Allah Bütün kulları üzerinde ulûhiyet ve ubûdiyete sahip, kendisine boyun egilen
ve teslim olunan, rükû ve secde edilen, bütün ibâdet çesitleri yalnızca
kendisine sarfedilen ilah ve ma'buddur.
er-Rahmân Rahmeti, bütün yaratılanlara yetecek kadar genis ve kapsamlı olduguna
delâlet eden isimdir.Bu isim, yalnızca Allah Teâlâ'ya hastır ve baskasına
vermek câiz degildir.
er-Rahîm Dünya ve âhirette mü'minlere acıyan ve onları bagıslayandır.Nitekim onları
kendisine ibâdet etmeye iletmistir.Âhirette de cennete girdirerek onlara
lütufta bulunacaktır.
el-Afuvv Günahı silen, bagıslayan ve cezayı hak ettigi halde kulunu
cezalandırmayandır.
el-Gafûr Günahkârın günahını örten, onu rezil etmeyen ve günahından dolayı onu
cezalandırmayandır.
el-Gaffâr Günah isledikten sonra bagıslanmayı dileyen kuluna Allah'ın magfiretinin
çok olduguna delâlet eden isimdir.
er-Raûf Ra'fet kelimesinden gelmektedir ve rahmetten daha belîgi ve daha çoktur.
Ra'fet, dünyada bütün yaratılanlar için geneldir.Âhirette ise O'nun dostları
olan mü'minlerin birbirleri içindir.
el-Halîm Kullarını cezalandırmaya gücü yettigi halde onları cezalandırmakta acele
etmeyen, aksine istigfarda bulundukları zaman onları affeden ve
bagıslayandır.
et-Tevvâb Kullarından dilediklerini tevbe etmeye muvaffak kılan ve onların tevbesini
kabul edendir.
es-Sittîr Kulunun kusur ve ayıbını örten, kulları arasında onu rezil etmeyendir. O,
kulunun kendi kusur ve ayıbı ile baskasının kusur ve ayıbını örtmesinden
hoslanır. Aynı sekilde avretini örtmesinden de hoslanır.
4
el-Ganî Zâtı ve sıfatları kâmil oldugu için kullarından hiç birisine muhtaç olmayan,
aksine bütün kulları kendisine, nimetlerine ve yardımına muhtaç olandır.
el-Kerîm Hayrı çok, lütuf ve ihsanı büyük olandır. Diledigi kimseye, -istesin veya
istemesin- diledigi kadar ve diledigi sekilde veren, günahları affeden,
kusur ve ayıpları örtendir.
el-Ekrem Son derece cömert olan ve bu konuda hiçbir benzeri olmayandır.Her türlü
iyilik O'ndandır. Lütuf ve ihsanıyla mü'minleri mükafatlandırır, kendisinden
yüz çevirenlere süre verir ve adâletiyle onları hesaba çeker.
el-Vehhâb Bagısı bol olan ve karsılıksız verendir. Hiçbir karsılık olmadan hibe eden ve
kendisinden istenmeden nimetlendirendir.
el-Cevâd Kullarına bol veren ve onlara lütufta bulunandır.Cömertliginden, lütuf ve
ihsanından en büyük nasibi ise, kendisine îmân edenleredir.
el-Vedûd Dostlarını seven, onlara magfiret ve nimetleriyle kendisini sevdiren,
onlardan râzı olan, onların amellerini kabul eden ve yeryüzünde onların
kabul görmelerini saglayandır.
el-Mu'tî Hazinelerinden diledigi kuluna verendir.Lütuf ve bagısından en büyük
nasibi, kendi dostları içindir.O, her seye, yaratılıs ve sekil verendir.
el-Vâsi' Sıfatları genis olandır.O'na olan övgüleri hiç kimse sayamaz. Azamet ve
mülkü, magfiret ve rahmeti, lütuf ve ihsanı pek genistir.
el-Muhsin Zâtı, isimleri, sıfatları ve fiilleri mükemmel güzelliktedir.Her seyi en güzel
sekilde yaratan ve kullarına iyilikte bulunandır.
er-Râzık Bütün yaratılanlara rızık veren, âlemleri yaratmadan önce onların rızıklarını
takdir eden ve belirli bir süreye kadar rızıklarını tamamlayacagını
üstlenendir.
er-Rezzâk Kullarına bol bol rızık verdigine delâlet eden isimdir.Kendisinden
istemeden kullarına rızık verir.Hatta kendisine isyan etmelerine karsı yine
de onlara verir.
el-Latîf Her seyi, en ince ayrıntısına kadar bilendir.Hiçbir sey O'ndan gizli-saklı
kalmaz.4yilik ve faydayı, hiç hesaplamadıkları yerlerden kullarına gizlice
ulastırır.
5
el-Habîr Her seyin görünen yönlerini ilmiyle kusattıgı gibi, görünmeyen yönlerini de
ilmiyle kusatandır.
el-Fettâh Mülkü, rahmeti ve rızkının hazinelerini, hikmeti ve ilmi geregince, diledigi
gibi açandır.
el-Alîm Görünen ve görünmeyeni, gizli ve açıgı, geçmisi, simdiki zamanı ve
gelecegi ilmiyle kusatandır. Hiçbir sey O'na gizli-saklı kalmaz.
el-Berr Kullarına bol bol lütuf ve ihsanda bulunandır.Bahsettigi nimetleri hiç kimse
sayamaz.O, sözünde sâdıktır. Kulunun günahını bagıslar, ona yardım eder,
onu korur ve kulu az verse bile onu kabul eder ve onu bereketlendirir.
el-Hakîm Her seyi yerli yerine koyandır. O'nun idâresine hiçbir aksaklık ve yanlıslık
girmez.
el-Hakem Kulları arasında adâletle hükmedendir. Onlardan hiç birisine zulmetmez.
4nsanlar arasında hakem olması için Azîz Kitab'ını indiren O'dur.
es-Sâkir Kendisine itaat edeni metheder ve ona övgüde bulunur.Yapılan amel az
bile olsa karsılıgını verir. Sükrüne karsılık nimetlerini dünyada onlara
arttıran ve âhirette ecrini verendir.
es-Sekûr O'nun nezdinde kulların az olan amelleri artar.Kullarının amellerinin
karsılıgını kat kat verir. Allah'ın kuluna olan sükrü, kulunun sükrüne karsılık
onu mükafalandırması ve tâatini kabul etmesidir.
el-Cemîl Zâtı, isimleri, sıfatları ve fiillerinde mutlak güzel olandır.Kullarındaki bütün
güzellikler, O'ndandır.
el-Mecîd Göklerde ve yerde bulunan her türlü övünç, cömertlik, izzet ve yücelik,
yalnızca O'nundur.
el-Velî Kullarının bütün islerine bakan ve mülkünü idâre edendir. Dostlarının
yardımcısıdır.
el-Hamîd 4simleri, sıfatları ve fiillerinde övülendir.Bollukta ve darlıkta, kendisine
hamd edilendir. Tartısmasız hamd ve senâya hak sahibi olandır. Çünkü O,
bütün kemâl sıfatlara sahiptir.
el-Mevlâ O, Rab, melik, efendi ve dostlarına yardım edendir.
6
en-Nasîr Diledigi kimseyi yardımıyla teyid edendir.O'nun yardım ettigine hiç kimse
üstün gelemez, yardımsız ve yüzüstü bıraktıgı kimseye de hiç kimse yardım
edemez.
es-Semî' Sır ve fısıltılar ile asikâr, hatta ne kadar kısık veya yüksek sesle olursa
olsun, her seyi isitmesiyle kusatan ve duâ edenin duâsına icâbet edendir.
el-Basîr Görünen ve görünmeyen âlemde, gizli veya açık olsun, bütün varlıkları
görmesiyle kusatandır.
es-Sehîd Kulları üzerinde gözetici olandır.Nefsine vahdaniyet, kıyam ve adâlet gibi
sıfatlarla sâhitlik etmistir. Kendisini birledikleri, elçilerine ve meleklerine
îmân ettikleri zaman mü'minlerin dogru olduklarına sâhitlik etmistir.
er-Rakîb Kullarına muttali olan ve onların amellerini sayandır.Bakanın bakısı ile
aklından geçirenin aklından geçirdigi sey, O'ndan asla kaçmaz,
er-Rafîk Fiillerinde çok yumusak olandır.Yaratma ve emrinde agır ve temkinli
davranır.Kullarına yumusak davranır, güç yetiremeyecekleri seyleri onlara
yüklemez.O, yumusak davranan kulunu sever.
el-Karîb 4lmi ve kudretiyle bütün kullarına, lütfu ve yardımıyla da mü'min kullarına
yakındır. Bununla beraber O, arsının üzerindedir. O'nun zâtı, yarattıklarına
karısmaz.
el-Mucîb 4lmi ve hikmeti geregi duâ edenlerin duâlarına ve isteyenlerin isteklerine
icâbet edendir.
el-Mukît Kullarının azıkları ile rızıklarını yaratan ve bunları kullarına ulastırmayı
üstlenendir.Kullarının rızıklarını ve amellerini noksansız koruyan ve
gözetendir.
el-Hasîb Kullarınının dînî ve dünyevî bütün islerine yetendir.O'nun kifâyetinden en
büyük nasip, mü'min kullarınadır.Kullarının dünyada yaptıklarını
hesaplayandır.
el-Mu'min Elçileri (peygamberleri) tasdik eden, onlara tâbi olanları (îmânlarında)
sâdık olduklarına sâhitlik eden, peygamberlerin getirdiklerini (mucizeleri)
tasdik edendir.Dünya ve âhirette her emniyet ve güveni verendir.Kıyâmet
gününde kendisine îmân edenlere zulüm veya azap etmekten veyahut da
onları korkutmaktan emîn kılandır.
7
el-Mennân Kullarına bol bol veren, büyük nimetler bahseden ve onlara çokça ihsanda
bulunandır.
et-Tayyib Her türlü ayıp ve noksanlıklardan uzak ve temiz olandır.Güzellik ve mutlak
kemâliyet yalnızca O'nundur.Kullarına iyiligi pek çoktur.Amellerden ve
sadakalardan ancak temiz ve helal olanları ile yalnızca kendisi için
yapılanları kabul eder.
es-Sâfî Kalpleri ve bedenleri hastalıklarından sifâya kavusturandır.Kullarının
elinde, Allah'ın onlara kolay kıldıgı ilaçlardan baska ilaç yoktur.Sifâ ise,
yalnızca O'nun elindedir.
el-Hafîz Lütuf ve ihsanıyla mü'min kullarını ve onların amellerini, kudretiyle de bütün
yarattıklarını koruyan ve gözetendir.
el-Vekîl Âlemleri yaratma ve islerini idâre etmeyi üstlenendir.Kullarını yoktan
yaratma ve onlara yardım etmede yalnızca kendisine güvenilendir.Bir ise
baslamadan önce onu kendisine havâle eden ve o isi yaparken
kendisinden yardım isteyen, onları muvaffak kılınca da kendisine
hamdederek sükreden ve imtihan ettikten sonra O'nun taksim ettigine rızâ
gösteren mü'minlerin vekilidir.
el-Hallâk Allah Teâlâ'nın çok yarattıgına delâlet eden bir isimdir.O, yaratmaya ve bu
büyük vasıf üzere olmaya devam edecektir.
el-Hâlık Daha önce hiçbir benzeri olmaksızın bütün varlıkları yoktan yaratandır.
el-Bârî Mahlukâtı yoktan var eden, onları takdir edip karar kılan ve onları vücuda
getirendir.
el-Musavvir Kullarını,hikmeti, ilmi ve rahmeti geregi,seçmis oldugu sekil üzere
yaratandır.
er-Rab Nimetleriyle kullarını terbiye eden ve onları yavas yavas yetistirendir.
Dostlarının kalplerini ıslah edecek seylerle terbiye edendir.O, yaratan,
mâlik ve efendidir.
el-Azîm Zâtı, isimleri ve sıfatlarında mutlak azamet sahibi O'dur.Bunun için bütün
kulların, O'na tazim göstermeleri, O'nu, O'nun emir ve yasaklarını
yüceltmeleri gerekir.
8
el-Kâhir Kullarına boyun egdiren, yarattıklarını kendisine ibâdet etmelerini
saglayan, onların üzerinde hâkim olan, bütün boyunları ve yüzleri
kendisine bag egdirendir.
el-Kahhâr el-Kâhir sıfatının mübalagasıdır.
el-Muheymin Her seyi koruyan ve gözetleyen, ona sâhitlik eden ve onu kusatandır.
el-Azîz 4zzet kelimesinin ifâde ettigi bütün anlamlar O'na aittir. Güç ve kuvvet
O'nundur. Hiç kimse O'na gâlip gelemez. O'nun hiç kimseye ihtiyacı yoktur.
O'nun izni olmadan hiç bir sey yerinden hareket edemez.
el-Cebbâr Emri derhal yerine getirilen irâde sahibidir.Bütün mahlukat, O'nun emrine
ve azametine boyun egmis, O'nun hükmüne teslim olmustur.Kırık kalpleri
onaran, fakiri zengin kılan, zoru kolaya çeviren, hasta ve yaralıyı
iyilestirendir.
el-Mutekebbir Her türlü noksanlıklardan uzak ve kullarına zulmetmekten yüce en
büyüktür.Zâlim kullarını kahredendir. Kibriyâ sıfatıyla vasfolunandır.Kim bu
konuda O'nunla tartısırsa, onu mahveder ve ona azap eder.
el-Kebîr Zâtı, sıfatları ve fiillerinde büyüktür. O'ndan daha büyük hiç kimse yoktur.
Aksine O'nun dısındaki her sey, O'nun celâli ve azameti önünde küçüktür.
el-Hayiyy Vechinin celâline ve hükmünün büyüklügüne yarasan hayâ, yalnızca
O'nundur.Allah'ın hayâsı, kerem, iyilik, cömertlik ve celâl hayâsıdır.
el-Hayy Sürekli kâmil hayat ile bası ve sonu olmayan bekâ yalnızca O'nundur.Hâli
hazırda olan her hayat, yalnızca O'ndandır.
el-Kayyûm Her seyi tek basına idâre eden, bütün kullarından müstagnî olan, göklerde
ve yerde olan her seyi ikâme edendir.(Göklerde ve yerde olan her sey),
O'na muhtaçtır.
el-Vâris Yaratılanların hepsi yok olduktan sonra bâki olan yalnızca O'dur. Sahipleri
yok olduktan sonra her sey O'na dönecektir. Elimizde bulunan her sey,
emânettir ve bir gün sahibine geri dönecektir.
ed-Deyyân Yaratılanların kendisine teslim olan ve boyun egen, kullarına, yaptıklarının
karsılıgını verendir.Eger iyilik ise, karsılıgında kat kat ecir verir.Kötülük ise,
karsılıgında onu cezâlandırır veya onu affeder.
9
el-Melik Emretme, yasaklama ve üstünlük O'na aittir.Emri ve fiili ile kullarında
tasarruf hakkına sahip olandır. Mülkünü idâre veya muhafaza etmesinde
O'nun üzerinde hiç kimsenin üstünlügü yoktur.
el-Mâlik Mülkün asıl ve yegâne sahibidir. Mülk, kullarını yarattıgından beri O'na
âittir. Mülk, O'ndan baskasının olmamıstır.Kulların yok olup son bulacagı
zaman da mülk O'na aittir.
el-Melîk Mutlak mülk sıfatına delâlet eden isimdir. el-Melik isminden daha beligdir.
es-Subbûh Her türlü kusur ve noksanlıktan münezzeh olandır.Çünkü kemâl sıfatlar ve
mutlak güzellik, O'na aittir.
el-Kuddûs Her türlü kusur ve noksanlıktan münezzeh ve temiz olandır.Çünkü O, mutlak
kemâl sıfatlarda tektir. Bu sebeple O'na benzerler icat etmeyin.
es-Selâm Zâtı, sıfatları, isimleri ve fiillerinde her türlü kusur ve noksanlıktan selâmette
olandır.Dünya ve âhiretteki her selâmet, O'ndandır.
el-Hakk Ne kendisinde, ne isim ve sıfatlarında, ne de ulûhiyetinde sek ve süphe
olandır. O, hakkıyla ibâdete lâyık ma'buddur. O'nun dısında ibâdete lâyık
hiçbir ma'bud yoktur.
el-Mubîn Vahdâniyyeti, hikmeti ve rahmetindeki emri açık olandır.Uysunlar diye
dosdogru yolu ve sakınsınlar diye de sapıklık yollarını kullarına açıklayandır.
el-Kavîyy Tam irâde ile birlikte mutlak kudret sahibi olandır.
el-Metîn O, kuvvet ve kudretinde çetin olandır. Fiillerinde, kendisine ne bir
mesakkat, ne bir külfet, ne de bir yorgunluk ulasır.
el-Kâdir O, her seye gücü yetendir. Yerde ve gökte hiçbir sey O'nu âciz bırakamaz.
O, her seyi takdir edendir.
el-Kadîr el-Kadîr, el-Kâdir anlamınadır. Fakat el-Kadîr, Allah Teâlâ'yı övgüde daha
beligdir.
el-Muktedir Allah'ın ezelî ilminde geldigi üzere takdir ettigi seyleri uygulama ve onları
yaratmada Allah Teâlâ'nın kudretinin büyüklügüne delâlet eden isimdir.
10
el-Aliyy
el-A'lâ
Sânı, üstünlügü ve zâtı yüce olandır.Her sey, O'nun gücü ve hükümranlıgı
altındadır.O'nun üzerinde hiçbir sey yoktur.
el-Muteâl Yüceligi önünde her sey zelîl olandır.O'nun üstünde hiçbir sey yoktur.
Aksine her sey O'nun altındadır. O'nun gücü ve hükümranlıgı altındadır.
el-Mukaddim 4râdesi ve hikmeti geregi her seyi öne alıp yerine koyandır.4lmi ve ihsanı
geregi kimi yarattıgını öne alandır.
el-Muahhir Hikmeti geregi her seyi hak ettgi yerine indiren, diledigini öne alan ve
diledigini geriye alandır. Kulları tevbe eder ve kendisine döner ümidiyle
azabı onlardan geciktirendir.
el-Muse'irr Her seyin kıymetini, makamını ve tesirini arttıran veya azaltandır.Hikmeti ve
ilmi geregi esyaları pahalı veya ucuz kılandır.
el-Kâbid Ruhları kabzedendir (çekip alandır).Hikmeti ve kudreti geregi, imtihan
etmek için diledigi kullarından rızıkları kısıtlayandır (kesendir).
el-Bâsit Cömertligi ve rahmetiyle rızkı kullarına genis kılandır.Hikmeti geregi rızkıyla
kullarını imtihan eder ve günah isleyene tevbe etmesi için ellerini uzatır.
el-Evvel Kendisinden önce hiçbir sey olmayandır.Aksine bütün mahlukat, O'nun
yaratmasıyla meydana gelmistir. O'na gelince, O'nun varlıgının baslangıcı
yoktur.
el-Âhir Kendisinden sonra hiçbir sey olmayandır.O, Bâkî'dir.Yeryüzünde bulunan
her sey ise, fânîdir (yok olacaktır). Sonra onların dönüsü, O'nadır.O'nun
varlıgının sonu yoktur.
ez-Zâhir Her seyin üzerinde olandır. Kendisinden daha yüksek hiçbir sey yoktur.O,
her seye hükümrandır ve O, her seyi kusatmıstır.
el-Bâtin O'ndan öte hiçbir sey yoktur.O yakındır, kusatandır ve dünyada kullarının
gözlerinden gizlenendir.
el-Vitr Ortagı olmayan birdir ve benzeri olmayan tektir.
es-Seyyid Kulları üzerinde mutlak efendilik O'na aittir.O, kullarının mâliki ve
efendisidir.Onlar, O'nun yarattıkları ve kullarıdır.
11
es-Samed Efendiliginde kâmil olan efendidir.O'na büyük ihtiyaç duydukları için bütün
yarattıkları, ihtiyaçlarında O'na yönelirler.Yedirip doyuran, fakat kendisi
yedirilip doyurulmayandır.
el-Vâhid
el-Ehad
Bütün mükemmeliklerle mutlak bir ve tek olan, kendisine hiçbir ortak
olmayandır.O'nun benzeri hiçbir sey yoktur.4ste bu, O'nu ibâdette
birlemeyi gerektirir. O'nun hiçbir ortagı yoktur.
el-lâh Hakkıyla ibâdete lâyık olan ma'bud (ilah) yalnızca O'dur.
