
ความประเสริฐของการซิกิร (การรําลึกถึงอัลลอฮฺ)
มุหัมมัด บิน อิบรอฮีม อัตตุวัยญิรีย
แปลโดย : ซุฟอัม อุษมาน
ผูตรวจทาน : ฟยซอล อับดุลฮาดี
ที่มา : หนังสือมุคตะศ็อร อัลฟกฮิล อิสลามีย
ดวยพระนามของอัลลอฮฺ ผูทรงเมตตา ปรานียิ่งเสมอ
ความประเสริฐของการซิกิร (การรําลึกถึงอัลลอฮฺ)
แนวทางของทานนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ในการซิกิร
ทานนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม เปนผูที่สมบูรณที่สุดในการซิกิรหรือการรําลึก
ถึงอัลลอฮฺผูยิ่งใหญและสูงสง ทานจะรําลึกถึงอัลลอฮฺในทุกขณะและอิริยาบท ถอยคําทั้งหมด
ของทานเปนการซิกิรหรือไมก็ออกเชิงซิกิร คําสั่ง คําหามและการบัญญัติของทานเปนซิกิร การ
บอกเลาของทานถึงพระนามและคุณลักษณะของพระองค รวมทั้งกิริยาและบทบัญญัติตางๆ
ของพระองคก็เปนการซิกิรตอพระองคดวย การสรรเสริญของทานตอพระผูเปนเจา การกลาว
ตัสบีหฺ การยกยอง การสดุดี การวอนขอ การขอดุอาอฺ การเกรงกลัว การหวังตอพระองค ลวน
เปนการรําลึกตอพระองคทั้งสิ้น ขออัลลอฮฺประทานเศาะละวาตและสันติสุขแดทานนบีดวย
เถิด
ในบรรพนี้ ขาพเจาจะกลาวถึงบทซิกิรตามหลักชะรีอะฮฺที่มีปรากฏในอัลกุรอานและซุน
นะฮฺที่ถูกตอง ตามที่สามารถจะกลาวถึงได
การซิกิรหรือการกลาวรําลึกถึงอัลลอฮฺ เปนอิบาดะฮฺที่งายที่สุด ทวาเปนอิบาดะฮฺที่
ยิ่งใหญและประเสริฐที่สุด เพราะการเคลื่อนไหวของลิ้นนั้นเบาที่สุดกวาการเคลื่อนของอวัยวะ
อื่นๆ ทั้งสิ้น และอัลลอฮฺก็ทรงเตรียมความประเสริฐและผลตอบแทนตอการซิกิรไวมากมาย ซึ่ง
ไมมีในอะมัลอื่นๆ
ลักษณะการซิกิรและการขอดุอาอ
ดั้งเดิมนั้น วิธีการซิกิรและการขอดุอาอฺคือการกลาวอยางลับๆ (ไมกลาวเสียงดัง) สวน
การกลาวซิกิรและดุอาอฺดวยเสียงดังอยางเปดเผยนั้นเปนขอยกเวนตามที่มีระบุในหลักศาสนา
เทานั้น
1. อัลลอฮฺไดตรัสวา
ความวา "และจงรําลึกถึงพระผูอภิบาลของเจา ในใจของเจาดวย
ความนอบนอมและยําเกรงและโดยไมออกเสียงดัง ทั้งในเวลาเชา
และเย็นและจงอยาอยูในหมูผูที่หลงลืม" (อัล-อะอฺรอฟ : 205)
2. อัลลอฮฺไดตรัสอีกวา
2
ความวา "พวกเจาจงวิงวอนตอพระเจาของพวกเจาในสภาพถอมตน
และปกปด แทจริงพระองคไมทรงชอบบรรดาผูที่ละเมิดขอบเขต"
(อัล-อะอฺรอฟ : 55)
ประโยชนของการรําลึกถึงอัลลอฮฺ
การซิกิรหรือการรําลึกถึงอัลลอฮฺนั้นมีคุณประโยชนอันยิ่งใหญมากมาย ที่สําคัญๆ นั้น
คือ
การซิกิรนั้นสรางความโปรดปรานตอองคอัลลอฮฺผูทรงเมตตา สามารถขับไลชัยฏอน
ทําใหสิ่งที่ยากกลายเปนงายดาย ลบความชั่วราย ขจัดความทุกขโศกและความกังวลจาก
หัวใจ สรางความเขมแข็งแกหัวใจและรางกาย ใหรัศมีแกหัวใจและใบหนา เปนเหตุแหงการ
ประทานริซกี ทําใหความกลัวหมดไป และมันจะยังเปนตนไมที่ขึ้นในสวรรคซึ่งเปน
ผลตอบแทนที่อัลลอฮฺประทานใหแกผูกลาวซิกิร
ซิกรุลลอฮฺ หรือการรําลึกถึงอัลลอฮฺ จะลบลางความผิดบาป ทําใหรอดพนจากการ
ลงโทษของพระองค ขจัดความรูสึกหางเหินระหวางบาวกับอัลลอฮฺ เปนเหตุใหอัลลอฮฺนึกถึง
บาว เปนเหตุแหงความรักความเอ็นดูของพระองคตอเขา เปนการกลับตัวและใกลชิดตอ
พระองค การรําลึกถึงอัลลอฮฺจะมอบความเขมแข็งแกผูกลาวรําลึก ทําใหเขาเหมือนไดเสื้อ
คลุมแหงความนาเกรงขามและความเจิดจรัส และมันเปนเหตุแหงการลงมาของความสงบแก
ผูกลาวรําลึก ความเมตตาที่ลนเปยม และเหลามลาอิกะฮฺที่คอยหอมลอม และอัลลอฮฺจะทรง
กลาวถึงพวกเขาใหผูที่อยู ณ พระองคไดฟง พระองคจะทรงอวดพวกเขาแกบรรดามลาอิกะฮฺ
ดวยเหตุนี้อัลลอฮฺจึงสั่งใชใหเราหมั่นรําลึกถึงพระองคอยางสม่ําเสมอ
อัลลอฮฺไดตรัสวา
ความวา "โอบรรดาผูศรัทธาเอย! จงรําลึกถึงอัลลอฮฺโดยการรําลึกอยาง
มากมาย และจงแซซองสดุดีพระองคทั้งยามเชาและยามเย็น" (อัล-อะหฺ
ซาบ : 41-42)
อัล-บากิยาต อัศ-ศอลิหาต (บทซิกิรที่ดีซึ่งจะมีคุณคายั่งยืนถึงอาคิเราะฮฺ)
1. ﺍﷲ ﺳﺒﺤﺎﻥ "สุบหานัลลอฮฺ" : ความหมายคือ การแสดงความบริสุทธิ์และปฏิเสธความ
บกพรองและความไมสมบูรณออกจากองคอัลลอฮฺ รวมถึงการปฏิเสธภาคีในดานรุบูบิยฺยะฮฺ (การ
3
เปนพระเจาผูทรงสราง ผูทรงอํานาจ ฯลฯ) ดานอุลูฮิยฺยะฮฺ (พระผูเปนเจาผูคูควรแกการเคารพภักดี
เพียงพระองคเดียว) และดานอัล-อัสมาอฺ วะ อัศ-ศิฟาต (พระนามและคุณลักษณะของอัลลอฮฺ)
2. ﷲ ﺍحلﻤﺪ "อัลหัมดุลิลลาฮฺ" : ความหมายคือ การยืนยันถึงการสรรเสริญสดุดีทุก
ประการแดอัลลอฮฺ พระองคคือผูถูกสดุดีในซาต (ตัวตน) ของพระองค อัสมาอฺ (พระนาม) และ
ศิฟาต (คุณลักษณะ) ของพระองค และพระองคเปนผูถูกสดุดีในกิริยาตางๆ และการประทานของ
พระองค รวมทั้งในศาสนาและบทบัญญัติของพระองค
3. ﺍﷲ ﺇﻻ ﺇﻟﻪ ﻻ "ลาอิลาฮะ อิลลัลลอฮฺ" : ความหมายคือ ไมมีพระเจาผูถูกเคารพภักดีอัน
เที่ยงแทนอกจากอัลลอฮฺ นั่นคือการปฏิเสธการอิบาดะฮฺตอสรรพสิ่งที่ถูกสรางทั้งมวล และยืนยัน
การอิบาดะฮฺตออัลลอฮฺเพียงผูเดียวโดยปราศจากภาคีใดๆ ทั้งสิ้น
4. ﺃﻛرب ﺍﷲ "อัลลอฮุ อักบัร" : ความหมายคือ การยืนยันคุณลักษณะแหงความเกรียงไกร
ความยิ่งใหญ และความทรนง แดอัลลอฮฺเพียงพระองคเดียวโดยปราศจากภาคีใดๆ ทั้งสิ้น
5. ﺑﺎﷲ ﺇﻻ ﻗﻮﺓ ﻭﻻ ﺣﻮﻝ ﻻ "ลาเหาละ วะลา กุวฺวะตา อิลลา บิลลาฮฺ" : ความหมายคือ
อัลลอฮฺเทานั้นคือเจาของผูทรงสามารถและทรงพลังอํานาจ ไมมีผูใดเปลี่ยนแปลงสถานการณใดๆ
ไดนอกจากอัลลอฮฺ และเราไมสามารถกระทําการใดๆ ไดนอกจากดวยการชวยเหลือแหงพระองค
ความประเสริฐของการรําลึกถึงอัลลอฮฺ
1. อัลลอฮฺไดตรัสวา
ความวา "ดังนั้นพวกเราจงรําลึกถึงขาเถิด ขาก็จะรําลึกถึงพวกเจา และ
จงขอบคุณขาเถิด และจงอยาเนรคุณตอขาเลย" (อัล-บะเกาะเราะฮฺ :
152)
2. อัลลอฮฺไดตรัสวา
ความวา "บรรดาผูศรัทธา และจิตใจของพวกเขาสงบดวยการรําลึก
ถึงอัลลอฮฺ พึงทราบเถิด! ดวยการรําลึกถึงอัลลอฮฺนั้นทําใหจิตใจสงบ"
(อัร-เราะอฺดฺ : 28)
3. อัลลอฮฺไดตรัสวา
ความวา "...บรรดาผูรําลึกถึงอัลลอฮฺอยางมากมาย ทั้งที่เปนชายและ
หญิงนั้น อัลลอฮฺไดเตรียมใหพวกเขาเหลานั้น(คนที่คุณลักษณะตาม
โองการนี้ตั้งแตตน) ซึ่งการอภัยโทษและผลบุญอันยิ่งใหญ" (อัล-อะห
ซาบ : 35)
4. จากอบู ฮุร็อยเราะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺอันฮุ จากทานนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม
ทานไดกลาววา
ความวา "อัลลอฮฺไดตรัสวา 'แทจริง ขาจะอยู ณ ที่บาวของขาที่เขาได
คาดคิดตอขา และขาจะระลึกถึงเขาเมื่อเขาระลึกถึงขา เมื่อเขาระลึกถึง
ขาในตัว(ในใจ)เขา ขาก็จะระลึกถึงเขาในตัวขา เมื่อเขากลาวระลึกถึง
ขาในหมูชนใดๆ ขาจะกลาวถึงเขาตอหมูชนที่ดีกวาพวกเขา หากเขา
ใกลชิดขาเพียงคืบหนึ่ง ขาจะใกลชิดเขาหนึ่งศอก หากเขาใกลชิดขา
หนึ่งศอก ขาจะใกลชิดเขาหนึ่งวา หากเขามาหาขาดวยการเดิน ขาจะก็
ไปหาเขาดวยการวิ่ง'" (บันทึกโดยอัล-บุคอรีย หมายเลข 7405, มุสลิม
หมายเลข 2675)
5. จากอบู มูซา เราะฎิยัลลอฮฺอันฮุ จากทานนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม ทานได
กลาววา
ความวา "เปรียบผูที่กลาวรําลึกถึงอัลลอฮฺและผูที่ไมกลาวรําลึก
ถึงอัลลอฮฺ เสมือนคนเปนและคนตาย" (บันทึกโดยอัล-บุคอรีย
หมายเลข 6407)
ความประเสริฐของสถานที่ที่มีการรําลึกถึงอัลลอฮฺ
รายงานจาก อบูมุสลิม อัล-อะฆ็อรฺ กลาววา ฉันขอเปนสักขีพยานใหกับอบูฮุร็อย
เราะฮฺ และ อบูสะอีด อัล-คุดรีย วาทั้งสองไดสาบานวาไดยินทานนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ
วะสัลลัม กลาววา
5
ความวา "ไมมีกลุมชนที่นั่งรําลึกถึงอัลลอฮฺ อัซซะวะญัลฺ (ผูทรงเดชานุ
ภาพและยิ่งใหญ) เวนแตมลาอิกะฮฺจะหอมลอมพวกเขา ความเมตตา
จะปกคลุมพวกเขา และ อัส-สะกีนะฮฺ (ความสงบ) จะลงมายังพวกเขา
และอัลลอฮฺจะทรงกลาวถึงพวกเขาแกบรรดาผูที่อยู ณ พระองค"
(บันทึกโดยมุสลิม หมายเลข 2700)
จําเปนตองกลาวรําลึกถึงอัลลอฮฺและเศาะละวาตตอนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ใน
ทุกๆ ที่ชุมนุม
1. อัลลอฮฺไดตรัสวา
Ir q p o n m lH]املﺰﻣﻞ/8[.
ความวา "และจงกลาวรําลึกถึงพระนามของพระผูเปนเจาของเจา
และจงตั้งจิตมั่น(เคารพภักดีอยางแนวแน)ตอพระองคอยางมั่นคง"
(อัล-มุซซัมมิล : 8)
2. จากอบู ฮุร็อยเราะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺอันฮุ เลาจากทานนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิ
วะสัลลัม ซึ่งไดกลาววา
ความวา "ไมมีกลุมชนใดที่นั่ง ณ ที่ชุมนุมใด ซึ่งพวกเขาไมมีการ
กลาวรําลึกถึงอัลลอฮฺ และไมมีการเศาะละวาตตอนบีของพวกเขา
เวนแตจะเปนความบกพรอง(ความเสียใจ ความเสียดาย)แกพวกเขา
(เพราะการที่พวกเขาแยกยายไปโดยไมมีการกลาวรําลึกถึงอัลลอฮฺ)
และหาก(อัลลอฮฺ)ประสงคพระองคก็จะทรงลงโทษพวกเขา และหาก
ทรงประสงคก็จะทรงอภัยใหพวกเขา" (หะดีษ เศาะฮีหฺ บันทึก
โดยอะหมัด หมายเลข 9580 ดู อัส-สิลสิละฮฺ อัศ-เศาะฮีหะฮฺ
หมายเลข 74, และอัต-ติรมิซีย หมายเลข 3380 และนี่เปนสํานวน
รายงานของทาน)
3. จากอบู ฮุร็อยเราะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮุ เลาจากทานนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ
วะสัลลัม ทานไดกลาววา
ความวา "ไมมีกลุมชนใดที่ลุกขึ้นมาจากการนั่งชุมนุมหนึ่งๆ ซึ่งพวกเขา
ไมกลาวรําลึกถึงอัลลอฮฺ ณ ที่นั้น เวนแตไดลุกขึ้นประหนึ่งการลุกขึ้น
จาก(การลอมวง)มูลของลา และมันจะกลายเปนความโศกเศราเสียดาย
แกพวกเขา" (หะดีษ เศาะฮีหฺ บันทึกโดย อบู ดาวูด หมายเลข 4855 นี่
เปนสํานวนรายงานของทาน และอัต-ติรมิซีย หมายเลข 3380)
ความประเสริฐของการกลาวรําลึกถึงอัลลอฮฺอยางสม่ําเสมอ
1. อัลลอฮฺไดตรัสวา
ความวา "แทจริงในการสรางบรรดาชั้นฟาและแผนดิน และการที่
กลางวันและกลางคืนตามหลังกันนั้น แนนอนมีหลายสัญญาณ
สําหรับผูมีปญญา คือบรรดาผูที่รําลึกถึงอัลลอฮฺทั้งในสภาพยืน และ
นั่ง และในสภาพที่นอนตะแคง และพวกเขาพินิจพิจารณากันในการ
สรางบรรดาชั้นฟา และแผนดิน (โดยกลาววา) โอพระเจาของพวก
ขาพระองค พระองคมิไดทรงสรางสิ่งนี้มาโดยไรสาระ มหาบริสุทธิ์
พระองคทาน โปรดทรงคุมครองพวกขาพระองคใหพนจากการ
ลงโทษแหงไฟนรกดวยเถิด" (อาล อิมรอน : 190-191)
2. อัลลอฮฺไดตรัสวา
ความวา "ตอเมื่อการละหมาดไดสิ้นสุดลงแลวก็จงแยกยายกันไป
ตามแผนดิน และจงแสวงหาความโปรดปรานของอัลลอฮฺ และจง
รําลึกถึงอัลลอฮฺใหมาก ๆ เพื่อวาพวกเจาจะไดรับความสําเร็จ"
(อัล-ุมุอะฮฺ : 10)
3. จากอับดุลลอฮฺ บิน บุสรฺ เราะฎิยัลลอฮฺอันฮุ เลาวา
7
ความวา ไดมีชายคนหนึ่งกลาววา โอ ทานศาสนทูตแหงอัลลอฮฺ
แทจริงแลวบทบัญญัติของอิสลามนั้นดูมากมายแกฉันเหลือเกิน
ดังนั้นขอทานชี้แนะสิ่งหนึ่งที่ฉันจะไดใชยึดมั่นกับมันดวยเถิด ทานน
บี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ตอบวา "จงใหลิ้นของทานเปยกชุม
ดวยการกลาวรําลึกถึงอัลลอฮฺอยูเสมอ" (หะดีษ เศาะฮีหฺ บันทึก
โดยอัต-ติรมิซีย หมายเลข 3375 นี่เปนสํานวนรายงานของทาน
และอิบนุ มาญะฮฺ หมายเลข 3793)
4. จากอบู อัด-ดัรดาอ เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮุ จากทานนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม
ทานไดกลาววา
ความวา "เอาไหม ฉันจะแจงแกพวกทานถึงอะมัลที่ดีที่สุดของพวก
ทาน เปนอะมัลที่บริสุทธิ์ที่สุด ณ พระผูอภิบาลของพวกทาน
เปนอะมัลที่สูงสงยิ่งสําหรับการยกระดับขั้นของพวกทาน ดีกวาการ
จายทานทองคําและเงิน และดีกวาการที่พวกทานตองเจอเหลาศัตรู
แลวพวกทานตองฟนคอพวกเขาและพวกเขาก็ฟนคอพวกทาน"
พวกเขา(เหลาเศาะหาบะฮฺ)กลาวตอบวา "แนนอน (เราทุกคนอยาก
ทราบ)" ทานนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม กลาววา "นั่นคือการ
กลาวรําลึกถึงอัลลอฮฺ" (หะดีษเศาะหี้หฺ บันทึกโดย อัต-ติรมิซีย
หมายเลข 3377 และนี่เปนสํานวนรายงานของทาน และอิบนุ
มาญะฮฺ หมายเลข 3790)
5. จากอาอิชะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺอันฮา เลาวา
ความวา ทานนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม นั้นจะกลาวรําลึก
ถึงอัลลอฮฺในทุกๆ สภาพ(อิริยาบท)ของทาน (บันทึกโดยมุสลิม
หมายเลข 373)