Me emrin e Allahut, të Gjithëmëshirshmit,


Mëshirëplotit!


Falënderimi i takon vetëm Allahut. Dëshmoj


se nuk ka zot që meriton të adhurohet përveç


Allahut, të Vetmit, që nuk ka shok, dhe


dëshmoj se Muhamedi është rob dhe i


dërguar i Tij, sal-lallahu alejhi ue selem.


Ndër tiparet e një njeriu të mençur është të


jepet pas mirësive e dhuratave të ndryshme


të Allahut dhënë robërve të Tij në vende dhe


kohë të vlefshme. Ndër këto mirësi janë edhe


ato të muajit Ramazan, muajit të Kuranit dhe


faljes.


Ky muaj fisnik është sezon për edukimin e


shpirtit për nënshtrim ndaj Allahut, edukim


për t’u larguar nga të këqijat si dhe për të


mësuar normat e fesë së pastër. Ky muaj


është një mundësi jashtëzakonisht e madhe


për thirrësit që t’i edukojnë dhe t’ua mësojnë


njerëzve çështjet e fesë së tyre. Mu për këtë,


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


2


thirrësit mezi i presin këto mundësi për ta


çuar në vend urdhrin e Allahut, për të punuar


e për t’i thirrur njerëzit në të vërtetën.


1. Muaji Ramazan është mundësi për


edukimin sipas metodologjisë së drejtë


në marrjen e dijes dhe fetuave


(vendimeve fetare). Nxënësi i dijes e


shfrytëzon këtë muaj për t’ua mësuar


njerëzve dispozitat e fesë, për të


vendosur metodologjinë e shëndoshë


në pranimin e atyre dispozitave. Sa për


ilustrim, mund të përmendim: kujdesin


ndaj argumentit si dhe argumenti të


jetë i saktë. Gjithashtu, të pyeturit e


dijetarëve të besueshëm rreth


normave që nuk i di, mosndjekja e


shkarjeve (gabimeve) të dijetarëve dhe


lehtësimeve të tyre. Sa të nevojshëm


janë njerëzit për t’i njohur këto çështje


metodologjike, te të cilat fillimisht


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


3


mbështetet personi kur kapet e


praktikon çështjet e fesë së tij.


2. Muaji Ramazan është mundësi për


edukimin e njerëzve për t’iu


nënshtruar urdhrit dhe gjykimit të


Allahut, si dhe kur vjen çështja te


tekstet fetare, nuk ka diskutim e as


kundërshti në mes tyre. Allahu i


Lartësuar thotë: “Jo, për Zotin tënd,


ata nuk do të jenë besimtarë të


vërtetë, derisa të të marrin ty për


gjyqtar për kundërshtitë mes tyre.”


(Nisa, 65) Omeri, Allahu qoftë i


kënaqur me të!, iu afrua Gurit të Zi, e


puthi dhe tha: “Vërtet, unë e di se ti je


vetëm një gur, që nuk sjell as dëm e as


dobi. Sikur të mos e shihja të


Dërguarin e Allahut, sal-lallahu alejhi


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


4


ue selem, duke të të puthur, nuk do të


të puthja.”1


3. Ibn Haxheri, në librin e tij Fet’hul Bari,


thotë: “Në këtë thënie të Omerit ka


argument për nënshtrim në çështjet e


fesë dhe pasim i asaj që nuk i njihet


urtësia. Ky është një rregull madhor në


pasimin e të Dërguarit, sal-lallahu


alejhi ue selem, në veprimet e tij, edhe


nëse nuk i njihet urtësia.”2 Ndaj,


njerëzit patjetër duhet të mësojnë nga


muaji Ramazan, t’ua mësojnë të


tjerëve respektimin e teksteve fetare,


moskundërshtimin e tyre, si dhe


mosdhënien përparësi logjikës


kundrejt tekstit, siç veprojnë injorantët


në këtë kohë.


1 Mutefekun alejh, motërzimi është i Buhariut. Buhariu,


1520 dhe Muslimi, 1270.


2 Fet’hul Bari sherh Sahih el Buhari, 3/463.


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


5


4. Medoemos duhet shfrytëzuar


mundësinë e këtij muaji fisnik për ta


edukuar shpirtin me sinqeritet.


Agjërimi është një adhurim i fshehtë,


që nuk vihet re sikurse adhurimet dhe


bindjet e tjera. E, nuk ka dyshim se


marrja në konsideratë e këtij kuptimi


ndihmon në rritjen dhe në


përmirësimin e sinqeritetit në shpirt.


Prandaj, ky lloj agjërimi mund të jetë


mundësi për forcimin e


vetëpërmbajtjes dhe shtysës së


brendshme, që është këshilluesi i


Allahut në zemrën e çdo muslimani.


Agjërimi vjen për t’ia kujtuar njeriut


rëndësinë e këtij këshilluesi, si dhe për


ta forcuar e zhvilluar atë.


5. Gjithashtu, agjërimi është mundësi e


volitshme për edukimin dhe forcimin e


vullnetit. Njeriu e mposht armikun e


tij, e thyen egon, e përballon etjen dhe


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


6


urinë, e, në këtë ka zbehje të dëshirës


për braktisjen e gjërave të rëndomta.


6. Po ashtu, ndër gjërat e rëndësishme


që përfitojmë në Ramazan është edhe


të mësuarit e njerëzve çështjen se feja


është e lehtë. Ky aspekt është


jashtëzakonisht i rëndësishëm, për


faktin se në shumicën e mendjeve


njerëzore është ngulitur bindja se në


fe ka vështirësi, rreptësi e ashpërsi. Kjo


është pikëpamje që e propagandojnë


armiqtë e fesë nëpër artikujt dhe në


shkrimet e tyre tek pretendojnë kinse


në fe paska shtypje, pranga e kufizime.


Prandaj, patjetër duhet të


shfrytëzohet mundësia e Ramazanit,


dispozitat dhe lehtësimet e tij të


ndryshme. I Dërguari i Allahut, sallallahu


alejhi ue selem, u dërgua me


fenë tolerante e të lehtësuar, siç thotë


Allahu i Lartësuar: “Ai (Allahu) nuk ju


ka vënë asnjë barrë në fenë tuaj.”


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


7


(Haxh, 78), respek􀁂visht nuk ju ka


ngarkuar me atë që nuk mund ta


bartni e as nuk ju ka obliguar me diçka


që ju rëndon e të mos ju caktojë


rrugëzgjidhje dhe lehtësim të madh. Ai


ka urdhëruar e ka obliguar vetëm atë


që është e lehtë për shpirtrat, që nuk i


rëndon e nuk i neverit. E, nëse


paraqiten shkaqet obliguese për


lehtësim, atëherë vjen në shprehje


lehtësimi: ja me lënien e tërësishme, ja


me lënien e pjesshme të tij. Lidhur me


dispozitat e agjërimit, që tregojnë


lehtësinë e fesë, ekzistojnë shumë


shembuj të sjellë nga dijetarët, andaj


duhet përfituar nga rasti për t’i mësuar


njerëzit se kjo fe është e lehtë. Mirëpo,


njëkohësisht nuk lejohet abuzimi me


dispozitat e fesë. Te disa njerëz çështja


e lehtësimit arrin deri në atë shkallë sa


të dalë jashtë kuptimeve dhe kufijve të


fesë, saqë bën hile me dispozitat


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


8


fetare, gjë që konsiderohet formë e


talljes, mënyrë dhe rrugë e benu


israilëve, të cilët, me hilet e


mashtrimet më të ulëta, lejuan atë që


ka ndaluar Allahu. Feja, ashtu siç e


lufton keqpërdorimin, e lufton edhe


ekstremizmin dhe teprimin. Si shembuj


të kësaj mund të përmendim: nuk


lejohet agjërimi i ditës së Bajramit,


ndalohet vazhdimësia e agjërimit pa


ndërprerje, pa bërë iftar fare sepse kjo


konsiderohet teprim.


7. Ramazani është mundësi e favorshme


për t’ua mësuar njerëzve madhështinë


e kësaj feje. Ndër madhështitë e kësaj


feje është ajo se përfshin të gjitha


çështjet bashkëkohore, sikurse çështja


e: dializës, anestezisë, mjeteve


penguese të menstruacioneve,


mbushjes së nervit të dhëmbit, pastës


së dhëmbëve, udhëtimit me aeroplan,


injeksioneve, transfuzionit të gjakut,


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


9


astmës, ushqyeseve, e të ngjashme.


Për të gjitha këto ke për të gjetur


përgjigje në fe, me tekst apo analogji,


e di ai që e di e s’e di ai që s’e di. Kjo e


argumenton gjerësinë e kësaj feje dhe


madhështinë e saj, si dhe kjo fe është


e përshtatshme për çdo kohë e vend.


Ndër aspektet më të rëndësishme që


përfitojmë nga muaji Ramazan është


dallimi ynë nga të tjerët me besimin


dhe fenë tonë. Allahu i Lartësuar


thotë: “O besimtarë! Ju është


urdhëruar agjërimi, ashtu si u ishte


urdhëruar atyre para jush.” (Bekare,


183) Ithtarët e Librit ndryshuan,


falsifikuan dhe devijuan atë që ua


kishte urdhëruar Allahu. Agjërimi,


fillimisht, të krishterëve iu obligua në


stinën e verës. Kjo i rëndoi, ndaj e


qitën në pranverë, duke ia shtuar edhe


dhjetë ditë, siç pretendonin ata, si


shpagim për ndryshimin. Më pas, ata i


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


10


goditi krizë ekonomike me çështjen e


mishit, djathit, vezëve dhe prodhimeve


të kafshëve. Një prej mbretërve të tyre


urdhëroi që të agjërohet ndaj këtyre


produkteve, ndaj ky dekret u bë


agjërim tek ata. Allahu e mbrojti këtë


umet nga ndryshimi dhe devijimi në


dispozitat e fesë së tyre.


8. Ramazani, me adhurimet e tij të


shumanshme, është mundësi ideale


për t’i inkurajuar njerëzit drejt gjërave


të preferuara dhe për t’ua mësuar


dispozitat e adhurimeve, ndër to:


- Tërheqje e vëmendjes rreth vlerës


së namazit të teravisë, vlerën e


namazit të natës dhe aspekte të


tjera të përkushtimit.


- Udhëzimi rreth shtimit të këndimit


të Kuranit dhe të mësuarit e


dispozitave dhe normave të


këndimit të tij, ngase Ramazani


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


11


është muaji i Kuranit dhe njerëzit i


përkushtohen atij.


- Gjithashtu, të folurit rreth


dispozitave të zekatit, sepse


njerëzit e kanë bërë zakon që


zekatin e pasurisë së tyre ta


nxjerrin në Ramazan.


- Po ashtu, biseda rreth dispozitave


të itikafit, etikës nëpër xhami dhe


shoqërimit të mirë.


- Të folurit duke sqaruar dispozitat e


umres, për shkak të kujdesit të


njerëzve për ta kryer gjatë


Ramazanit dhe për shkak të vlerës


së saj sepse një umre në Ramazan


vlerësohet me një haxhillëk.


Prandaj, t’i nxisim njerëzit ta


kryejnë umren dhe t’ua sqarojmë


rregullat e nevojshme që u


interesojnë.


- Ramazani është kohë e begatë,


ndaj është mirë të kaliturit për të


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


12


kryer lloje adhurimesh të


dobishme për muslimanët, sikurse


dhënia iftar agjëruesve. I Dërguari i


Allahut, sal-lallahu alejhi ue selem,


thotë: “Ai që ushqen një agjërues,


do ta ketë shpërblimin sikur ai, pa


u pakësuar aspak shpërblimi i


agjëruesit.”3 Sa bukur do të ishte


sikur të shtroheshin sofrat e iftarit


për të varfrit dhe të ngratët dhe të


uleshin banorët e lagjes duke bërë


iftar bashkë me ta.


- Përgatitja e xhamive, pastrimi,


parfumimi dhe të bëhen gati për


agjërim e namaz nate, si dhe


nevojat e tjera, si: ndriçimi, ajrosja


e tyre, e të ngjashme. Gjithashtu


edhe udhëzime dhe gjallërime


3 Tirmidhiu, 807 dhe Ibn Maxhe, 1746. Albani e


saktëson në Sahih Sunen et Tirmidhi.


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


13


shtesë që i bën imami i xhamisë


për njerëzit për t’i inkurajuar për


adhurim.


9. Prej aspekteve kundrejt të cilave duhet


tërhequr vërejtjen janë:


- Sqarimi i dëmeve të kalimit të


natës në gjëra të padobishme.


Shumë njerëz gjatë Ramazanit e


kalojnë natën duke shikuar kanale


televizive, shëtitje nëpër parqe,


parkingje, trotuare e nëpër tregje


duke humbur kohën.


- Paralajmërimi nga rreziku i teprimit


me ushqim. Ai që kujdeset për


çështjet e fesë së tij nuk është


tejkalues i masës.


- Gjithashtu, paralajmërimi nga


shndërrimi i këtij adhurimi


madhështor në traditë sepse disa


njerëzve disa adhurime (ibadete) u


bëhen tradita (adete) dhe si


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


14


rezultat i kësaj dilet nga thelbi i


tyre duke mos lënë asnjë ndikim.


10. Po ashtu, fakti me të cilin duhet t’i


kujtojmë njerëzit gjatë Ramazanit


është se turpi nuk duhet t’i pengojë


nga të kuptuarit e fesë. Kështu, has


vashëzën e re, që tashmë i është


paraqitur cikli menstrual, ndërkohë e


pengon turpi dhe ndrojtja, sipas saj, të


njoftojë për problemin e vet. Rezultat i


kësaj është se nuk e agjëron muajin


Ramazan, ndërkohë agjërimi i është


bërë detyrë asaj! Apo ndonjë tjetër, që


i shfaqet cikli gjatë ditës së Ramazanit


dhe, nga turpi, nuk e njofton familjen e


saj, porse e vazhdon agjërimin ditëve


të ciklit pa i kompensuar ato ditë!


11. Muaji Ramazan, ky muaj fisnik, është


mundësi për t’ua tërhequr vërejtjen


njerëzve kundrejt disa haditheve të


dobëta (daife). Nuk ka dyshim se


përhapja e haditheve të dobëta ka


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


15


pasoja të shumta negative. Kjo


nënkupton përcjellje nga Pejgamberi,


sal-lallahu alejhi ue selem, të asaj që


nuk është vërtetuar se e ka thënë ai.


Ndër këto hadithe mund të


përmendim: “Gjumi i agjëruesit është


adhurim.”4 “Agjëroni, të jeni të


shëndoshë.”5 “Ai që e prish agjërimin e


një dite në Ramazan, pa arsye, nuk e


arrin shpërblimin, edhe nëse agjëron


tërë jetën.”6 “Agjërimi i muajit


Ramazan qëndron pezull ndërmjet


qiellit dhe tokës dhe nuk ngrihet


vetëmse me dhënien e sadakatul


4 Bejhekiu, Shuab el iman, 3652, që është hadith i


dobët. Albani e vlerëson si të dobët në Silsila daife,


4696.


5 Taberaniu, El Eusat, 8312, që është i dobët. Albani e


vlerëson si të dobët në Silsila daife, 253.


6 Ibn Ebu Shejbe, Musanef, 9784, që është i dobët.


Albani e vlerëson si të dobët në Daifu Tergib ue terhib,


605.


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


16


fitrit.”7 Këto hadithe, dhe të ngjashme,


që nuk janë autentike, janë përhapur


në mesin e njerëzve. Prandaj, duhet


tërhequr vërejtjen për pasaktësinë e


tyre, si dhe paralajmërimin kundrejt


transmetimit të haditheve para


vërtetimit të autenticitetit të tyre.


12. Gjithashtu, të mësuarit e njerëzve


kujdesin dhe interesimin për Sunetin


gjatë rasteve që duhet të shfrytëzohen


në Ramazan. Çështja e zbatimit të


Sunetit konsiderohet çështje e


rëndësishme metodologjike. Sunetet i


plotësojnë farzet, e lartësojnë pozitën


e njeriut, ndihmojnë drejt


devotshmërisë dhe ruajtjes së shpirtit.


Ndër shkaqet e dobësimit të ndikimit


të Ramazanit në shpirtrat e njerëzve


7 Ibn Xheuziu, El Ilel el mutenahijeh, 824, që është i


dobët. Albani e vlerëson si të dobët në Daifu Tergib ue


terhib, 664.


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


17


ndonjëherë është shpërfillja në


përgatitjen e tyre për këtë sezon të


madh. Në këtë çështje neglizhencën e


vëren te disa ligjërues, predikues e


nxënës të dijes. Allahu i Lartësuar


agjërimin e ka bërë ndihmesë për


thirrësit, ngase në këtë muaj


prangosen djajtë, përthyhen shpirtrat


dhe largohen shumë shpifje e


gënjeshtra, arroganca, shkujdesja dhe


dalldi, që e pengojnë përgjigjen ndaj


thirrësit të Allahut.


13. Fakti që e shton ndikimin e muajit


Ramazan në shpirtrat e njerëzve është


kujtimi lidhur me vlerat e Ramazanit,


ndër të cilat:


- “Atij që e agjëron Ramazanin me


besim dhe duke shpresuar


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


18


(shpërblim prej Allahut), i falen


mëkatet e kaluara.”8


- “Në Xhenet është një portë e


quajtur Rejan. Ditën e Gjykimit nga


ajo derë do të hyjnë vetëm


agjëruesit, askush tjetër.”9


- “Era e gojës së agjëruesit tek


Allahu është më e këndshme sesa


aroma e miskut.”10


- “Agjëruesi ka dy raste në të cilat


gëzohet: (1) kur bën iftar, i gëzohet


iftarit dhe (2) kur e takon Zotin, i


gëzohet agjërimit të tij.”11


- Sqarimi se agjërimi është mjet


drejt devotshmërisë. Meqë shpirti


abstenon nga e lejuara, duke


8 Mutefekun alejh: Buhariu, 38 dhe Muslimi, 760.


9 Mutefekun alejh: Buhariu, 1797 dhe Muslimi, 1152.


10 Mutefekun alejh: Buhariu, 1805 dhe Muslimi, 1151.


11 Mutefekun alejh: teksti është i Muslimit. Buhariu,


1805 dhe Muslimi, 1151.


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


19


synuar kënaqësinë e Allahut të


Lartësuar dhe duke pasur frikë nga


dënimi i Tij, atëherë abstenimi nga


e ndaluara është edhe më


parësore.


- Kujtimi lidhur me dobitë e


agjërimit, ndër të cilat janë edhe


këto: nëse stomaku i njeriut është i


uritur, atëherë përmbahet edhe


epshi i tij; kur të agjërojë, e kupton


hallin e të varfërve me rastin e


urisë së tyre. Kësisoj i mëshiron


dhe u ndihmon atyre, ngase lajmi (i


dëgjuar) nuk është sikur të


shohësh. Në këtë mënyrë përhapet


solidariteti dhe altruizmi.


- Të edukuarit e njerëzve fetarisht.


Ebu Hurejra, Allahu qoftë i kënaqur


me të!, përcjell se i Dërguari i


Allahut, sal-lallahu alejhi ue selem,


ka thënë: “Kur ndonjëri prej jush


agjëron, të mos flasë fjalë të ulëta


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


20


e të mos bërtasë kot. E, nëse


ndokush e fyen ose e shqetëson, le


t’i thotë: “Unë agjëroj!”12


- Krahas agjërimit, patjetër duhet të


ekzistojë edhe përmbajtja nga


gënjeshtra, thashethemet,


përgojimi e mashtrimi,


domethënë nga të gjitha ndalesat,


veçanërisht ato që shpeshtohen e


përhapen gjatë netëve të


Ramazanit, si: ndjekja e kanaleve


të shthurura, të dëgjuarit e


instrumenteve zbavitëse,


muzikore etj.


14. Ajo që e shton nevojën e sqarimit


gjatë Ramazanit është edhe tematika


e pendimit dhe ekspozimit ndaj


mëshirës së Allahut dhe bujarisë së Tij


12 Mutefekun alejh: motërzimi është i Buhariut.


Buhariu, 1805 dhe Muslimi, 1151.


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


21


në këtë muaj të fisnikërisë, bujarisë


dhe zbritjes së mëshirës. Robi i


kthehet Zotit të tij, mban mendim të


mirë ndaj Tij, do atë që do Ai, urren


atë që nuk pëlqen Ai, me shpresë se


Zoti do t’ia falë mëkatet atij. I


dështuar dhe i humbur është ai që e


arrin muajin e Ramazanit e nuk i janë


falur mëkatet!


15. Gjithashtu, Ramazani është mundësi


për përcjelljen e këshillës drejtuar


femrës, së cilës ndoshta kjo i përcillet


vetëm në Ramazan. Përndryshe si


mund të ndihet gruaja se është si


motër për burrin e saj, se asaj i


obligohet t’i mësojë rregullat e fesë,


veçanërisht rregullat që janë të


veçanta për të, siç janë dispozitat e


menstruacioneve dhe lehonisë.


Natyrisht, ajo patjetër duhet të


kujtohet dhe t’i mësohen rregullat dhe


normat fetare që kanë të bëjnë me të


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


22


kur të dalë për namaz ose për treg, e


të ngjashme, duke iu shmangur


parfumimit, të mos shkojë e vetmuar


me shoferin apo të veshë rroba stolie.


Gjithashtu, asaj i mësohet çështja e


moshumbjes së kohës gjatë përgatitjes


së ushqimeve, të mos bëjë art me


pjata dhe enë, sepse Allahu nuk i do


ata që e teprojnë. Po ashtu, të mos


preokupohet me përgatitjen e


ushqimeve kundrejt adhurimit. Kështu,


do të ndiejë ëmbëlsinë e adhurimit,


nëse i përkushtohet atij. Llogarit


shpërblimin duke u angazhuar me


namazin e natës, leximin e Kuranit,


dhënien iftar agjëruesve në shtëpinë e


saj duke përjetuar shpërblimin: “Ai që


ushqen një agjërues, do ta ketë


shpërblimin sikur ai, pa u pakësuar


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


23


aspak shpërblimi i agjëruesit.”13 Po


ashtu, ajo nuk duhet të angazhohet


për ta kaluar kohën nëpër tregje duke


e humbur kohën më të vlefshme dhe


sezonet më të vyera, ngase këto


nevoja mund t’i kryejë para ardhjes së


këtij muaji.


16. Ramazani është mundësi e mirë për


edukimin e fëmijëve tanë në bindje


dhe respektim të urdhrave të Allahut


duke ushtruar atë që mund të


agjërojë. Shokët e të Dërguarit të


Allahut, sal-lallahu alejhi ue selem, u


bënin fëmijëve të tyre lodra prej leshi,


që i përdornin për fëmijën kur ndiente


uri dhe dhimbje. Kur qante nga


dhimbja e urisë, ua jepnin lodrën


derisa të vinte koha e iftarit.


13 Tirmidhiu, 807 dhe Ibn Maxhe, 1746. Albani e


saktëson në Sahih Sunen et Tirmidhi.


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


24


17. Gjithashtu, gjatë Ramazanit përgatiten


mundësi të shumta për të treguar


kujdesin ndaj komuniteteve. Shumë të


huaj jetojnë mes nesh. Syresh ka që


janë jobesimtarë, të cilët kanë nevojë


për ftesë të mirë për të hyrë në fenë e


Allahut. Po edhe nga muslimanët ka të


atillë që kanë nevojë për mësim dhe


udhëzim. Ka të tillë që vijnë nga


vendet e tyre me risi të shumta e me


bindje të kota. Prandaj, të tillët duhet


të kenë hise në përpjekjen e thirrësve.


Patjetër duhet të kujdeset për të


varfrit e tyre, për mësimin e të


paditurve nga mesi i tyre, këshillimin e


të shkujdesurve dhe butësinë e


dhembshurinë me ta.


18. Roli i thirrësve për tek Allahu i


Lartësuar është edhe paralajmërimi


lidhur me rreziqet e pashmangshme


ndaj umetit që i planifikojnë armiqtë e


fesë për t’i larguar njerëzit nga realiteti


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


25


i Ramazanit duke i preokupuar ata me


programet e kuzhinës dhe gatimit


ditor, ku humbet koha, mbrëmjet dhe


serialet, programet e organizuara për


t’i larguar muslimanët nga feja, për ta


devijuar muajin e adhurimit dhe


Kuranit në muajin e mëkateve,


dëfrimit, argëtimit dhe kalimin e natës


në mëkate. Kjo, pa dyshim se është


çështje e rrezikshme, me ç’rast


thirrësit janë të obliguar t’ua sqarojnë


njerëzve këtë gjë.


19. Orientimi i bisedës, i mesazhit dhe


përmirësimi i tij për atë që për herë të


parë vjen në xhami. Çfarë do t’u themi


atyre që i kanë preokupuar zbavitjet


dhe ndalesat, e që sot janë kthyer të


penduar? Thirrës i suksesshëm është ai


që ka sukses në fundin e muajit duke


arritur fitim të madh. Njerëzit në fillim


të muajit ishin të shkujdesur, ndërsa


para përfundimit të muajit janë kthyer


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


26


të penduar, të rrethuar e të mbuluar


me mikun përmes të cilit i udhëzoi


Allahu. Kjo është prej kritereve të


suksesit të thirrësit tek Allahu.


20. Po ashtu, fakti që duhet të potencohet


këtu është edhe dukuria e përtacisë në


dhjetë netët e fundit të Ramazanit. Në


ditët e para të Ramazanit vërehet


atmosferë gëzimi për adhurim,


interesim të shtuar për bindje dhe


nënshtrim, pasuar nga një vakje në


mesin e muajit. Ndërkaq, kur vijnë


dhjetë netët e fundit, me veçoritë dhe


vlerat e tyre, zemrat plogështohen,


ambiciet dobësohen. Prandaj, kjo


periudhë duhet të veçohet që në fillim


me tërheqje, joshje dhe nxitje, me


qëllim të vazhdimësisë në adhurim.


21. Në fund, duhet t’i tërhiqet vërejtja atij


që i thërret të tjerët, porse e harron


veten. I tilli patjetër duhet të ketë hise


e të përfitojë nga dhuntitë dhe


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


27


mëshira e Zotit të tij, nga shkaqet e


bujarisë dhe fisnikërisë së Tij, drejt të


cilave i fton të tjerët. Prandaj, nuk


preokupohet me thirrjen e njerëzve


duke harruar vetveten, por duhet të


jetë model dhe ndër njerëzit më të


kujdesshëm në përkushtimin ndaj


adhurimit, në angazhimin me leximin e


Kuranit, faljes së namazit, përmendjen


e Allahut dhe në të gjitha veprat e


mira, që natyrshëm ai i di më mirë se


të tjerët.


E lusim Allahun e Lartësuar të na japë sukses


në shfrytëzimin e kohëve të vlefshme, që do


të na kthehen me dobi për fenë tonë, me


qëllim edukimin e shpirtit për në mirësi duke


e mësuar atë që i sjell dobi dhe shpëtim. Paqja


dhe mëshira e Allahut qofshin për të


dërguarin tonë Muhamed, për familjen e tij


dhe për të gjithë shokët e tij!


Ramazani, mundësi për edukim dhe arsimim


28