa wikang Arabe. Isang pook na tatayuan ng mga tao sa


Kabilang-buhay. Ang Tagapagsalin.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


85


bilang ng mga propeta at mga sugo, kaya walang nakaaalam


sa bilang nila kundi si Allah. Gayunpaman sila ay isang


malaking bilang. Isinalaysay sa atin ni Allah ang mga ulat


tungkol sa ilan sa kanila at hindi naman niya isinalaysay


ang mga ulat ng iba pa dahil sa malalim na katwiran at


malaking pakinabang.


Sapat nang nalaman natin na silang lahat ay nag-anyaya


sa paniniwala sa pagkaiisa ni Allah at pag-uukol ng kawagasan


sa Kanya at na sila ay nag-anyaya sa mga kalipunan


tungo roon. Mayroon sa mga inanyayahang iyon na tumanggap


sa paanyayang ito at mayroon sa mga iyon na tumanggi


roon. Mayroon sa mga iyon na kakaunti lamang ang sumunod.


Mayroon sa mga iyon na lubusang hindi tumugon kahit


isa, gaya ng ibinalita tungkol doon ng Propeta natin na si


Muhammad (SAS).


Ang propeta natin ay ang pangwakas sa kanila at ang


pinakamainam sa kanila, sumakanya ang pagpapala at ang


pagbati. Napag-alaman na ang naganap sa kanya, kasama ng


mga kalipi niya, na alitan at pagtatalo sa Makkah. Madalas


na saktan siya at ang mga Kasamahan niya hanggang sa


napagkaisahang patayin siya. Ngunit iniligtas siya ni Allah


sa gitna nila. Sa Madínah naman ay naganap ang naganap


na mga pananalakay at dakilang pakikibaka hanggang sa


pagwagiin siya ni Allah at ayudahan laban sa kanila.


Sa pamamagitan niyon ay lumilinaw na sa lahat na ang


paanyaya ng lahat ng sugo ay ang paanyaya tungo sa paniniwala


sa pagkaiisa ni Allah at pag-uukol ng kawagasan sa


Kanya. Ang lahat ng propeta at ang lahat ng sugo ay naganyaya


tungo sa paniniwala sa pagkaiisa ni Allah, pag-uukol


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


86


ng kawagasan sa Kanya, at pananampalataya sa mga pangalan


Niya, mga katangian Niya at mga gawain Niya. Siya ay


nag-iisa sa pagkapanginoon Niya, nag-iisa sa mga pangalan


Niya at mga katangian Niya, nag-iisa sa pagiging karapatdapat


Niya sa pagsamba at hindi ang bawat iba pa sa Kanya


yamang hindi karapat-dapat doon ang iba sa Kanya, ni ang


isang propeta, ni ang isang anghel, ni ang isang matuwid,


ni ang iba pa sa kanila na kabilang sa mga nilikha.


Ang sambahin ay karapatan ni Allah. Alang-alang dito ay


nilikha Niya ang mga nilikha at dahil dito ay isinugo Niya


ang mga sugo, gaya ng sinabi Niya (51:56): Hindi Ko


nilikha ang jinn at ang tao kundi upang sambahin nila


Ako. Sinabi pa Niya (16:36): Talaga ngang nagpadala


Kami sa bawat kalipunan ng isang sugo, na nagsasabi:


Sambahin ninyo si Allah at iwaksi ninyo ang huwad na


diyos.


Kaya alang-alang sa pagsamba kay Allah at paniniwala


sa pagkaiisa Niya ay nilikha ang mga nilikha, isinugo ang


mga sugo at ibinaba ang mga kasulatan, gaya ng sinabi Niya


(11:1-2): Alif. Lam. Ra’. Ito ay isang Aklat na tahasang


pinalinaw ang mga Talata nito, pagkatapos ay sinarisari


ang mga ito mula sa panig ng isang Marunong,


isang Nakababatid, upang wala kayong sambahin kundi


si Allah. Tunay na ako para sa inyo mula sa Kanya ay


isang tagapagbabala at isang tagapagbalita ng nakagagalak.


Sinabi pa Niya (14:52): Ito ay isang pahatid para


sa mga tao, at upang mapagbalaan sila sa pamamagitan


nito, upang malaman nila na Siya ay nag-iisang Diyos


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


87


lamang at upang makapag-alaala ang mga may mga


pang-unawa.


Nilinaw ni Allah sa Mahal na Aklat Niya mula sa mga


tanda Niya at mga nilikha Niya ang nagpapatunay sa dakilang


kapangyarihan Niya, pagkadiyos Niya at pagkapanginoon


Niya, at na Siya ang karapat-dapat sa pagsamba.


Ang sinumang magmuni-muni sa Aklat ni Allah at sa


mga nilikha Niya ay matatagpuan niya mula sa mga binibigkas


na kapahayagan, mga nadaramang tanda ni Allah


at mga naiparating na ulat ang nagpapatunay na Siya ang


karapat-dapat sa pagsamba, na ang lahat ng sugo ay nagparating


niyon at nag-anyaya niyon, at na ang Shirk na nasadlak


sa mga tao ni Noe ay hindi pa rin nawala sa mga tao


magpahanggang sa panahon nating ito. Hindi nawala sa


mga tao ang sumasamba sa mga imahen at mga diyusdiyusan


at nagpapakalabis sa pagpipitagan sa mga matuwid


na tao at mga propeta, na sinasamba nila kasama kay Allah.


Ito ay alam ng bawat nagmamasid sa mga kalagayan ng


mundo magmula noong panahon ni Noe hanggang sa panahon


nating ito.


Batay sa nabanggit natin mula sa Aklat ni Allah at mula


sa salita ng Sugo Niya na si Muhammad, sumakanya ang


pinakamainam na pagpapala at ang pinakadalisay na pagbati,


at mula sa kasalukuyang lagay ng mundo, lumilinaw na


ang Tawhíd ay binubuo ng mga bahagi. Nabatid iyon ng


mga may kaalaman sa pamamagitan ng pagsisiyasat sa


Aklat ni Allah at Sunnah ng Sugo Niya, sumakanyan ang


pagpapala at ang pagbati.


Ito ay binubuo ng tatlong bahagi:


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


88


1. Ang Tawhíd ar-Rubúbíyah (Ang Paniniwala sa pagkaiisa


sa Pagkapanginoon). Ito ay ang pananampalataya na si


Allah ay nag-iisa sa mga gawain Niya, paglikha Niya,


pangangasiwa Niya sa mga lingkod Niya, at na Siya ang


Tagapamahala sa mga lingkod Niya kung papaanong


niloloob Niya sa pamamagitan ng kaalaman Niya at


kapangyarihan Niya.


2. Ang Tawhíd al-Asmá’ wa as-Sifát (Ang Paniniwala sa


pagkaiisa sa mga Pangalan at mga Katangian). Siya ay


inilarawan sa pamamagitan ng mga napakagandang


pangalan at mga napakataas na katangian. Siya ay lubos


sa sarili Niya, mga pangalan Niya, mga katangian Niya


at mga gawain Niya. Wala Siyang kawangis, wala Siyang


katapat, at wala Siyang kaagaw.


3. Ang Tawhíd al-‘Ibádah (Ang Paniniwala sa pagkaiisa ng


Pinag-uukulan ng Pagsamba).36 Siya ay karapat-dapat na


sambahin, tanging Siya na walang katambal na iba pa


sa Kanya.


Kung loloobin mo, sabihin mo na ang paniniwala sa


pagkaiisa ni Allah ay ang pananampalataya na Siya ang


Panginoon ng lahat, ang Tagapaglikha ng lahat at ang


Tagapagtustos ng lahat. Siya ay walang katambal sa lahat


ng mga gawain Niya, walang katambal sa paglikha Niya


at pagtutustos sa mga lingkod Niya, walang katambal sa


pangangasiwa sa mga bagay-bagay. Siya ang Nagmamay-ari


sa bawat bagay, gaya ng sinabi Niya (5:120): Kay Allah ang


36 Kilala rin ito sa tawag na Tawhíd al-Ulúhiyah (Ang Paniniwala


sa Pagkaiisa ng Pagkadiyos).


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


89


paghahari sa mga langit at lupa at anumang nasa loob


ng mga ito. Siya sa bawat bagay ay Makapangyarihan.


Samakatuwid Siya ang Nagmamay-ari sa bawat bagay


at ang Tagapamahala sa bawat bagay. Ukol sa Kanya ang


lahat ng pag-uutos at ukol sa Kanya ang lahat ng paglikha,


gaya ng sinabi Niya (7:54): Pakatandaan, ukol sa Kanya


ang paglikha at ang pag-uutos. Mapagpala si Allah, ang


Panginoon ng mga nilalang. Siya ang natagurian ng mga


katangian ng kalubusan, ang tinatawag sa mga napakagandang


pangalan kaya wala Siyang kawangis sa mga nilikha


Niya sa anumang bagay. Bagkus ay Siya ang Lubos sa


sarili Niya, mga pangalan Niya, mga katangian Niya at


mga gawain Niya. Siya ang karapat-dapat na sambahin at


itangi sa pagsamba na gaya ng du‘á’ (panalangin), Khawf


(pangamba), rajá’ (pag-asa), tawakkul (pananalig), raghbah


(pagmimithi), rahbah (pangingilabot), saláh (dasal), sawm


(pag-aayuno), dhabh (pagkatay ng hayop), nadhr (pamamanata),


at iba pa roon.


Lahat ng ito ay napaloloob sa tinatawag na Tawhíd. Ang


paniniwala sa pagkaiisa ni Allah ay ang Tawhíd ng mga


propeta at mga isinugo. Ito rin ang Tawhíd na inihatid ng


pangwakas sa kanila, puno nila at pinuno nila, ang Propeta


natin na si Muhammad, sumakanya ang pagpapala at ang


pagbati.


Maaari ring magbigay tayo ng ibang katawagan. Masasabi


natin na ang paniniwala sa pagkaiisa ni Allah na inihatid


ng lahat ng mga sugo ay nahahati sa dalawang bahagi:


1. Tawhíd fí al-Ma‘rifah wa al-Ithbát (Tawhíd ayon sa Kaalaman


at Pagkilala). Ang kahulugan nito ay ang pananamAng


Paglilinaw sa Tawhíd


90


palataya sa mga pangalan ni Allah, mga katangian Niya,


sarili Niya, paglikha Niya sa mga nilalang, pagtustos Niya


sa kanila, at pangangasiwa Niya sa mga kapakanan nila.


Ito ay ang paniniwala sa pagkaiisa ni Allah ayon sa


kaalaman at pagkilala: na sasampalataya at maniniwala


na si Allah ay nag-iisa sa pagkapanginoon Niya, nag-iisa


sa mga pangalan Niya, mga katangian at pangangasiwa


Niya sa mga lingkod Niya. Siya ang Tagapaglikha nila,


ang Tagapagtustos nila at ang nagtataglay ng mga katangian


ng kalubusan na walang kakulangan at kapintasan.


Wala Siyang katambal doon, wala Siyang kawangis at


wala Siyang kaagaw.


2. Tawhíd al-Qasd wa at-Talab (Ang Paniniwala sa pagkaiisa


ng Layon at Hiling). Ito ay ang pagbubukod-tangi


kay Allah sa layon mo, hiling mo, dasal mo, pag-aayuno


mo at sa nalalabing mga pagsamba mo. Wala kang lalayunin


sa pamamagitan niyon kundi ang ikasisiya ng Mukha


Niya. Ganoon din ang mga kawanggawa mo at ang nalalabing


mga gawain mo na ipinapanlapit-loob mo kay


Allah, wala kang lalayunin sa pamamagitan ng mga iyon


kundi ang ikasisiya ng Mukha ni Allah. Kaya naman wala


kang dadalanginan kundi Siya. Hindi ka mamamanata


kundi sa Kanya. Hindi ka maghahandog ng sari-saring


pampalapit-loob kundi sa Kanya. Hindi ka hihiling ng


kagalingan ng mga maysakit at pananagumpay laban sa


mga kaaway kundi mula sa Kanya. Pakaiisahin mo Siya


sa lahat ng iyon.


Ang mga ito ang mga uri ng Tawhíd. Nasasaiyo na kung


ipahahayag mo ito sa pamamagitan ng dalawang pag-uuri


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


91


at nasasaiyo na rin kung ipahahayag mo ito sa pamamagitan


ng tatlong pag-uuri. Nasasaiyo na rin kung ipahahayag


mo ito sa pamamagitan ng isang pag-uuri, gaya ng naunang


nabanggit natin kanina.


Walang maitututol sa terminolohiya at pagpapahayag.


Ngunit ang nilalayon ay na malaman lamang natin kung


ano ang Tawhíd na ipinadala ni Allah dahil dito ang mga


sugo, na ibinaba Niya dahil dito ang mga kasulatan, at na


naganap hinggil dito ang alitan sa pagitan ng mga sugo at


mga kalipunan nila. Ito ay ang Tawhíd al-‘Ibádah.


Tungkol naman sa Kanyang pagiging Panginoon ng lahat,


Tagapaglikha ng mga nilikha, Tagapagtustos nila, na Siya


ay lubos sa sarili Niya, mga pangalan Niya, mga katangian


Niya at mga gawain Niya, na Siya ay walang kawangis,


walang kaagaw, walang katulad, ay hindi nangyari rito


ang salungatan sa pagitan ng mga sugo at mga kalipunan.


Bagkus ang lahat ng Mushrik, maging mga Quraysh man


at iba pa, ay kumikilala rito.


Ang nangyaring pagtutol ng Paraon at pag-aangkin niya


ng pagkapanginoon ay isang pagmamayabang. Nalalaman


niya sa kaibuturan ng sarili niya na siya mismo ay nagpapawalang-


kabuluhan doon, gaya ng sinabi sa kanya ni


Moises (17:102): Nagsabi siya: “Talaga ngang nalaman


mo na walang nagpababa sa mga himalang ito kundi


ang Panginoon ng mga langit at lupa bilang mga patunay.


Nagsabi pa si Allah tungkol sa kanya at sa mga tulad


niya (27:14): Ikinaila nila ang mga tanda na ito samantalang


natiyak ang mga ito ng mga sarili nila, dala ng


paglabag sa katarungan at pagmamataas. Nagsabi pa


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


92


Siya (6:33): Nalalaman nga Namin na talagang nagpalungkot


sa iyo ang sinasabi nila, at tunay na sila ay hindi


nagpapasinungaling sa iyo subalit ang mga lumalabag


sa katarungan ay sa mga Tanda ni Allah tumatanggi.


Ganoon din ang pinaniwalaan ng Duwalismo37 na pagkadiyos


ng liwanag at kadiliman, pagmamayabang din ito. Sila,


sa kabila niyon, ay hindi nagsabi na ang dalawa ay magkapantay.


Sa mundo ay walang nagsasabing may dalawang


diyos na magkapantay sa pamamahala at pangangasiwa.


Tungkol naman sa lubusang pagkakaila ng mga ateista sa


Panginoon ng mga nilalang at sa pagkakaila nila sa Kabilangbuhay,


ito ay hindi nakapagtataka sa mga kaaway ni Allah,


dala ng katiwalian ng mga pag-iisip nila dahil sa pananaig


ng mga demonyo sa kanila anupa’t inilihis sila ng mga ito


palayo sa kalikasan ng pagkalalang ni Allah na alinsunod


doon ay nilalang ang mga tao.


Ang mga ateista na ito, kahit pa man nagkaila sila sa


pamamagitan ng mga bibig nila, ang mga puso naman


nila ay kumikilala roon, gaya ng pagkilala roon ng mga


bagay-bagay at ng lahat ng bagay. Nagsabi si Allah (17:44):


Nagluluwalhati sa Kanya ang pitong langit, ang lupa,


at ang sinumang nasa mga ito. Walang anumang bagay


na hindi nagluluwalhati sa kapurihan Niya ngunit hindi


ninyo nauunawaan ang pagluluwalhati nila. Tunay na


Siya ay laging Matimpiin, Mapagpatawad. Nagsabi pa


37 Pilosopiya or relihiyon na naniwalang may dalawang kapangyarihang


umiiral sa sansinukob: ang mabuti at ang masama, o ang liwanag


at ang kadiliman. Ang Zoroasterianismo at ang Manichaenismo


ay mga relihiyong batay sa paniniwalang ito. Ang Tagapagsalin.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


93


Siya (22:18): Hindi mo ba napag-alaman na kay Allah


ay nagpapatirapa ang sinumang nasa mga langit, ang


sinumang nasa lupa, ang Araw, ang Buwan, ang mga


bituin, ang mga bundok, ang mga punong-kahoy, ang


mga hayop at ang marami sa mga tao. May marami


rin na naging karapat-dapat sa pagdurusa.


Ang ipinakakahulugan nito ay na ang sinumang magkaila


sa Panginoon ng mga nilalang, na gaya ng mga salaring


Káfir, siya sa katotohanan ay nagmamayabang sa kalikasan


ng pagkalalang sa kanya at sa isip niya, sapagkat tunay na


ang kalikasan ng pagkalalang at ang isip ay sumasaksi na


mayroong Panginoon na namamahala sa sansinukob, na


nangangasiwa sa mga nilalang, na walang kawangis sa


Kanya ni kaagaw sa Kanya. Kaluwalhatian sa Kanya at


pagkataas-taas Niya na may malaking kataasan laban sa


sinasabi ng mga lumalabag sa katarungan.


Dahil dito, nasabi natin na ang mga Mushrik ay kumilala


nga sa Tawhíd ar-Rubúbíyah at Tawhíd al-Asmá’ wa as-


Sifát at hindi nila ikinaila ang mga ito sapagkat siya ay


nakaaalam na si Allah ay ang Tagapaglikha ng mga tao,


ang Tagapagtustos nila, ang Tagapangasiwa ng mga kapakanan


nila, ang Tagapagpababa ng ulan, ang Tagapagbigaybuhay,


ang Tagabawi ng buhay, ang Palatustos sa mga


lingkod, at iba pa roon, gaya ng naunang paglilinaw.


Kaya ang isinasatungkulin sa iyo, o lingkod ni Allah,


kung nalaman mo na ang naunang nabanggit ay na ipagkaloob


mo ang makakaya mo sa paglilinaw ng orihinal na


simulaing ito, sa pagpapalaganap nito sa gitna ng mga tao


at sa pagpapaliwanag nito sa mga nilalang upang malaman


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


94


ito ng sinumang hindi nakabatid, upang sambahin si Allah


lamang ng sinumang nagtambal sa Kanya at sumalungat sa


utos Niya, at upang sa pamamagitan niyon ikaw ay maging


isang nakasunod sa mga sugo at isang tumatahak sa mga


landas nila sa pag-aanyaya tungo kay Allah, bilang pagtupad


sa ipinagkatiwalang tungkulin na dinadala mo.


Kaya magkakaroon ka ng tulad sa mga gantimpala ng


napatnubayan ni Allah sa pamamagitan mo hanggang sa


araw ng pagkabuhay, gaya ng sinabi ni Allah (41:33): Sino


pa ang higit na magaling sa pananalita kaysa sa kanya


na nag-anyaya tungo kay Allah, gumawa ng matuwid


at nagsabi: “Tunay na ako ay kabilang sa mga Muslim.”


Nagsabi pa Siya (12:108): Sabihin mo: “Ito ay landas ko.


Nag-aanyaya ako tungo kay Allah batay sa kabatiran,


ako at ang sinumang sumunod sa akin. Napakamaluwalhati


ni Allah, at ako ay hindi kabilang sa mga Nagtatambal


kay Allah. Sinabi pa Niya (16:125): Mag-anyaya


ka sa Landas ng Panginoon mo sa pamamagitan ng


karunungan at magaling na pangangaral, at makipagtalo


ka sa kanila sa paraang siyang pinakamagaling.


Nagsabi naman ang Propeta (SAS) sa tumpak na Hadíth:


Ang sinumang nagturo ng isang kabutihan ay magkakaroon


siya ng tulad sa gantimpala ng gumagawa niyon.


Isinalaysay ito ni Imám Muslim. Nagsabi rin ang Propeta


(SAS) kay ‘Alí (RA) noong ipinadala niya ito sa Khaybar:


Kaya sumpa man kay Allah, ang patnubayan ni Allah


sa pamamagitan mo ang iisang lalaki ay higit na mabuti


para sa iyo kaysa sa [magmay-ari ng] ng mga mamahaAng


Paglilinaw sa Tawhíd


95


ling kamelyo.38 Isinalaysay ito nina Imám al-Bukhárí at


Imám Muslim.


Karagdagan pa rito, hinihiling ko kay Allah na panagumpayin


Niya tayong lahat upang makaunawa sa Relihiyon


mula sa Kanya at manatili sa ikinasisiya Niya at na kupkupin


Niya tayong lahat laban sa mga kadahilanan ng galit


Niya at laban sa mga mapanligaw na mga tukso. Hinihiling


ko rin sa Kanya na pagwagiin Niya ang Relihiyon mula sa


Kanya at itaas Niya ang salita Niya, at na pabutihin Niya


ang mga kalagayan ng mga Muslim at pamunuin Niya sa


kanila ang mga mabuti sa kanila; tunay na Siya ay Mapagkaloob,


Mapagbigay. Ang papuri ay ukol kay Allah, ang


Panginoon ng mga nilalang. Pagpalain ni Allah at batiin


ang Lingkod Niya at ang Sugo Niya, ang Propeta natin na


si Muhammad, at gayon din ang mag-anak nito, ang mga


Kasamahan nito at ang mga tagasunod nila hanggang sa


araw ng paggantimpala.


38 Ito ang itinuturing ng mga Arabe noon na pinakamahal na ari-arian


kaya ito ang ihinalimbawa ng Sugo (SAS); hindi ibig sabihing ito


na ang pinakamahal sa lahat. Ang Tagapagsalin.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


96


Ang Paglilinaw sa Kahulugan ng


Pagtatambal kay Allah


Tanong: Ano ang Shirk? At ano ang paliwanag sa sinabi


ni Allah (5:35): O mga sumampalataya, mangilag kayong


magkasala kay Allah at hangarin ninyo sa Kanya ang


ikalalapit…


Sagot: Ang Shirk ayon sa katawagan nito ay pagtatambal


kay Allah ng iba pa kay Allah sa pagsamba, gaya ng pagdalangin


sa mga imahen o iba pa, pagpapasaklolo roon, o


pamamanata roon, o pagdarasal doon, o pag-aayuno alangalang


doon, o pag-aalay ng hayop doon. Tulad niyon ang


pag-aalay ng hayop kay al-Badawí o kay al-‘Aydarús, o


pagdasal kay Polano, paghingi ng tulong mula sa Sugo


(SAS) o mula kay ‘Abdulqádir al-Jaylání o mula kay al-


‘Aydarús sa Yemen o sa iba pang mga patay at mga wala


sa piling. Lahat ng ito ay tinatawag na Shirk.


Ganoon din kapag nanalangin sa mga tala o sa mga jinni


o nagpasaklolo sa kanila o humingi ng tulong sa kanila o


anumang kawangis niyon. Kapag nagsagawa ang isang tao


ng anuman sa mga pagsambang ito sa mga bagay o sa mga


patay o sa mga wala sa piling, ito ay magiging isang pagtatambal


(Shirk) kay Allah. Nagsabi si Allah (6:88): Ngunit


kung sakaling nagtambal sila kay Allah ay talagang


nawalan ng kabuluhan para sa kanila ang anumang


ginagawa nila noon. Sinabi pa Niya (39:65): Talagang


isiniwalat na sa iyo at sa mga nauna sa iyo na talagang


kung nagtambal ka kay Allah ay talagang mawawalangAng


Paglilinaw sa Tawhíd


97


kabuluhan ang gawa mo at ikaw ay talaga ngang magiging


kabilang sa mga nalulugi.


Kabilang din sa Shirk na sambahin ang iba pa kay Allah


nang isang lubos na pagsamba. Ito ay tinawag na Shirk at


tinatawag na Kufr.39 Ang sinumang lubusang umayaw kay


Allah at inilagay ang pagsamba niya sa iba pa kay Allah,


gaya ng mga punong-kahoy, o mga bato, o mga imahen,


o mga jinni, o ilan sa mga patay na tinatawag nila bilang


mga walí na sinasamba nila o dinadasalan nila o pinagaayunuhan


nila at kinalimutan nila si Allah nang lubusan,


ito ay malaking Kufr at matinding Shirk. Hinihiling natin


kay Allah ang kaligtasan.


Gayon din ang nagkakaila sa kairalan ni Allah at nagsasabi:


“Walang Diyos. Ang buhay ay materyal,” gaya ng


mga komunista at mga ateista na nagkakaila sa kairalan


ni Allah. Ang mga ito ay ang pinakapalatangging sumampalataya


sa lahat ng tao, ang pinakaligaw sa kanila at ang


pinakamalaki sa kanila sa pagkakasadlak sa Shirk at pagkaligaw.


Hinihiling natin kay Allah ang kaligtasan.


Ang ipinakakahulugan nito ay na ang mga tagasunod ng


mga paniniwalang ito at mga kawangis nito, ang lahat ng


ito ay tinatawag na Shirk at tinatawag na Kufr kay Allah.


Maaaring nagkakamali ang ilan sa mga tao, dala ng kamangmangan


nila, dahil tinatawag nila ang panalangin sa mga


patay at ang pagpapasaklolo sa mga ito na wasílah.40 Inaakala


nila na ito ay ipinahihintulot. Ito ay isang malaking


pagkakamali dahil ang gawaing ito ay kabilang sa napaka-


39 Pagtangging sumampalataya o kawalang pananampalataya.


40 Paraan ng paglapit o ikalalapit.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


98


laking Shirk kay Allah, kahit pa man tawagin ito ng ilang


mangmang o Mushrik na wasílah. Ito ay relihiyon ng mga


Mushrik na pinulaan at pinintasan ni Allah. Nagsugo Siya


ng mga sugo at nagbaba ng mga kasulatan upang ikaila ito


at magbabala laban dito.


Tungkol naman sa wasílah (ikalalapit) na nabanggit sa


sinabi ni Allah (5:35): O mga sumampalataya, mangilag


kayong magkasala kay Allah at hangarin ninyo sa Kanya


ang ikalalapit, ang ibig sabihin nito ay ang pagpapakalapit


kay Allah sa pamamagitan ng pagtalima sa Kanya. Ito ang


kahulugan niyon ayon sa lahat ng may kaalaman. Samakatuwid


ang pagdarasal ay paglapit kay Allah kaya ito ay


wasílah. Ang pag-aalay kay Allah ay wasílah, gaya ng mga


alay at mga handog na hayop. Ang pag-aayuno ay wasílah.


Ang mga kawanggawa ay wasílah. Ang pag-alaala (o pagsambit)


kay Allah at ang pagbasa ng Qur’an ay wasílah. Ito


ang kahulugan ng sinabi ni Allah (5:35): O mga sumampalataya,


mangilag kayong magkasala kay Allah at


hangarin ninyo sa Kanya ang ikalalapit.


Nangangahulugan ito na hahangarin nila ang pagkalapitloob


sa Kanya sa pamamagitan ng pagtalima sa Kanya.


Ganito ang sinabi ni Imám Ibnu Kathír, ni Imám Jarír, ni


Imám al-Baghawí at iba pa na kabilang sa mga dalubhasa


sa pagpapaliwanag sa Qur’an. Ang kahulugan niyon ay:


Hanapin ninyo ang ipagkakalapit sa Kanya sa pamamagitan


ng pagtalima sa Kanya at hilingin ninyo ito saan man


kayo, mula sa anumang isinabatas ni Allah para sa inyo


gaya ng pagdarasal, pag-aayuno, mga pagkakawang-gawa


at iba pa.


Ang Paglilinaw sa Tawhíd


99


Ganito rin ang sinabi ni Allah sa iba pang talata (17:57):


Ang mga iyon na dinadalanginan nila ay naghahangad


sa Panginoon nila ng ikalalapit: nagsisikap kung alin


sa kanila ang pinakamalapit, umaasa sa awa Niya at


nangangamba sa pagdurusa mula sa Kanya. Ganoon


ang mga sugo at ang mga tagasunod nila, nagpapakalapit


sila kay Allah sa pamamagitan ng mga ikalalapit na kaparaanang


isinabatas Niya gaya ng pakikibaka, pag-aayuno,


pagdarasal, pagsambit kay Allah, pagbabasa ng Qur’an at


iba pang mga uri ng ikalalapit.


Tungkol naman sa akala ng ilan sa mga tao na ang wasílah


ay ang pagkahumaling sa mga patay at ang pagpapasaklolo


sa mga walí, ito ay isang walang kabuluhang akala. Ito ang


paniniwala ng mga Mushrik na ang sabi ni Allah tungkol


sa kanila (10:18): Sinasamba nila bukod pa kay Allah


ang hindi nakapipinsala sa kanila at hindi nakapagdudulot


ng pakinabang sa kanila at nagsasabi sila: “Ang


mga ito ay ang mga tagapamagitan natin kay Allah.”


Kaya tinugon sila ni Allah sa pamamagitan ng sabi Niya


(10:18): Sabihin mo: “Nagpapabatid ba kayo kay Allah


ng hindi Niya nalalaman sa mga Langit ni sa Lupa?


Kaluwalhatian sa Kanya at pagkataas-taas Niya kaysa


sa mga itinatambal nila sa Kanya.41


41 Ang nagsalin ng aklat na ito ay walang pananagutan sa nilalaman


ng aklat na ito.



Kamakailang Mga Post

Ang Islām Relihiyon n ...

Ang Islām Relihiyon ng Naturalesa, Isip, at Kaligayahan

Sino ang lumikha ng S ...

Sino ang lumikha ng Sansinukob? Sino ang lumikha sa akin? Bakit?

Ang Islām ay Relihiyo ...

Ang Islām ay Relihiyon ng Panginoon ng mga nilalang

ANG ISLĀM AY RELIHIYO ...

ANG ISLĀM AY RELIHIYON NG PANGINOON NG MGA NILALANG