İtaata Teşvik Eden Birinci Neden Sevgi ve
Saygıdır
İtaata Teşvik Eden Birinci Neden Sevgi ve Saygıdır Allah Azze ve Celle’ye, O’na olan sevgimden,ihtiramımdan ve hayâmdan dolayı ibadet ediyor ve günah işlemiyorum. Yoksa cenneti istediğim ve cehenneminden korktuğum için değil. Benim sorum bu. Ben hak üzere miyim? Şayet birisi bana, niçin zina etmiyorsun, diye soracak olursa, ona: Rabbimden hayâ ettiğimden dolayı, diye cevap veririm. Yoksa ona: Cehenneminden korktuğum için, demem. Çünkü ben inanıyorum ki, ihtiram ve saygı, korkudan daha doğrudur. Lütfen bunun cevabını bana bildirin.
Hamd, yalnızca Allah'adır.
Birinci Olarak:
Rabbimiz Tebârake ve Teâlâ, O’ndan başka hakkıyla ibadet
edilecek bir ilah olmayandır, en güzel isimler ve en yüce sıfatlar
O’nundur. Mutlak kulluk O’nadır. Sıfatlarının azametinden ve
Zatının kemalinden dolayı muhabbet ve ibadete layık olandır. O’nun
kemali ve yüceliğinden dolayı kulluk edenlerin kalpleri O’nu ilah
edinirler. Hamd ve ilahlık sıfatlarını hak etmesinden dolayı O’ndan
başkası O’na ibadet eder. İşte Allah Subhânehû ve Teâlâ’nın nebi ve
resullerine öğrettiği kulluğun manası budur. Allah Subhânehû ve
Teâlâ’dan başka hakkıyla ibadet edilecek başka bir ilahın
olmadığına şehadet eden bir kimsenin bunu aklında tutması gerekir.
Allah Azze ve Celle şöyle buyurdu:
«Senden önce hiçbir peygamber göndermedik ki ona, "benden
başka ilâh yoktur; bu itibarla bana ibadet edin" diye vahyetmiş
olmayalım.» (Enbiyâ: 25)
Allah Azze ve Celle şöyle buyurdu:
3
«"Ben seni seçtim, sana vahyolunanı dinle. Gerçek şudur ki ben Allah'ım. Benden başka ilâh yoktur. Bana ibadet et ve beni anmak için namaz kıl."» (Tâhâ: 13-14) Allah Azze ve Celle ibadeti, ulûhiyette bir oluşunun yani ibadete sadece kendisinin hak ettiğinin üzerine tertip etmiştir. Sıfatlarının azameti, Zatının kemali ve ibadet edilmeye ve hamd edilmeye layık olan sadece Allah Azze ve Celle’dir. Şeyhulislam İbnu Teymiyye -Allah ona rahmet etsin- şöyle dedi: “Allah Subhânehû ve Teâlâ’nın Zâtı, ibadet edilmeye ve sevilmeye, O’nun için ve Rasûlü için bunu hak edendir. Onda kalpler, O’nun sevgi ve itaatinin manasını içerir. Tıpkı onda ilmi onu tasdikin manasını içine aldığı gibi. [Mecmû’ul-Fetâvâ: 7/541] Şeyhulislam İbnu Teymiyye -Allah ona rahmet etsin- şöyle dedi: “Lâ ilâhe illâ ente (Senden başka hakkıyla ibadet edilecek başka bir ilâh yoktur) sözü, uluhiyette (sadece O’na kullukta) tek olduğunun ispatıdır. Uluhiyyet, ilminin kemalini, kudretini, hikmetini içine alır. Onda, kullarına ihsanın ispatı vardır. Çünkü ilâh, ilah edinilendir. İlah edinilen de ibadet edilmeyi hak edendir. En son gayede sevilmeyi gerektiren sıfatlarla muttasıf olması sebebiyle ibadet edilmeye layık olan, son gayede boyun eğilendir. İbadet, boyun eğme ve sevgiyi içine alır.” [Mecmû’ul-Fetâvâ: 10/249] Burada alıyoruz ki, ibadete teşvik eden birinci neden, Celal, Kemal, Rububiyyet ve Uluhiyet sıfatlarında tek olan Allah Subhânehû ve Teâlâ için olmasıdır. İbadete teşvik eden ikinci neden ise, Allah’ın kullarına olan nimeti, onlara olan ihsanıdır. Muhakkak ki kalpler, kendisine iyilik yapana sevgi ile yönelir. Şeyhulislam İbnu Teymiyye -Allah ona rahmet etsin- şöyle dedi: “Muhabbetin aslı, Allah Subhânehû ve Teâlâ’yı tanımaktır. Bunun iki esası vardır:
Birincisi: Kullarına olan ihsanından dolayı “genel sevgi” denir. Bu muhabbet/sevgi, bu asıl üzere hiç kimse inkâr etmez. Muhakkak ki kalpler, kendisine iyilikte bulunana meyleder. Kendisine kötülük
4
yapana da buğzeder. Allah Subhânehû ve Teâlâ hakikatte kuluna
karşı ihsanda bulunan ve nimet verendir. Muhakkak ki Allah
Subhânehû ve Teâlâ bütün nimetlerle kuluna lütufta bulunandır.
Şayet bu, bir vasıta gerçekleşmiş olsa bile. Onun için nimetlere
ulaşma vesilesi de kolaylaştırılmıştır. Sebepleri yaratan da Allah
Azze ve Celle’dir. Lâkin, hakikate bu muhabbet, kendini Allah’a
muhabbete kalbi cezp etmiyorsa, o zaman hakikatte kul, kendinden
başkasını sevmiyor demektir. Yine, kim bir şeyi severse, kendisine
olan ihsanından dolayı sever. Hakikatte ise kendisinden başkasını
sevmez. Bu ise karşı çıkılan (mezmûm) bir durum değil, övülen
(mahmûd) bir durumdur. Kendisini bu sevgi ile sınırlayan kimse,
Allah’ı ancak kendisine ihsanında dolayı sevdiğini bilmez.
İkincisi: Buna ehil olmasından dolayı O’na olan sevgisi. Bu,
bunun için sevgiyi hak eden Allah’a olan sevgiden; Allah’ın isim ve
sıfatlarının delalet ettiği mana ile Allah’ı tanıyan, bununla kâmil
muhabbete layık olan sevgiyi ayır etmek gerekir. Bütün fiillerinde
durum aynıdır. Muhakkak ki bütün üstünlük ve nimet Allah’tandır.
O’ndan gelen her cezalandırma fazilettir. O’ndan gelen her
cezalandırma adalettir. Bunun içindir ki her halükârda övülen
olmalıdır. İyilikte ve kötülükte, bollukta ve darlıkta hamd edilmeyi
hak edendir. Bu, daha yüce ve daha kâmil olandır. Bu ise, özel
sevgidir.
İşte bunlar, kıyamet günü Allah Azze ve Celle’nin Kerim
Vechi’ne (Yüzüne) bakma lezzetini talep edenlerdir. Allah’ın zikri
ve O’na münâcaat ile lezzet alanlardır. Onlar için bu, bir balığın
suya olan ihtiyacından daha yücedir. Hatta onlar bundan uzak
dursalar güç yetiremeyecekleri elem ve acılara kapılırlar. İşte öne
geçenler bunlardır.
Muslim’de gelen rivayette Ebu Hureyre -Allah ondan razı olsunşöyle
dedi:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem Mekke yolunda
ilerlemekte idi. Derken “Cumdân” denilen bir dağa uğradı ve şöyle
buyurdu: "Yürüyün! Bu Cumân’dır, müferridûn geçtiler." Orada
bulunanlar: Müferridun nedir ey Allah’ın Rasûlü? Diye sordular.
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: "Allah’ı
çokça zikreden kadın ve erkeklerdir."
Diğer bir rivayet ise şöyledir:
Dediler ki: “Mufridun” nedir ey Allah’ın Rasûlü? Diye sordular.
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: "Allah’ın
zikrine düşkün olanlardır. Allah’ın zikri, onların üzerlerinden ağır
yükleri alır ve onlar kıyamet günü hafiflemiş bir şekilde gelirler."
(Bunu Tirmizi rivayet etmiş ve Hadisin “Hasen Garib” olduğunu
söylemiştir.)
[Mecmû’ul-Fetâvâ: 10/84]
İkinci Olarak:
Kemali, Celal oluşu, muhabbeti, ilahlığı, ibadet edilmeyi hak
etmesinden dolayı Allah’ı severse, hiç şüphe yok ki, o, Allah
Subhânehû ve Teâlâ’ya yakınlaşmayı da sever. Allah’ın Vechine
(Yüzüne) bakmayı umar ve O’na kavuşmanın özlemini çeker. O’nun
rızasına kavuşmak için sürekli çaba sarf eder. O’nun yanında iyi
kullardan olmak için O’nun muhabbet ve keremini arzular.
Bunların hepsi de, Allah’ın rızasının mahalli olan cennete
girmekle gerçekleşir. Cennet ehli orada Allah’ın Vechine (Yüzüne)
bakar. Onların kalpleri mabudlarının, ilahlarının muhabbeti ile dolar.
Onlar, ne gözün gördüğü ne kulağın işittiği ne de bir insanın aklına
gelen nimetler içerisinde olurlar.
İşte bu, Allah’ın bize teşvik ettiği cennettir. Peygamberler, Salihler, evliyalar onun özlemini çekerler. Ki kendileri orada Kerim olan Allah Subhânehû ve Teâlâ’nın civarında olabilsinler. Orada, Allah’ın rızası ve O’na yakın olma ile nimetlenirler. Bu ise
6
cennetteki lezzetlerin en büyüğüdür. Allah Azze ve Celle şöyle
buyurdu:
«Allah, mü'min erkek ve mü'min kadınlara içinde daimî
kalacakları, (ağaçları) altından ırmaklar akan cennetler, Adn
cennetlerinde güzel meskenler va'detmiştir. Allah'ın hoşnudluğu ise,
çok daha büyüktür. İşte, en büyük kurtuluş budur. » (Tevbe: 72)
Bununla öğrenmiş oluyoruz ki, Allah Azze ve Celle’ye
muhabbet ve saygı ile cenneti istemenin, onu talep etmenin, ona
özlem duymanın ve ona ulaşmada hırslı olmanın arasında bir fark
yoktur. Yine ateşten sığınmak v ondan korkmakta böyledir. Hiç
şüphesiz ki Zâtı için Allah’ı seven bir kul, cennetin, Allah’ın rızasını
kazananların diyarı ve O’nun ikram ettiklerinin diyarı olduğunu
gözünde canlandırır, bunu tahayyül ederse, muhakkak ki o, onda
Allah Azze ve Celle’ye yaklaşmak için muhabbeti, sevgisi ve ona
olan özlemi artar. Hal böyle olunca hiç şüphe yok ki o, Cennete
girmek için çalışacak, onda yüce derecelere kavuşmak için çaba sarf
edecek, dünyadaki itaatlerinin sevabını Allah Azze ve Celle’den
umacak, O’na yakınlaşmayı isteyecek; alçaklık, uzaklaşma, öfke ve
azab diyarı olan Cehennemden onu uzaklaştıracaktır.
Üçüncü Olarak:
Ve sen -soru soran kardeşimiz- anlattıklarımı benimle beraber
düşündüğün zaman, Cenneti arzulamak ve Cehennemden
korkmanın; Allah’ın muhabbeti, saygı ve tazimi ile zıt düştüğü
zannının hata olduğunu öğrenmiş oldun. Çünkü Allah’a olan
muhabbet; O’na olan özlem, O’na yakın olmayı arzu etmek, O’nun
rızasına koşmak ve O’nun gazabından uzak olmak manasına gelir.
Ancak insanlardan birçoğu, Cennet nimetlerinin sadece yeme,
içme, huriler ve benzeri hissi nimetlerden oluştuğu vehmine
kapılırlar ki, bununla Allah’ın muhabbeti ve ibadeti ile Cenneti
isteme ve Cehenneminden sığınma arasındaki zıtlık zihinlerinde
canlanır.
7
Şeyhul-İslam İbnu Teymiyye -Allah ona rahmet etsin- şöyle der:
“Burada: "Ben sana ne Cennetine olan özlemimden ne de
Cehenneminden korkarak ibadet ediyorum" sözünü söyleyen
kimsenin şüphesi ortadan kalkmış oldu.
Muhakkak ki bu sözü söyleyen kimse ve ona bu konuda uyanlar,
Cennetin insanların faydalandığı yeme, içme, giyinme nikâh ve
benzeri şeylerin müsemması altına girdiğini zannetmişlerdir. Bu
yüzden dolayıdır ki, şeyhlerden bazıları Allah Azze ve Celle’nin:
«Sizden bir kısmınız dünyayı, bir kısmınız da âhireti istiyordu.»
(Âli İmrân: 3/152) âyetini duyduğunda: Allah’ı isteyenler nerede?
diyerek hata etmiştir. Bir başkası da:
« Allah, mü'minlerden, cennet kendilerinin olmak şartıyla
canlarını ve mallarını satın almıştır. » (Tevbe: 9/111) âyetini
duyduğunda şöyle demiştir: Şayet nefisler ve mallar Cennette ise
Allah’ın Vechi’ne bakmak nerede?!
Bunların hepsi de onların Cennete Allah’ın Vechi’ne bakmanın
girmeyeceği zanlarından dolayıdır. Hakikat şudur ki, Cennet, bütün
nimetlerin toplandığı yerdir. Cennette bulunan nimetlerin en yücesi
de Allah’ın Vechi’ne (Yüzüne) bakmaktır. Bu ise daha önceki
delillerde belirttiğim gibi Cennette elde edilen nimetlerdendir.
Cehenneme girenler de Rablerini göremeyeceklerdir. Bununla
beraber bu sözü söyleyen kimse ne dediğini bilmiş olsaydı, o şunu
kastederdi: Şayet sen (ey Allah’ım!) Cehennemi yaratmamış
olsaydın veya da Cenneti yaratmamış olsaydın yine Sana ibadet
etmek farz olurdu, Sana yaklaşmak farz olurdu, Senin Vechi’ne
bakmak gerçekleşirdi. Burada Cennetten kasıt, insanların
faydalandığı şeydir.”
[Mecmû’ul-Fetâvâ: 10/62,63]
İbnul-Kayyim -Allah ona rahmet etsin- şöyle der:
“Hakikat olan şöyle demektir: Cennet, ağaçlar, meyveler, yeme, içme, huriler ve saraylardan oluşan mücerret bir isim değildir.
8
İnsanların birçoğu Cennetin isimlendirilmesinde hata etmektedirler.
Muhakkak ki Cennet, mutlak ve kâmil nimetler diyarının ismidir.
Cennet nimetlerinin en yücesi de Allah Azze ve Celle’nin Vechi’ne
(Yüzüne) bakmak, O’nun kelamını dinlemek, gözün nuru O’na ve
rızasına yakınlaşmaktır. Bunun yanında hiçbir lezzet, ne yeme, ne
içme, ne elbise, ne de başka bir şey onunla asla nispet edilemez.
Kolay olan rızasından daha kolay, onda Cennetlerden daha
büyüktür. Allah Azze ve Celle’nin buyurduğu gibi:
«Allah'ın hoşnudluğu ise, çok daha büyüktür. » (Tevbe: 9/72)
İspatın siyakında onu gizleyerek gelmiştir. Yani, hangi şey,
Allah’ın, kulundan razı olmasından ki o Cennetten daha büyüktür?
Senden az da olsa gelen beni ikna eder
Lâkin senin az olanına az denilmez
Kıyamet Günü, Allah’ın Vechi’ni (Yüzünü) görme ile alakalı
gelen sahih rivayette Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle
buyurdu:
"Vallahi Allah Azze ve Celle sizlere kendi Vechi’ne bakmaktan
daha sevgili gelen bir şey vermemiştir."
Başka bir hadiste de şöyle buyurur Allah Rasûlü sallallahu aleyhi
ve sellem:
"Allah Subhânehû ve Teâlâ onlara göründüğü zaman, O’nun
Vechi’ni apaçık bir şekilde görürler. O anda içinde bulundukları
bütün nimetleri unuturlar ve onları ihmal eder ve onlara iltifat
etmezler."
Hiç şüphe yok ki bu durum böyledir. O, insanların akıllarına gelenden veya hayal ettiklerinden daha yücedir. Özellikle de orada muhabbet ile sevgili olanlar kazandığında. Muhakkak ki kişi sevdiği ile beraberdir. Bu hükümde tahsis etme yoktur. Bilakis bu, şahid ve
9
gâib tarafından sabittir. Hangi nimet, hangi lezzet, hangi göz nuru ve hangi başarı, bu birlikte olma nimetine, onun lezzetine ve onunla gözünün nuruna yakın olabilir? Ondan daha üstün bir şeyin olmadığı, ondan daha olgun, daha güzel göz nurunun asla olmadığı sevgili ile birlikte olma nimetinden daha üstünü var mıdır? Vallahi bu, mahbubun (sevgilinin) hazır olduğu bayraktır, başı ârifler olan sancaktır. O, “Cennet ve Hayatı” diye isimlendirilen varılacak yerdir. Onunla Cennet güzelleşir ve onun üzerine ayakta durur. Öyleyse nasıl olur da: “Allah’a, ne Cennetini talep ederek ne de Cehenneminden korkarak ibadet edilmez” denebilir? Yine Cehennem de böyledir. Allah bizleri ondan korusun. Çünkü Cehennem ehli için Allah Azze ve Celle’yi görememeleri, O’nun hakareti, gazabı, öfkesi ve O’ndan uzaklaşmaları, onarın bedenlerinin ve ruhlarının ateşle yanmasından daha yücedir. Bununla beraber kalplerindeki bu ateşin tutuşması, bedenlerinde ateşin tutuşmasını gerekli kılar, ondan yana yaklaşır. Nebiler, resuller, sıddıklar, şehidler ve salihlerin istedikleri Cennettir ve onlar Cehennemden Allah’a sığınırlar. Allah yardımcımız olsun. Sadece O’na tevekkül ederiz. Allah’tan başkasında güç ve kuvvet yoktur. Allah bize yeter. O, ne güzel vekildir.” [Med’aricus-Sâlikîn: 2/80,81] Allah en iyi bilendir.
MÜSLÜMAN KARDEŞLERİ VE
ARKADAŞLARI SEVDİĞİNİ AÇIKÇA
BEYAN ETMEK
MÜSLÜMAN KARDEŞLERİ VE ARKADAŞLARI
SEVDİĞİNİ AÇIKÇA BEYAN ETMEK
Bir müslüman kardeş, başka bir müslüman kardeşini sevdiği
zaman, sevdiği bu kardeşe: Seni Allah için seviyorum, demesi
gerekir mi?
Hamd, yalnızca Allah'adır.
Müslüman kardeşleri ve arkadaşları sevdiğini açıkça beyan
etmek, iyi arkadaşlığın âdâbından, güzel ahlaktan ve fazîletli
karakterlerden birisidir.
Müslüman kardeşini sevdiğini açıkça beyan etmek, müslümanlar
arasındaki dostluk ve sevgi bağlarını arttırır.
Nitekim Enes b. Mâlik'ten -Allah ondan râzı olsun- rivâyet
olunduğuna göre, o şöyle demiştir:
ن
"Bir adam, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in yanında
otururken birisi ona uğradı ve:
-Ey Allah'ın elçisi! Ben bu adamı seviyorum, dedi.
Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- ona:
- Ona bunu (kendisini sevdiğini) bildirdin (haber verdin) mi?
diye sordu.
Adam:
- Hayır, diye cevap verdi.
Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-:
- Ona bunu (kendisini sevdiğini) bildir (haber ver), buyurdu.
Enes dedi ki:
Adam kalkıp o adama yetişti ve ona:
3
- Seni Allah için seviyorum, dedi.
Adam da ona:
- Beni kendisi için sevmiş olduğun Allah da seni sevsin,
dedi."(Ebu Dâvud; hadis no: 5125. İmam Nevevî, 'Riyâzu's-Sâlihîn';
s: 183'de hadis sahihtir demiştir. Elbânî ise, 'Sahîh-i Ebî Dâvud'da
hadisin hasen olduğunu belirtmiştir.
Hadisin başka rivâyetlerinde şu ibâre de geçmektedir:
"... Ona bunu (kendisini sevdiğini) bildir (haber ver). Çünkü bu,
ikinizin arasında sevgiyi daha kalıcı ve sâbit kılar, buyurdu." (İbn-i
Ebi'd-Dünya; 'el-İhvân'; s: 69).
Değerli âlim Muhammed b. Salih el-Useymîn -Allah ona rahmet
etsin- bu konuda şöyle demiştir:
"Bu söz, sevgiyi onun kalbine yerleştirir. Çünkü insan, senin onu
sevdiğini öğrendiği zaman o da seni sever. Bununla birlikte diller
telaffuz etmeseler bile, kalpler birbirlerini tanır,
birbirleriylekaynaşırlar ve birbirlerine yakınlık duyarlar.
Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda
şöyle buyurmuştur:
"İnsanların ruhları, karşılıklı veya karışık olarak biraraya gelmiş,
toplanmış cemaatler gibidirler (kimisi Allah'ın tarafındadır, kimisi
de şeytanın tarafındadır). Onlardan (bedenlere henüz yerleşmeden
önce) tanışanlar birbiriyle kaynaşırlar (dünyada aralarında ülfet ve
merhamet oluşur), (ruhlar âleminde) birbirleiyle tanışmayanlar ise,
birbirlerinden ayrılırlar (birbirleriyle anlaşamazlar)." (Buhârî ve
Müslim).
Fakat insan bunu diliyle söylerse, bu davranış, kalpte onun daha
fazla sevilmesine vesile olur. Bu sebeple sen: Ben, seni Allah için
seviyorum, dersin." (Riyâzu's-Sâlihîn Şerhi".
Mikdâm b. Ma'dî Kerib'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet
olunduğuna göre Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle
buyurmuştur:
"Sizden biriniz, (müslüman) kardeşini sevdiği zaman, onu
sevdiğini ona bildirsin (haber versin)."(Tirmizî; hadis no: 2392.
Elbânî; 'Silsiletu'l-Ehâdîsi's-Sahîha'; hadis no: 417'de hadisin hasen
olduğunu belirtmiştir.)
Ali b. Hüseyin b. Ali b. Ebî Tâlib'den -Allah ondan râzı olsunrivâyet
olunduğuna göre, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellemşöyle
buyurmuştur:
"Sizden biriniz, (müslüman) kardeşini sevdiği zaman, onu
sevdiğini kendisine açıklasın. Çünkü bu davranış, kaynaşmada daha
hayırlı ve sevgide daha kalıcıdır." (Elbânî, 'Silsiletu'l-Ehâdîsi's-
Sahîha', hadis no:1199'da şöyle demiştir: Hadisi, Veki' "Zühd", c: 2,
s:67'de sahih bir senedle Ali b. Hüseyin'den merfu' olarak rivâyet
etmiştir.)
(Elbânî) Dedim ki: "Ali b. Hüseyin b. Ali b. Ebî Tâlib, Buhârî ve
Müslim'in râvilerinden değerli bir sikadır. Dolayısıyla hadis, isnadı
sahih olan mürsel hadistir.Yine, hadisin başka bir şâhidi
(destekleyen delili), Mücâhid'den rivâyet edilen başka bir mürsel
hadistir. Bunu İbn-i Ebi'd-Dünya; "Kitabu'l-İhvân'da rivâyet etmiştir.
Aynı şekilde "el-Fethu'l-Kebîr'; c : 1 , s : 6 7. H ad isin b aşk a b ir
şâhidini de Yezîd b. Nuâme ed-Dabbî'nin "el-Kitabu'l-Âhar"; s:
1726'da tahric etmiştir.Bu sebeple hadis, bütün yollarıyla -inşaallahhasen
hükmündedir."
Bundan da kasıt: (Bu davranış,) müstehaptır, zorunlu ve farz
değildir.
el-Menâvî -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:
"Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
"Sizden biriniz arkadaşını sevdiği zaman, evine gelsin ve onu Allah için sevdiğini ona haber versin." (Ahmed) "Yani mendup olarak onu sevdiğini ona haber versin.". Ona: Seni, iyilik veya başka bir şey için değil, yalnızca Allah için seviyorum, demesidir. Çünkü bu söz, samimiyet, dostluk, kaynaşma ve sevgi için daha kalıcıdır. Bununla sevgi artarak büyür, söz birliği sağlanır, müslümanlar arasındaki bütünlük düzene girer ve müslümanlar arasındaki kin, haset ve öfke gibi zararlı şeyler ortadan kalkar. Bu ise İslâm şeriatının güzelliklerindendir." ("Feyzu'l-Kadîr"; c: 1, s: 319). Bu konuda (173) nolu sorunun cevabına da bakabilirsiniz. Yine de en iyisini Allah Teâlâ bilir.
İbadet, Muhabbet ve Yüceltmedir, Meşakkat ve
Zorluk Değil !
İbadet, Muhabbet ve Yüceltmedir, Meşakkat ve Zorluk
Değil !
Bir erkek için, kadınlar gibi ibadette dinlenme zamanının
olmayışının hikmeti nedir? Mesela, biz kadınlar Ramazan ayı
orucunu tutuyoruz, hayız durumunda ise oruç tutmuyoruz. Namaz
kılıyoruz, hayız ve nifas halinde namaz kılmıyoruz.
Hamd, yalnızca Allah'adır.
İbadet, meşakkat ve zorluk değildir ki bir Müslüman ondan
dinlensin. Bilakis ibadet, Allah için muhabbet ve tazimdir, O’nu
yüceltmedir. İbadeti doğru bir şekilde Allah’a yapmaya sevk eder.
Allah Subhânehû ve Teâlâ’yı memnun etmeye iletir. Bir Müslüman
ibadet ile Rabbi’si ve Mevla’sı önünde son derece itaatkâr olur.
Allah’a yönelerek O’na nida eder ve O’na münacatta bulunur.
O’ndan rahmetini umar. Allah Azze ve Celle’den fazlını, kemini ve
yakınlaşmayı ister. Bu durumda olan bir kimse ne bundan
vazgeçmek ister ne de bundan muaf tutulmak. İbadet ve itaat
zamanlarını daha fazla çoğaltmak ister. O zaman onun hali: "Namaz
ile bizi rahatlat ey Bilâl!" diyen Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve
sellemin hali gibi olur.
İbnul-Kayyim -Allah ona rahmet etsin- şöyle dedi:
“Hiç şüphe yok ki, kulluğun kemali, muhabbetin kemaline
bağlıdır. Muhabbetin kemali ise sevilenin (mahbubun) nefsinde
kemaline bağlıdır. Allah Subhânehû ve Teâlâ her açıdan mutlak
kemale sahiptir. Asla O’nda bir noksanlık düşünülemez. Bu
durumda olanın kalpleri ondan yana sevmediği bir şey olamaz.
Fıtratı üzere ve selim bir akla sahip olduğu müddetçe bu böyle
devam eder. Bütün bu şeyleri sevdiğinde, Allah’a kulluk ve itaati
gerektiren sevgiden kaçınılamaz. Bunu, Allah’a olan
kullukta/ibadette O’nun rızası ve bunda elinden geleni yapma ve
O’na yönelme takip eder. Bu sebep, kulluğa/ibadete ileten en güçlü
ve en kamil sebeplerdir. Şayet emirden, yasaktan, sevap ve cezadan
3
kurtulsa bile elinden geleni yapar ve kalp hak olan mabudu seçer.
Seleften bazısı şöyle demiştir: “Onun sözünden çıkaramadığını
kalbimin sevgisinden çıkarır.” Ömer -Allah ondan razı olsun-
Suheyb’e şöyle dedi: “Şayet Allah’tan korkmasaydı Ona isyan
etmezdi.”
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem geceleyin ayakları
yarılıncaya kadar namaz kılardı. Kendisine: Senin geçmiş ve gelecek
günahların bağışlandığı halde neden böyle yapıyorsun? Diye
sorulduğunda, Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem: "Allah’a
şükreden bir kul olmayayım mı?" buyurmuştur.
Allah Subhânehû ve Teâlâ, ibadet edilen, hamd olunan ve
sevilendir. Çünkü O, bunun ehli ve onu hak edendir. Bununla
beraber Allah Subhânehû ve Teâlâ kullarının güçlerinin yetmediği,
iradelerinin yetişmediği ve akıllarının tasavvur edemediği derecede
ibadete layıktır. Kullarından hiçbiri Allah Azze ve Celle’ye hakkı
gibi ibadet/kulluk edemez. Muhabbet ve hamdden yana hakkını
yerine getiremez. Bunun içindir ki, yarattıklarının en üstünü ve en
kâmili, Allah Azze ve Celle’yi en iyi tanıyan, O’na en sevgili gelen,
O’na en itaatkâr olan Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle
buyurmuştur: "Ben sana senayı sayamam." Allah Rasûlü sallallahu
aleyhi ve sellem kendi amelinin kurtuluş için yeterli olmadığını
haber vermiştir:
"Sizden hiçbirinizin ameli kendini kurtaramaz!" Orada
bulunanlar: Seni de mi ey Allah’ın Rasûlü?! Diye sordular. Allah
Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: "Evet, beni bile.
Ancak Allah beni fazlı ve rahmeti ile acıyıp korudu ve himaye etti."
Allah’ın salat ve selamı, gökte yarattıklarının sayısınca, yerde
yarattıklarının sayısınca, ikisi arasındakinin sayısınca, yarattıklarının
sayısınca peygamberimiz Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin
üzerine olsun.
Merfu olarak gelen meşhur bir hadiste şöyle denilmektedir:
"Meleklerden öyleleri vardır ki, yaratıldığı günden beri başını
kaldırmadan Allah’a secde etmektedir. Meleklerden kimileri de
yaratıldığı günden beri başını kaldırmadan rükû etmektedir ve
kıyamet gününe kadar da bu hal üzere devam edecektir. Onlar
kıyamet günü şöyle diyeceklerdir: Allahım! Biz seni her türlü
noksan sıfatlardan tenzih ederiz. Sana gereği gibi ibadet edemedik."
(İbnul-Kayyim’in sözleri burada bitti.)
[Miftâhu Daris-Seâde: 2/88-90]
Ayrıca (49016) numaralı sorunun cevabına bakın.
Allah Azze ve Celle en iyi bilendir.