İmam rükûya vardığında imamın arkasında kıraatını bitiremeyen kimse ne yapmalıdır?
Bir kimse, imamın İftitah tekbiri almasından ve Fatiha'yı okumasından sonra namaza girdi ve kendisi Fatiha'yı okumaya başladı.Fakat Fatiha'yı daha bitireme-den imam rükûya vardı. O da imamla birlikte hemen rükûya mı varmalı, yoksa Fatiha'yı tamamlamalı mıdır?
Cevap:
Bir kimse, imam tam rükûya varmak isterken namaza katılır da Fatiha'yı okumaya imkân bulamazsa, eğer sadece bir iki âyet kalmış da tamamlayıp imama rükûda yetişebilecekse, onu tamamlayıp imama rükûda katılması en güzelidir. Yok eğer Fatiha'nın fazla kısmı kalmış da okuduğu zaman imama rükûda yetişemeye-cekse, o zaman Fatiha’yı tamamlamasa bile imamla beraber rükûya gider.
İmama secdede iken yetişen kimse ne yapmalıdır?
Bir kimse, imama secdede iken yetişirse, imam ayağa kalkıncaya kadar bekler mi, yoksa hemen namaza girer mi?
Cevap:
Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-’in:
"Namazdan yetiştiğiniz kısmı kılın, yetişemeyip kaçırdığınız kısmı tamamlayın."1
Emrinin hükmünün genel oluşu sebebiyle imamı hangi halde bulursa bulsun, cemaate katılması daha faziletlidir.
1 Buhârî, Kitâbu’l-Ezân, Namaza koşmayan kimse bâbı, hadis no: 636. Müslim, Kitâbu’l-Mesacid, Namaza vakarla gelmenin müstehap oluşu bâbı, hadis no:151.
İmama son teşehhüdde yetişen kimse ne yapmalıdır?
Bir kimse, imam son teşehhütte iken mescide girerse, hemen cemaate mi katılmalı, yoksa başka bir cemaati mi beklemelidir?
Bu konuda bizi aydınlatır mısınız? Allah sizi en güzel şekilde mükafatlandırsın.
Cevap:
İmam son teşehhütte iken camiye giren bir kimse, eğer iştirak edeceği bir cemaatin oluşacağını ümit ederse, o imama katılmaz (uymaz). Eğer böyle bir ümidi yoksa, son teşehhütte de olsa o cemaate katılır. Çünkü tercih edilen görüşe göre Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-’in şu hadisinin genel hükmü sebebiyle ancak bir rekâta yetişen kimse cemaate yetişmiş olur (bir rekâta yetişemeyen kimse, cemaate yetişmemiş olur):
"Kim, namazın bir rekâtına yetişmişse, o namaza yetişmiş demektir."1
Tıpkı Cuma namazının ancak bir rekâtına yetişmekle namaza yetişmiş olunacağı gibi, cemaat namazının bir rekatına yetişmekle de namaza yetişmiş olunur.
İmam son teşehhütte iken namaza yetişen kimse, cemaate yetişmiş sayılmaz.Böyle bir kimse, iştirak edeceğini ümit ettiği cemaatle birlikte namazı kılmak için bekler. Bir cemaat oluşacağı ümidi yoksa, teşehhütten kalan kısma yetişmek için imama uyması ondan ayrı kalmasından daha hayırlıdır.
1 Buhârî, Kitâb Mevakıti’s-Salât, Namazdan bir rekata yetişen bâbı; Müslim, Kitâbu’l-Mesâcid, Namazdan bir rekata yetişen, namaza yetişmiş sayılır bâbı.
İmamın unutarak namaza bir rekat eklemesinin hükmü
Ben mesbuk yani imama birinci rekâttan sonra yetişmiş iken imam bir rekât fazla kıldırdığı ve ben de (imamın fazladan kıldırdığı) o rekâtı sayarsam, benim namazım sahih olur mu?
Ben o rekâtı saymayıp da bir rekât daha eklersem, hüküm ne olur?
Cevap:
Doğru olan görüşe göre senin namazın sahihtir. Çünkü sen namazı tam olarak kıldın. İmamın ilavesi (fazla kıldırması) kendisinedir ve unuttuğu için de bunda mazurdur. Fakat sen eğer ayağa kalkar ve ondan sonra bir rekât daha kılarsan, mazeretsiz olarak namaza bir rekât eklemiş olursun ki, bu da namazı geçersiz kılar.