Pyetja: Dua që të bëj itikaf në dhjetë ditët e fundit të Ramazanit për këtë


duhet të di kur të hyj në xhami dhe kur të dal prej saj?


Përgjigja:


E para: Për sa i përket hyrjes në itikaf mendimi i shumicës së


dijetarëve – e prej tyre katër imamët: Ebu Hanife, Maliku, Shafiu


dhe Ahmedi Allahu i mëshiroftë – është se ai që dëshiron të hyn


në itikaf në dhjetë ditët e fundit të Ramazanit, atëherë hynë para se


të perëndon dielli i natës njëzet e një. Dhe për këtë janë


argumentuar me disa argumente:


1. Është vërtetuar se Pejgamberi (paqja dhe mëshira e Allahut


qoftë mbi


të) ka hyrë në itikaf në dhjetë ditët e fundit.1


Dhe kjo tregon se ai ka hyrë gjatë netëve e jo ditëve, sepse


dhjetëshi është veçori e netëve. Allahu i lartësuar thotë: “Pasha


dhjetë netët!” (El Fexhr: 2). Dhejtë ditët e fundit fillojnë nga nata e


njëzet e një. Prandaj hynë në xhami para perëndimit të diellit në


natën e njëzet e një.


2. Dhe Kanë thënë: Prej synimeve më të mëdha të itikafit është


nata e


Kadrit. E nata e njëzet e një është prej netëve tek në dhjetë netët


fundit kështu që ka mundësi të jetë nata e Kadrit për këtë duhet të


jetë në itikaf gjatë saj.2


Por, është transmetuar nga Aisheja (Allahu qoftë i kënaqur me


të) se ka thënë:


“Pejgamberi (paqja dhe mëshira e Allahut qoftë mbi të) kur dëshironte


të hynte në itikaf e falte namazin e sabahut e pastaj hynte në vendin e


posaçëm për itikaf.”3


1 Buhariu me nr: 1930 dhe Muslimi me nr: 2175.


2 Këtë e ka thënë Es Sindi në komentin e tij të Sunen En NEsaijj: 2/44 dhe shiko El


Mugni: 4/489.


3 Buhariu me nr: 1928 dhe Muslimi me nr: 1172 dhe transmetimi është prej tij.


3


Kuptimit sipërfaqësor të këtij hadithi iu janë përmbajtur disa


nga Selefët d.m.th. se hynë për itikaf pas namazit të sabahut.4 Por,


shumica e dijetarëve iu përgjigjën këtij hadithi me njërën nga këto


dy përgjigje:


E para: Pejgamberi (paqja dhe mëshira e Allahut qoftë mbi të)


ishte në itikaf para se të perëndonte dielli por nuk kishte hyrë në


vendin e posaçë për itikafin vetëm se pas namazit të sabahut.


Imam Neveviu thotë: “Kur dëshironte të hynte në itikaf e falte


namazin e sabahut e pastaj hynte në vendin e posaçëm për itikaf.”


Është argumentuar me këtë ai që thotë: E fillon itikafin prej fillimit


të ditës dhe këtë e thotë edhe Evzai, Eth Thevrij dhe El Lejth në


njërn nga dy mendimet e tij, ndërsa thotë Maliku, Ebu Hanife,


Shafiu dhe Ahmedi: Hynë në të para se të perëndon dielli nëse


dëshiron të rrinë në itikaf një muaj apo dhjetë ditë. E hadithin e


kanë komentuar me atë se ai ka hyrë në mutekef (vendi i posaçëm


për itikaf), është izoluar në të dhe është vetmuar pas namazit të


sabahut e jo se kjo ishte koha e fillimit të itikafit. Mirëpo, ai kishte


hyrë në itikaf para namazit të akshamit duke qëndruar në xhami e


kur e fali sabahun u vetmua.”5


Përgjigja e dytë: Është përgjigjur me këtë El Kadi Ebu Jala


prej mehdhebit hanbelijj duke e komentuar hadithin në atë se


Pejgamberi (paqja dhe mëshira e Allahut qoftë mbi të) e bënte këtë


në ditën e njëzetë.


Es Sindi (Allahu e mëshiroftë) ka thënë: E kjo përgjigje është të


cilën mund ta përfitojmë logjikisht dhe është me meritore dhe


parimore të mbështetet.


E dyta: Për sa i përket daljes prej tij: Ai del nga Itikafi kur të


perëndon dielli në ditën e fundit të ditëve të Ramazanit.


4 Ky është mendimi i Dijetarëv të Komisionit të Përhershëm për Fteva: 10/411 dhe i


Shejh Ibn Bazit: 15/442.


5 Sherhu Muslim : 6/89 dhe shiko: Fetava Es Sijam li bni Uthejmin: 501,503.


4


Është pyetur Shejh Uthejmini (Allahu e mëshiroftë): Kur del ai


që është në itikaf pas perëndimit të diellit të natës së bajramit apo


pas agimit të bajramit?


Është përgjigjur: Ai që është në itikaf del nga itikafi i tij kur të


përfundon Ramazani. E Ramazani përfundon me perëndimin e


diellit të natës së bajramit.6


Dhe është regjistruar në fetvatë e Komisionit të Përhershëm


për Fetva: “Koha e itikafit në dhjetë ditët e fundit të Ramazanit


përfundon me perëndimin e diellit të ditës së fundit të tij.” 7


Nëse e zgjedh qëndrimin derisa ta falë sabahun dhe pastaj të del


nga vendi i posaçëm për itikaf për në namaz të bajramit nuk është


problem dhe disa prej Selefit e kanë pëlqyer këtë.


Imam Maliku (Allahu e mëshiroftë) ka thënë: “Disa dijetarë


kanë mendimin se nëse rrinë në itikaf dhjetë ditët e fundit të


Ramazanit atëherë të mos kthehen te familjet e tyre përderisa mos


ta falin bajramin me njerëzit. Imam Maliku thotë: Dhe më ka


arritur kjo nga disa njerëz të mirë të cilët kanë shkuar dhe kjo është


më e dashura te unë prej asaj që kam dëgjuar.


Imam Neveviu (Allahu e mëshiroftë) ka thënë: Shafiu dhe


dijetarët e tjerë të medhhebit thonë: Ai që donë ta pasojë


Pejgamberin (paqja dhe mëshira e Allahut qoftë mbi të) në itikafin


e dhjetë ditëve të fundit të Ramazanit duhet të hynë në xhami para


perëndimit të diellit të natës së njëzet e një që mos t’i kalojë asgjë


prej tij. Dhe del pas perëndimit të diellit natën e bajramit qoftë


nëse plotësohet muaji në tridhjetë ditë apo të jetë mënguar. Më


mirë është të qëndron në xhami natën e bajramit derisa ta falë në


të namazin e bajramit apo të del në musal-la (vend i posaçëm për


faljen e bajramit) nëse e falin atë në musal-la.”8


6 Fetava Es Sijam: 502.


7 Fetava El Lexhnetid Daime: 10/ 411.


8 El Mexhmu: 6/475.


5


Nëse del prej Itikafit drejtpërdrejt në namaz të bajramit është e


pëlqyer të pastrohet para se të dal dhe të zbukurohet, sepse kjo


është prej syneteve të bajramit.


E Allahu e dinë më së miri.