Cuma günü son teşehhütte namaza yetişen kimsenin hükmü
Cuma günü imam son teşehhütte iken (otururken)
namaza gelen bir kimse ne yapmalıdır?
Namazı dört rekât mı, yoksa iki rekât mı kılmalıdır?
Cevap:
Bir kimse Cuma günü imam son teşehhütte iken
namaza geldiği zaman Cuma namazını kaçırmış olur.
İmamla birlikte namaza girer (imama uyar) ve öğle
namazını olarak kılar.
Nitekim Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- bu
konuda şöyle buyurmuştur:
"Kim, namazın bir rekâtına yetişirse, o namaza
yetişmiş demektir."0F1
1 Buhârî, "Kitâbu Mevakîti’s-Salât, Bâbu Men Edrake Mine’s-Salâti
Rek'aten". Müslim, "Kitâbu’l-Mesâcid, Bâbu Men Edrake Rek’aten Mine’s-Salâti
fekad Edrake’s-Salât".
4
Bunun anlamı bundan daha azına yetişen kimse o
namaza yetişmemiş olur.
Nitekim Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-'den
şöyle rivâyet edilmiştir:
"Kim, Cuma namazının bir rekâtına yetişirse,
Cuma namazına yetişmiş olur."1F1
Yani kalkıp ikinci rekâtı kıldığı zaman Cuma
namazını kılmış olur.
1 Nesâî, "Kitâbu’l-Cumua, Bâbu Men Edrake Rek'aten Min Salâti’l-Cumua",
hadis no: 92. İbn-i Mâce, "Kitâbu İkameti’s-Salât, Bâbu Mâ Câe fi Men Edrake
Mine’l-Cumuati Rek'aten", hadis no: 356.
Cuma namazını terk etmenin hükmü
Cuma namazına gitmemenin cezâsı nedir?
Buna delâlet eden hadisler nelerdir?
Cevap:
Hamd, yalnızca Allah'adır.
Cuma namazı kendisine farz olan kimsenin,
özürsüz olarak Cuma namazını terk etmesi (kılmaması)
büyük günahlardandır.
Kim,özürsüz olarak üç Cuma namazını terk ederse,
kalbi mühürlenir ve gâfillerden olur.
Nitekim Ebu Hureyre ve Abdullah b. Ö mer'den -
Allah ikisinden de râzı olsun- nakledildiğine göre
onlar, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'i
minberinin üzerinde şöyle söylerken işittiklerini
rivâyet etmişlerdir:
"Birtakım insanlar,ya Cuma namazını terk etmeyi
bırakırlar, ya da Allah onların kalplerini mühürler.
Sonra da onlar gâfillerden olurlar."1
Başka bir hadiste Peygamber -sallallahu aleyhi
ve sellem- şöyle buyurmuştur:
"Kim, özürsüz olarak üç defa Cuma namazını
terk ederse (kılmazsa), Allah onun kalbini mühürler."2
Bu,özürsüz olarak üç Cuma namazını terk edenin
kalbî cezâsıdır. Zirâ kalbî cezâ, bedensel cezâ olan
hapis veya sopa ile cezâlandırılmaktan daha çetindir.
Müslüman devlet başkanı veya yetkili kimsenin,
bu günahlarından dolayı onlara caydırıcı olması için
özürsüz olarak Cuma namazından geri kalanları
cezâlandırması gerekir.
1 Müslim; hadis no: 865
2 Ebu Davud; hadis no:1052. Nesâî; hadis no: 1369. Tirmizî; hadis no: 500.
İbn-i Mâce;hadis no:1125.Elbânî, Sahîh-i Ebî Davud'da "hadis sahihtir", demiştir.
5
Her müslümanın, Allah'ın farzlarından birisini kaybetmek sûretiyle kendisini Allah'ın azabına maruz bırakmaktan Allah'tan korkması ve Allah'ın mükâfatını kazanmak için Allah'ın kendisine farz kıldığı emirleri yerine getirmesi gerekir. Allah Teâlâ, lütuf ve ihsanını dilediğine verir.
Cumanın ilk saati (vakti) ne zaman başlar?
"Kim Cuma günü cünüplükten gusleder gibi
yıkanır, sonra da ilk saatte (mescide) giderse, bir deve
sadaka vermiş gibi olur. Kim ikinci vakitte giderse, bir
inek sadaka vermiş gibi olur. Kim üçüncü saatte
giderse, boynuzlu bir koç sadaka vermiş gibi olur.
Kim dördüncü saatte giderse, bir tavuk sadaka vermiş
gibi olur. Kim beşinci saatte giderse, bir yumurta
sadaka vermiş gibi olur. İmam (minbere) çıktığında
melekler öğüde kulak vermek için (mescitte) hazır
bulunurlar."1
Demek ki Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- zamanı
güneşin doğuşundan imamın gelişine kadar beşe taksim
etmiştir.Her bölüm de bilinen 1 saat kadardır. Bu süreler,
mevsimlere göre vakit değişken olduğu için 1 saatten az
veya çok olabilir.Buna göre güneşin doğuşuyla imamın
namaza gelişi arasındaki süre, 5 saatlik bölümdür. Bu
zaman dilimi güneşin doğuşundan itibaren başlar. Bir
görüşe göre de şafağın sökmesiyle birlikte başlar. Fakat
birinci görüş daha tercihe uygundur. Çünkü güneşin
doğmasından önceki vakit, sabah namazının vaktidir.
1 Buhârî, Kitâbu’l-Cuma, Cumanın fazileti babı, hadis no: 881. Müslim,
Kitâbu’l-Cuma, Cuma günü güzel koku sürünmek ve misvak kullanmak babı,
hadis no: 850.
