A dëgjojnë të vdekurit?


Pyetja: A dëgjojnë të vdekurit?


Përgjigja: Në betejën e Bedrit Allahu i lartësuar e shkatërroi


parinë e fisit Kurejsh dhe ata u hodhën në pusin e Bedrit të quajtur


El Kalib. Pasi që përfundoi beteja, i Dërguari i Allahut qëndroi


buzë kalibit dhe i thirri jobesimtarët të vdekur, që ishin hedhur


aty, me emrat e tyre, duke thënë: “Unë e kam gjetur të vërtetë atë që


ma ka premtuar Zoti im, po juve a ju doli e vërtetë ajo që ua ka


premtuar Zoti juaj?


Umeri (Allahu qoftë i kënaqur me të) tha: O i Dërguar i Allahut!


Ti je duke thirrur trupa në të cilat nuk ka shpirtra? Umeri (Allahu


qoftë i kënaqur me të) me këtë tregonte për atë që e kishte mësuar


nga Pejgamberi (alejhis salatu ues selam) dhe mjafton për këtë fjala


e Allahut të lartësuar: “Ti nuk mund t'i bësh të dëgjojnë të vdekurit, e


as nuk mund ta bësh të shurdhëtin ta dëgjojë thirrjen” (En Neml: 80)


dhe fjala e Tij qoftë i lartësuar: “E ti nuk mund ta bësh të dëgjojë ai


që është në varr.” (Fatir: 22) dhe për këtë i Dërguari i Allahut


(lavdërimi dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi të) i tha Umerit:


“Atë që po ua them as ti nuk e dëgjon më mirë se sa që ata e dëgjojnë.”


Kjo është mrekulli e Pejgamberit (lavdërimi dhe shpëtimi i


Allahut qofshin mbi të) pasi që Allahu u ka mundësuar atyre ta


dëgjojnë zërin e tij. Këtë mendim e vërteton fakti që Imam Ahmedi


e ka transmetuar këtë tregim me zinxhir të saktë në librin e tij “El


Musned” ku shënon se Umeri (Allahu qoftë i kënaqur me të) ka


thënë gjithashtu: “E të vdekurit nuk dëgjojnë”, ndërsa Pejgamberi


(lavdërimi dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi të) iu përgjigj


sikurse u përmend në hadithin e mëparshëm.


Kjo do të thotë se Pejgamberi (lavdërimi dhe shpëtimi i Allahut


qofshin mbi të) ia ka miratuar atij këtë shprehje si të saktë por, e ka


përkufizuar me një kusht shtesë, e ai është: Të vdekurit nuk dëgjojnë,


përveç këtyre që janë këtu.


 4


Për këtë, në rrugën e transmetimit të këtij tregimi prej Katades


nga Enes b. Malik, në Sahihun e Buhariut, Katade thotë: “Allahu i


ka ngjallur dhe i ka bërë ta dëgjojnë zërin e tij (lavdërimi dhe shpëtimi i


Allahut qofshin mbi të) si përçmim, ndëshkim dhe përbuzje për ta.”


Ndërsa hadithi të cilin e shënon Buhariu në “Sahihun” e tij, ku i


Dërguari (lavdërimi dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi të) thotë:


“Me të vërtetë, kur i vdekuri të vendoset në varr dhe të largohen


njerëzit prej tij, ai i dëgjon trokitjet e nalleve të tyre ndërsa ata


kthehen.” Ky rast përbën një përjashtim prej rregullës së


përgjithshme, e që është: “Të vdekurit nuk dëgjojnë”, ngase ai


thotë: “Atëherë” kur ata t’ia kthejnë shpinën. Pra, ai vetëm me këtë


rast i dëgjon trokitjet e nalleve të tyre, d.m.th. kur të kthehen


mbrapa dhe largohen.


Kjo është një ndër çështjet e fshehta (gajbit) - në Berzeh - dhe


nuk është mirë të zgjerohemi shumë rreth tyre si dhe është obligim


të ndalemi në atë që e thotë teksti.