ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
Ang Babaing Pilipina 7
Taglay mo ang mga katangiang sumasagisag sa iyong
pinagmulang lahi - mayumi, mahinhin, at marangal. May
pagmamalasakit sa iyong ma§gulang, kapatid, kapwa-tao
at sa buong bayan.
Ang Babaing Pilipina
May likas na pananalig at takot sa Maykapal. May
damdamin ng pagtitiis at pagmamahal. May kakaibang
ugali at kaaya-ayang asal. Masunuring anak, mapaglingkod
sa asawa, mabait sa magulang at mga kapatid.
Ang Babaing Pilipina
May pusong lubhang mapagparaya, nguni’t maramdamin
at may kababaang-loob. Kahit sa gitna ng karukhaan,
pilit na bumabangon at matatag na inaabot ang hamon ng
buhay.
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
8 9
pinagmulang relihiyon, iyong matatamo ang liwanag na
tatanglaw sa malalim na kalamnan ng iyong kaluluwa,
damdamin, at puso upang iyong madama ang isang higit
pang makabuluhang pagtahak sa masalimuot na agos ng
buhay at sa dako pa roon ng walang hanggang buhay.
Ang maikling babasahing ito ay inihahandog sa iyo nang
buong puso at may katapatan upang pukawing muli
ang alab ng iyong puso mula sa naiwan at nalimutang
pinagmulan ng ating lahi.
Ang paanyayang ito ay para sa iyo bilang natatanging
handog. Kahit isang saglit lamang, huwag mong ipagkait
sa iyong sarili ang dating duyan ng iyong pagsinta at
pagmamahal. Baka sakali sa iyong paggunita ay muli kang
magbalik sa dating mapayapa at malinis na pamumuhay
ng dating Dakilang Bayan.
Ang Babaing Pilipina
Ikaw ay mula sa bayan ng magigiting at mararangal
na mamamayan. Tunay nga na ikaw ay isang Perlas ng
Silangan.
O, Mayuming Pilipina
Alam mo ba kung bakit may maganda kang pag-uugali
at mabuting asal na katulad ng isang babaing Muslim?
Sapagka’t bilang Pilipina, ikaw ay nag-ugat sa lahing
Muslim, lahing may dangal at may likas na pagkilala at
pagsamba sa Poong Maykapal. Ang pinagmulan mo ay
Islam - ang tunay na pamana ng ating lahi. Naaalaala mo pa
ba ang iyong kasaysayan? Naaalaala mo pa ba kung paano
tayo sinakop, kung paano tayo nilupig, at kung paano tayo
inilayo sa ating pinag-ugatang lahi at pananampalataya?
Sa dating relihiyon ng ating mga ninuno; ang Islam
ay iyong matatagpuan ang isang bagong daigdig ng
mga natatagong yaman ng karunungan at kaalaman na
papatnubay sa iyo sa landas ng buhay, pagyayamanin at
pauunlarin ang iyong kaisipan at mga gawain. Sa ating
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
11 Isang Bukas Na Liham
Kay tagal ko ng inaasam-asam na makapagsulat ng
isang bukas na liham para sa mga kababaihang Pilipina
upang ihandog sa kanila ang dating relihiyon ng ating
lahi. Nais kong bigyang liwanag ang kaugalian ng isang
matuwid na babaing Muslim na namumuhay ayon sa aral
ng kanyang relihiyon, nauunawaan ang mga itinuturo
nito, sumusunod sa mga kautusan at nananatili sa mga
hangganang itinakda ng Islam. Ang aking pagnanais na
makapagsulat ng isang lathalain para sa kababaihang
Pilipina ay sadyang mahalaga, sapagka’t aking nakikita
sa kanila ang ilang magagandang ugali ng isang mabuting
Muslim. Marahil, bunga na rin ito ng minanang ugali at
asal. At kung mayroon namang kababaihang Pilipina na
lubhang malayo ang loob sa relihiyong Islam, maaaring
ito ay bunga ng mga karanasang nakita nila sa mga
nagpapabayang kababaihan. Dapat ding bigyang-diin dito
ang magandang ugali at asal ng mga Pilipina lalo na sa
pakikipag-ugnayan sa kapwa at higit sa lahat ang pagiging
mabuti sa kanilang magulang, asawa, anak, kamag-anakan
at maging sa kanilang lipunan.
Ang batayan ng Islam ay ang Banal na Qur’an, ang
panghuling pahayag ng Diyos at ang Sunnah (salaysay)
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
12 13
at pananampalataya sa Dakilang Maykapal na Siyang
tunay niyang Panginoon. Bukod sa mga kautusang
natutunghayan sa Banal na Qur’an, marami ring
kasaysayan ang maaaring makapukaw ng damdaming
makadiyos para sa mga babae. Ilan sa aking babanggitin ay
ang kadakilaan ng Ina ni Hesus, si Maria, ang kadakilaan
ni Khadijah, anak ni Khuwaylid, ang unang asawa ng
huling Propeta ng Diyos na si Propeta Muhammad ().
Hindi rin malilimutan ang kagandahang-loob ng bunsong
anak ni Propeta Muhammad () na si Fatimah. Sa kabila
ng kapangyarihan ng kanyang ama bilang Propeta, siya ay
nanatiling matiisin sa anumang kahirapan at karukhaan
ng buhay. Si Aishah, ang isa sa mga asawa ni Propeta
Muhammad () ay sadyang kahanga-hanga sa kanyang
angking karunungan at kawanggawa. Ang lahat ng ito
ay handog ng Islam sa mga kababaihan upang maging
halimbawa kung paano maging mabuti sa paningin ng tao
at higit sa lahat sa mata ng Dakilang Maykapal.
Ang pananalig ng isang tunay na Muslimah (babaing
Muslim) ay wagas, malinis at hindi nababahiran ng
anumang uri ng kamangmangan, maling pagsamba o ng mga
pamahiin. Ang kanyang paniniwala ay batay sa matibay na
pananalig na walang dapat sambahin maliban sa Dakilang
Maykapal. Ang pananalig na ito ang nagbibigay katatagan,
pang-unawa at kabanalan upang makita niya ang buhay sa
isang makatotohanang pananaw nito. Ang babaing Muslim
ng Kanyang Sugo (Muhammad ). Ito ang mga batayan
sa tunay na ugali at asal na dapat isabuhay ng isang Muslim
kaugnay ng kanyang tungkulin sa Dakilang Maykapal. Ang
kanyang pansariling kaunlaran, ang kanyang kaugnayan
sa ibang tao at sa kanyang lipunang kinabibilangan. Ito
ang nais kong ipaliwanag sa mga kababaihang Pilipina.
Ang tungkulin ng babaing Muslim sa kanyang Panginoon,
sa kanyang mga magulang, sa kanyang asawa at mga anak,
sa mga kamag-anakan, at sa kanyang lipunan.
Sinuman ang nagtangkang magsikhay upang pag-aralan ang
Islam ay kanyang matutunghayan na sakop nito ang malawak
na aspeto ng buhay ng isang tao, lalaki man o babae. Ito ay isang
pamumuhay batay sa isang pantay, makatarungan, matuwid, at
makadiyos na batas na nagbibigay katiyakan sa kaligayahan at
tagumpay sa mundong ito at maging sa kabilang buhay.
Ang paglalarawan ng babaing Muslim ay nagpapakita
kung paano kinikilala ng Islam ang katayuan ng babae.
Siya ay inilagay sa isang kalagayang kagalang-galang, at
kapita-pitagan kaakibat ng pagmamahal, paglingap at mga
karapatang dapat niyang makamtan bilang isang nilikhang
may tungkulin at pananagutan.
Ang Tungkulin ng Babaing Muslim Bilang Isang Tunay
na Mananampalataya sa Dakilang Maykapal.
Ang isang napakagandang katangian ng isang babaing
Muslim ay ang kanyang tapat at wagas na pananalig
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
14 15
babaing Muslim ay hindi nahuhulog sa bitag ng pagpapakita
ng kanyang kagandahan sa ibang tao maliban sa kanyang
asawa at mga kamag-anakang hindi niya maaaring
mapangasawa. Ang kanyang pagpapaganda at pag-aayos
ay hindi lumalabis sa hangganang itinakda ng Islam.
Ang tunay na Muslim ay nangangalaga hindi lamang ng
kanyang gandang panlabas kundi ang kanyang kaisipan.
Ang isang tao ay binubuo ng kanyang isip, puso at dila.
Ito ay nangangahulugan na kung ano ang kanyang iniisip
at kung ano ang kanyang sinasabi. Kaya, napakahalaga ng
pangangalaga sa isip at ang pagbibigay ng mahahalagang
kaalaman. Ang Muslim, babae man o lalaki ay may
tungkuling humanap ng kaalaman upang mapaunlad nito
ang kanyang sarili sa lahat ng aral ng Islam.
Ang Propeta () ay nagsabi:
“Kung sinuman ang nagkait at hindi namahagi ng
mabuting kaalaman sa mga nangangailangan ay
mapaparusahan sa Apoy ng Impiyerno sa Araw ng
Paghuhukom.” (Al-Darimi)
Hindi nakakaligtaan ng isang babaing Muslim ang kanyang
kaluluwa sa pamamagitan ng pagsasagawa ng iba’t ibang
uri ng pagsamba, pagbibigay alaala sa Diyos, panalangin,
at pagbabasa ng Banal na Qur’an. Katulad ng pangangalaga
sa kanyang katawan at kaisipan, pinahahalagahan din niya
ang kanyang kaluluwa, sapagka’t nauunawaan niya na ang
ay nagsasagawa ng Salah (pagdarasal), sapagka’t ito ang
pinakadakila at pinakamabuting gawain ng sinumang
nilikha. Ang Propeta Muhammad () ay nagsabi na ang
pinakamamahal na gawain para sa Allah ay ang pagsasagawa
ng pagdarasal sa tamang oras nito. Ang pagdarasal ay siyang
tuwirang ugnayan ng isang tao bilang alipin ng Dakilang
Diyos. Ang Salah (pagdarasal) ang pinagmumulan ng lakas,
awa, patnubay katatagan, paggalang at katiwasayan ng
kalooban. Ito ang paraan ng paglilinis ng mga kasalanan at
nagiging daan ng pagpapakumbaba at pagsisisi.
Ang Tungkulin ng Babaing Muslim sa Kanyang Sarili.
Ang Islam ay nag-aanyaya sa mga Muslim na maging
kaaya-aya sa paningin ng tao sa pamamagitan ng kanyang
maayos na pananamit, malinis na pangangatawan, mabuting
asal at ugali upang siya ay maging huwaran at maging tunay
na halimbawa na karapat-dapat maghatid ng mensahe sa
sangkatauhan.
Ang Banal na Qur’an ay nagpahayag:
{O, mga anak ni Adam (Adan)! Magsuot kayo ng
inyong palamuti (magagandang damit) sa bawa’t (oras
at) pook ng pagdarasal: Kumain kayo at uminom:
nguni’t huwag kayong magmalabis (at maglustay),
sapagka’t tunay na hindi Niya minamahal ang mga
mapaglustay}. [Qur’an 7:31]
Ang pagtataguyod ng kagandahan at kaayusan ng isang
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
16 17
utusang) maging mabait sa inyong mga magulang.
Kung ang isa sa kanila o kapwa ay nasa gulang ng
katandaan ng kanilang buhay, huwag magsabi ng
anumang may bahid ng pagkamuhi o di kaya sila
ay pagdabugan, bagkus sila ay tawagin sa diwa ng
paggalang}. [Qur’an 17:23]
Bilang tanda ng pagmamahal sa magulang kahit na sila
ay buhay pa o patay na, maraming bagay ang dapat gawin
para sa kanilang kabutihan, tulad halimbawa ng:
Laging hilingin sa Diyos ang kanilang kapatawaran.
Kahit yumao na ang mga magulang, makipag-ugnayan
sa kanilang malalapit na kamag-anak nang may kabaitan.
Igalang at maging mabait din sa kanilang mga kaibigan.
Magbigay ng kawanggawa para sa kanila kahit sila ay
yumao na, sapagka’t ang kawanggawa na ipinamahagi
para sa kanila ay nakababawas sa mga kasalanang
kanilang nagawa noong sila ay nabubuhay pa.
At batay din sa isang Hadith mula sa Sugo ng Allah ():
“Ang kasiyahan ng Allah (sa tao) ay batay sa
kasiyahan ng mga magulang. Gayundin naman, ang
galit ng Allah (sa isang tao) ay batay sa galit ng mga
magulang.” (At-Tirmidhi)
Nararapat ding maging masunurin sa mga magulang kahit
tao ay isang katawan, kaisipan at kaluluwa. Palagian siyang
nagsisisi bilang paglilinis ng kanyang kaluluwa at siya ay
nakikipag-ugnayan lamang sa mga matutuwid at mabubuting
tao upang mapaunlad niya ang kanyang mabuting pag-uugali.
Ang Tungkulin ng Babaing Muslim Bilang Isang Anak.
Ang isang kaaya-ayang katangian ng isang babaing Muslim
ay ang kanyang kabaitan, walang sawang paglilingkod at
paglingap sa kanyang mga magulang. Ang karapatan ng
magulang ay nagpapahiwatig ng ganap na pagsunod sa
kanila. Ang pagsunod na ito ay nararapat na umaalinsunod sa
Kautusan ng Diyos. Ito ay pagpapahiwatig din ng pantay na
pakikitungo sa mga magulang sa pagbibigay ng tulong at pagaasikaso.
Ang isang anak, lalaki man o babae, ay nararapat na
bigyan ng sapat na pangangailangan ang kanilang magulang
katulad ng pagkain, pananamit at maayos na pamamahay.
Ang isang anak na lalaki o babae ay nararapat na magpakita
ng kababaang-loob at paggalang sa kanyang mga magulang.
Ang mga anak ay hindi dapat magpakita ng anumang
pagmamataas laban sa kanyang mga magulang. Ang mga
anak ay nararapat magpakita ng matimyas na damdamin,
pagtitiis at pagtitiyaga sa panahon ng pangangalaga sa kanila
at nararapat na unawain ang kanilang mga damdamin.
Ang Banal na Qur’an ay nagpahayag:
{Ang iyong Panginoon ay nagtakda na wala kayong
dapat sambahin maliban sa Kanya, at kayo ay (napagISANG
BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
18 19
ang ama. Ang kaukulang bahaging ito ay ipagkaloob sa
ina nang dahil sa hirap at pagdurusang dinanas niya sa
pagdadalang-tao, sa oras ng panganganak, at pag-aaruga
sa mga anak. Ito ay batay sa pahayag ng Banal na Qur’an:
{At Aming itinagubilin sa tao na maging masunurin at
mabait sa kanyang mga magulang; ang kanyang ina
ay nagpasan sa kanya sa hirap (at dusa) at nagluwal
(nagsilang) sa kanya sa pighati...}. [Qur’an 46:15]
Ang ina ang siyang nagdala ng sanggol sa sinapupunan
nito hanggang siyam na buwan. Habang nasa sinapupunan
ang anak, ang pagkain ay nagmumula sa ina nito. Tunay na
ang ina ay dumanas ng ibayong hirap at pagpapakasakit.
At sa pagluwal ng sanggol, ang ina pa rin ang nagdurusa sa
pangangalaga, pagpapasuso, at pagpapalaki ng anak. Kaya
bilang muslim, isa sa dahilan ng pagpasok sa Paraiso ay
ang pagmamahal sa ating mga magulang lalo na sa ating
ina na nagpakasakit mula sa sinapupunan, kamusmusan
hanggang sa ating paglaki.
Ang Karapatan ng Babaing Muslim sa Kanyang Asawa.
Ang “Mah’r” o handog ay itinakdang karapatan ng
babae sa kanyang mapapangasawa. Ang kasunduan sa
kasal ay hindi ganap kung wala ang Mah’r. Ang Mah’r
ay nananatiling isang tungkulin kahit na ang babae ay
nagpaubaya dito maliban na lamang kung ang kasunduan
sa kasal ay naganap na. Pagkaraang bigyang kaganapan ang
kasunduan, ang asawang babae ay maaaring magparaya
hindi pa Muslim, maliban lamang kung ang kanilang
ipinagagawa ay pagsuway sa kautusan ng Diyos. Ito
ay batay sa utos ng Sugo ng Allah () na isinalaysay
ni Aishah, ang asawa ng Sugo ng Allah (): “Nang
hindi pa Muslim ang aking ina, siya ay dumalaw sa
akin. Tinanong ko ang Sugo ng Allah () tungkol
sa pagdalaw ng aking ina (paano ang pakikitungo sa
kanya). Ang aking ina ay nasasabik na dumalaw sa
akin. Dapat ko bang pakitaan ng kabaitan at pagasikaso?”
Ang Sugo ng Allah () ay nagsabi: “Ang ina
ay dapat bigyan ng higit na kabaitan, pagmamahal at
pangangalaga.” (Al-Bukhari, Muslim at At-Tirmidhi).
Ito ay batay pa rin sa payo ng Sugo ng Allah (): “Isang
lalaki ang lumapit sa Sugo ng Allah () at nagtanong: “O,
Sugo ng Allah! Sino ba ang higit na karapat-dapat kong
pakisamahan sa mga tao?” Ang Sugo ng Allah () ay
sumagot: “Ang iyong Ina.” (Ang lalaki ay muling nagtanong):
“Sino ang sumunod?” Ang Sugo ng Allah () ay sumagot:
“Ang iyong Ina.” (Ang lalaki ay muling nagtanong sa
ikatlong pagkakataon): “Sino ang sumunod?” Ang Sugo ng
Allah () ay nagsabi: “Ang iyong Ina.” (At sa ika-apat na
pagtatanong): “Sino ang sumunod?” Ang Sugo ng Allah ()
ay sumagot: “Ang iyong ama.” (Al-Bukhari at Muslim)
Ating mapapansin na ang Sugo ng Allah () ay nagbigay
ng tatlong bahagi sa larangan ng pakikisama at pakikitungo
sa isang ina, samantalang binigyan lamang ng isang bahagi
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
20 21
Pagtataguyod sa Pananalapi.
Ang asawang lalaki ay nararapat magbigay ng pananalaping
pagtataguyod sa kanyang asawa, pamilya at mga anak. Siya
ay nararapat na magbigay ng bahay at magandang kalagayan
para sa kanyang pamilya. Dapat siyang magbigay ng lahat
ng mga pangunahing pangangailangan ng kanyang mga
asawa at buong kapamilya, gamot, pananamit at iba pang
mahalagang bagay. Nararapat niyang ipagkaloob ang lahat
batay sa kanyang kakayahan at hangganan. Ito ay batay sa
kautusan ng Banal na Qur’an:
{Hayaan yaong nakaririwasa na gumugol mula sa
kanyang kayamanan: at ang taong naghihikahos
ay hayaan siyang gumugol ayon sa ipinagkaloob ng
Allah sa kanya. Hindi nagbibigay pasanin ang Allah
sa kaninumang tao nang higit sa ipinagkaloob Niya sa
kanya. Pagkaraan ng kahirapan, may kaginhawahang
ibibigay ang Allah}. [Qur’an 65:07]
Pantay na Panahon at Pagniniig.
Isa sa pinakamahalagang karapatan ng isang asawang
babae sa kanyang asawa ay ang pagkakaloob sa kanya ng
isang tapat na ugnayan at pakikipagniig sa kanya at ang
paggugol ng kaukulang panahon sa kanyang mga anak.
Ang Batas ng Islam ay binibigyang-diin ang kahalagahan
ng pagkakaroon ng maayos na ugnayang pang mag-asawa.
Ang karapatan ng asawang babae ay nararapat na panatilihin
ng kanyang karapatan sa Mah’r. Ito ay batay sa kautusan
ng Banal na Qur’an:
{At ibigay sa mga kababaihan (na inyong pakakasalan)
ang kanilang Mah’r nang taos-puso, nguni’t kung sila
sa kanilang sariling pagkukusa ay kanilang ibalik sa
inyo ang anumang bahagi nito (Mah’r), ikasiya ito nang
walang pangamba sa anumang kamalian}. [Qur’an 4:04]
Pantay at Makatarungan.
Ang dalawang prinsipiyong ito ay dapat maisakatuparan
kung ang lalaki ay may dalawa o higit pang asawa. Ang
mga asawa ng lalaki ay may karapatan sa pantay at
makatarungang pangangalaga. Kaya, ang isang lalaki na
nakapag-asawa nang higit sa isa ay nararapat na bigyan ng
kaukulan at pantay na pansin ang lahat ng kanyang asawa.
Dapat silang bigyan ng magkatulad na tahanan, pananamit
at pantay na panahon na dapat gugulin sa bawa’t isa sa
kanila. Kung ito ay hindi niya magampanan, ang lalaki ay
magiging di-makatarungan at di-pantay.
Ito ay batay sa aral ng Sugo ng Allah ():
“Sinuman ang nag-asawa ng dalawa at hindi niya ito
pinakitunguhan nang pantay (di makatarungan), siya
ay darating sa Araw ng Paghuhukom na nakalaylay
ang kalahati ng kanyang katawan.” (An-Nasai)
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
22 23
pamilya. Siya ay dapat maging huwaran sa pagpapakita ng
isang tunay na pangangalaga, kabaitan at ang kakayahan
sa paglutas ng anumang suliranin ng kanyang pamilya.
Pangangalaga at Pag-iingat.
Ang asawang lalaki ay nararapat na pangalagaan ang kanyang
asawa at pamilya laban sa anumang panganib. Hindi niya
dapat pahintulutan na magtungo sila sa mga masasamang
kapaligiran. Batay sa pahayag ng Banal na Qur’an:
{O kayong mananampalataya! Iligtas ninyo ang
inyong sarili at ang inyong pamilya laban sa Apoy na
ang panggatong nito ay tao at bato, dito ay may mga
nagbabantay na mababagsik at mahihigpit na mga
anghel na hindi sumusuway sa Allah sa kung ano ang
pag-utos sa kanila, bagkus ginagawa nila ang mga
ipinag-uutos sa kanila}. [Qur’an 66:06]
Ang asawang babae ay nararapat na pangalagaan ang mga
ari-arian, kayamanan at pansariling kagamitan ng kanyang
asawa. Na kung saan ang asawang lalaki ay hindi rin dapat
umabuso o maglustay sa sariling salapi ng kanyang asawa
nang walang pahintulot. Ang lalaki ay hindi dapat gumawa ng
anumang pakikipagkasundo kaugnay ng mga pananalaping
pag-aari ng kanyang asawa nang wala siyang pahintulot.
Ang Tungkulin ng Babaing Muslim sa Kanyang Mga Anak.
Ang mga karapatan ng mga anak ay marami. Unanguna
na rito ay ang karapatan nilang magkaroon ng isang
habang panahon. Ang babae ay nangangailangan ng isang
mapagmahal at maalalahaning asawa na nagbibigay
katuparan sa kanyang pangunahing kailangan. Kung ito ay
hindi magagawa, maaaring ito ang sanhi ng pagkawasak ng
kanilang ugnayan bilang mag-asawa. Nawa’y pangalagaan
tayo ng Diyos mula sa ganitong kalagayan.
Pangangalaga ng Mga Lihim ng Asawa.
Hindi dapat ipagmarali o ipagsabi ang kakulangan
o kapintasan ng kanyang asawa. Ang mag-asawa ay
nararapat na itago ang lahat ng kanyang nakikita o naririnig
mula sa kanyang asawa bilang kanilang mga lihim na
hindi dapat malaman ng sinuman. Ang lahat ng ugnayang
pakikipaniig ay hindi dapat ipagsabi, bagkus ito ay dapat
sarilinin at pangalagaan. Ang ugnayan bilang mag-asawa
ay banal na ugnayan ayon sa Relihiyong Islam at hindi
dapat mabahiran ng anumang kasamaan.
Ito ay batay sa aral ng Sugo ng Allah ():
“Isa sa pinakamasamang kalagayan sa paningin ng Allah
sa Araw ng Paghuhukom ay yaong lalaking nakipagniig
sa kanyang asawa at pagkaraan ay ipinagsabi ang mga
lihim ng kanyang asawa sa iba.” (Muslim)
Pantay at Mabait na Pakikitungo.
Ang pagiging makatarungan at pantay ay dapat panatilihin
ng asawang lalaki sa pakikitungo sa kanyang mga asawa at
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
24 25
lumapit sa Sugo ng Allah () at nagwika: “O Sugo ng
Allah, nais kong ikaw ay makibahagi sa (kasayahan
ng pagbibigay ko ng regalo sa) isa sa aking mga anak
at nais kong ikaw ay maging saksi para dito”. Nang
marinig ng Sugo ng Allah () ang pakiusap ng tao, ang
Sugo ng Allah () ay nagtanong: “Inihahandog mo ba
ang regalo sa lahat ng iyong mga anak?” Ang tao ay
sumagot: “Hindi!” Ang Sugo ng Allah () ay nagbigay
puna: “Samakatuwid, humanap ka ng iba na sasaksi
sa iyong pagbibigay regalo sapagka’t ako ay hindi
sasaksi sa isang hindi makatarungan at hindi pantay
na pakikitungo. Maging masunurin (at matakot) sa
Allah. Maging makatarungan at maging pantay ang
pakikitungo sa iyong mga anak.” (Al-Bukhari at Muslim)
Ang Tungkulin ng Muslim (Lalaki Man o Babae) sa
Kanyang Mga Kamag-anakan, Kapitbahay, Kaibigan at
Kapatid sa Pananampalataya.
Ang mga kamag-anak ay may natatanging pagpapahalaga
sa Islam. Ito ay nagbibigay paalaala na tayo ay nararapat
maging mabait at maasikaso sa kanila. Ang mayamang
Muslim, lalaki o babae man, ay may tungkuling bigyan
ng kaukulang asikaso ang kanyang mga kamag-anak.
Nangunguna na rito yaong mga malalapit na kamag-anak.
Ayon sa aral ng Islam, ang isang Muslim ay nararapat na
makibahagi sa mga pangangailangan ng mga kamag-anak
marangal at mapayapang buhay; at ang pagkakaroon nila
ng mga magagandang pangalan. Sila ay may karapatan sa
lahat ng mga pangangailangan ng buhay na binubuo ng
maayos na tahanan at pagkain, maayos na edukasyon at
tamang pangangalaga. Sila ay nararapat na magkaroon
ng magandang pag-uugali at kilos; at pangalagaan sila
laban sa lahat ng masasamang asal at gawa katulad
ng pagsisinungaling, pandaraya, pagnanakaw, inggit,
pagkukunwari at iba pang di kaaya-ayang ugali.
Ito ay batay sa aral na ipinag-utos ng Sugo ng Allah ():
“Sapat na kasalanan ang pagpapabaya sa mga dapat
tangkilikin, na sila ay hindi pinagkakalooban ng
kaukulang pangangalaga at pagpapalaki.” (Abu Daud)
Higit sa lahat, ang mga anak ay may karapatan para sa
makatarungan at pantay na pakikitungo. Walang isang
anak na dapat bigyan ng higit na pangangalaga kaysa sa
ibang anak hinggil sa mga regalo, at pagmamahal upang
maiwasan ang pagseselos (hinggil sa pamana, ang lalaki
ay naiiba sa babae). Lahat ng anak ay dapat pantay na
pakitunguhan nang may kabaitan at magandang asikaso.
Ang di makatarungang pakikitungo sa mga anak ay
nagbubunga ng masamang pag-uugali sa pakikitungo
ng mga ito sa kanilang mga magulang pagdating ng
katandaan. Ito ay batay sa isang Hadith (Salaysay) ng
Sugo ng Allah () nang minsan may isang tao ang
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
26 27
Ito ay batay sa pahayag ng Banal na Qur’an:
{Samakatuwid baga, marahil kung kayo ay
pinagkalooban ng kapangyarihan ay gagawa kayo
ng kabuktutan sa lupa at putulin ang ugnayang
pagkamag-anakan? Sila yaong mga isinumpa ng Allah,
kaya’t sila ay ginawa Niyang mga bingi at binulag ang
kanilang mga paningin}. [Qur’an 47:22-23]
01. Ang Karapatan ng Mga Kapitbahay.
Batay sa Banal na Qur’an, ang Allah ay nag-utos tungkol
sa pakikipag-ugnayan para sa mga kapitbahay.
{Kaya, sambahin ninyo ang Allah, at huwag kayong
magtatambal sa Kanya ng anupaman, at maging mabuti
kayo sa inyong mga magulang, kamag-anakan, mga
ulila, mga dukha, mga kapitbahay na kamag-anak, mga
kapitbahay na dayuhan, sa (inyong mga) kasamahan
na katabi, mga naglalakbay at sinumang nasa ilalim ng
inyong kapangyarihan. Katotohanan, hindi minamahal
ng Allah ang mapagmataas, mapagyabang}. [Qur’an 4:36]
Karagdagan pa nito, ang Islam ay nagbigay ng tatlong uri
ng kapitbahay ayon sa mga sumusunod:
Ang Kapitbahay na Kamag-anak na Muslim.
Ang ganitong uri ng kapitbahay ay may tatlong karapatan
sa iyo. Ang karapatang pangkamag-anakan, ang karapatang
pangkapitbahay, at ang karapatan bilang isang Muslim.
sa pamamagitan ng pagbibigay ng kahit maliit na tulong sa
kanila sa mga panahon ng kahirapan at kalungkutan.
Ito ay batay sa aral na ipinag-utos ng Banal na Qur’an:
{O, sangkatauhan! Matakot kayo sa inyong Panginoon,
na Siyang lumikha sa inyo mula sa iisang tao (Adan), at
mula sa kanya (Adan) nilikha Niya ang asawa nito, at
mula sa kanilang dalawa, ay nilikha Niya ang maraming
kalalakihan at kababaihan; kaya matakot sa Allah, na sa
Kanya kayo ay humihingi (ng inyong karapatan) at (huwag
ninyong putulin ang ugnayan) ng mga sinapupunan (o
pagkakamag-anakan): Katotohanang ang Allah ay Lagi
nang Nagmamasid sa inyo}. [Qur’an 4:01]
Katotohanan pa nito, iminumungkahi ng Islam sa isang
Muslim na maging mabait sa kanilang mga kamag-anak
kahit pa ang mga ito ay hindi mabait sa kanya o kahit sila
ay hindi muslim. Inuutusan ng Islam ang bawa’t Muslim
na patawarin ang sinumang nagkasala sa kanyang mga
kamag-anakan maging ang mga ito ay mapaghiganti sa
kanya. Iminumungkahi rin ng Islam na maging malapit
ang kalooban sa mga kamag-anak kahit pa ang mga ito ay
kumikilos ng taliwas sa kanya.
Kaya, nagbigay babala ang Islam laban sa pagtalikod sa
ugnayang pang kamag-anakan. Ito ay isinasaalang-alang
ng Islam bilang isang mabigat at malaking kasalanan.
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
28 29
Allah ay yaong naghahatid ng kabutihan sa kanyang
kasama, at ang pinakamabuting kapitbahay ay yaong
mabuting makitungo sa kanyang mga kapitbahay.”
(At-Tirmidhi)
Karagdagan pa nito, itinuturo din ng Islam ang mga
tungkulin ng isang mabuting kaibigan. Ito ay batay sa
pamamatnugot ng Propeta ng Allah ():
“Ang pinakamabuting kaibigan at ang pinakamabuting
kapitbahay ay ang pinakamabuti sa kanila.” (At-Tirmidhi)
03. Ang Karapatan ng Mga Dukha at Mahihirap.
Ang mga dukha at mga kapus-palad ay may tiyak na
karapatan sa Islamikong pamayanan. Sa katunayan,
kinalulugdan ng Diyos ang mga nagpapakasakit para sa
Kanyang Landas sa pamamagitan ng pagtulong sa mga
maralita at dukha sa Islamikong bayan. Ito ay batay sa
pahayag ng Banal na Qur’an:
{At sila sa kanilang mga yaman ay may kinikilalang
karapatan para sa namamalimos at naghihikahos}.
[Qur’an 70:24-25]
Itinuturing ng Islam ang mga kawanggawa sa mga dukha
at mahihirap bilang mga pinakamabuting gawain.
{Hindi (isinasaalang-alang) ang kabutihan o kabanalan na
ilingon ninyo ang inyong mga mukha sa dakong Silangan
o Kanluran, datapuwa’t ang (gumagawa ng) kabutihan o
Ang Kapitbahay na Muslim.
Ang ganitong uri ng kapitbahay ay may dalawang karapatan; ang
karapatan bilang kapitbahay, at ang karapatan bilang Muslim.
Ang Kapitbahay na di-Muslim.
Ang ganitong kapitbahay ay may isa lamang karapatan;
ang karapatan bilang kapitbahay. Minsan, si Abdullah
bin Am’r, isang kilalang kasamahan ng Sugo ng Allah
() at iskolar na Muslim ay dumating sa kanyang bahay.
Natagpuan niya na ang kasama niya sa bahay ay nagkatay
ng isang tupa. Kaagad siyang nagtanong: ”Binigyan
ba ninyo ng tupa ang ating kapitbahay na Hudyo?”
Narinig ko ang Sugo ng Allah () na nagsabi: “Ang
Anghel Gabriel ay palagiang nagbibigay payo sa akin
(na maging mabait ako sa aking kapitbahay) hanggang
naisip ko na baka nais niya na ang aking kapitbahay
ay gawin kong isa sa aking tagapagmana.” (At-Tirmidhi)
02. Ang Karapatan ng Mga Kaibigan.
Isinasaalang-alang ng Islam ang mga karapatan ng isang
kaibigan at ito ay nagtakda ng mga alituntunin na dapat
gampanan para sa isang kaibigan. Katulad halimbawa ng
mabuting pakikitungo at ang tapat na pagpapayo dito.
Ang Propeta () ay nagsabi:
“Ang pinakamabuting mga kaibigan sa paningin ng
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
30 31
Sadyang kasiya-siya ang pakiramdam ng isang taong
tumutulong sa kahirapan ng kanyang kapwa. Isang
dakilang gawain ang damahin at tulungan ang mga dukha
at maralita. Kalugod-lugod sa paningin ng Diyos ang
mabuting pakikipag-ugnayan sa mga kapus-palad, sa mga
ulila, sa mga maysakit at sa mga nangangailangan. Sa
piling ng mga dukha at maralita, ating madarama sa ating
puso ang dakilang damdamin at tunay na buhay ng isang
mananampalataya sa tanging Diyos.
Ang Tungkulin ng Babaing Muslim sa Kanyang Lipunan.
Ipinag-uutos ng Islam sa mga mananampalataya (Muslim)
na makibahagi sa dalamhati at pagsubok ng mga kapatid
sa Islam sa buong daigdig at inuutusang makipagtulungan
sa abot ng kanilang kakayahan. Ang pakikipagtulungan sa
kapwa Muslim ay hindi lamang sa isang partikular na lugar,
bagkus ito ay pandaigdigan at hindi nito isinasaalangalang
ang lugar o layo na namamagitan sa kanila.
Ang Sugo ng Allah () ayon sa isang pinagtibay na Hadith
(pahayag) ay nagsalaysay ng ganito: “Ang mananampalataya
sa kapwa niya mananampalataya ay katulad ng haligi ng
isang gusali. Ang haligi ay nagpapatibay at nagtutuwid
sa isa’t isa.” Pagkaraan niyang isinalaysay ito, kanyang
ipinagdikit ang kanyang mga daliri sa kanyang dalawang
kamay.” (Al-Bukhari at Muslim)
kabanalan ay yaong naniwala sa Allah at sa Huling Araw,
sa mga Anghel, sa (mga) Aklat at sa mga Propeta (Sugo);
at ang gumugol ng yaman dahil sa pagmamahal sa Kanya
sa mga kamag-anak, sa mga ulila, sa mga naghihikahos,
sa mga naglalakbay (na nagipit), sa mga namamalimos, at
sa pagpapalaya ng mga alipin; at nagsasagawa ng Salah
(pagdarasal), at nagbibigay ng Zakah (katungkulang
kawanggawa), at tumutupad sa kanilang kasunduan
kapag sila ay nakipagkasundo; at matiisin sa matinding
kahirapan at karamdaman, at sa lahat ng panahon ng
pakikipaglaban. Sila yaong mga makatotohanan at sila
yaong mga may tunay na takot (sa Allah)}. [Qur’an 2:177]
Sa ganitong kadahilanan, ang Zakah ay ipinag-uutos bilang
isa sa pinaka-pangunahing saligan ng Islam. Ang Zakah ay
itinalagang bahagdan mula sa mga naipong yaman sa loob ng
isang taon. Ito ay buong pusong pagbibigay ng mga Muslim
(sa mga maralita at mga nangangailangan) bilang pagsunod
sa Kautusan ng Diyos. Ang Zakah ay nararapat ipamahagi
ng mga Muslim na may kaukulang naipong sapat na halaga.
Ito ay batay sa sinabi ng Dakilang Allah sa Banal na Qur’an:
{At walang ipinag-utos sa kanila maliban na sila
ay sumamba lamang sa Allah, maging matapat sa
pananampalataya sa Kanya, lumilihis (sa mga huwad
na relihiyon). At mag-alay ng Salah (pagdarasal) at
magbigay ng Zakah (kawanggawa). Ito ang matuwid
na Relihiyon}. [Qur’an 98:05]
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
32 33
Isa pang patnubay ang ipinagkaloob ng Sugo ng Allah ()
nang ipahayag niya na:
“Ang Muslim ay hindi maaaring maging tunay na
mananampalataya hanggang hindi niya nais para sa
kapwa niya Muslim ang nais para sa kanyang sarili.”
(Al-Bukhari)
Sadyang napakaganda ng relihiyong Islam. Ito ay nag-uutos
na tayo ay dapat lamang sumamba sa Nag-iisang Diyos, ang
Allah, na Siyang Lumikha sa tao at sa lahat ng bagay. Ito ang
haligi ng ganap na kabutihan. At ito ang unang Kautusan.
Ganoon tayo noon. Nagkakaisa at nagtutulungan sa gawang
kabutihan at ang ating bayan ay mapayapa. Nguni’t, tinangka
ng mga manlulupig mula sa iba’t ibang lahi (Kastila,
Amerikano, Hapon) na agawin, sakupin ang kapirasong
lupang pamana ng lahing kayumanggi. Tinangka nilang
alisin ang dangal ng ating bayan sa pamamagitan ng kanilang
kultura at kaugalian. Kaya naman, may mga magigiting na
bayani ang nagbuwis ng kanilang buhay upang mapanatili
ang ating kasarinlan. Si Lapu-lapu, na isang Muslim ang
unang bayani ng ating lahi. Siya ay nakipaglaban upang
mapanatili ang Islamikong Pananampalataya. Nakipaglaban
din si Dr. Jose Rizal, Andres Bonifacio at marami pang iba
para sa ating bayan. Hanggang tayo ay nagising na lamang
na taglay ang kultura at ugaling banyaga. Saan nga kaya
patungo ang bayang Pilipinas? May panahon pa at hindi pa
huli ang lahat. Magbalik tayong lahat sa ating pinagmulang
Karagdagan pa nito, isang napakagandang aral ang
ating matututuhan sa isang salaysay na ayon sa Sugo
ng Allah (), siya ay nagsabi: “Iwasan ang hinala.
Ang paghihinala ang siyang pinakamalaking
kasinungalingan. Huwag ninyong siyasatin ang mga
masamang balita, mga pagkukulang at kapintasan
ng inyong kapatid. Huwag maniktik sa inyong
mga kapatid. Huwag makipagpaligsahan (ng may
masamang pag-iisip at layunin) laban sa iyong kapatid.
Huwag kamuhian ang iyong kapatid. Huwag kang
lumayo mula sa iyong kapatid (sa oras ng kanyang
pangangailangan at pakikiramay). O, mga alipin ng
Allah, maging mabuting magkakapatid kayo sa isa’t
isa katulad ng kautusang ipinag-aanyaya sa inyo. Ang
Muslim ay nararapat na maging makatarungan sa
kanyang kapatid na Muslim. Hindi niya ito hinahamak
at inaalipusta. Hindi niya ito dapat ilagay sa anumang
kapahamakan o panganib. Lahat ng bagay na pagaari
ng isang Muslim ay ipinagbabawal na gamitin
ng kapwa Muslim (na walang pahintulot) o abusuhin
ito (nang walang karapatan). Ang kabutihan (at
maging ang kabanalan) ay naririto - itinuro niya ang
kanyang dibdib (ang puso). Sapat na kasamaan ang
ilagay ang isang kapatid na Muslim sa kapahamakan.
Katotohanan, hindi tinitingnan ng Allah ang inyong
mga katawan, anyo at ayos kundi Kanyang tinitingnan
ang inyong puso, ugali at kilos.” (Muslim)
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
34 35 Ang Mga Pangunahing Aralin ng
Islam
Nais kong ibahagi sa iyo ngayon ang ilang pangunahing
aralin na dapat matutunan ng sinumang nagnanais
maunawaan ang tunay na mensahe ng Islam. Bagama’t ito
ang relihiyon ng ating mga ninuno at ang kauna-unahang
relihiyon ng ating bansang Pilipinas, marami pa rin ang
hindi ganap na nakauunawa sa tunay na aral nito. Marahil,
ang isa sa dahilan kung bakit hindi nabibigyan ng kaukulang
pansin ang mensahe ng Islam ay ang kapabayaan ng ilang
mga muslim. Hindi sila naging huwaran sa pag-uugali
at naging salat sa kabutihang-asal. Ang pagpapalaganap
ng Islam ay tungkulin ng isang muslim, nguni’t higit na
tungkulin ang pagkakaroon ng mabuting ugali, kabaitan
sa kapwa at makatarungang pakikipag-ugnayan. Kaya
naman sa paghahanap ng katotohanan, hindi batayan
ang nakikitang ugali o asal ng isang tao at maging ang
mga masasamang karanasang nalasap sa kamay ng isang
nagngangalang muslim. Sapat na sabihin ko na mayroong
kaukulang mga aral ang inihahandog ng Islam bilang
patnubay sa Sangkatauhan.
kultura at pananalig. Tayo ay magbalik Islam. Hanapin natin
ang dating mapayapang buhay.
O, Babaing Pilipina, sadyang ikaw ay sagisag ng isang
bulaklak ng Lahing Kayumanggi.
O, Babaing Pilipina, magbalik ka sa iyong pinagmulang
lahi. Ikaw ay magbalik Islam. Muli mong sulyapan ang
dakilang pamana ng ating lahi. Ito ay naghihintay sa
iyo upang muli mong hagkan ang bagong umaga sa
dako pa roon ng bayan mong sinilangan.
ISANG BUKAS NA LIHAM PARA SA BABAING PILIPINA
Ang Unang Aralin: 37
Ano Ang Islam?
May makikita ba tayong paliwanag sa kahanga-hangang
sandaigdigan? Mayroon bang kapani-paniwalang kahulugan
ang lihim ng buhay? Batid natin na walang pamilya na mahusay
ang pamumuhay kung walang responsableng pinuno; walang
lungsod na mananatiling maunlad kung walang matatag na
pamamahala; walang bansang mamamalagi kung walang
pamunuan. Batid din natin na walang bagay na nabubuhay
ng sarili nito lamang. Alam din natin na ang sandaigdigan
ay nananatili at gumagalaw sa pinakamaayos na paraan, at
ito’y patuloy na namamalagi nang napakahabang panahon.
Masasabi ba natin na ang lahat ng ito ay hindi sinasadya?
Maidadahilan ba natin na ang pananatili ng tao at ng buong
sandaigdigan ay nagkataon lamang?
Ang tao ay maliit na bahagi lamang sa kabuuan ng
napakalaking sandaigdigan. Kung ang tao ay nagpaplano
at kanyang pinahahalagahan ang kabutihan ng pagpaplano,
samakatuwid, ang sarili niyang buhay at pamamalagi ay
batay din sa nakaplanong patakaran. Ito ay nangangahulugan
na may isang Kalooban na nagpaplano sa ating pananatili, at
may isang Pambihirang Kapangyarihan na lumikha ng mga
bagay at pinamamalagi silang kumikilos nang mahusay.
